Zielona rewolucja w polskiej bankowości. Finansowanie projektów lądowej energetyki wiatrowej oraz fotowoltaicznej w Polsce z wykorzystaniem metody Project Finance

Spis treści:

Wprowadzenie

Rozdział 1. Teoria ekonomii o zasobach, kosztach zewnętrznych oraz zmianach klimatycznych

1.1. Szkoła klasyczna o wyczerpalności zasobów i jej konsekwencjach
1.2. Kontestatorzy myśli Malthusa oraz neomaltuzjanizm
1.3. Teoria efektów zewnętrznych
1.4. Koncepcja W. Nordhausa

Rozdział 2. Globalne ocieplenie

2.1. Przejawy i przyczyny globalnego ocieplenia
2.2. Emisja dwutlenku węgla jako najistotniejsza przyczyna globalnego ocieplenia

Rozdział 3. Międzynarodowe porozumienia klimatyczne

3.1. Od raportu U Thanta do wpisania ochrony środowiska i klimatu w cele zrównoważonego rozwoju
3.2. Szczyt Ziemi w Rio de Janeiro w 1992 rok
3.3. Protokół z Kioto z 1997 rok
3.4. Porozumienie paryskie z 2015 roku

Rozdział 4. Inicjatywy Unii Europejskiej na rzecz środowiska naturalnego i klimatu

4.1. Prośrodowiskowe inicjatywy Unii Europejskiej jako odpowiedź na protokół z Kioto
4.2. Unia Europejska – inicjatywy poprzedzające i będące następstwem porozumienia paryskiego
4.3. 2030 Climate Target Plan

Rozdział 5. Rozwój koncepcji ukierunkowanych na nakładanie obciążeń za zanieczyszczanie środowiska

Rozdział 6. Europejski System ETS jako podstawowy mechanizm ograniczania emisji gazów cieplarnianych w Unii Europejskiej

6.1. Przesłanki powstania oraz cele systemu handlu emisjami dwutlenku węgla
6.2. Geneza powstania systemu UE ETS   
6.3. Etapy rozwoju systemu UE ETS
6.4. Implementacja systemu UE ETS do polskiego porządku prawnego
6.5. Rynek uprawnień do emisji gazów cieplarnianych w okresie pandemii COVID-19

Rozdział 7. Rola systemu finansowego w transformacji energetycznej i ograniczaniu tempa globalnego ocieplenia – perspektywa zewnętrzna

7.1. Deklaracja Collevecchio
7.2. Stanowisko Unii Europejskiej na temat roli banków w realizacji celów zrównoważonego rozwoju

Rozdział 8. Ryzyko środowiskowo-klimatyczne w działalności banków komercyjnych

8.1. Istota oraz taksonomia ryzyka środowiskowo-klimatycznego
8.2. Wzrost znaczenia ryzyka środowiskowo-klimatycznego na tle innych czynników ryzyka
8.3. Konsekwencje ryzyka środowiskowo-klimatycznego z punktu widzenia banku
8.4. System zarządzania ryzykiem klimatycznym w banku
8.5. Syntetyczna ocena wskaźnikowa zaangażowania banków w realizację celów ESG

Rozdział 9. Ryzyko środowiskowo-klimatyczne a stabilność systemu finansowego

9.1. Kanały oddziaływania ryzyka środowiskowo-klimatycznego na stabilność finansową
9.2. Inicjatywy banków centralnych na rzecz ograniczania ryzyka środowiskowo-klimatycznego
9.3. Rekomendacje zmian regulacji nadzorczych ukierunkowane na uwzględnienie ryzyka środowiskowo-klimatycznego
9.4. ESG jako komponent oceny BION
9.5. Obowiązki informacyjne banków w zakresie ESG – wybrane regulacje

Rozdział 10. Instytucjonalna współpraca banków komercyjnych na rzecz środowiska naturalnego i klimatu

10.1. Zielona bankowość
10.2. Międzynarodowe porozumienia banków komercyjnych na rzecz klimatu
10.3. Zasady równikowe (Equator principles)

Rozdział 11. Bank komercyjny na rzecz środowiska naturalnego oraz klimatu – przegląd wybranych inicjatyw banków komercyjnych w Polsce oraz ich ofert produktowych

11.1. Zaangażowanie sektora bankowego w ochronę środowiska i klimatu – przegląd inicjatyw wdrażanych w polskich bankach komercyjnych
11.2. ESG-linked financing jako przykład produktu kredytowego skorelowanego z ochroną środowiska i klimatu
11.3. Rola banków komercyjnych na rynku zielonych obligacji

Rozdział 12. System wsparcia zielonej energii jako punkt odniesienia dla banków komercyjnych finansujących energetykę odnawialną w Polsce

12.1. Cele w zakresie OZE dla Polski
12.2. Stanowisko polskich władz wobec energetyki odnawialnej – okres do czasu wprowadzenia systemu certyfikatów
12.3. System wsparcia energetyki odnawialnej w Polsce – stan na początek 2021 roku
12.4. System aukcyjny w Polsce

Rozdział 13. Uwarunkowania finansowania projektów wiatrowych oraz fotowoltaicznych przez banki w Polsce

13.1. Project finance versus corporate finance oraz źródła finansowania projektów wiatrowych i fotowoltaicznych
13.2. Ryzyko ponoszone przez banki w związku z finansowaniem projektów wiatrowych i fotowoltaicznych w formule project finance
13.3. Strukturyzacja finansowania projektów OZE

