Zagrożenia kreowane przez Federację Rosyjską i ich konsekwencje dla bezpieczeństwa państw Europy Środkowo-Wschodniej

Spis treści:

Wstęp

Rozdział 1. Zagrożenia dla bezpieczeństwa międzynarodowego

1.1. Istota bezpieczeństwa międzynarodowego i jego związki z zagrożeniami
1.2. Pojęcie, klasyfikacja i charakterystyka zagrożeń dla bezpieczeństwa międzynarodowego
1.3. Zagrożenia dla bezpieczeństwa międzynarodowego wynikające ze stosowania przez Federację Rosyjską wojny hybrydowej
1.4. Konkluzje

Rozdział 2. Geneza i ewolucja zagrożeń ze strony Federacji Rosyjskiej dla bezpieczeństwa Europy Środkowo-Wschodniej

2.1. Zagrożenia kreowane przez imperializm Carskiej Rosji
2.2. Zagrożenia wynikające z ekspansji ideologii rosyjskiego komunizmu
2.3. Zagrożenia stanowiące konsekwencje początków rosyjskiego neoimperializmu
2.4. Konkluzje

Rozdział 3. Działania podejmowane przez Federację Rosyjską na arenie międzynarodowej w latach 2014–2022 i wynikające z nich zagrożenia dla bezpieczeństwa państw Europy Środkowo-Wschodniej

3.1. Podstawy koncepcyjne kształtowania przez Federację Rosyjską polityki bezpieczeństwa międzynarodowego
3.2. Wnioski wynikające z aneksji przez Federację Rosyjską Krymu i konfliktu na wschodzie Ukrainy
3.3. Ocena zagrożeń Federacji Rosyjskiej wobec Zachodu wynikających z rywalizacji prowadzonej poniżej konfliktu zbrojnego
3.4. Wnioski wynikające z inwazji na Ukrainę dokonaną przez Federację Rosyjską w 2022 roku
3.5. Konkluzje

Rozdział 4. Prognoza zagrożeń kreowanych przez Federację Rosyjską dla bezpieczeństwa państw Europy Środkowo-Wschodniej

4.1. Zagrożenia wojną konwencjonalną
4.2. Zagrożenie wojną hybrydową
4.3. Zagrożenie wojną informacyjną
4.4. Konkluzje

Zakończenie
Bibliografia
Wykaz rysunków i tabel

Przeczytaj fragment

Akty normatywne
  1.  Agencja  Standaryzacji  NATO,  Allied  Joint  Doctrine  for  non-article  5  Crisis  
Response Operations 3.4 (A), 2010.
  2.  Doktryna  Cyberbezpieczeństwa  Rzeczypospolitej  Polskiej  podpisana  przez
Prezydenta  Rzeczypospolitej  Polskiej  w  dniu  22.01.2015  roku;  http://www.
bbn.gov.pl/ftp/dok/01/DCB.pdf, dostęp: 22.04.2021 r.
  3.  EU strategic communication to counteract propaganda against it by third parties;
https://oeil.secure.europarl.europa.eu/oeil/popups/ficheprocedure.do?lang
=en&reference=2016/2030(INI), dostęp: 10.05.2022 r.
  4.  Układ  o  zakazie  umieszczania  broni  jądrowej  i  innych  rodzajów  broni  maso-
wej zagłady na dnie mórz i oceanów oraz jego podłożu, Dz.U. z 1972 r. nr 44,  
poz. 275.
  5.  Koncepcja obronna Rzeczpospolitej Polskiej, online, dostęp: 10.10.2010 r.
  6.  Koncepcyja wnieszniej politiki Rossijskoj Fiedieracyi. IV. Riegionalnyje prio-
ritiety wnieszniej politiki, pkt 49, 50, http://pravo.gov.ru/proxy/ips/?docbo-
dy=&firstDoc=1&lastDoc=1&nd=102416644, dostęp: 1.02.2022 r.
  7.  Konceptualnyje wzglady na diejatielnost’ Woorużennych Sił Rossijskoj Fie-
dieracyi  w  informacyonnom  prostranstwie,  https://function.mil.ru/news_
page/country/more.htm?id=10845074@cmsArticle, dostęp: 10.05.2020 r.
  8.  Konwencji o pokojowym załatwianiu sporów międzynarodowych, podpisanej
w Hadze 18 października 1907 r., Dz.U. RP z 1929 r. nr 25, poz. 256.
  9.  O wojenno-administratiwnom dielenii Rossijskoj Fiedieracyi (s izmienienija-
mi na 2 apriela 2014 goda), http://docs.cntd.ru/document/902235810, do-
stęp: 10.10.2020 r.
10.  Rossijskaja fiedieracyja. Fiedieralnyj zakon o  fiedieralnom biudżetie na 2017
god i na płanowyj pieriod 2018 i 2019 godow (s izmienienijami na 14 noja-
bria 2017 goda), https://docs.cntd.ru/document/436745806?marker=64U
0IK, dostęp: 1.02.2022 r.
11.  Traktat o nieobecności broni jądrowej na południowym Pacyfiku, http://www.
fas.org/nuke/control/spnfz/text/spnfz.htm, dostęp: 2.10.2020 r. 232 Bibliografia
12.  Traktat o redukcji i ograniczeniu strategicznej broni ofensywnej – START I,
http://www.atominfo.pl/traktaty/start.html, dostęp: 2.10.2020 r.
13.  Ukaz  Priezidienta  Rossijskoj  Fiedieracyi  ob  utwierżdienii  osnow  gosudar-
stwiennoj  politiki  Rossijskoj  Fiedieracyi  w  obłasti  wojenno-morskoj  dieja-
tielnostina, pieriod do 2030 goda, http://www.kremlin.ru/acts/bank/42117,  
dostęp: 1.02.2022 r.
14.  Ukaz Priezidienta Rossijskoj Fiedieracyi ot 02.07.2021 No. 400 o stratiegii na-
cyonalnoj biezopasnosti Rossijskoj Fiedieracyi, http://www.kremlin.ru/acts/
bank/47046, dostęp: 1.02.2022 r.
15.  Ukaz Priezidienta Rossijskoj Fiedieracyi ot 05.12.2016 g. No. 646 ob utwierż-
dienii „Doktriny informacyonnoj biezopasnosti Rossijskoj Fiedieracyi”, http://
kremlin.ru/acts/bank/41460, dostęp: 1.02.2022 r.
16.  Ukaz Priezidienta Rossijskoj Fiedieracyi ot 31.07.2022 g. No. 512 ob utwierż-
dienii  „Morskoj  doktriny  Rossijskoj  Fiedieracyi”,  http://www.kremlin.ru/
acts/bank/48215/page/1, dostęp: 22.05.2022 r.
17.  Ukaz Priezidienta Rossijskoj Fiedieracyi s 02.06.2020 g. No. 355 ob o osno-
wach jadierstwiennoj poliki Rossijskoj Fiedieracyi w obłasti jadiernogo sdier-
żywanija, http://www.kremlin.ru/acts/bank/45562, dostęp: 1.02.2022 r.
18.  Układ o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej, Dz.U. z 1970 r. nr 8, poz. 60.
19.  Układ o zasadach działalności państw w zakresie badań i użytkowania przestrze-
ni kosmicznej łącznie z Księżycem i innymi ciałami niebieskimi, DzU z 1968 r.  
nr 14, poz. 82.
20.  Układ w sprawie Antarktyki, Dz.U. z 1961 r. nr 46, poz. 237, ww.arctowski.home.
pl/arctowski/biblioteka/pdf/ukad_antarktyczny.pdf, dostęp: 2.01.2021 r.
21.  Układ w sprawie zakazu prób z bronią jądrową w atmosferze, przestrzeni ko-
smicznej i pod wodą, Dz.U. z 1963 r. nr 52, poz. 288.
22.  Ustawa z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym, Dz. U. z 2007 r.  
nr 89, poz. 590, z późn. zm.
23.  Wojennaja  doktrina  Rossijskoj  Fiedieracyi,  https://rg.ru/2014/12/30/dok-
trina-dok.html, dostęp: 1.02.2022 r.