Zakończenie
Bibliografia

Bibliografia



1.    2030 Target Plan, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX%3A
32015R0757 (dostęp: 19.11.2020).
2.    72% firm na całym świecie nie postrzega zmian klimatu jako ryzyka finansowego, KPMG, 19.02.2018, https://home.kpmg/pl/pl/home/media/press-releases/2018/02/72-firm- na-calym-swiecie-nie-postrzega-zmian-klimatu-jako-ryzyka-finansowego.html (dostęp: 25.01.2021).
3.    A report of Working Group I of the Intergovernmental Panel on Climate Change. Sum-mary for Policymakers, IPCC 2006, https://www.ipcc.ch/site/assets/uploads/2018/02/ar4-wg1-spm-1.pdf (dostęp: 16.07.2020).
4.    Adamska D., Obowiązek OZE dla przedsiębiorstw obrotu energią w 2021 r. bez zmian, 21.07.2020, https://www.teraz-srodowisko.pl/aktualnosci/obowiazek-OZE-swiadectwa- pochodzenia-2021-rozporzadzenie-9008.html (dostęp: 6.01.2021).
5.    AGENDA 21, United Nations Conference on Environment & Development Rio de Janerio, Brazil, 3 to 14 June 1992, https://sustainabledevelopment.un.org/content/documents/ Agenda21.pdf (dostęp: 21.07.2020).
6.    AGM season, https://uk.practicallaw.thomsonreuters.com/2-205-0087?transitionType=Default&contextData=(sc.Default)&firstPage=true (dostęp: 28.01.2021).
7.    Alessi L., Ossola E., Panzica R., The Greenium matters: evidence on the pricing of climate risk, European Commission, Joint Research Centre 2019, JRC 116108, https://publications.jrc.ec.europa.eu/repository/bitstream/JRC116108/jrc116108_alessiossolapanzica_july2019_jrcwp.pdf (dostęp: 9.10.2020).
8.    Antosiewicz M., Frankowski J., Lewandowski P., Mazurkiewicz J., Sokołowski J., Dekar-bonizacja i zatrudnienie w górnictwie węgla kamiennego w Polsce, Instytut Badań Struk-turalnych, IBS Research Report 2021, nr 01/2021, https://ibs.org.pl/publications/dekarbonizacja-i-zatrudnienie-w-gornictwie-wegla-kamiennego-w-polsce/ (dostęp: 26.01.2021).
9.    Bartkowiak R., Ekonomia rozwoju, PWE, Warszawa 2013.
10.    Battiston S., Mandel A., Monasterolo I., Schutze F., Visentin G., A climate stress-test of the financial system „Nature Climate Change” 2017, No. 7(4).
11.    Battiston S., Monasterolo I., A carbon risk assessment of central banks' portfolios under
2°C aligned climate scenarios, Working Paper, 2018.
12.    Bhattacharya M., Churchill S.A., Paramati S.R., The dynamic impact of re-newable energy and institutions on economic output and CO2 emissions across regions, „Renew Energy”
No. 111 (2017).
13.    Biesaga T., Eugenika w propozycjach legalizacji prawa do zdrowej reprodukcji, „Ethos
i Logos” 2019, nr 2 (50).
14.    Bilgili F., Koçak E., Bulut Ü., The dynamic impact of renewable energy con-sumption on CO2 emissions: a revisited environmental kuznets curve approach, „Renewable and Sus-tainable Energy Review” No. 54 (2016).
15.    Bodych M., Nasza wspólna przyszłość. Miejsce zrównoważonego rozwoju w polskim i międzynarodowym systemie prawnym w XX i XXI wieku, [w:] Wyzwania globalnego roz-woju, Kujawsko-Pomorska Akademia Edukacji Globalnej 2010, http://andrzejklimczuk.com/ wp-content/uploads/2016/02/Klimczuk-2011-Rozw%C3%B3j-zr%C3%B3wnowa%C5 %BCony-a-kapita%C5%82-spo%C5%82eczny-i-metody-jego-budowania-Sustainable-development-and-methods-of-building-socia.pdf (dostęp: 4.02.2021).
16.    Budnikowski A., Ekonomia międzynarodowa, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2017.
17.    Burchard-Dziubińska M., Ekologiczne determinanty rozwoju gospodarczego, [w:] R. Pia-secki (red.), Ekonomia rozwoju, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2001.
18.    Caballero P., Srinivasan G., Šúri M., How to calculate P90 (or other Pxx) PV energy yield estimates, 26 July 2018, https://solargis.com/blog/best-practices/how-to-calculate-p90-or-other-pxx-pv-energy-yield-estimates (dostęp:13.01.2021).
19.    Campiglio E., Beyond carbon pricing: The role of banking and monetary policy in financ-ing and transition to a low-carbon economy, „Centre for Climate Change Economics and
Policy Working Paper” 2014, No. 181.
20.    Campiglio E., Dafermos Y., Monnin P., Ryan-Collins J., Schotten G., Tanaka M., Climate change challenges for central banks and financial regulators, „Nature Climate Change” 2018, Vol. 8.
21.    Carse D., Environmental issues and their implications for financial institutions in Hong Kong, „BIS Review” 2000, No. 108, https://www.bis.org/review/r001129c.pdf (dostęp: 31.12.2020).
22.    Certyfikacja zielonych budynków liczbach. Raport 2020, Polskie Stowarzyszenie Bu-downictwa Ekologicznego PLGBC, https://plgbc.org.pl/wp-content/uploads/2020/04/Certyfikacja-zielonych-budynkow-2020.pdf (dostęp: 26.11.2020].
23.    Chih H.L., Chih H.H., Chen T.Y., On the determinants of corporate social responsibility:
International evidence on the financial industry, „Journal of Business & Ethics” 2010,
Vol. 93.
24.    Chrabonszczewska E., Międzynarodowe organizacje finansowe, Oficyna Wydawnicza Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, Warszawa 2005.
25.    Chrupczalski Sz., Efekty zewnętrzne, https://www.nbportal.pl/wiedza/artykuly/na-poczatek/efekty-zewnetrzne (dostęp: 20.10.2020).
26.    Cichy P., Alternatywne źródła energii, [w:] Kuciński K. (red.), Energia w czasach kryzysu, Difin, Warszawa 2006.
27.    Ciciretti R., Kobeissi N., Zhu Y., Corporate social responsibility and financial perfor-mance: an analysis of bank community responsibility, „International Journal of Banking, Accounting and Finance (IJBAAF)” 2014, Vol. 5, No. 4.
28.    Climate change: what are the risks to financial stability, „Bank of England” 2020, https://www.bankofengland.co.uk/knowledgebank/climate-change-what-are-the-risks- to-financial-stability (dostęp: 31.12.2020).
29.    Climate Statement Banks Update 2019, November 2019.
30.    Co ma wspólnego zmiana klimatu i epidemia koronawirusa? http://healpolska.pl/aktualnosci/co-ma-wspolnego-zmiana-klimatu-i-epidemia-koronawirusa/ (dostęp: 21.10.2020).
31.    Coase R., The Problem of Social Cost, „Journal of Law and Economics” 1960, No. 3 (1).
32.    Collective Commitment to Climate Action, https://www.unepfi.org/wordpress/wp-content/uploads/2019/12/PRB-Collective-Commitment-to-Climate-Action.pdf (dostęp: 5.12. 2020).
33.    Collevecchio declaration on financial institutions and sustainability, https://www.banktrack.org/download/collevecchio_declaration_2/0_030401_collevecchio_declaration.pdf (dostęp: 27.12.2020).
34.    Communication from the Commission – Energy for the future: renewable sources of energy – Green Paper for a Community Strategy, COM(96) 576 final, https://eur-lex.europa.eu/ LexUriServ/LexUriServ.do?uri=COM:1996:0576:FIN:EN:PDF (dostęp: 6.02.2021).
35.    COP24: BNP Paribas and 4 leading banks commit to global climate goals, https://group.bnpparibas/en/news/cop24-bnp-paribas-4-leading-banks-commit-global- climate-goals (dostęp: 5.12.2020).
36.    Cornett M.M., Erhemjamts O., Tehranian H., Greed or good greeds: an examination of the relation between corporate social responsibility and the financial performance of U.S. commercial banks around the financial crisis, „Journal of Banking and Finance” 2016, Vol. 70.
37.    Crespi F., Migliavacca M., The Determinants of ESG Rating in the Financial Industry: The Same Old Story or a Different Tale? „Sustainability” 2020, No. 12.
38.    Dafermos Y., Nikolaidi M., Galanis G., Climate change, financial stability and monetary
policy, „Ecological Economics” 2018, Vol. 152, https://www.sciencedirect.com/science/ article/pii/S0921800917315161 (dostęp: 22.10.2020).
39.    Danish Zhang B., Wang B., Wang Z., Role of renewable energy and non-renewable energy consumption on EKC: evidence from Pakistan, „Journal of Cleaner Production” No. 156 (2017).
40.    Decyzja Komisji nr 2013/448/UE z dnia 5 września 2013 r. dotycząca krajowych środków wykonawczych w odniesieniu do przejściowego przydziału bezpłatnych uprawnień do emisji gazów cieplarnianych zgodnie z art. 11 ust. 3 dyrektywy 2003/87/WE Parlamentu
Europejskiego i Rady, Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej nr 240/27 z 7 września 2013 r., https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/HTML/?uri=CELEX:32013D0448&from =PL (dostęp: 18.11.2020).
41.    Decyzja nr 1600/2002/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 lipca 2002 r. ustanawiająca szósty wspólnotowy program działań w zakresie środowiska naturalnego, Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej nr 242 z 10 września 2002 r., https://www.cire.pl/ prawo/pliki/Decyzja-2002_1600_WE.pdf (dostęp: 3.11.2020).
42.    Decyzja nr 529/2013/UE w sprawie zasad rozliczania emisji i pochłaniania gazów
cieplarnianych w wyniku działalności związanej z użytkowaniem gruntów, zmianą użytkowania gruntów i leśnictwem oraz informacji o działaniach związanych z tą dzia-łalnością, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/HTML/?uri=CELEX:32013D0529& from =pl (dostęp: 11.10.2020).
43.    Decyzja Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/1814 z dnia 6 października 2015 r. w sprawie ustanowienia i funkcjonowania rezerwy stabilności rynkowej dla unijnego systemu handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych i zmiany dyrektywy 2003/87/WE, Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej nr L 264/1 z 9 października 2015 r., https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/HTML/?uri=CELEX:32015D1814& from=PL (dostęp: 9.11.2020).
44.    Decyzja Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2002/358/WE z dnia 25 kwietnia 2002 r. dotycząca zatwierdzenia przez Wspólnotę Europejską protokołu z Kioto do Ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu i wspólnej realizacji wy-nikających z niego zobowiązań, Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej nr L 130 z 15 maja 2002 r., https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/HTML/?uri=CELEX:32002 D0358&from=PL (dostęp: 3.11.2020).
45.    Decyzja Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2009/406/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie wysiłków podjętych przez państwa członkowskie, zmierzających do zmniejszenia emisji gazów cieplarnianych w celu realizacji do roku 2020 zobowiązań Wspólnoty dotyczących redukcji emisji gazów cieplarnianych, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32009D0406&from=EN (dostęp: 12.10.2020).
46.    Derski B., Co dalej z zielonymi certyfikatami? https://wysokienapiecie.pl/1861-zielone-certyfikaty-cena-nadpodaz-obowiazek-2016-2020/ (dostęp: 3.01.2021).