24.  Wojenno-administratiwnom  dielenii  Rossijskoj  Fiedieracyi  (s  izmienieni-
jamina  2  apriela  2014  goda),  http://docs.cntd.ru/document/902235810,  
dostęp: 22.02.2022 r.
Monografie i artykuły w monografiach
  1.  Apanowicz  J.,  Metodologia  nauk,  Towarzystwo  Naukowe  Organizacji  i  Kie-
rownictwa SWU Dom Organizatora, Toruń 2003.
  2.  Apanowicz J., Metodologia ogólna, Bernardinum, Gdynia 2002.
  3.  Babiński A., Łuźniak A., Lubiewski P., Współużyteczność metod oraz technik i na-
rzędzi badawczych w badaniu bezpieczeństwa, [w:] Nauki o bezpieczeństwie. 233 Bibliografia
Wybrane  problemy  badań,  A.  Czupryński,  B.  Wiśniewski,  J.  Zboina  (red.),  
Wydawnictwo CNBOP, Józefów 2017.
  4.  Balcerowicz B., Obrona państwa średniego, Wydawnictwo AON, Warszawa 1997.
  5.  5Banasik M. (red.), Rywalizacja Federacji Rosyjskiej na arenie międzynaro-
dowej i jej konsekwencje dla bezpieczeństwa, Difin, Warszawa 2020.
  6.  Banasik M., Domincja strategiczna w środowisku bezpieczeństwa międzyna-
rodowego, Difin, Warszawa 2022.
  7.  Banasik M., Kierunki zmian w zarządzaniu kryzysowym resortu obrony na-
rodowej, [w:] Zarządzanie kryzysowe w systemie bezpieczeństwa narodowe-
go, Wydawnictwo AON, G. Sobolewski, D. Majchrzak (red.), Warszawa 2011.
  8.  Banasik M., Rywalizacja presja i agresja Federacji Rosyjskiej. Konsekwencje
dla bezpieczeństwa międzynarodowego, Difin, Warszawa 2021.
  9.  Banasik M., Wojna hybrydowa i jej konsekwencje dla bezpieczeństwa euro-
-atlantyckiego, Difin, Warszawa 2018.
10.  Banasik M., Zagrożenia dla Europy wynikające z konfrontacyjnie prowadzo-
nej przez Federację Rosyjską rywalizacji międzynarodowej, [w:] Rywalizacja
Federacji Rosyjskiej na arenie międzynarodowej i jej konsekwencje dla bez-
pieczeństwa, M. Banasik (red.), Difin, Warszawa 2020.
11.  Banasik M., Zagrożenia Federacji Rosyjskiej i euroatlantycka perspektywa
bezpieczeństwa, Difin, Warszawa 2019.
12.  Bazylow L., Historia Rosji, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 2005.
13.  Bączek  P.,  Zagrożenia  informacyjne  a  bezpieczeństwo  państwa  polskiego,
Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2005.
14.  Borkowski J., Rozważania o zagrożeniach, Elipsa, Warszawa 2014.
15.  Brzechczyn K., Powstanie socjalizmu w Rosji – konieczność czy przypadek?
Przyczynek  do  alternatywnego  ujęcia  historii,  [w:]  Ścieżki  transformacji
– ujęcia teoretyczne i opisy empiryczne, K. Brzechczyn (red.), Zysk i S-ka,  
Poznań 2003.
16.  Brzeziński Z., Metodologia badań psychologicznych, Wydawnictwo Naukowe
PWN, Warszawa 2005.
17.  Cackowski Z. (red.), Filozofia a  nauka. Zarys encyklopedyczny, PAN, Warsza-
wa 1987.
18.  Cassell’s New English Dictionary, Funk & Wagnalls, Londyn 1964.
19.  Cenckiewicz  S.,  Długie  ramię  Moskwy.  Wywiad  wojskowy  Polski  Ludowej
1943–1991, Zysk i S-ka, Poznań 2011.
20.  Chojnowski L., Bezpieczeństwo narodowe. Studium teoretyczne, Wydawnic-
two Akademii Pomorskiej, Słupsk 2016.
21.  Chojnowski L., Bezpieczeństwo. Zarys teorii, Wydawnictwo Akademii Pomor-
skiej, Słupsk 2015.
22.  Ciekanowski Z., Nowicka J., Wyrąbek H., Bezpieczeństwo państwa w obliczu
współczesnych zagrożeń, Wydawnictwo Uniwersytetu Humanistyczno-Przy-
rodniczego, Siedlce 2016.234 Bibliografia
23.  Cieślarczyk M., Kultura bezpieczeństwa i obronności, Wydawnictwo Uniwer-
sytetu Humanistyczno-Przyrodniczego, Siedlce 2011.
24.  Cieślarczyk M., Metody i techniki badawcze stosowane w badaniach proble-
mów bezpieczeństwa, [w:] Bezpieczeństwo. Teoria – Badania – Praktyka,  
A. Czupryński, M. Cieślarczyk, J. Zboina (red.), Wydawnictwo CNBOP, Józe-
fów 2015.
25.  Cieślarczyk M., Metody, techniki i narzędzia badawcze oraz elementy staty-
styki stosowane w pracach magisterskich i doktorskich, Wydawnictwo AON,
Warszawa 2003.
26.  Countering Hybrid Threats: Lessons Learned from Ukraine, N. Iancu, A. For-
tuna, C. Barna, M. Teodor (ed.), STM Publishing House, Waszyngton 2016.
27.  Country  Reports  on  Terrorism  2010,  United  States  Departament  of  State,  
Office of the Coordinator on Terrorism, August 2011.
28.  Czaputowicz  J.,  System  czy  nieład?  Bezpieczeństwo  europejskie  u  progu  
XXI wieku, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1998.
29.  Czupryński A., Bezpieczeństwo w ujęciu teoretycznym, [w:] Bezpieczeństwo.
Teoria –badania – praktyka, A. Czupryński, B. Wiśniewski, J. Zboina (red.),
Wydawnictwo CNBOP, Józefów 2015.
30.  Darczewska J., Anatomia rosyjskiej wojny informacyjnej. Operacja krymska
– studium przypadku, Ośrodek Studiów Wschodnich, Warszawa 2014.
31.  Dela P., Teoria walki w cyberprzestrzeni, Zagrożenia informacyjne a bezpie-
czeństwo państwa polskiego, Wydawnictwo ASzWoj, Warszawa 2020.
32.  Diec J., Rozpad ZSRR i jego konsekwencje dla Europy i świata, cz. III, Kon-
tekst międzynarodowy, Kraków 2005.
33.  Dobrzycki W., Historia stosunków międzynarodowych w czasach nowożyt-
nych 1815–1990/1991, [w:] Stosunki międzynarodowe. Geneza, struktura,
dynamika, E. Haliżak, R. Kuźniar (red.), Warszawa 2010.
34.  Dugin  A.,  Last  War  of  the  World-Island.  The  Geopolitics  of  Contemporary
Russia, Londyn 2015.
35.  Duraczyński E., Stalin. Twórca i dyktator supermocarstwa, Warszawa–Puł-
tusk 2012.
36.  Dworecki S., Zagrożenia bezpieczeństwa państwa. Wybrane problemy, War-
szawa 1994.
37.  Ehrlich L., Wstęp do nauki o stosunkach międzynarodowych, Scholar, Kra-
ków 1947.
38.  Evangelista M., The Chechen wars: will Russia go the way of the Soviet Union?
Bookings Institutions Press, Waszyngton 2004.
39.  Fehler W., O pojęciu bezpieczeństwa informacyjnego, [w:] Bezpieczeństwo in-
formacyjne w XXI wieku, M. Kubiak (red. nauk.), Wydawnictwo Uniwersytetu
Humanistyczno-Przyrodniczego, Siedlce 2016.
40.  Galeotti  M.,  Russia’s  Wars  in  Chechnya  1994-2009  (Essential  Histories),
Osprey Publishing, Oxford 2014.235 Bibliografia
41.  Galeotti  M.,  Russian  Political  War  Moving  Beyond  the  Hybrid,  Routledge,
Abingdon 2019.
42.  Gierszewski,  Pieczywok  A.,  Metodologiczne  podstawy  badania  problemów
bezpieczeństwa, Difin, Warszawa 2020.
43.  Glen A., Podstawy poznawcze bezpieczeństwa powietrznego państwa, Wydaw-
nictwo AON, Warszawa 2013.
44.  Glen A., Zagrożenia bezpieczeństwa narodowego Rzeczypospolitej Polskiej,
[w:] Edukacja na rzecz bezpieczeństwa. Wybrane problemy, Z. Piątek (red.),
CSEE, Warszawa 2011.
45.  Gnitecki J., Zarys metodologii badań w pedagogice empirycznej, Wydawnictwo
Wyższej Szkoły Pedagogicznej im. Tadeusza Kotarbińskiego, Zielona Góra 1993.
46.  Gołębiewski G., Analiza finansowa w  teorii i w praktyce, Difin, Warszawa 2013.
47.  Gould J.W., Kolb W.L., A dictionary of the Social Science, Tavistock Publica-
tions, Londyn 1964.
48.  Green J.A., Cyber Warfare. A Multidisciplinary Analysis, Routledge, Abing-
don 2015.
49.  Grenda B., Środowisko bezpieczeństwa europejskiego w świetle zagrożeń mi-
litarnych ze strony Rosji, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2019.
50.  Gruszczak A., Hybrydowość współczesnych wojen – analiza krytyczna, [w:]
Asymetria i hybrydowość – stare armie wobec nowych konfliktów , W. Soka-
ła, B. Zapała (red.), BBN, Warszawa 2011.
51.  Gryz J., Zarys teorii bezpieczeństwa, Wydawnictwo AON, Warszawa 2010.
52.  Heller M., Niekricz A., Utopia u władzy, t. 1, Zysk i S-ka, Poznań 2017.
53.  Hellie R., Enserfment and Military Change in Muscovy, University of Chicago
Press, Chicago 1971.
54.  Hoare M.A., The war of Yugoslav succession, [w:] Central and Southeast Eu-
ropean  Politics  since  1989,  Sabrina  P.  Ramet  (red.),  Cambridge  University
Press, Cambridge 2010.
55.  Holzer J., Europa zimnej wojny, Znak, Kraków 2012.
56.  Jankowicz N., How to Lose the Information War. Russia, Fake News, and the
Future of Conflict, I.B. Tauris, Londyn 2020.
57.  Jarmoszko S., Antropologia bezpieczeństwa. Kontury naukowej tożsamości,
Wydawnictwo Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego, Siedlce 2015.
58.  Jaworska-Dębska B., Zasady prawa administracyjnego i organizacji admi-
nistracji,  [w:]  Prawo  administracyjne.  Pojęcia,  instytucje,  zasady  w  teorii
i orzecznictwie, M. Stahl (red.), Wolters Kluwer, Warszawa 2013.
59.  Jonsson O., The Russian understanding of war. Bussing take Lines between
War and Peace, Georgetown University Press, Waszyngton 2019.
60.  Judt T., Powojnie. Historia Europy od roku 1945, Rebis, Poznań 2008.
61.  Kaplan S., Diplomacy of Power, Brookings, Waszyngton 1981.
62.  Kasjanow G., Ukraїna 1991–2007. Narisi nowіtnoї іstroії, Ławr, Kiїw 2008.236 Bibliografia
63.  Kitler W., Drabik K., Szostek I. (red.), System bezpieczeństwa narodowego.
Wybrane problemy, Wydawnictwo AON, Warszawa 2014.
64.  Kitler W., Organizacja bezpieczeństwa narodowego RP – zasadnicze wnioski
z diagnozy obecnego stanu rzeczy, [w:] System bezpieczeństwa narodowe-
go. Wybrane problemy, W. Kitler, K. Drabik, I. Szostek (red.), Wydawnictwo
AON, Warszawa 2014.
65.  Kleer J., Prandecki K. (red.), Bezpieczeństwo Europy w globalnym świecie.
Szanse  i  zagrożenia  przyszłości  w  warunkach  przesileń  cywilizacyjnych,
PAN, Warszawa 2018.
66.  Kłoczowski J., Europa Środkowo-Wschodnia w kręgu cywilizacji chrześcijań-
skiej średniowiecza, Wydaw. UMCS, Lublin 1998.
67.  Kochański  A.  (oprac.),  Polska  w  dokumentach  z  archiwów  rosyjskich
1949–1953, Instytut Studiów Politycznych PAN, Warszawa 2000.
68.  Kołakowski P., NKWD i GRU na Ziemiach Polskich 1939–1945, Bellona, War-
szawa 2002.
69.  Koneczny F., O wielości cywilizacji, Capital, Warszawa 2015.
70.  Koneczny F., Rozwój moralności, Wydawnictwo Antyk – Marcin Dybowski,
Komorów 1997.
71.  Korzeniowski  L.F.,  Podstawy  nauk  o  bezpieczeństwie.  Zarządzanie  bezpie-
czeństwem, Difin, Warszawa 2012.
72.  Kotarbiński T., Kurs logiki, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1960,
s. 181.
73.  Koziej S., Wołkowicz F., Podstawowe założenia polityki bezpieczeństwa i stra-
tegii obronnej, Wydawnictwo AON, Warszawa 1998.
74.  Kramer M., Stalin, the Split with Yugoslavia, and Soviet- East European Efforts
to reassert control 1948–1953, [w:] Imposing, Maintaining, and Tearing Open
the Iron Curtain. The Cold War and East-Central Europe 1945–1989, M. Kra-
mer, V. Smetana (red.), Lexington, Harvard 2014.
75.  Krzyżanowski L.J., O podstawach kierowania organizacjami inaczej: para-
dygmaty, filozofia , dylematy, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1999.
76.  Księżopolski  K.M.,  Bezpieczeństwo  ekonomiczne  w  perspektywie  politolo-
gicznej. Wybrane problemy, Elipsa, Warszawa 2012.
77.  Kuk A.I., Kanwa wywiadu agenturalnego, Wydawnictwo Biura Kadr i Szkole-
nia Urzędu Ochrony Państwa, Warszawa 1994.
78.  Kukułka  J.,  Narodziny  nowych  koncepcji  bezpieczeństwa,  [w:]  Bezpieczeń-
stwo  międzynarodowe:  teoria  i  praktyka,  K.  Żukrowska,  M.  Grącik  (red.),
Wydawnictwo SGH, Warszawa 2006.
79.  Lakomy  M.,  Cyberprzestrzeń  jako  nowy  wymiar  rywalizacji  i  współpracy
państw, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2015.
80.  Leksykon wiedzy wojskowej, Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej,
Warszawa 1979.
81.  Lerner D., A dictionary of the Social Sciences, Publisher. Funk & Wagnalls,
Londyn , 1964.237 Bibliografia
  82.  Leszczyński M., Bezpieczeństwo społeczne Polaków wobec wyzwań XXI wieku,
Difin, Warszawa 2011.
  83.  Libicki M., Cyberspace in Peace and War, Annapolis 2016.
  84.  Liderman  K.,  Bezpieczeństwo  informacyjne,  Wydawnictwo  Naukowe  PWN,
Warszawa 2012.
  85.  Lidwa W., Krzeszowski W., Więcek W., Kamiński P., Ochrona infrastruktury
krytycznej, Wydawnictwo AON, Warszawa 2012.
  86.  Lipiński  S.,  Zagrożenia  naturalne  i  cywilizacyjne,  Wydawnictwo  WSBiOŚ,
Warszawa 2008.
  87.  Lostumbo M.J. et al., Overseas Basing of U.S. Military Forces. An Assessment
of Relative Costs and Strategic Benefits , RAND, Santa Monica 2013.
  88.  Lucas E., The New Cold War: Putin s Threat to Russia and the West, Wiley,
Londyn 2014.
  89.  Maciejewski  J.,  Grupy  dyspozycyjne.  Analiza  socjologiczna,  Wydawnictwo
Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2014.
  90.  Madejski A., Zieliński J., Prognoza sytuacji polityczno-militarnej i wynikają-
cych z niej zagrożeń, Wydawnictwo AON, Warszawa 1994.
  91.  Majewski  T.,  Ankieta  i  wywiad  w  badaniach  wojskowych,  Wydawnictwo
AON, Warszawa 2002.
  92.  Małowist M., Wschód a Zachód Europy w XIII-XVI wieku: konfrontacja struk-
tur społeczno-gospodarczych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006.