47.    Dettling S., 130 Banks Holding USD 47 Trillion In Assets Commit To Climate Action And Sustainability, https://www.unepfi.org/news/industries/banking/130-banks-holding-usd-47-trillion-in-assets-commit-to-climate-action-and-sustainability/# (dostęp: 8.02. 2021).
48.    Ding R., Liu M., Wang T., Wu Z., The impact of climate risk on earnings management:
International evidence, „Journal of Accounting and Public Policy” Vol. 40, Issue 2, 2021, https://doi.org/10.1016/j.jaccpubpol.2021.106818 (dostęp: 20.04.2021).
49.    DNB Bank Polska wspiera rynek zielonych obligacji, 26.03.2019, https://prnews.pl/dnb-bank-polska-wspiera-rynek-zielonych-obligacji-441943 (dostęp: 18.12.2020).
50.    Do sustainable banks outperform? Driving value creation through ESG practises, GABV 2019, https://www2.deloitte.com/content/dam/Deloitte/lu/Documents/financial-services/Banking/lu-do-sustainable-banks-outperform-driving-value-creation-through-ESG -practices-report-digital.pdf (dostęp: 10.12.2020).
51.    Doha amendment to the Kyoto Protocol, United Nations Framework Convention on Cli-mate Change, UNFCCC 2012, https://unfccc.int/files/kyoto_protocol/application/pdf/ kp_doha_amendment_english.pdf (dostęp: 28.07.2020).
52.    Dong K., Sun R., Dong X., CO2 emissions, natural gas and renewables, eco-nomic growth: assessing the evidence from China, „Science of the Total Environment” No. 640-641 (2018).
53.    Dyrektywa 2001/77/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 września 2001 r. w sprawie wspierania produkcji na rynku wewnętrznym energii elektrycznej wytwarzanej ze źródeł odnawialnych, Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej z 27 października 2001 r. nr L 283/33, https://op.europa.eu/pl/publication-detail/-/publication/9df8
db5d-4776-4fcb-9077-4363e14b836a/language-pl/format-PDF/source-search (dostęp: 4.01.2021).
54.    Dyrektywa 2001/80/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2001 r. w sprawie ograniczenia emisji niektórych zanieczyszczeń do powietrza z du-żych obiektów energetycznego spalania, Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej nr 309 z 27 listopada 2001 r., https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/HTML/?uri=CELEX:32 001L0080&from=pl (dostęp: 2.02.2021).
55.    Dyrektywa 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 października 2003 r. ustanawiająca system handlu przydziałami emisji gazów cieplarnianych we Wspólnocie oraz zmieniająca dyrektywę Rady 96/61/WE, Dziennik Urzędowy Unii Eu-rpejskiej
nr 275/32 z 25 października 2003 r., https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/ PDF/?uri=CELEX:32003L0087&from=pl (dostęp: 3.11.2020).
56.    Dyrektywa 2004/101/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 października 2004 r. zmieniająca dyrektywę 2003/87/WE ustanawiającą system handlu przydzia-łami emisji gazów cieplarnianych we Wspólnocie, z uwzględnieniem mechanizmów projektowych protokołu z Kioto, Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej nr L 338/18
z 13 listopada 2004 r., https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=
CELEX:32004L0101&from=EN (dostęp: 3.11.2020).
57.    Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/2284 z dnia 14 grudnia 2016 r. w sprawie redukcji krajowych emisji niektórych rodzajów zanieczyszczeń atmosferycznych, zmiany dyrektywy 2003/35/WE oraz uchylenia dyrektywy 2001/81/WE, Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej nr 344/1 z 17 grudnia 2016 r., https://eur-lex.
europa.eu/legal-content/PL/TXT/HTML/?uri=CELEX:32016L2284&from=PL (dostęp: 6.02.2021).
58.    Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/2001 z dnia 11 grudnia 2018 r. w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych, Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej nr 328/82 z 21 grudnia 2018 r., https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32018L2001&from=en (do-stęp: 12.02.2021).
59.    Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/878 z dnia 20 maja 2019 r. zmieniająca dyrektywę 2013/36/UE w odniesieniu do podmiotów zwolnionych, finan-sowych spółek holdingowych, finansowych spółek holdingowych o działalności mie-szanej, wynagrodzeń, środków i uprawnień nadzorczych oraz środków ochrony kapitału, Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej nr L 150/253 z 7 czerwca 2019 r., https://eur-lex. europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX:32019L0878 (dostęp: 1.01.2021).
60.    Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/101/WE z dnia 19 listopada 2008 r. zmieniająca dyrektywę 2003/87/WE w celu uwzględnienia działalności lotniczej w systemie handlu przydziałami emisji gazów cieplarnianych we Wspólnocie, Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej nr L 8 z 13 stycznia 2009 r., https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/HTML/?uri=CELEX:32008L0101&from=PL (do-stęp: 9.11.2020).
61.    Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/28/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r.
w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych zmieniająca i w następstwie uchylająca dyrektywy 2001/77/WE oraz 2003/30/WE, Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej nr 140/16 z 5 czerwca 2009 r., https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/HTML/?uri=CELEX:32009L0028&from=PL (dostęp: 7.02.2021).
62.    Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/29/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. zmieniająca dyrektywę 2003/87/WE w celu usprawnienia i rozszerzenia wspólno-
towego systemu handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych, Dziennik
Urzędowy Unii Europejskiej nr L 140/63 z 5 czerwca 2009 r., https://eur-lex.
europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32009L0029&from=SK (dostęp: 6.02.2021).
63.    Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/31/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r.
w sprawie geologicznego składowania dwutlenku węgla oraz zmieniająca dyrektywę Rady 85/337/EWG, Euratom, dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2000/ 60/WE, 2001/80/WE, 2004/35/WE, 2006/12/WE 2008/1/WE i rozporządzenie (WE) nr 1013/2006, Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej nr L 140/114 z 5 czerwca 2009 r., https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/HTML/?uri=CELEX:32009L0031& from =PL (dostęp: 6.02.2021).
64.    Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/75/UE z dnia 24 listopada 2010 r.
w sprawie emisji przemysłowych, Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej nr L 334/17
z 17 grudnia 2010 r., https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX% 3A32010L0075&qid=1605691183318 (dostęp: 18.11.2020).
65.    Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/95/UE z dnia 22 października 2014 r. zmieniająca dyrektywę 2013/34/UE w odniesieniu do ujawniania informacji niefinansowych i informacji dotyczących różnorodności przez niektóre duże jednostki oraz grupy, Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej nr L 330/1 z 15 listopada 2014 r., https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX%3A32014L0095 (dostęp: 2.01.2021).
66.    Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2018/410 z dnia 14 marca 2018 r. zmieniająca dyrektywę 2003/87/WE w celu wzmocnienia efektywnych pod względem kosztów redukcji emisji oraz inwestycji niskoemisyjnych oraz decyzję (UE) 2015/1814, Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej nr L 76/3 z 19 marca 2018 r., https://eur-lex.
europa.eu/legal-content/PL/TXT/HTML/?uri=CELEX:32018L0410&from=EN (dostęp: 9.11.2020).
67.    Dziawgo L., Zielony rynek finansowy. Ekologiczna ewolucja rynku finansowego, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2010.
68.    EBA Action Plan on Sustainable Finance, EBA 6 December 2019, https://eba.
europa.eu/sites/default/documents/files/document_library//EBA%20Action%20plan% 20on%20sustainable%20finance.pdf (dostęp: 1.01.2021).
69.    EBA report on undue short – term pressure from the financial sector on corporations, EBA 2019, https://eba.europa.eu/sites/default/documents/files/document_library/Final% 20EBA%20report%20on%20undue%20short-term%20pressures%20from%20the% 20financial%20sector%20v2_0.pdf (dostęp: 1.01.2021).
70.    EEX będzie nadal platformą aukcyjną EU ETS, 10.11.2020, https://handel-emisjami-co2.cire.pl/st,34,209,item,207096,1,0,0,0,0,0,eex-bedzie-nadal-platforma-aukcyjna-eu-ets.html (dostęp: 11.11.2020).
71.    Effort sharing: Member States' emission targets, European Commission, https://ec.
europa.eu/clima/policies/effort_en#tab-0-3 (dostęp: 13.10.2020).
72.    Ekonomiczne i prawne aspekty wykorzystania odnawialnych źródeł energii w Polsce,
Europejskie Centrum Energii Odnawialnej Instytut Budownictwa, Mechanizacji i Elektryfikacji Rolnictwa marzec 2000, http://www.pga.org.pl/prawo/ekonomiczne_i_prawne_ aspekty.pdf (dostęp: 4.01.2021).
73.    Elektrownie wiatrowe – wietrzność w Polsce, https://www.instalacjebudowlane.pl/ 7935-24-87-elektrownie-wiatrowe--wietrznosc-w-polsce.html (dostęp: 2.02.2021).
74.    Emissions trading: 2007 verified emissions from EU ETS businesses, Press release, European Union, 23.05.2008, IP/08/787, https://ec.europa.eu/commission/presscorner/ detail/en/IP_08_787 (dostęp: 6.11.2020).
75.    Encyklika „Laudato si” Ojca Świętego Franciszka poświęcona trosce o wspólny dom, http://www.vatican.va/content/francesco/pl/encyclicals/documents/papa-francesco_ 20150524_enciclica-laudato-si.html (dostęp: 28.12.2020).
76.    Enea przegrywa w sądzie w sprawie zielonych certyfikatów, https://www.gramwzielone. pl/energia-wiatrowa/103775/enea-przegrywa-w-sadzie-w-sprawie-zielonych-certyfikatow (dostęp: 6.01.2021).
77.    Enea wypowiedziała umowy na zakup zielonych certyfikatów, 6.04.2016, https://gramwzielone.pl/energia-wiatrowa/26161/enea-wypowiedziala-umowy-na-zakup-zielonych -certyfikatow (dostęp: 14.04.2018).
78.    Enea: Ceny zielonych certyfikatów po 2021 r. zaczną spadać, https://www.gramwzielone.pl/trendy/103179/enea-ceny-zielonych-certyfikatow-po-2021-r-zaczna-spadac (dostęp: 6.01.2021).
79.    Energa ma umowę na 120 mln euro kredytu w formule ESG-linked z SMBC Bank EU, https://www.money.pl/gielda/energa-ma-umowe-na-120-mln-euro-kredytu-w-formule -esg-linked-z-smbc-bank-eu-6536953790592641a.html (dostęp: 29.11.2020).