  93.  Mastriano D., O’Malley D., A U.S. Army War College Analysis of Russian Stra-
tegy in Eastern Europe, an Appropriate U.S. Response, and the Implications
for U.S. Landpower, U.S. Army War College, Carlisle 2015.
  94.  Mearsheimera J., Tragizm polityki mocarstw, Universitas, Kraków 2020.
  95.  Mleczin L., Ojcowie terroru, t. 3: Koniec epoki. Beria, Abakumow, Ignatiew,
Wydawnictwo Adamski i Bieliński, Warszawa 2004.
  96.  Musiał  F.,  Zaciskanie  pętli  1948–1956,  [w:]  Komunizm  w  Polsce.  Zdrada,
zbrodnia,  zakłamanie,  zniewolenie,  W.  Bernacki  i  in.,  (red.),  Wydawnictwo
Kluszczyński, Kraków 2006.
  97.  Nowak A., Putin. Źródła imperialnej agresji, Wydawnictwo Sic!, Warszawa 2014.
  98.  Ochendowski  E.,  Prawo  administracyjne.  Część  ogólna,  Wolter  Kluwers,  
Toruń 2013.
  99.  Olchawa M., Misja Ukraina, Wydawnictwo RM, Warszawa 2016.
100.  Olchowski J., Hybrydowość zagrożeń, [w:] Rosja wobec państw Europy Środ-
kowej i Wschodniej: zagrożenia pozamilitarne, T. Stępniewski (red.), Wydaw-
nictwo IEŚ, Lublin 2020.
101.  Ostrovsky O., The Invention of Russia: The Journey from Gorbachev’s Freedom
to Putin’s War, Atlantic, Londyn 2015.
102.  Pawłowski J. (red.), Podstawy bezpieczeństwa narodowego (państwa). Pod-
ręcznik akademicki, Wydawnictwo AON, Warszawa 2017.
103.  Pieprzny S., Ochrona bezpieczeństwa i porządku publicznego w prawie admi-
nistracyjnym, Wydawnictwo. Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów 2007.238 Bibliografia
104.  Pieter J., Zarys metodologii pracy naukowej, Wydawnictwo Naukowe PWN,
Warszawa 1975.
105.  Pietraś  M.,  Bezpieczeństwo  ekologiczne  w  Europie,  Wydawnictwo  UMCS,  
Lublin 1996.
106.  Pilch J., Zasady badań pedagogicznych, Wydawnictwo Akademickie Żak,
Warszawa 1995.
107.  Pipes R., Rosja bolszewików, Wydawnictwo Magnum, Warszawa 2005.
108.  Pipes R., Rosja carów, Wydawnictwo Bellona, Warszawa 1990.
109.  Piwowarski J., Nauki o bezpieczeństwie. Zagadnienia elementarne, Wyższa
Szkoła Bezpieczeństwa Publicznego i Indywidualnego „Apeiron” w Krakowie,
Kraków 2016.
110.  Pokruszyński W., Bezpieczeństwo. Teoria i praktyka bezpieczeństwa, Wydaw-
nictwo CNBOP, Józefów 2012.
111.  Pokruszyński  W.,  Filozofia  bezpieczeństwa ,  Wydawnictwo  CNBOP,  Józefów
2013.
112.  Pokruszyński W., Teoretyczne aspekty bezpieczeństwa, Wydawnictwo CNBOP,
Józefów 2010.
113.  Poksiński J., Kochański A., Persak K. (oprac.), Kierownictwo PPR i PZPR wo-
bec wojska 1944–1956, Instytut Studiów Politycznych PAN, Warszawa 2003.
114.  Potulski J., Rola i znaczenie tradycji w funkcjonowaniu współczesnych insty-
tucji politycznych w Rosji, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2005.
115.  Radziński E., Stalin. Pierwsza pełna biografia oparta na rewelacyjnych do -
kumentach z tajnych archiwów rosyjskich, Wydawnictwo Magnum, Warsza-
wa 1996.
116.  Raina  P.,  Stefan  Kardynał  Wyszyński  Prymas  Polski,  t.  1,  Oficyna  Poetów
i Malarzy, Londyn 1979.
117.  Raport OSW, Zmiany w potencjale militarnym Federacji Rosyjskiej (po rosyj-
skiej operacji wojskowej w Gruzji), OSW, Warszawa 2009.
118.  Raś M., Polityka Rosji wobec Ukrainy i jej implikacje dla ładu międzynaro-
dowego w Europie, [w:] Implikacje konfliktu ukraińskiego dla polityki zagra -
nicznej i bezpieczeństwa Polski, M. Stolarczyk, K. Czornik, M. Lakomy (red.),
Regionalny Ośrodek Debaty Międzynarodowej, Katowice 2015.
119.  Rattray G.J., Wojna strategiczna w cyberprzestrzeni, Wydawnictwo Nauko-
wo-Techniczne, Warszawa 2004.
120.  Romanowski D., Trzeci Rzym. Rozwój rosyjskiej idei imperialnej, Księgarnia
Akademicka, Kraków 2013.
121.  Rotfeld A.D., Europejski system bezpieczeństwa in status nescendi, Polski
Instytut Spraw Międzynarodowych, Warszawa 1990.
122.  Sankcje i Rosja, J. Ćwiek-Karpowicz, S. Secrieu (red.), Polski Instytut Spraw
Międzynarodowych, Warszawa 2015.
123.  Schmitt M.N., Tallinn Manual on the International Law Applicable to Cyber
Warfare, Cambridge University Press, Cambridge 2013.239 Bibliografia
124.  Schuman T.D. (Y. Bezmenow), Love Letter to America, W.I.N. Almanac Pano-
rama, Los Angeles 1984.
125.  Serczyk W., Historia Ukrainy, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław
2001.
126.  Sienkiewicz P., Metody badań nad bezpieczeństwem i obronnością, Wydaw-
nictwo AON, Warszawa 2010.
127.  Snyder T., Brandon R., Stalin i Europa 1928–1953, Wydaw. Poznańskie,  
Poznań 2014.
128.  Stachowiak Z., Teoria i praktyka mechanizmu bezpieczeństwa ekonomiczne-
go państwa. Ujęcie instytucjonalne, Wydaw. AON, Warszawa 2012.
129.  Stankiewicz W., Zagadnienia bezpieczeństwa ekonomicznego a gospodarka
obronna, [w:] Bezpieczeństwo ekonomiczne. Teoria i praktyka, Wydawnictwo
Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 1986.
130.  Stańczyk J., Formułowanie kategorii pojęciowej bezpieczeństwa, Wydawnic-
two FNCE sp. z o.o, Poznań 2017.
131.  Stańczyk J., Współczesne pojmowanie bezpieczeństwa, Instytut Studiów Poli-
tycznych PAN, Warszawa 1996.
132.  Szafariewicz I.R., Socyalizm kak jawlenije mirowoj istorii, [w:] Połnoje sobra-
nije soczinienij, t. 1, O.A. Płonow (red.), Moskwa 2014.
133.  Szczurek T., Od deskrypcji do antycypacji wykorzystania potencjału militar-
nego w kształtowaniu bezpieczeństwa nowoczesnych wspólnot państwowych
wobec rozwoju zagrożeń niemilitarnych, Wydawnictwo WAT, Warszawa 2016.
134.  Szpyra R., Bezpieczeństwo militarne państwa, Wydawnictwo AON, Warszawa
2012.
135.  Świniarski J., Filozoficzne podstawy edukacji dla bezpieczeństwa , Wydawnic-
two Ministerstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1999.
136.  Tanty M., Rosja wobec wojen bałkańskich 1912–1913, Wydawnictwo Nauko-
we PWN, Warszawa 1970.
137.  The Short Oxford English Dictionary on Historical Principles, Oxford Univer-
sity Press, Londyn 2002.
138.  Tkaczew W., Organa informacji Wojska Polskiego 1943–1956. Kontrwywiad
wojskowy, Bellona, Warszawa 2007.
139.  Toal G., Near Abroad: Putin, the West and the Contest over Ukraine and the
Caucasus, Oxford University Press, 2017.
140.  Topolski J., Metodologia historii, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1968.
141.  Williamson S.C., From Fourth Generation Warfare to Hybrid War, Carlisle
Barracks, Pensylwania 2009.