80.    ESMA Technical Advice to the European Commission on Sustainability Considerations in the credit rating market, ESMA 18 July 2019, ESMA 33-9-321, https://www.esma.
europa.eu/sites/default/files/library/esma33-9-321_technical_advice_on_sustainability_ considerations_in_the_credit_rating_market.pdf (dostęp: 9.02.2021).
81.    EU ETS Handbook, European Union 2015, https://ec.europa.eu/clima/sites/clima/files/ docs/ets_handbook_en.pdf (dostęp: 1.11.2020).
82.    Fankhauser S., Martin N., The economics of the CDM levy: revenue potential, tax inci-dence and distortionary effects, January 2010, https://www.eldis.org/document/A56085 (dostęp: 28.10.2020).
83.    Fee Letter, https://uk.practicallaw.thomsonreuters.com/9-382-3458?transitionType =Default&contextData=(sc.Default)&firstPage=true (dostęp: 21.01.2021).
84.    Finance for a Climate-Resilient Future. Citi’s TCFD Report, https://www.unepfi.org/ wordpress/wp-content/uploads/2019/04/finance-for-a-climate-resilient-future.pdf (dostęp: 6.12.2020).
85.    Financing a Sustainable European Economy, Final Report 2018 by the High-Level Expert Group on Sustainable Finance Secretariat provided by the European Commission, https://ec.europa.eu/info/sites/info/files/180131-sustainable-finance-final-report_ en.pdf (dostęp: 7.12.2020).
86.    First comprehensive report. A call for action Climate change as a source of financial risk, Network for Greening the Financial System, April 2019, https://www.banque-france.fr/sites/default/files/media/2019/04/17/ngfs_first_comprehensive_report_-_170 42019_0.pdf (dostęp: 7.06.2020).
87.    Fiscal Policies for Paris Climate Strategies – from Principle to Practice, IMF Policy Paper, IMF, May 2019, https://www.imf.org/en/Publications/Policy-Papers/Issues/2019/ 05/01/Fiscal-Policies-for-Paris-Climate-Strategies-from-Principle-to-Practice-46826 (dostęp: 25.11.2020).
88.    Flak P., Klimczak B., Falkowski T., Pękała P., Zmiana klimatu w bankowości, czyli jak
zarządzać ryzykiem klimatycznym w sektorze finansowym, [w:] Kotecki L. (red.), Zielone finanse w Polsce, European Financial Congress, Instytut Odpowiedzialnych Finansów 2020, https://assets.ey.com/content/dam/ey-sites/ey-com/pl_pl/topics/biuletyn-ryzyka/ pdf/ekf-zielone-finanse-w-polsce.pdf (dostęp: 23.01.2021).
89.    Flak P., Nowe wytyczne EBC dotyczące zarządzania ryzykiem klimatu, „Biuletyn Ryzyka EY” 2020, https://www.ey.com/pl_pl/biuletyn-ryzyka (dostęp: 28.12.2020).
90.    Flak P., Zmiana klimatu w bankowości, czyli jak zarządzać ryzykiem klimatycznym w sektorze finansowym, „Biuletyn Ryzyka EY” 2020, https://www.ey.com/pl_pl/biuletyn-
ryzyka/jak-zarzadzac-ryzykiem-klimatycznym-w-sektorze-finansowym (dostęp: 31.12. 2020).
91.    Garbicz M., Problemy rozwoju i zacofania ekonomicznego. Dlaczego jedne kraje są bied-ne, a inne są bogate? Oficyna Wolters Kluwer business, Warszawa 2012.
92.    Gianfrate G., Schoenmaker D., Wasama S., Cost of capital and sustainability: a literature review, Working Paper 2019, No. 03, Rotterdam School of Management, Erasmus University, https://www.rsm.nl/fileadmin/Images_NEW/Erasmus_Platform_for_Sustainable_ Value_Creation/11_04_Cost_of_Capital.pdf (dostęp: 28.01.2021).
93.    Giuzio M., Krusec D., Levels A., Melo A.S., Mikkonen K., Radulova P., Climate change and financial stability, Financial Stability Report 2019, https://www.ecb.europa.eu/pub/
financial-stability/fsr/special/html/ecb.fsrart201905_1~47cf778cc1.en.html#toc1 (dostęp: 10.09.2020).
94.    Global Carbon Atlas, http://www.globalcarbonatlas.org/en/CO2-emissions (dostęp: 21.10.2020).
95.    Global Risks 2020: An Unsettled World, World Economic Forum 2020, http://www3. weforum.org/docs/WEF_Global_Risk_Report_2020.pdf (dostęp: 22.01. 2021).
96.    Global Warming of 1.5°C, Summary for Policymakers, IPCC 2018, https://www.ipcc.ch/ site/assets/uploads/sites/2/2019/05/SR15_SPM_version_report_LR.pdf (dostęp: 16.07. 2020).
97.    Gorynia M., Will COVID-19 Kill Globalisation? [w:] Marinov M., Marinova S. (red.), COVID-19 and International Business. Change of Era, Routledge, New York 2020.
98.    Grabowski M., Kotecki L., Zielone obligacje. Przewodnik dla emitenta, Instytut Odpowie-dzialnych Finansów, Warszawa 2020.
99.    Grabowski M., Zielone obligacje – stan i perspektywy, https://fundacjacms.pl/wp-content/uploads/2020/05/Zielone-obligacje-%E2%80%93-stan-i-perspektywy-.pdf (dostęp: 18.12.2020).
100.    Graf Ch., Jongeneel M., Monai U., Higher Value, Lower Risk: ESG Finance Moves to the Banking Mainstream, Bain and Company 2020, https://www.bain.com/insights/esg-finance-moves-to-the-banking-mainstream/ (dostęp: 28.01.2021).
101.    Green Paper on greenhouse gas emissions trading within the European Union (presented by the Commission), Brussels, 8.03.2000, COM(2000) 87 final, https://eur-lex.europa.
eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:52000DC0087&from=EN (dostęp: 1.11. 2020).
102.    Greenbaum S.I, Thakor A.V., Contemporary financial intermediation, 2nd ed., Academic Press, Amsterdam 2007.
103.    Greiff K. de, Delis M., Ongena S., Being Stranded on the Carbon Bubble, Climate Policy Risk and the Pricing of Bank Loans, CEPR Discussion Papers 2018, https://voxeu.org/article/ carbon-bubble-and-pricing-bank-loans (dostęp: 16.11.2020).
104.    Grippa P., Schittmann J., Suntheim F., Climate change and Financial Risk, Finance & Deve-
lopment IMF 2019, https://www.imf.org/external/pubs/ft/fandd/2019/12/climate-change-central-banks-and-financial-risk-grippa.htm (dostęp: 10.12.2020).
105.    Grossman G.M., Krueger A.B., Environmental Impacts of a North American Free Trade Agreement, „NBER Working Papers” No. 3914, National Bureau of Economic Research Inc. 1991.
106.    Guide on climate-related and environmental risks. Supervisory expectations relating to risk management and disclosure, EBC 2020, https://www.bankingsupervision.europa.eu/ ecb/pub/pdf/ssm.202011finalguideonclimate-relatedandenvironmentalrisks~58213f 6564.en.pdf (dostęp: 28.12.2020).
107.    Guzman D., Growth in sustainability-linked loans boosts ESG ratings firms, 21 October 2019, https://www.reuters.com/article/growth-in-sustainability-linked-loans-bo-idUS L2N27615Y (dostęp: 28.11.2020).
108.    Hamerla E., Etyczne aspekty budowy siłowni wiatrowych, „Etyka w Życiu Gospodarczym /Annales. Ethics in Economic Life” 2018, Vol. 21 (3), http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/
element/bwmeta1.element.ojs-doi-10_18778_1899-2226_21_3_05/c/3965-3444.pdf (dostęp: 1.02.2021).
109.    Horizon Europe. The next EU Research & Innovation Investment Programme (2021–2027). Version 25, European Commission, May 2019, https://ec.europa.eu/info/sites/info/files/ research_and_innovation/ec_rtd_he-presentation_062019_en.pdf (dostęp: 11.11.2020).
110.    http://cms2018a.globalcarbonatlas.org/en/CO2-emissions (dostęp: 21.10.2020).
111.    http://re.jrc.ec.europa.eu/pvgis/ (dostęp: 2.02.2021).
112.    http://unfccc.int/meetings/durban_nov_2011/meeting/6245.php (dostęp: 23.10.2020).
113.    https://cdm.unfccc.int/Statistics/Public/files/201301/cers_iss_byHost.pdf (dostęp: 3.11. 2020).
114.    https://databank.worldbank.org/reports.aspx?source=2&series=EN.ATM.PM25.MC.M3 &country=# (dostęp: 13.04.2021).
115.    https://handel-emisjami-co2.cire.pl/st,34,365,me,0,0,0,0,0,eex---eua-secondary-market-2013-2020.html?startDay=28&startMonth=09&startYear=2005&koniecDay=6&koniec Month=11&koniecYear=2020&gielda=9&button=poka%BF (dostęp: 8.11.2020).
116.    https://handel-emisjami-co2.cire.pl/st,34,368,me,0,0,0,0,0,eex---primary-market-auction .html?startDay=2&startMonth=08&startYear=2020&koniecDay=5&koniecMonth=02& koniecYear=2021&gielda=12&button=poka%BF (dostęp: 8.02.2021).
117.    https://tge.pl/dane-statystyczne (dostęp: 4.01.2021).
118.    https://www.bp.com/en/global/corporate/energy-economics/energy-charting-tool-desktop.html (dostęp: 12.04.2021).
119.    https://www.cdp.net/en/companies/companies-scores (dostęp: 28.11.2020).
120.    https://www.cooperenergy.com.au/our-operations/glossary/p50-and-p90-mean-expected-and-p10 (dostęp:13.01.2021).
121.    https://www.ekologia.pl/wiedza/slowniki/leksykon-ekologii-i-ochrony-srodowiska/ gazy-cieplarniane (dostęp: 21.10.2020).
122.    https://www.emissions-euets.com/linear-reduction-factor-lrf (dostęp: 09.11.2020).
123.    https://www.gleif.org/pl/about/governance/financial-stability-board-fsb/ (dostęp: 6.12. 2020).
124.    https://www.globalshapers.org/ (dostęp: 22.01.2021).
125.    https://www.greenclimate.fund/ (dostęp: 23.10.2020).
126.    https://www.ifc.org/wps/wcm/connect/corp_ext_content/ifc_external_corporate_site/ about+ifc_new (dostęp: 26.12.2020).
127.    https://www.kobize.pl/pl/article/aukcje/id/392/informacja-ogolna (dostęp: 8.11.2020).
128.    https://www.kobize.pl/pl/article/aukcje/id/392/informacja-ogolna (dostęp: 7.11.2020).
129.    https://www.kobize.pl/pl/article/przydzialy-uprawnien-lotnictwo/id/371/informacja- ogolna (dostęp: 19.11.2020).
130.    https://www.kobize.pl/pl/page/id/409/o-nas (dostęp: 7.11.2020).
131.    https://www.nber.org/system/files/chapters/c7620/c7620.pdf (dostęp: 26.01.2021).
132.    https://www.ngfs.net/en (dostęp: 20.12.2020).
133.    https://www.ngfs.net/en (dostęp: 20.12.2020).
134.    https://www.ngfs.net/en/communique-de-presse/us-federal-reserve-joins-ngfs-and-two-new-publications-released (dostęp: 3.01.2021).
135.    https://www.ochronaklimatu.com (dostęp: 18.11.2020).
136.    https://www.ochronaklimatu.com/slownik-rynku-emisji (dostęp: 16.11.2020).
137.    https://www.ochronaklimatu.com/slownik-rynku-emisji/392-dyrektywa-nec (dostęp: 16.11.2020).
138.    https://www.ochronaklimatu.com/slownik-rynku-emisji/397-ograniczanie-emisji-gazow- cieplarnianych-z-sektorow-nieobjetych-systemem-handlu-uprawnieniami-do-emisji-tzw- non-ets (dostęp: 16.11.2020).
139.    https://www.zrsa.pl/komunikat-zasady-rozliczania-przez-zarzadce-rozliczen-s-a-ujemnego- salda-wnioskowanego-w-zwiazku-z-realizacja-obowiazku-sprzedazy-energii-elektrycznej-z-odnawialnych-zrodel-energii-w-ramach-system/ (dostęp: 20.01.2021).
140.    Huang B., Punzi M.T., Wu Y., Do banks price environmental risk? Evidence from a quasi natural experiment in the People’ Republic of China, „ADBI Working Paper Series 2019” No. 974, https://www.adb.org/sites/default/files/publication/511356/adbi-wp974.pdf (dostęp: 10.10.2020).
141.    Ilość energii elektrycznej wytworzonej z OZE w latach 2005–2019 potwierdzonej wyda-nymi świadectwami pochodzenia, https://www.ure.gov.pl/pl/oze/potencjal-krajowy-oze/ 5755,Ilosc-energii-elektrycznej-wytworzonej-z-OZE-w-latach-2005-2019-potwierdzonej- wy.html (dostęp: 11.01.2021).
142.    Informacja na temat sytuacji sektora bankowego, Komisja Nadzoru Finansowego, War-szawa, czerwiec 2020, raport dostępny na stronie: https://www.knf.gov.pl/knf/pl/ komponenty/img/Informacja_na_temat_sytuacji_sektora_bankowego_w_2019_r.pdf (dostęp: 19.04.2021).
143.    Informacja Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki nr 12/2019 w sprawie sposobu realiza-cji obowiązku, o którym mowa w art. 52 ust. 1 ustawy o odnawialnych źródłach energii,
w roku 2019, https://www.ure.gov.pl/pl/oze/umarzanie-swiadectw/8073,Informacja-Prezesa-Urzedu-Regulacji-Energetyki-nr-122019-w-sprawie-sposobu-reali.html (dostęp: 4.01.2020).
144.    ING Bank Hipoteczny wyemituje 5-letnie zielone listy zastawne warte 400 mln zł, https://alebank.pl/ing-bank-hipoteczny-wyemituje-5-letnie-zielone-listy-zastawne-warte-400-mln-zl/?id=299707&catid=18916 (dostęp: 19.12.2020).
145.    ING signs Dutch Climate Agreement, https://www.ing.com/Newsroom/News/ING-signs-Dutch-Climate-Agreement.htm (dostęp: 6.12.2020)
146.    ING: Rynek czeka boom emisji "zielonych" instrumentów finansowych, 11.03.2020, https://www.bankier.pl/wiadomosc/Rynek-czeka-boom-emisji-zielonych-instrumentow- finansowych-ING-7836588.html (dostęp: 19.12.2020).
147.    Investing in a climate-neutral future for the benefit of our people. Stepping up Europe’s 2030 climate ambition, Communication from the Commission to the European Parlia-ment, the Council, the European Economic and Social Committee and the Committee of the Regions 2020, Com (2020) No. 562, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/ TXT/?uri=CELEX:52020DC0562 (dostęp: 14.10.2020).
148.    Inwestorzy w branży OZE mogą stracić umowy przyłączeniowe, 24.01.2019 r., https://www.gramwzielone.pl/trendy/34043/inwestorzy-w-branzy-oze-moga-stracic- umowy-przylaczeniowe (dostęp: 22.01.2021).
149.    Iwuć M., Gospodarka w czasach koronawirusa. Co będzie dalej? 26.03.2020,
https://marciniwuc.com/gospodarka-w-czasach-koronawirusa-co-bedzie-dalej/ (dostęp: 22.10. 2020).
150.    Jajuga K., Zabawa J., Daszyńska-Żygadło K., Finansowanie inwestycji w energetykę odnawialną przez polskie banki, Raport opracowany na zlecenie Programu Analityczno-
-Badawczego Fundacji Warszawski Instytut Bankowości, Sygn. WIB PAB 20/2020, Związek Banków Polskich, Warszawa 2020.
151.    Janik B., Determinanty zmian cen zielonych certyfikatów, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego” 2014, nr 804 (67).
152.    Janik B., Value-based banking in Central and Eastern Europe countries: ecological point
of view, „Ekonomia i Prawo. Economics and Law” 2017, No. 16 (3).
153.    Joint implementation, https://unfccc.int/process/the-kyoto-protocol/mechanisms/ joint-implementation (dostęp: 4.11.2020).
154.    Kabza M., Klimat w polityce pieniężnej, 10.08.2020, https://www.obserwatorfinansowy.pl/ bez-kategorii/rotator/klimat-w-polityce-pienieznej/ (dostęp: 28.12.2020).
155.    Kabza M., Rośnie zaangażowanie banków centralnych w ochronę środowiska, 12.11.2018, https://www.obserwatorfinansowy.pl/forma/analizy-debata/analizy/rosnie-zaangazowanie-bankow-centralnych-w-ochrone-srodowiska/ (dostęp: 7.12.2020).
156.    Karkowska R., Business Model as a Concept of Sustainability in the Banking Sector,
„Sustainability” 2020, No. 12, 111.
157.    Kąsek L., Rudzki R., Wróbel A., Czas na zielone obligacje w miastach i spółkach komu-nalnych w Polsce, „Gazeta Prawna” 20.03.2019, https://www2.deloitte.com/pl/pl/pages/ public-sector/articles/akademia-skutecznego-samorzadu-newsletter-sektora-publicznego/czas-na-zielone-obligacje.html (dostęp: 19.12.2020).
158.    Keen S., The appallingly bad neoclassical economics of climate change? „Globalizations” 2020.
159.    Kemp-Benedict E., Investing in a green transition, „Ecological Economics” 2018, Vol. 153.
160.    Kenton W., Cap and Trade Definition, 30.07.2019, https://www.investopedia.com/terms/ c/cap-and-trade.asp (dostęp: 12.11.2020).
161.    Klaus V. (tłum. Z. Krzysztyniak), Błękitna planeta. W zielonych okowach, Przedsiębiorstwo Wydawnicze Rzeczpospolita, Warszawa 2008.
162.    Klimaschutz-Selbstverpflichtung des Finanzsektors, https://www.klima-selbstverpflichtung-finanzsektor.de/ (dostęp: 6.12.2020).
163.    Koleśnik J., Bankowe ryzyko systemowe. Źródła i instrumenty redukcji, Difin, Warszawa 2019.
164.    Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów. Ambitniejszy cel klimatyczny Europy do 2030 r. Inwestowanie w przyszłość neutralną dla klimatu z korzyścią dla obywateli, COM(2020) 562 final, Bruksela, 17 września 2020 r., https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/HTML/?uri=CELEX:52020DC0562&from=EN (dostęp: 7.02.2021).
165.    Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu
Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów. Ambitniejszy cel klimatyczny Europy do 2030 r. Inwestowanie w przyszłość neutralną dla klimatu z korzyścią dla obywateli, Com (2020) No. 562, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=CELEX: 52020DC0562 (dostęp: 14.10.2020).
166.    Komunikat Komisji. Plan działania: finansowanie zrównoważonego wzrostu gospo-
darczego, COM(2018) 97 final, Bruksela, 8 marca 2018 r., https://eur-lex.europa.eu/
legal-content/PL/TXT/HTML/?uri=CELEX:52018DC0097&qid=1609520953626&from =EN (dostęp: 1.01.2021).
167.    Komunikat Komisji. Wytyczne dotyczące sprawozdawczości w zakresie informacji niefinansowych: Suplement dotyczący zgłaszania informacji związanych z klimatem, Komisja Europejska, Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej nr L 209/1 z 20 czerwca 2019 r., https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:52019XC0 620(01)&from=PL(dostęp: 2.01.2021).
168.    Konkluzje Rady Europejskiej z nadzwyczajnego posiedzenia w dniach 17–21 lipca 2020 r., EUCO 10/20, Bruksela, 21 lipca 2020 r.
169.    Korzeb Z., Budżetowanie w banku komercyjnym, Difin, Warszawa 2007.
170.    Korzeb Z., Medina R., Sustainability Performance: A Comparative Analysis in the Polish Banking Sector, „Sustainability” 2019, No. 11(3).
171.    Kotecki L. (red.), Zielone finanse w Polsce, European Financial Congress, Instytut Od-powiedzialnych Finansów 2020, https://assets.ey.com/content/dam/ey-sites/ey-com/ pl_pl/topics/biuletyn-ryzyka/pdf/ekf-zielone-finanse-w-polsce.pdf (dostęp: 26.01.2021).
172.    Kremer M., Population Growth and Technological Change: One Million B.C. to 1990, „The Quarterly Journal of Economics” 1993, No. 8 (3).
173.    Krystosiak P., Energetyczna bariera konkurencyjności przedsiębiorstw, [w:] Kasiewicz S. (red.), Ryzyko inwestowania w polskim sektorze energetyki odnawialnej, Difin, Warsza-wa 2012.
174.    Krzyczkowski W., Graniczny podatek węglowy (CBAM) w UE, https://ksiegowosc.
infor.pl/wiadomosci/4679811,Graniczny-podatek-weglowy-CBAM-w-UE.html (do-stęp: 19.11. 2020).
175.    Kuznets S., Economic growth and income inequality, „American Economic Review” 1955, No. 45, 1955.
176.    Lepsze gospodarowanie gruntami i lasami w UE pomoże zmniejszyć emisje i wypełnić zobowiązania paryskie, Rada Unii Europejskiej, 13 października 2017, https://www.consilium.europa.eu/pl/press/press-releases/2017/10/13/lulucf/ (dostęp: 28.07.2020).
177.    Levinson A., Environmental Kuznets curve (entry in forthcoming New Palgrave Dictionary of Economics 2nd edition), https://faculty.georgetown.edu/aml6/pdfs&zips/Palgrave EKC.pdf (dostęp: 26.11.2020).
178.    Lewandowski W.M., Proekologiczne odnawialne źródła energii, Wyd. IV uaktualnione, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa 2007.
179.    Listing green bonds on LuxSE. A guide for emerging markets green bond issuers, https://www.bourse.lu/green (dostęp: 20.12.2020).
180.    Luxembourg Green Exchange. The world’s leading platform for sustainable finance, https://www.bourse.lu/green (dostęp: 20.12.2020).
181.    Mackenzie C., Ascui F., Investor leadership on climate change: an analysis of the invest-ment community’s role on climate change, and snapshot of recent investor activity, UNEP Finance Initiative and UNPRI 2009, https://www.unpri.org/download?ac=5884 (dostęp: 20.12.2020).
182.    Malthus T.R., Rozprawa o prawie ludności i jego oddziaływaniu na przyszły postęp społe-czeństwa, Gebethner i Wolff, Warszawa 1925.
183.    Mazahrih B., Incorporation of Environmental Issues into Banks’ Lending Decisions (The-sis, Doctor of Philosophy (PhD)), University of Waikato, Hamilton, New Zealand 2011, https://hdl.handle.net/10289/5885 (dostęp: 28.12.2020).
184.    Mazurkiewicz J., Systemy wsparcia produkcji energii elektrycznej z OZE, 19.11.2018, https://powietrze.malopolska.pl/baza/systemy-wsparcia-produkcji-energii-elektrycznej-z-oze/ (dostęp: 6.01.2021).
185.    Meadows D.H., Meadows D.L., Randers J., Behrens W.W., The Limits to Growth: A report for the Club of Rome's project on the predicament of mankind, Universe Books, New York 1972, https://collections.dartmouth.edu/teitexts/meadows/diplomatic/meadows_
ltg-diplomatic.html (dostęp: 3.02.2021).
186.    Merek D., BREEAM vs LEED. Porównanie najbardziej popularnych systemów certyfikacji energetycznej, 14.02.2020, https://www.muratorplus.pl/biznes/prawo/porownanie-najbardziej-popularnych-systemow-certyfikacji-energetycznej-breeam-i-leed-aa-Lzd6-cPsG-hvLH.html (dostęp: 26.11.2020).
187.    Michalak D., Rosiek K., Szyja P., Gospodarka niskoemisyjna, gospodarka cyrkularna, zielona gospodarka. Uwarunkowania i wzajemne powiązania, Wydawnictwo Uniwersy-tetu Łódzkiego, Łódź 2021.
188.    Miciuła I., Miciuła K., Energia odnawialna i jej aspekty finansowe jako element zrówno-ważonego rozwoju Polski, [w:] Dziawgo L., Patrzałek L. (red.), Finanse na rzecz zrówno-ważonego rozwoju. Gospodarka – etyka – środowisko, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Wrocław 2014, No. 330.
189.    Najwięksi emitenci CO2 – niechlubny ranking, https://www.green-projects.pl/najwieksi-emitenci-co2-niechlubny-ranking/ (dostęp: 21.10.2020).
190.    Neslen A., Climate Change Could Make Insurance Too Expensive for Most People – Report, „The Guardian”, 21th March 2019, https://www.theguardian.com/environment/2019/ mar/21/climate-change-could-make-insurance-too-expensive-for-ordinary-people-