142.  Winnerstig M., Tools of Destabilization. Russian Soft Power and Non-mili-
tary Influence in the Baltic States , FOI, Swedish Defence Research Agency,
Stockholm 2014.
143.  Wiśniewski B., Bezpieczeństwo w teorii i badaniach naukowych, Wyższa Szkoła
Policji, Szczytno 2011.240 Bibliografia
144.  Wiśniewski B., Metodyka wojskowych badań naukowych, Wydawnictwo Mi-
nisterstwa Obrony Narodowej, Warszawa 1983.
145.  Wrzosek  M.,  Markiewicz  S.,  Modrzejewski  Z.  (red.),  Informacyjny  wymiar
wojny hybrydowej, Wydawnictwo ASzWoj, Warszawa 2019.
146.  Wrzosek M., Procesy informacyjne w zarządzaniu organizacją zhierarchizo-
waną, Wydawnictwo AON, Warszawa 2010.
147.  Wrzosek M., Wojny przyszłości. Doktryna – technika – operacje militarne,
Fronda, Warszawa 2018.
148.  Wrzosek M., Żyłka D., Markiewicz S., Proces oceny zagrożenia militarnego z wy-
korzystaniem metody scenariuszy, Akademia sztuki Wojennej, Warszawa 2020.
149.  Yanow A., The Origins of Autocaracy. Ivan the Tarrible in Russian history, Uni-
versity of California Press, Berkeley 1981.
150.  Zabłocki J., Prymas Stefan Wyszyński. Opór i zwycięstwo 1948–1956, Grupa
Wydawnicza Bertelsmann Media, Warszawa 2002.
151.  Zięba R. (red.), Bezpieczeństwo międzynarodowe po zimnej wojnie, Scholar,
Warszawa 2008.
152.  Zięba R., Instytucjonalizacja bezpieczeństwa europejskiego, Scholar, Warsza-
wa 2007.
153.  Zięba  R.,  Kategoria  bezpieczeństwa  w  nauce  o  stosunkach  międzynarodo-
wych, [w:] Bezpieczeństwo narodowe i międzynarodowe u schyłku XX wie-
ku, D.B. Bobrov, E. Haliżak, R. Zięba (red.), Wydawnictwo Uniwersytetu War-
szawskiego, Warszawa 1997.
154.  Zięba  R.,  Teoria  ogólna  bezpieczeństwa  państwa  w  stosunkach  międzyna-
rodowych, [w:] Stosunki międzynarodowe w XXI wieku. Księga jubileuszo-
wa z okazji 30-lecia Instytutu Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu
Warszawskiego, E. Haliżak i in. (red.), Wydawnictwo Uniwersytetu Warszaw-
skiego, Warszawa 2006.
155.  Zubok W., Nieudane imperium. Związek Radziecki okresu zimnej wojny, od Sta-
lina do Gorbaczowa, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2010.
Artykuły w czasopismach naukowych
    1.  Aspekty bezpieczeństwa militarnego w ujęciu Strategicznego Przeglądu Bez-
pieczeństwa Narodowego, „Bezpieczeństwo Narodowe”, 2012, nr III–IV.
    2.  Banasik M., Bezpieczeństwo w aspekcie zagrożeń hybrydowych, „Obronność
– Zeszyty Naukowe Wydziału Zarządzania i Dowodzenia Akademii Sztuki Wo-
jennej”, 2016, 3 (19).
    3.  Banasik M., Nowe spojrzenie na proces transformacji Sił Zbrojnych Federacji
Rosyjskiej, „Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego”, 2020, vol. 14, nr 1.
    4.  Banasik  M.,  Parafianowicz  R.,  Teoria  i  praktyka  działań  hybrydowych,  
„Zeszyty Naukowe AON”, 2015, nr 2 (99).241 Bibliografia
  5.  Banasik M., Wojny niekonwencjonalne prowadzone w szarej strefie nowym
wyzwaniem  dla  bezpieczeństwa  międzynarodowego,  „Przedsiębiorczość  
i Zarządzanie”, 2016, t. 17, z. 5, cz. 1.
  6.  Bay Ch., Koncepcje bezpieczeństwa indywidualnego, narodowego i zbioro-
wego, „Studia Nauk Politycznych”, 1989, nr 4.
  7.  Berent Z., Pokój międzynarodowy i bezpieczeństwo – próba definicji, „Sprawy
Międzynarodowe”, 1988, nr 6.
  8.  Bielicki  P.,  „Żelazna  kurtyna”  jako  aspekt  sowietyzacji  Europy  Wschodniej
w  latach  1949–1953,  „Studia  z  Dziejów  Rosji  i  Europy  Środkowo-Wschod-
niej”, LII (1).
  9.  Buzan B., New Patterns of Global Security in the Twenty-Firt Century, „Inter-
national Affairs”, 1991, vol. 67, no. 3.
10.  Buzan B., People, States&Fear: The National Security Problem in Internatio-
nal Relations, Williams 2012.
11.  Chojnowski L., Polityczny sektor bezpieczeństwa, „Zeszyty Naukowe WSOWL”,
2012, nr 3.
12.  Chojnowski L., Polityczny sektor bezpieczeństwa, „Zeszyty Naukowe WSOWL”,
2012, nr 3.
13.  Chołod A., „Nieruszymoje bratstwo – 2018” Missija wypołniena. Wo sławu
Rodiny, nr 207 (28082).
14.  Cîrdei I.A. Ispas L., Challenges to european and euro-atlantic security, „Inter-
national Conference Knowledge-Based Organization”, 2022, Vol. XXVIII, No. 1.
15.  Ciszek M., Filozofia ujmowania zagrożeń ekonomicznych dla bezpieczeństwa
narodowego RP i stabilności wewnętrznej państwa, „Doctrina. Studia Spo-
łeczno-Polityczne” 2013 (10).
16.  Dugin A.G., Czetwiertaja Politiczeskaja Tieorija, „Amfora” SPB 2009.
17.  Eberhardt P., Koncepcje geopolityczne Aleksandra Dugina, „Przegląd Geogra-
ficzny”, 2010, 82, 2.  
18.  Falandys K., Konflikt rosyjsko-ukraiński jako implikacja do powołania nowej
formacji do ochrony i obrony pograniczna Rzeczpospolitej Polskiej, „Rocznik
Bezpieczeństwa Międzynarodowego”, 2016, vol. 10, nr 1.
19.  Fryc M., Polska strategia obronności wobec zagrożenia militarnego z elemen-
tami „wojny hybrydowej”, „Bezpieczeństwo Narodowe” 2015, nr 33.
20.  Fryc M., Polska strategia obronności wobec zagrożenia militarnego z elemen-
tami „wojny hybrydowej”, „Bezpieczeństwo Narodowe”, 2015, nr 33.
21.  Gierasimow  W.,  Cennost’  nauki  w  priedwidienii,  „Wojenno-Promyszlennyj
Kurjer” 2013, nr 8.
22.  Gierszewski J., Bezpieczeństwo społeczne jako dziedzina bezpieczeństwa na-
rodowego, „Historia i Polityka”, 2018, nr 23 (30).
23.  Haber J., Bezpieczeństwo ekologiczne jako determinant stosunków między-
-narodowych, [w:] M. Krauze, Bezpieczeństwo ekologiczne w świetle posta-
nowień konwencji o Zakazie Broni Chemicznej, „Materiały Wysoko Energe-
tyczne”, 2011, t. 3.242 Bibliografia
24.  Jacuch A., Disinformation and Propaganda Target Europe – Russia’s Disin-
formation  Activities  against  Ukraine,  „Annales  Universitatis  Paedagogicae.
Cracoviensis Studia de Securitate”, 2021, 11 (1).
25.  Jonsson  O.,  Seely  R.,  Russian  Full-Spectrum  Conflict:  An  Appraisal  After
Ukraine, „The Journal of Slavic Military Studies” 2015, nr 28, s. 1–22.
26.  Kaliński J., Rubel transferowy, „Kwartalnik Kolegium Ekonomiczno-Społecz-
nego. Studia i Prace”, 2013, nr 3.
27.  Kaźmierczak D., Walka informacyjna we współczesnych konfliktach i jej spo-
łeczne konsekwencje, „Studia de Securitate et Educatione Civili”, 2017, nr 7.