report (dostęp: 22.01.2021).
191.    Niedziółka D., Opłacalność inwestycji w odnawialne źródła energii, [w:] Niedziółka D. (red.), Zielona energia w Polsce, Difin, Warszawa 2012.
192.    Niedziółka D., Uwarunkowania prawne, [w:] Niedziółka D. (red.), Zielona energia w Polsce, CeDeWu, Warszawa 2012.
193.    Niedziółka P., Agencje ratingowe–instytucje wczesnego ostrzegania przed kryzysem
czy podmioty destabilizujące rynki finansowe, „Zarządzanie i Finanse” 2013, No. 11 (2), Wydział Zarządzania Uniwersytetu Gdańskiego.
194.    Niedziółka P., Environmental Bank Scoring (EBS) as a method to quantify the commer-cial bank's commitment to environmental and climate protection – example of the Polish banking sector, Economic science, education and the real economy: development and interactions in the digital age, Publishing house Science and Economics, Varna 2020.
195.    Niedziółka P., Finansowanie budowy odnawialnych źródeł energii w oparciu o koncepcję Project Finance – przykład elektrowni wiatrowych w Polsce, [w:] Ostaszewski J., Zaleska M. (red.), W stronę teorii i praktyki zarządzania i finansów, Oficyna Wydawnicza Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, Warszawa 2006.
196.    Niedziółka P., Konsorcjum kredytowe, [w:] Wiatr M.S. (red.), Bankowość korporacyjna. Podręcznik akademicki, Wydanie II zmienione i rozszerzone, Difin, Warszawa 2015.
197.    Niedziółka P., Polish banking sector facing challenges related to environmental and
climate protection, „Management Issues” 2020, No. 3 (w druku).
198.    Niedziółka P., Zastosowanie kowenantów finansowych w bankowości korporacyjnej,
„Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie” 2014, Vol. 10 (934).
199.    Non-Legally Binding Authoritative Statement of Principles for a Global Consensus on the Management, Conservation and Sustainable Development of All Types of Forests, United Nations 1992, http://www.un-documents.net/for-prin.htm (dostęp: 21.07.2020).
200.    Nordhaus W., Reflections on the economics of climate change, „Journal of Economic
Perspectives” 1993, 7(4).
201.    Nordhaus W., An Optimal Transition Path for Controlling Greenhouse Gases, „Science” 1992, No. 258 (5086).
202.    Nordhaus W., Kasyno Klimatyczne. Ryzyko, niepewność i ekonomia globalnego ocieple-nia, Polskie Towarzystwo Ekonomiczne, Warszawa 2021.
203.    Nordhaus W., Projections and Uncertainties About Climate Change in an Era of Minimal Climate Policies, „NBER Working Paper” No. 22933, Cambridge 2016.
204.    Nordhaus W., Tobin J., Is Growth Obsolete? „Economic Research: Retrospect and Pro-spect” 1972, Vol. 5.
205.    Nowy klimat, także w ryzyku, Ernst & Young, https://www.ey.com/pl_pl/biuletyn-ryzyka/ nowy-klimat-takze-w-ryzyku (dostęp: 25.01.2021).
206.    Nowy projekt Polityki energetycznej Polski do 2040 roku, Ministerstwo Klimatu i Środowiska, https://www.gov.pl/web/klimat/projekt-polityki-energetycznej-polski-do-2040-r (dostęp: 28.01.2021).
207.    Obiektywne i subiektywne powody destrukcji systemu zielonych certyfikatów w latach 2005–2016, Polska Izba Gospodarcza Energetyki Odnawialnej i Rozproszonej, Warsza-wa 2018.
208.    Obwieszczenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 31 sierpnia 2005 r. w sprawie ogło-szenia raportu określającego cele w zakresie udziału energii elektrycznej wytwarzanej
w odnawialnych źródłach energii znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Pol-skiej w krajowym zużyciu energii elektrycznej w latach 2005–2014, Monitor Polski
z 2005 r. Nr 53, poz. 731.
209.    Ocena realizacji i korekta założeń polityki energetycznej Polski do 2020 roku, Rada Mini-strów 2.04.2002.
210.    Ogłoszenie dotyczące parametrów aukcji zwykłej AZ/8/2020, https://www.ure.gov.pl/ pl/oze/aukcje-oze/ogloszenia-i-wyniki-auk/9063,Ogloszenie-aukcja-zwykla-na-sprzedaz-energii-elektrycznej-z-odnawialnych-zrodel-.html (dostęp: 11.01.2021).
211.    Olech D., EBA pyta banki o praktykę zarządzania ryzykiem ESG i wskazuje kierunki,
„Biuletyn Ryzyka E&Y” 2021, nr 1, https://www.ey.com/pl_pl/biuletyn-ryzyka/eba-pyta- banki-o-praktyke-zarzadzania-ryzykiem-esg-i-wskazuje-kierunki (dostęp: 2.02. 2021).
212.    Olech D., Flak P., Jakie wyzwania czekają na analityków ryzyka ESG? „Biuletyn Ryzyka E&Y” 2021, nr 1, https://www.ey.com/pl_pl/biuletyn-ryzyka/analiza-ryzyka-esg (do-stęp: 2.02.2021).
213.    Orczyk M., Ochrona środowiska a wolność gospodarcza, [w:] Kotecki L. (red.), Zielone
finanse w Polsce, European Financial Congress, Instytut Odpowiedzialnych Finansów 2020, https://assets.ey.com/content/dam/ey-sites/ey-com/pl_pl/topics/biuletyn-ryzyka/ pdf/ekf-zielone-finanse-w-polsce.pdf (dostęp: 26.01.2021).
214.    Paczosa A., Błachowicz A., Jeszke R., Sikora P., Lizak S., Smol E., Zadania wynikające
z nowych regulacji dotyczących redukcji emisji gazów cieplarnianych w Unii Europejskiej. Dyrektywa EU ETS & Decyzja NON ETS, Instytut Ochrony Środowiska, KASHUE,
Warszawa, czerwiec 2009, https://www.kobize.pl/uploads/materialy/materialy_do_ pobrania/opracowania/matryca.pdf (dostęp: 12.11.2020).
215.    Papież wzywa do odejścia od węgla. Mamy przed sobą niewiele lat, 11.10.2020, https://wiadomosci.onet.pl/swiat/zmiany-klimatu-papiez-franciszek-wzywa-do-odejscia-od-wegla/ner2yvc (dostęp: 28.12.2020).
216.    Paryskie porozumienie klimatyczne już bez USA, https://www.dw.com/pl/paryskie-porozumienie-klimatyczne-ju%C5%BC-bez-usa/a-55494324 (dostęp: 12.11.2020).
217.    Paryskie porozumienie klimatyczne, Rada Europejska 2015, https://www.consilium.
europa.eu/pl/policies/climate-change/paris-agreement/ (dostęp: 13.10.2020).
218.    Paszko P., Sposoby finansowania energetyki odnawialnej, „Czysta Energia” 2005, nr 1, https://www.cire.pl/pliki/2/sposoby.pdf (dostęp: 10.01.2021).
219.    PE przyjął rezolucję w sprawie redukcji emisji gazów na 2030 rok o 60 proc., 8.10.2020 r., https://handel-emisjami-co2.cire.pl/st,34,209,item,205513,1,0,0,0,0,0,pe-przyjal-rezolucje- w-sprawie-redukcji-emisji-gazow-na-2030-rok-o-60-proc-.html (dostęp: 11.11. 2020).
220.    Pietrewicz J.W., Ochrona środowiska w warunkach procesów globalizacji, Oficyna Wy-dawnicza Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, Warszawa 2011.
221.    Piontek F., Internalizacja kosztów zewnętrznych jako warunek zrównoważonego rozwo-ju, „Ekonomia i Środowisko” 2012, nr 3 (43).
222.    Piwowarczyk-Ściebura K., The importance of the Market Stability Reserve (MSR) for the reform of the CO2 emission allowance trading system, „Polityka Energetyczna (Energy
Policy Journal)” Vol. 21, Issue 3 (2018).
223.    PKO Bank Hipoteczny emituje w Polsce kolejne Zielone Listy Zastawne o wartości 250 mln złotych, https://www.pkobh.pl/o-banku/aktualnosci/pko-bank-hipoteczny-emituje-w-polsce-kolejne-zielone-listy-zastawne-o-wartosci-250-mln-zlotych/ (dostęp: 19.12.2020).
224.    Polityka energetyczna Polski do 2025 roku, Rada Ministrów 2005, http://wmae.pl/userfiles/file/Do%20pobrania/polityka%20energetyczna%20polski%20do%202025r.pdf (dostęp: 5.01.2021).
225.    Polityka energetyczna Polski do 2030 roku, Ministerstwo Gospodarki, 2009, https://www.gov.pl/web/klimat/polityka-energetyczna-polski-do-2030-roku (dostęp: 5.01.2021).
226.    Polityka energetyczna Polski do 2040 roku – streszczenie, Ministerstwo Klimatu i Środo-
wiska, https://www.gov.pl/web/klimat/projekt-polityki-energetycznej-polski-do-2040-r (dostęp: 28.01.2021).
227.    Polska stawia warunki ws. ratyfikacji poprawki z Doha, https://www.pb.pl/polska-
stawia-warunki-ws-ratyfikacji-poprawki-z-doha-841252 (dostęp: 6.09.2016).
228.    Prezydent podpisał ustawę ws. poprawki dauhańskiej dot. redukcji emisji CO2, https://biznes. gazetaprawna.pl/artykuly/1114478,prezydent-podpisal-ustawe-ws-poprawki-dauhanskiej- dot-redukcji-emisji-co2.html (dostęp: 29.03.2018)).
229.    Problems of the human environment: report of the Secretary-General, United Nations
Economic and Social Council 1969, https://digitallibrary.un.org/record/729455 (dostęp: 4.02.2021).
230.    Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów
cieplarnianych oraz niektórych innych ustaw (nr UC 36), https://bip.kprm.gov.pl/kpr/
bip-rady-ministrow/prace-legislacyjne-rm-i/prace-legislacyjne-rady/wykaz-prac-legislacyjny/r894467727264,Projekt-ustawy-o-zmianie-ustawy-o-systemie-handlu-upraw-
nieniami-do-emisji-gazow-.html (dostęp: 16.11.2020).
231.    Propozycja Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego ramy na potrzeby osiągnięcia neutralności klimatycznej i zmieniające rozporządzenie (UE) 2018/1999 (Europejskie prawo o klimacie), COM(2020) 80 final, 2020/0036 (COD), https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/HTML/?uri=CELEX:52020PC0080& from=EN (dostęp: 18.10.2020).
232.    Próchniak M., Modele wzrostu gospodarczego, https://web.sgh.waw.pl/~mproch/Z_
teoria_wzrostu/modele_wzrostu.pdf (dostęp: 22.11.2020).
233.    Przegląd regulacji dotyczących przeciwdziałaniu zmianom klimatycznym, „Sustainability Insights” 2019, No. 4, Deloitte, https://www2.deloitte.com/pl/pl/pages/zarzadzania-procesami-i-strategiczne/articles/sustainability-insights/przeciwdzialanie-zmianom-klimatycznym.html (dostęp: 25.01.2021).
234.    Purpose and value take center stage, KPMG, https://home.kpmg/xx/en/home/insights/ 2020/07/banks-put-esg-at-the-heart-of-their-operations.html (dostęp: 28.01.2021).
235.    Rada Europejska (23 i 24 października 2014 r.) ‒ Konkluzje, EUCO 169/14, Bruksela
24 października 2014 roku, https://data.consilium.europa.eu/doc/document/ST-169-2014-INIT/pl/pdf (dostęp: 8.11.2020).
236.    Rapacka P., Nowelizacja ustawy odległościowej przywróci do życia ok. 4,1 GW mocy
w energetyce wiatrowej? 19.10.2020, https://globenergia.pl/nowelizacja-ustawy-odleglosciowej-przywroci-do-zycia-ok-4-gw-mocy-w-energetyce-wiatrowej/ (dostęp: 9.01. 2021).
237.    Raport Światowej Komisji ds. Środowiska i Rozwoju: Nasza wspólna przyszłość, PWE, Warszawa 1991.
238.    Raport z rynku CO2, KOBIZE 2020, nr 103, https://www.kobize.pl/uploads/materialy/materialy_do_pobrania/raport_co2/2020/KOBiZE_Analiza_rynku_CO2_pazdziernik_2020.pdf (dostęp: 18.11.2020).
239.    Recommendations of the Task Force on Climate related Financial Disclosures. Final Re-port, TCFD, June 2017, https://assets.bbhub.io/company/sites/60/2020/10/FINAL-2017-TCFD-Report-11052018.pdf (dostęp: 2.01.2021).