28.  Khudoley K.K., Russia’s Foreign policy amid current international tensions,
„Teorija in praksa” 2016, nr 2.
29.  Kitler W., Bezpieczeństwo narodowe. Podstawowe kategorie, dylematy poję-
ciowe i próba systematyzacji, „Zeszyt Problemowy TWO”, 2010, nr 1.
30.  Kotarbiński T., Zasadnicze myśli pansomatyzmu, „Przegląd Filozoficzny”  
38 (1935).
31.  Koziej S., Bezpieczeństwo istota, podstawowe kategorie historyczne i ewolu-
cja, „Bezpieczeństwo Narodowe”, 2011, nr 2.
32.  Kuźniar R., Po pierwsze bezpieczeństwo, „Rzeczpospolita”, 09.01.1996.
33.  Lazari de A., Czy Rosja będzie Trzecim Rzymem, „Znak”, 1993, nr 2.
34.  Liedel K., Piasecka P., Wojna cybernetyczna – wyzwanie XXI wieku, „Bezpie-
czeństwo Narodowe”, 2011, nr 1.
35.  Lorenz M., Piotrowski A., Nowa inicjatywa Obamy szansą na wzmocnienie
Polski i regionu, „Biuletyn PISM”, 2014, nr 74.
36.  Lucas E., The Economist, Sztukmistrze z Kremla, „Gazeta Wyborcza”, nr 37,
14–15.02.2015.
37.  Miessnier Je.E., Choczesz Mira, Pobiedi Miatieżewojnu!, Moskwa, 2005.
38.  Mironowicz  E.,  Rosja  –  Ukraina.  25  lat  między  „ograniczoną  współpracą
a  ograniczoną  konfrontacją,  „Studia  z  Dziejów  Rosji  i  Europy  Środkowo-
-Wschodniej”, XLIX (z. 2).
39.  Mumford A., Proxy warfare and the future of conflict, „The RUSI Journal”,
2013, vol. 158.
40.  Nikolskij S.A., Russkije kak impierskij narod, „Politiczeskaja Konceptołogija”,
2014, nr 1.
41.  Nye S., Jr., Problemy badań nad bezpieczeństwem, „Sprawy Międzynarodo-
we” 1989, nr 6.
42.  Puchov R., Mif o „gibridnoi voine”, „Nezavisiome Voyennoe Obozrenie” 2014,
no. 29.
43.  Reisinger E., Golz A., Russia’s Hybrid Warfare: Waging War below the Radar
of Traditional Collective Defence, „NATO Research Paper” 2014, nr 105.
44.  Renz B., Smith H., Russia and hybrid warfare. Going beyond the label, „Papers
Aleksanteri” 2016, vol. 1.243 Bibliografia
45.  Rogers P., Reeve R., Russia’s intervention in Syria: Implications for Western
engagement, „Global Security Briefing”, październik 2015.
46.  Sangkyu Lee, Prospects for DPRK’s Nuclear Use Scenarios and Deterrence
Measures of the US and ROK Alliance, „Journal for Peace and Nuclear Disar-
mament”, 2022, vol. 5.
47.  Schreier F., On Cyberwarfare, „DCAF Horizon 2015 Working Paper”, 2012,
vol. 7.
48.  Skobelski  R.,  PRL  w  Radzie  Wzajemnej  Pomocy  Gospodarczej  w  latach
1956–1970, „Kwartalnik Historyczny” 2007, nr 3.
49.  Szubrycht  T.,  Współczesne  aspekty  bezpieczeństwa  państwa,  „ZN  AMW”,
2006, nr 4.
50.  Talaga, Wojna z Rosją już trwa, „Rzeczpospolita”, nr 256, 2.11.2016.
51.  Wojnowski M., Aneksja Półwyspu Krymskiego w świetle teorii operacji spe-
cjalnych  GRU,  „Secretum.  Służby  specjalne,  bezpieczeństwo,  informacja”
2014, nr 2.
52.  Wolfers A., „National Security” as an Ambiguous Symbol, „Political Science
Quarterly”, 1952, vol 67, no. 4.
53.  Wójcik Ł., Wojna typu zgaduj-zgadula, „Polityka” 2014, nr 20.
54.  Wrzosek M., Doktryna wojenna jako instrument kształtowania polityki mię-
dzynarodowej Rosji, „Kwartalnik Bellona” 2017, nr 2.
55.  Wrzosek  M.,  Konflikt  rosyjsko-ukraiński a   zmiany  w  teorii  prowadzenia
działań militarnych, „Kwartalnik Bellona” 2014, nr 4.
56.  Wrzosek  M.,  Rosyjsko-ukraińska  wojna  informacyjna  2022,  „Przegląd  Sił
Zbrojnych„, 2022, nr 4.
57.  Zdrodowski B., Istota bezpieczeństwa państwa, „Annales Universitatis Paeda-
gogicae Cracoviensis. Studia de Securitate” 2019, 9(3).
58.  Zechenter A., Czerwony marsz na zachód 1918–1919, Kraków 2018.
59.  Zieliński W., Rosja – strategia imperium, „Ante Portas. Studia nad bezpie-
czeństwem” 2016, nr 1.
60.  Zientara B., Historia powszechna średniowiecza, Warszawa 1968.
61.  Zięba, O tożsamości nauk o bezpieczeństwie, „Zeszyty Naukowe AON”, 2012,
nr 1(86).
Netografia
  1.  (Mini)Słownik BBN: Propozycje nowych terminów z dziedziny bezpieczeń-
stwa, 14.05.2019; https://www.bbn.gov.pl/pl/bezpieczenstwo-narodowe/mi-
nislownik-bbnpropozy/6035, dostęp: 22.08.2022 r.
  2.  „Cykl  podwyżek  stóp  procentowych  prawdopodobnie  się  kończy”.  Eksperci
o  decyzjach  RPP;  https://www.forbes.pl/gospodarka/stopy-procentowe-nbp- 244 Bibliografia
10-z-rzedu-podwyzka-w-polsce-raty-kredytow-wzrosna/j5fx62v,  dostęp:
22.04.2022 r.
  3.  „Die  Welt”:  Putin  nie  jest  Hitlerem,  ale...,  „Gazeta  Wyborcza,  5.04.2014;
http://wyborcza.pl/1,91446,15746991,_Die_Welt_Putin_nie_jest_Hitle-
rem_ale_.html, dostęp: 22.08.2022 r.
  4.  „I am all yours”. What the new union of Lukashenka and Putin means and
how  it  might  affect  Ukraine ,  https://neweasterneurope.eu/2021/12/08/i-
am-all-yours-what-the-new-union-of-lukashenka-and-putin-means-and-
how-it-might-affect-ukraine/, dostęp: 22.08.2022 r.
  5.  „Russkiy Mir” as the Kremlin’s Quasi-ideology, https://uacrisis.org/en/rus-
skiy-mir-as-the-kremlin-s-quasi-ideology, dostęp: 1.02.2022 r.
  6.  10 February 1948 – Report of Milovan Djilas about a secret Soviet-Bulgarian-
-Yugoslav  meeting,  http://digitalarchive.wilsoncenter.org/document/117100,  
dostęp: 20.05.2021 r.
  7.  19,1% r/r wzrost eksportu w I półroczu 2022, https://www.pkobp.pl/aktualno-
sci/aktualnosci-eksportera/19-1-r-r-wzrostu-eksportu-w-i-polroczu-2022/,
dostęp: 12.05.2022 r.
  8.  A Czech Explosion, Russian Agents, A Bulgarian Arms Dealer: The Recipe For
A  Major  Spy  Scandal  In  Central  Europe,  https://www.rferl.org/a/czech-expul
sions-bulgaria-gebrev-russia-gru-intelligence-explosion-spy-scandal/31209960.
html, dostęp: 1.07.2022 r.
  9.  A Europe that Protects: Countering Hybrid Threats, EEAS, 13.06.2018, www.
eeas.europa.eu, dostęp: 15.05.2021 r.
10.  A. Płotnikowa, Sojuznoje gosudarstwo Rossii i Biełarusi: scenarii buduszczego,  
https://www.golosameriki.com/a/russia-belarus-union/5214274.html,
dostęp: 2.08.2022 r.