240.    Regulamin aukcji na sprzedaż energii elektrycznej wytwarzanej w instalacjach odnawial-nego źródła energii, Urząd Regulacji Energetyki, Warszawa 2020, https://www.ure.gov.pl/ pl/oze/aukcje-oze/regulamin-aukcji/7699,Nowy-Regulamin-aukcji-na-sprzedaz-energii-elektrycznej-wytwarzanej-w-instalacjac.html (dostęp: 22.01.2021).
241.    Rekowski M., Mikroekonomia, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu,
Poznań 2005.
242.    Report of the United Nations Conference on Environment and development (Rio de Janeiro, 3–14 June 1992). Annex I. Rio Declaration on Environment and Development, https://www.un.org/en/development/desa/population/migration/generalassembly/ docs/globalcompact/A_CONF.151_26_Vol.I_Declaration.pdf (dostęp:17.07.2020).
243.    Rezolucja Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 8 lipca 1999 r. w sprawie wzrostu wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych, Monitor Polski z 1999 r. Nr 25, poz. 365.
244.    Rozenberg J., Hallegatte S., Perrissin-Fabert B., Funding low-carbon investments in the absence of a carbon tax, „Climate Policy” 2013, No. 13 (1).
245.    Rozporządzenie (UE) 2018/841 w sprawie włączenia emisji i pochłaniania gazów cieplarnianych w wyniku działalności związanej z użytkowaniem gruntów, zmianą użytkowania gruntów i leśnictwem do ram polityki klimatyczno-energetycznej do roku 2030
i zmieniające rozporządzenie (UE) nr 525/2013 oraz decyzję nr 529/2013/UE, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/HTML/?uri=CELEX:32018R0841&from =PL (dostęp: 8.10.2020).
246.    Rozporządzenie Komisji (UE) nr 1031/2010 z dnia 12 listopada 2010 r. w sprawie harmonogramu, kwestii administracyjnych oraz pozostałych aspektów sprzedaży na aukcji uprawnień do emisji gazów cieplarnianych na mocy dyrektywy 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającej system handlu przydziałami emisji gazów cieplarnianych we Wspólnocie, Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej nr L 302/1 z 18 listopada 2010 r., https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/HTML/?uri=CELEX: 32010R1031&from=PL (dostęp: 7.11.2020).
247.    Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 9 grudnia 2004 r. w sprawie szcze-gółowego zakresu obowiązku zakupu energii elektrycznej i ciepła wytworzonych
w odnawialnych źródłach energii, Dziennik Ustaw z 2004 r. Nr 267, poz. 2655 oraz poz. 2656.
248.    Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 19 grudnia 2005 r. w sprawie szczegóło-wego zakresu obowiązków uzyskania i przedstawienia do umorzenia świadectw po-chodzenia, uiszczenia opłaty zastępczej oraz zakupu energii elektrycznej i ciepła wy-tworzonych w odnawialnych źródłach energii, Dziennik Ustaw z 2005 r. Nr 261, poz. 2187.
249.    Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 2 lutego 1999 r. w sprawie obowiązku
zakupu energii elektrycznej i ciepła ze źródeł niekonwencjonalnych oraz zakresu tego obowiązku, Dziennik Ustaw z 1999 r. Nr 13, poz. 119.
250.    Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 3 listopada 2006 r. zmieniające rozporzą-dzenie w sprawie szczegółowego zakresu obowiązków uzyskania i przedstawienia do umorzenia świadectw pochodzenia, uiszczenia opłaty zastępczej oraz zakupu energii elektrycznej i ciepła wytworzonych w odnawialnych źródłach energii, Dziennik Ustaw
z 2006 r. Nr 205, poz. 1510.
251.    Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/57/WE z dnia 29 kwiet-nia 2015 r. w sprawie monitorowania, raportowania i weryfikacji emisji dwutlenku węgla
z transportu morskiego oraz zmiany dyrektywy 2009/16/WE, Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej nr L 123/35 z 19 maja 2015 r., https://eur-lex.europa.eu/legal-content/ PL/TXT/?uri=CELEX%3A32015R0757 (dostęp: 19.11.2020).
252.    Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/842 z dnia 30 maja 2018 r. w sprawie wiążących rocznych redukcji emisji gazów cieplarnianych przez państwa członkowskie od 2021 r. do 2030 r. przyczyniających się do działań na rzecz klimatu
w celu wywiązania się z zobowiązań wynikających z Porozumienia paryskiego oraz zmieniające rozporządzenie (UE) nr 525/2013, Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej
nr L 156/26 z 19 czerwca 2018 r., https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/ HTML/?uri =CELEX:32018R0842&from=PL (dostęp: 16.11.2020).
253.    Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/842 z dnia 30 maja 2018 r. w sprawie wiążących rocznych redukcji emisji gazów cieplarnianych przez państwa członkowskie od 2021 r. do 2030 r. przyczyniających się do działań na rzecz klimatu
w celu wywiązania się z zobowiązań wynikających z porozumienia paryskiego oraz zmieniające rozporządzenie (UE) nr 525/2013, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/ PL/TXT/HTML/?uri=CELEX:32018R0842&from=EN (dostęp: 14.10.2020).
254.    Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/876 z dnia 20 maja 2019 r. zmieniające rozporządzenie (UE) nr 575/2013 w odniesieniu do wskaźnika dźwigni, wskaźnika stabilnego finansowania netto, wymogów w zakresie funduszy własnych
i zobowiązań kwalifikowalnych, ryzyka kredytowego kontrahenta, ryzyka rynkowego, ekspozycji wobec kontrahentów centralnych, ekspozycji wobec przedsiębiorstw zbio-rowego inwestowania, dużych ekspozycji, wymogów dotyczących sprawozdawczości
i ujawniania informacji, a także rozporządzenie (UE) nr 648/2012, Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej nr L 150/1 z 7 czerwca 2019 r., https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX:32019R0876 (dostęp: 1.01.2021).
255.    Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/852 z dnia 18 czerwca 2020 r. w sprawie ustanowienia ram ułatwiających zrównoważone inwestycje, zmie-niające rozporządzenie (UE) 2019/2088, Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej nr L 198/13 z 22 czerwca 2020 r., https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/HTML/ ?uri =CELEX:32020R0852&from=EN (dostęp: 24.01.2021).
256.    Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2088 z dnia 27 listopada 2019 r. w sprawie ujawniania informacji związanych ze zrównoważonym rozwojem
w sektorze usług finansowych, Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej nr 317/1 z 9 grudnia 2019 r., https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/HTML/?uri=CELEX:320 19R2088&from=PL (dostęp: 23.01.2021).
257.    Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 662/2014 z dnia 15 maja 2014 r. zmieniające rozporządzenie (UE) nr 525/2013 w odniesieniu do technicznego wykonania protokołu z Kioto do Ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu, Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej nr L 189/155 z 27 czerwca 2014 r., https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/HTML/?uri=CELEX:32014R 0662& from=PL (dostęp: 18.11.2020).
258.    Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 16 grudnia 2020 r. w sprawie maksymalnej ilości i wartości energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii, która może zostać sprzedana w drodze aukcji w 2021 r., Dziennik Ustaw z 2020 r., poz. 2363.
259.    Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie szczegółowych warunków udzielania pomocy publicznej na inwestycje związane z odnawialnymi źró-dłami energii, Dziennik Ustaw z 2004 r. Nr 98, poz. 996.
260.    Rozwój i wykorzystanie odnawialnych źródeł energii elektrycznej. Informacja o wyni-kach kontroli, Najwyższa Izba Kontroli, nr ewid. 45/2012/P/11/044/KGP, KGP-4101-02-00/2011https://www.nik.gov.pl/plik/id,4068,vp,5176.pdf (dostęp: 4.01.2021).
261.    Rudolph M.J., 12th Annual Survey of Emerging Risks, Canadian Institute of Actuaries,
Casualty Actuarial Society and Society of Actuaries 2019, https://www.soa.org/globa-
lassets/assets/files/resources/research-report/2019/2019-emerging-risks-survey.pdf (dostęp: 22.01.2021).
262.    Saboori B., Sulaiman J., Environmental degradation, economic growth and energy con-sumption: evidence of the environmental Kuznets curve in Malaysia, „Energy Policy”
No. 60 (2013).
263.    Santander Bank Polska udziela pierwszego w Polsce kredytu korporacyjnego ESG-linked, https://raport.santander.pl/aktualnosci/santander-bank-polska-udziela-pierwszego-w-polsce-kredytu-korporacyjnego-esg-linked/ (dostęp: 29.11.2020).
264.    Sawicki B., ME ustępuje przy zmianie opłaty zastępczej do noweli OZE, https://biznesalert.pl/oze-zielone-certyfikaty-oplata-zastepcza/ (dostęp: 4.01.2021).
265.    Sawicki B., NFOŚiGW będzie krajowym operatorem Funduszu Modernizacyjnego, 15 lipca 2020 r., https://biznesalert.pl/nfosigw-kraj-operator-funfusz-modernizacyjny-narzedzia-polska-emisje-co2-energetyka/ (dostęp: 11.11.2020).
266.    Shahbaz M., Tiwari A.K., Nasir M., The effects of financial development, economic growth, coal consumption and trade openness on CO2 emissions in South Africa, „Energy Policy” No. 61 (2013).
267.    Shishlov I., Morel R., Bellassen V., Compliance of the Parties to the Kyoto Protocol in the first commitment period, „Climate Policy” 2016, No. 16 (6).
268.    Shuai C., Chen X., Shen L., Jiao L., Wu Y., Tan Y., The turning points of carbon Kuznets curve: evidences from panel and time-series data of 164 countries, „Journal of Cleaner Production” No. 162 (2017).
269.    Sikorski M., Decyzja zapadła, UE szybciej pożegna się z węglem. Czy Polska jest w stanie sprostać nowym wytycznym? https://www.green-news.pl/1442-porozumienie-redukcja-emisji-co2-2030-unia-europejska (dostęp:7.02.2021).
270.    Skarżyński G., Kałek P., Aukcje OZE 2019. Praktyczny przewodnik po nowelizacji ustawy OZE dla inwestorów (energetyka wiatrowa, wodna i fotowoltaika), stan prawny na dzień 5 sierpnia 2019 roku.
271.    Skawińska E., Sobiech K.G., Nawrot K.A., Makroekonomia, PWE, Warszawa 2008.
272.    Sobolewski P., Jak banki wspierają ochronę środowiska, https://www.politykainsight.pl/ pi-climate/1775404,1,jak-banki-wspieraja-ochrone-srodowiska.read (dostęp: 20.10.2020).
273.    Solar Irradiance Concepts: DNI, DHI, GHI & GTI, https://www.yellowhaze.in/solar-irradiance/ (dostęp: 15.01.2021).
274.    Solow R., A contribution to the theory of economic growth, „Quarterly Journal of Economics” 1956, nr 70 (1).
275.    Spanish Collective Commitment to Climate Action, https://s1.aebanca.es/wp-content/ uploads/2019/12/spanish-collective-commitment-to-climate-action.pdf (dostęp: 6.12. 2020).