11.  Alexander D., U.S. reserves right to meet cyber attack with force, Reuters,
15.11.2011,  http://www.reuters.com/article/us-usa-defense-cybersecurity-
-idUSTRE7AF02Y20111116, dostęp: 27.04.2022 r.
12.  Allison R., Russian ‘deniable’ intervention in Ukraine, https://www.jstor.org/
stable/24538666, dostęp: 22.08.2022 r.
13.  Auchard  E.,  Finkle  J.,  Ukraine  utility  cyber  attack  wider  than  reported  –
experts,  https://www.reuters.com/article/ukraine-crisis-malware-idINKBN0
UI23U20160104, dostęp: 22.08.2022 r.
14.  August 27, 1950, Letter from Filipov (Stalin) to Soviet ambassador in Prague,
conveying message to CSSR leader Klement Gottwald, http://digitalarchive.
wilsoncenter.org/document/112225, dostęp: 21.05.2016 r.
15.  Banasik M., Bezpieczeństwo w aspekcie zagrożeń hybrydowych; http://cejsh.
icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.deskligh-5278f470-1bc0-4b95-
bb59-2a5352 2a2c32/c/Banasik_bezpieczenstwo.docx, dostęp: 2.02.2021 r.
16.  Belarus election: Exiled leader calls weekend of ‘peaceful rallies’ , dostęp:
2.08.2022 r.245 Bibliografia
17.  Belarus  referendum  approves  proposal  to  renounce  non-nuclear  status  
–  agencies,  https://www.reuters.com/world/europe/launchpad-russias-assault-
ukraine-belarus-holds-referendum-renounce-non-nuclear-2022-02-27/,
dostęp: 20.04.2022 r.
18.  Belarus. Exercises with the Russians; https://www.newsy-today.com/belarus-
exercis-es-with-the-russians-they-sleep-in-the-woods-drink-vodka-and-sell-
fuel-bela-rusians-about-russian-troops/, dostęp: 10.02.2022 r.
19.  Bērziņš  J.,  Russia’s  New  Generation  Warfare  in  Ukraine:  Implications  for
Latvian Defense Policy, Policy Paper No. 2, kwiecień 2014, http://www.naa.
mil.lv/~/media/NAA/AZPC/Publikacijas/PP%2002-2014.ashx#page=6&zo-
om=60,-97,327, dostęp: 4.01.2021 r.
20.  Blockmans  S.,  How  should  the  EU  respond  to  Russia’s  war  in  Ukraine?,
https://www.ceps.eu/ceps-publications/how-should-the-eu-respond-to-
russias-war-in-ukraine/; dostęp: 22.08.2022 r.
21.  Bolton J., Says Vladimir Putin once said, „The breakup of the Soviet Union
was the greatest geopolitical tragedy of the 20th century”, https://www.po-
litifact.com/factchecks/2014/mar/06/john-bolton/did-vladimir-putin-call-
reakup-ussr-greatest-geop/, dostęp: 20.01.2022 r.
22.  Bondariew  D.,  Czy  Rosja  znów  zaatakuje  Ukrainę?  Tak,  od  innej  strony,
https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/swiat/1690040,1,czy-rosja-znow-
zaatakuje-ukraine-tak-od-innej-strony, dostęp: 22.06.2022 r.
23.  Borecki J., Dezinformacja jako zagrożenie dla prywatnych i publicznych przed-
siębiorstw,  https://warsawinstitute.org/pl/dezinformacja-jako-zagrozenie-
dla-prywatnych-publicznych-przedsiebiorstw/, dostęp: 10.05.2020 r.
24.  Borger J., Henley J., Zelenskiy says ‘Europe must wake up’ after assault sparks
nuclear plant fire , https://www.theguardian.com/world/2022/mar/04/ukraine-
nuclear-power-plant-fire-zaporizhzhia-russian-shelling, dostęp: 22.05.2022 r.
25.  Borrell J., Faced with Russian threats, the European Union must stay firm , uni-
ted and act; https://www.eeas.europa.eu/eeas/faced-russian-threats-european-
union-must-stay-firm -united-and-act_en, dostęp: 1.07.2022 r.
26.  Borrell J., Russia’s war against Ukraine: where do we stand and what can the fu-
ture bring?; https://www.eeas.europa.eu/eeas/russia%E2%80%99s-war-against-
ukraine-where-do-we-stand-and-what-can-future-bring_en, dostęp: 1.09.2022 r.
27.  Borrell J., Russia’s war against Ukraine: where do we stand and what can
the  future  bring?;  https://www.eeas.europa.eu/eeas/russia%E2%80%99-
s-war-against-ukraine-where-do-we-stand-and-what-can-future-bring_en,  
dostęp: 22.08.2022 r.
28.  Brewster  T.,  ‘Most  Severe’  Cyberattack  Since  Russian  Invasion  Crashes
Ukraine  Internet  Provider;  https://www.forbes.com/sites/thomasbrewster/
2022/03/28/huge-cyberattack-on-ukrtelecom-biggest-since-russian-invasion
-crashes-ukraine-telecom/?sh=5a8f6a4f7dc2, dostęp: 22.08.2022 r.246 Bibliografia
29.  Brewster  T.,  As  Russia  Invaded,  Hackers  Broke  Into  A  Ukrainian  Internet
Provider.  Then  Did  It  Again  As  Bombs  Rained  Down;  https://www.forbes.
com/sites/thomasbrewster/2022/03/10/cyberattack-on-major-ukraine-
internet-provider-causes-major-outages/, dostęp: 22.08.2022 r.
30.  Broad  W.J.,  Markoff  J.,  Sang  D.E.,  Israeli  Test  on  Worm  Called  Crucial  in
Iran  Nuclear  Delay;  https://www.nytimes.com/2011/01/16/world/middle-
east/16stuxnet.html, dostęp: 22.08.2022 r.
31.  Brown  L.,  Russia  ‘is  already  paving  the  way  for  a  takeover  of  Moldovia;
https://www.thetimes.co.uk/article/russia-is-already-paving-the-way-for-a-
takeover-of-moldova-hl9zg3v7b, dostęp: 12.05.2022 r.
32.  Browning N.,  Buli N., EU signals shift to coal, accuses Russia of ‘rogue moves’
on gas; https://www.reuters.com/business/energy/russian-gas-flows-europe-
via-nord-stream-ukraine-unchanged-2022-06-22/, dostęp: 19.07. 2022 r.
33.  Brugen van I.,  Vladimir Putin Suddenly Disappears From TV Broadcast Du-
ring  Russia  Speech;  https://www.newsweek.com/vladimir-putin-suddenly-
disappears-mid-speech-russia-tv-broadcast-1689443, dostęp: 20.08.2022 r.
34.  Bryjka F., Udział nieregularnych formacji zbrojnych w rosyjskiej inwazji na
Ukrainę, Polski Instytut Spraw Międzynarodowych nr 59 (2478), 11 kwietnia
2022 r.
35.  Brzozowski A., M. Sarantis, Russia spreads disinfo to undermine Poles’ re-
fugee suport; https://www.euractiv.com/section/politics/short_news/russia-
spreads-disinfo-to-undermine-poles-refugee-support/, dostęp: 22.08.2022 r.
36.  Cahlan  S.,  Drone  footage  shows  citizens  blocking  Russian  troops  in  Enerho-
dar,  home  to  Zaporizhzhia  nuclear  plant;  https://www.Waszyngtonpost.com/
world/2022/03/03/zaporizhzhia-nuclear-plant-blockade-drone-video/,  dostęp:
20.08.2022 r.
37.  Caldara D., Conlisk S., Iacoviello M., Penn M., The Effect of the War in Ukraine
on  Global  Activity  and  Inflation ;  https://www.federalreserve.gov/econres/
notes/feds-notes/the-effect-of-the-war-in-ukraine-on-global-activity-and-
inflation-20220527.html, dostęp: 2.08.2022 r.
38.  Campbell Ch., U.S. Intelligence: It’s Looking More Likely That Russia Will
Invade  Ukraine;  https://time.com/39705/russia-invasion-ukraine-likely/,
dostęp: 22.06.2022 r.