276.    Sprawozdanie Komisji dla Parlamentu Europejskiego i Rady. Sprawozdanie w sprawie funkcjonowania europejskiego rynku uprawnień do emisji dwutlenku węgla, COM(2019) 557 final, 31.10.2019, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/ HTML/?uri= CELEX:52019DC0557&from=en (dostęp: 13.11.2020).
277.    Sprawozdanie na temat stanu unii energetycznej na 2020 r. na podstawie rozporzą-dzenia (UE) 2018/1999 w sprawie zarządzania unią energetyczną i działaniami w dziedzinie klimatu, Sprawozdanie Komisji dla Parlamentu Europejskiego, Rady, Euro-pejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów, COM(2020) 950 final, Komisja Europejska, Bruksela 14 października 2020 roku, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/HTML/?uri=CELEX:52020DC0950&from=EN (dostęp: 9.11.2020).
278.    Sprawozdanie z działalności Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki w 2019 roku, Urząd
Regulacji Energetyki, 20 maja 2020 roku.
279.    Stabilna cena zielonych certyfikatów. Pomaga wyłączenie opłaty zastępczej, 9.03.2020, https://www.gramwzielone.pl/trendy/102609/stabilna-cena-zielonych-certyfikatow-pomaga-wylaczenie-opaty-zastepczej (dostęp: 6.01.2021).
280.    Stankiewicz W., Historia myśli ekonomicznej, PWE, Warszawa 2000.
281.    State and Trends of Carbon Pricing 2019, World Bank, Washington DC, April 2019, https://openknowledge.worldbank.org/bitstream/handle/10986/31755/211435Key Figures.pdf?sequence=5&isAllowed=y (dostęp: 23.11.2020).
282.    Strategia rozwoju energetyki odnawialnej (realizacja obowiązku wynikającego z Rezo-lucji Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 8 lipca 1999 r. w sprawie wzrostu wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych), Ministerstwo Środowiska wrzesień 2000, https://ieo.pl/pl/ raporty/82-strategia-rozwoju-energetyki-odnawialnej/file (dostęp: 4.01. 2021).
283.    System aukcyjny dla odnawialnych źródeł energii ma 5 lat, https://www.ure.gov.pl/pl/ urzad/informacje-ogolne/aktualnosci/8739,System-aukcyjny-dla-odnawialnych-zrodel- energii-ma-5-lat.html (dostęp: 9.01.2021).
284.    Szydłowski K., Certyfikatowa kość niezgody, https://www.teraz-srodowisko.pl/aktualnosci/certyfikatowa-kosc-niezgody-4900.html (dostęp: 20.11.2019).
285.    Średzińska K., Kalbarczyk P., Rudzki R., Klimat w kryzysie, Deloitte, „Sustainability
Insights” 2020, No. 2, https://www2.deloitte.com/pl/pl/pages/zarzadzania-procesami-i-strategiczne/articles/sustainability-insights/klimat-w-kryzysie.html (dostęp: 23.01.2021).
286.    Tabor M., Problemy globalne, [w:] Haliżak E., Kuźniar R. (red.), Stosunki międzynarodo-we. Geneza, struktura, dynamika, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, War-szawa 2001.
287.    The Equator Principles July 2020. A financial industry benchmark for determining,
assessing and managing environmental and social risk in projects, https://equator-prin-
ciples.com/wp-content/uploads/2020/05/The-Equator-Principles-July-2020-v2.pdf (dostęp: 27.12.2020).
288.    Tinsley R.C., Project Finance, Introduction and glossary, Euromoney/DC Gardner 1996.
289.    Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej
nr C326/47 z 26 października 2012 roku, https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/ TXT/PDF/?uri=CELEX:12012E/TXT&from=DE (dostęp: 2.02.2021).
290.    Trela M., Dubel A., Porównanie systemów wsparcia odnawialnych źródeł energii w Polsce: zielone certyfikaty vs system aukcyjny, na przykładzie instalacji PV, „Polityka Energetyczna” 2017, Tom 20, Zeszyt 2.
291.    Trzcińska B., Uwarunkowania międzynarodowe, [w:] Niedziółka D. (red.), Zielona ener-gia w Polsce, Difin, Warszawa 2011.
292.    Uchwała nr 208/11 Komisji Nadzory Finansowego z dnia 22 sierpnia 2011 r. w spra-wie szczegółowych zasad i warunków uwzględniania zaangażowania przy ustalaniu przestrzegania limitu koncentracji zaangażowań i limitu dużych zaangażowań, Dzien-nik Urzędowy KNF 2001 Nr 9, poz. 34.
293.    Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne, Dziennik Ustaw z 1997 r.,
poz. 348 ze zm.
294.    Ustawa z dnia 12 czerwca 2015 r. o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów
cieplarnianych, Dziennik Ustaw z 2017 r., poz. 568.
295.    Ustawa z dnia 12 czerwca 2015 r. o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów
cieplarnianych, Dziennik Ustaw z 2020 r., poz. 136.
296.    Ustawa z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych, Dziennik Ustaw
z 1991 r., poz. 31.
297.    Ustawa z dnia 15 grudnia 2017 r. o dystrybucji ubezpieczeń, Dziennik Ustaw z 2017 r., poz. 2486.
298.    Ustawa z dnia 17 lipca 2009 r. o systemie zarządzania emisjami gazów cieplarnianych
i innych substancji, Dziennik Ustaw z 2009 r., poz. 1070.
299.    Ustawa z dnia 20 lipca 2017 r. o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii, Dziennik Ustaw z 2017 r., poz. 1593.
300.    Ustawa z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii, Dziennik Ustaw z 2015 r., poz. 478.
301.    Ustawa z dnia 20 maja 2016 r. o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych, Dziennik Ustaw z 2016 r. Nr 961.
302.    Ustawa z dnia 20 marca 2002 r. o wspieraniu inwestycji, Dziennik Ustaw z 2002 r., poz. 363.
303.    Ustawa z dnia 22 grudnia 2004 r. o handlu uprawnieniami do emisji do powietrza gazów cieplarnianych i innych substancji, Dziennik Ustaw z 2004 r., poz. 2784.
304.    Ustawa z dnia 28 kwietnia 2011 r. o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych, Dziennik Ustaw z 2011 r., poz. 695.
305.    Ustawa z dnia 29 czerwca 2018 r. o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw, Dziennik Ustaw z 2018 r., poz. 1276.
306.    Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe, Dziennik Ustaw z 1997 r., poz. 939.
307.    Ustawa z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych oraz niektórych innych ustaw, Dziennik Ustaw z 2019 r., poz. 1501.
308.    Uzasadnienie Prezesa Rady Ministrów do projektu ustawy o ratyfikacji poprawki dau-hańskiej do Ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu, sporządzonego w Kioto 11 grudnia 1997 r., przyjętej w Ad-Dausze 8 grudnia 2012 r.,
3 sierpnia 2015 r., bip.kprm.gov.pl (dostęp: 10.11.2020).
309.    Vignola F.E, McMahan A.C., Grover C.N., Bankable Solar-Radiation Datasets, [w:] Kleissl J. (red.), Solar Energy Forecasting and Resource Assessment, Academic Press, 2013.
310.    Walencik I., Dwie kancelarie w pionierskim ekokredycie odpowiedzialnym społecznie, http://rynekprawniczy.pl/2019/09/20/allen-overy-i-white-case-w-pionierskim-energetycznym-ekokredycie-odpowiedzialnym-spolecznie/ (dostęp: 29.11.2020).
311.    Wärnelid R., Project Life Cover Ratio (PLCR), Mazars, 9th March 2009, https://financialmodelling.mazars.com/resources/project-life-cover-ratio-plcr/ (dostęp: 18.01.2021).
312.    Ważna M., Odkrycie chińskich naukowców. Gospodarzem koronawirusa mogą być łuskowce, 7.02.2020, https://www.medonet.pl/zdrowie,odkrycie-chinskich-naukowcow--gospodarzem-koronawirusa-moga-byc-luskowce,artykul,01822953.html (dostęp: 22.10.2020).
313.    Wiatr M.S. (red.), Bankowość korporacyjna. Podręcznik akademicki, Wydanie II zmie-nione i rozszerzone, Difin, Warszawa 2015.
314.    Wiederkehr M., ESG Disclosures in EU Regulation: Impact for non-EU market players,
28 August 2020, https://www.ecofact.com/blog/esg-disclosures-in-eu-regulation-impact-for-non-eu-market-players/ (dostęp: 24.01.2021).
315.    Wierciszewski M., USA wracają do porozumienia paryskiego. „Rozpoczyna się nowy wyścig technologiczny", https://businessinsider.com.pl/finanse/decyzja-joego-bidena-powrot-usa- do-porozumienia-paryskiego-konsekwencje-z-punktu/qm039wj (dostęp: 28.01.2021).
316.    Wojewnik-Filipkowska A., Project finance w inwestycjach infrastrukturalnych, CeDeWu, Warszawa 2008.
317.    Wspólny wysiłek redukcyjny: cele redukcji emisji dla państw członkowskich, Komisja Europejska, https://ec.europa.eu/clima/policies/effort_pl#tab-0-1 (dostęp: 13.10.2020).
318.    Wyniki aukcji OZE w 2020 roku, Clifford Chance 2020, https://www.cliffordchance.com/ con-tent/dam/cliffordchance/briefings/2020/12/CB-Wyniki-aukcji-OZE-2020.pdf (do-stęp: 12.01.2021).
319.    Wywiad Mikołaja Kunicy z N. Roubinim przeprowadzony w dniu 18.10.2020 r., https://businessinsider.com.pl/finanse/makroekonomia/nouriel-rubini-w-business-insider-polska-o-najwazniejszych-wyzwaniach-dla-swiata/wsv8xyk (dostęp: 22.10.2020).
320.    Zaleska M., Kozińska, M. Sprawozdawczość bankowa i ocena kondycji finansowej banku, [w:] Zaleska M. (red.), Świat bankowości, Difin, Warszawa 2018.
321.    Załącznik nr 1 do dyrektywy 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia
13 października 2003 r. ustanawiająca system handlu przydziałami emisji gazów
cieplarnianych we Wspólnocie oraz zmieniająca dyrektywę Rady 96/61/WE, Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej nr 275/32 z 25 października 2003 r., https://eur-lex.europa.eu/
legal-content/PL/TXT/PDF/?uri=CELEX:32003L0087&from=pl (dostęp: 3.11. 2020).
322.    Założenia polityki energetycznej Polski do 2020 roku, 2.04.2002, https://biznes.interia.pl/gospodarka/news-zalozenia-polityki-energetycznej-polski-do-2020-roku,nId, 34 32102 (dostęp: 4.01.2021).
323.    Zarządzanie wpływem na środowisko, Raport finansowy i społeczny Banku Millennium SA za rok 2019, https://raportroczny.bankmillennium.pl/2019/pl/raport-niefinansowy/srodowisko-naturalne/zarzadzanie/ (dostęp: 28.11.2020).
324.    Zarzycka A., Uelastycznienie zasady 10H dla farm wiatrowych, https://krpj.pl/pl/ blog/uelastycznienie-zasady-10h-dla-farm-wiatrowych.html (dostęp: 9.01.2021).
325.    Zasuń D., Zamiast kolejnych miliardów euro na transformację energetyczną Polska dostała miękiszona, 16 grudnia 2020 roku, https://wysokienapiecie.pl/34537-zamiast-kolejnych-miliardow-euro-na-transformacje-energetyczna-polska-dostala-miekiszona/ (dostęp: 8.02.2021).
326.    Zielińska-Meissner U., Stare Miasto w Warszawie na Liście UNESCO, „Spotkania z Zabytkami” nr 11-12 (2020).
327.    Zioło M., Finanse zrównoważone. Rozwój, ryzyko, rynek, Polskie Wydawnictwo Ekono-miczne, Warszawa–Szczecin 2020.
328.    Zioło M., Zarządzanie ryzykiem środowiskowym i jego znaczenie dla stabilności sektora bankowego, „Problemy Zarządzania” 2017, nr 1 (66), t. 2.
329.    Źródła finansowania sprawiedliwej transformacji, https://ec.europa.eu/info/strategy/priorities-2019-2024/european-green-deal/actions-being-taken-eu/just-transition-mechanism/just-transition-funding-sources_pl (dostęp: 11.11.2020).