39.  Chancellor Olaf Scholz Wants to Transform Germany’s Place in the World.
He’d Just Rather Not Talk About It; https://time.com/6170974/olaf-scholz-
-germany-interview/, dostęp: 2.09.2022 r.
40.  Chatterjee Ph., Sweden and Finland’s journey from neutral to NATO; , dostęp:
2.09.2022 r.
41.  Cheda  R.,  Rosyjska  wojna  informacyjna  –  lekcja  z  Ukrainy;  http://wiado
mosci.wp.pl/kat,1356,title,Rosyjska-wojna-informacyjna-lekcja-z-Ukrainy,
wid,17301467, wiadomosc.html? ticaid=118406, dostęp: 22.12.2020 r.247 Bibliografia
42.  Cheda  R.,  Rosyjska  wojna  informacyjna  –  lekcja  z  Ukrainy;  http://
wiadomosci.wp.pl/kat,1356,title,Rosyjska-wojna-informacyjna-lekcjaz-
Ukrainy,wid,17301467,wiado  mosc.html?ticaid=11494f&_ticrsn=3,  dostęp:
12.02.2022 r.
43.  Chekinov S., Bogdanov S., The Nature and Content of a New-Generation War,
„Military  Thought”  2013,  nr  4;  http://www.eastviewpress.com/Files/MT_
FROM%20THE%20CURRENT%20ISSUE_No.4_2013.pdf, dostęp: 4.01.2021 r.
44.  Chojnowski L., Polityczny sektor bezpieczeństwa, „Zeszyty Naukowe WSOWL”
2012, nr 3, http://31.186.81.235:8080/api/files/view/18345.pdf, dostęp:
4.01.2021 r.
45.  Chołod A., „Nieruszymoje bratstwo – 2018” Missija wypołniena, „Wo sławu
Rodiny”, 2017, nr 207 (28082).
46.  Chrostowski G., Gospodarki Europy Środkowo-Wschodniej w obliczu wojny na
Ukrainie;  https://obserwatorgospodarczy.pl/2022/04/20/gospodarki-europy-
srodkowo-wschodniej-w-obliczu-wojny-na-ukrainie/, dostęp: 20.05.2022 r.
47.  Chrostowski G., Polska w strefie euro. Perspektywy przystąpienia w  obliczu
wojny  [Raport  OG],  https://obserwatorgospodarczy.pl/2022/03/21/polska-
w-strefie-euro-perspektywy-przystapienia-w-obliczu-wojny-analiza/,  dostęp:
15.08.2022 r.
48.  Chwalba A., Reformy Piotra I Wielkiego na zawsze zmieniły Rosję. „Stała się
rzecz  zupełnie  niewyobrażalna”,  https://wielkahistoria.pl/reformy-piotra-i-
-wielkiego-rosja/, dostęp: 2.09.2021 r.
49.  Cîrdei  I.A.,  Ispas  L.,  Four  (updated)  ways  the  war  in  Ukraine  might  end;
https://www.atlanticcouncil.org/blogs/new-atlanticist/four-updated-ways-
-the-war-in-ukraine-might-end/, dostęp: 22.08.2022 r.;
50.  Coraz częstsze ataki na infrastrukturę krytyczną. Szczególnie wrażliwa jest
na  nie  energetyka;  https://www.kierunekenergetyka.pl/artykul,92268,cora-
z-czestsze-ataki-na-infrastrukture-krytyczna-szczegolnie-wrazliwa-jest-na-ni
e-energetyka.html, dostęp: 22.08.2022 r.
51.  Coynash H., Russia brings ‘humanitarian’ convoys to Ukraine by day, milita-
ry trucks carrying death by night; http://khpg.org/en/1564595792, dostęp:
22.12.2020 r.
52.  Criekemans  D.,  How  to  push  the  geopolitical  pause  button  on  Ukraine;
https://spectator.clingendael.org/en/publication/how-push-geopolitical-
-pause-button-ukraine; dostęp: 22.08.2022 r.
53.  Cyber  Attack  Trends  In  The  Midst  Of  Warfare  –  The  numbers  behind  the
first days of the conflict ; https://blog.checkpoint.com/2022/02/27/196-incre
ase-in-cyber-attacks-on-ukraines-government-and-military-sector/, dostęp:
22.08.2022 r.
54.  Czech Republic Exports; https://tradingeconomics.com/czech-republic/exports,
dostęp: 12.05.2022 r.248 Bibliografia
55.  Czechy – Waluta; https://pl.tradingeconomics.com/czech-republic/currency,
dostęp: 22.04.2022 r.
56.  Czop A., Wojna informacyjna; https://vademecumbezpieczenstwainformacyj-
nego.up.krakow.pl/2020/03/12/wojna-psychologiczna/, dostęp: 2.09.2022 r.
57.  Czupryński  A.,  Bezpieczeństwo  w  ujęciu  teoretycznym,  [w:]  A.  Czupryński,  
B. Wiśniewski, J. Zboina, Bezpieczeństwo: teoria, badania, praktyka, Józe-
fów: Centrum Naukowo-Badawcze Ochrony Przeciwpożarowej – Państwowy
Instytut Badawczy, https://doi.org/10.17381/2015.4, dostęp: 2.01.2022 r.
58.  Czy Polska powinna przyjąć euro? Polska wprowadzi euro zamiast złotego?!
„To może obniżyć raty kredytów”; https://www.eska.pl/wiadomosci/polska-
wprowadzi-euro-zamiast-zlotego-to-moze-obnizyc-raty-kredytow-aa-j1ZJ-
8yzo-D6xU.html, dostęp: 15.08.2022 r.,
59.  D. Trienin, Politika i obstojatielstwa. Sposobny li my sochranit’ stranu i ra-
zwiwat’  jejo  dalsze,  https://globalaffairs.ru/articles/politika-i-obstoyatel-
stva/, dostęp: 2.09.2022 r.
60.  Definition advanced persistent threat (APT); https://www.techtarget.com/se-
archsecurity/definition/advanced-persistent-threat-APT, dostęp: 22.08.2022 r.
61.  Definition  of  Aggression,  United  Nations  General  Assembly  Resolution
3314  (XXIX),  http://hrlibrary.umn.edu/instree/GAres3314.html,  dostęp:
2.01.2022 r.
62.  Department of Defense Dictionary of Military and Associated Terms, Joint
Publication  1-02,  http://www.dtic.mil/doctrine/new_pubs/jp1_02.pdf,  do-
stęp: 4.01.2021 r.
63.  Dickinson P., Russian army faces morale problems as Putin’s Ukraine inva-
sion  drags  on;  https://www.atlanticcouncil.org/blogs/ukrainealert/russian-
-army-faces-morale-proble ms-as-putins-ukraine-invasion-drags-on/, dostęp:
4.08.2022 r.
64.  Dickinson  P.,  The  2008  Russo-Georgian  War:  Putin’s  green  light;  https://
www.atlanticcouncil.org/blogs/ukrainealert/the-2008-russo-georgian-war-
-putins-green-light/, dostęp: 22.08.2022 r.
65.  Disinformation campaign against Poland; https://www.gov.pl/web/special-
-services/the-lies-of-russian-propaganda, dostęp: 22.08.2022 r.
66.  Disinformation  in  Russian  language  spreading  through  the  EU;  https://
edmo.eu/2022/05/24/disinformation-in-russian-language-spreading-
through-the-eu/, dostęp: 2.09.2022 r.
67.  Disinformation shifting views on Ukrainian refugees; https://www.france24.
com/en/live-news/20220723-disinformation-shifting-views-on-ukrainian-
refugees, dostęp: 22.08.2022 r.
68.  Domańska M., Chawryło K., Dyktatura wojenna: władza i społeczeństwo w Ro-
sji; https://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/komentarze-osw/2022-03-22/dykta-
tura-wojenna-wladza-i-spoleczenstwo-w-rosji, dostęp: 1.09.2022 r.249 Bibliografia
69.  Domańska M., Rogoża J., Naprzód, w przeszłość! rosyjska polityka historycz-
na w służbie „wiecznego” autorytaryzmu, Raport OSW, Warszawa maj 2021;
https://www.osw.waw.pl/sites/default/files/Raport-OSW_Naprzod-w-prze -
szlosc_net_2.pdf, dostęp: 2.05.2022 r.
70.  Dougall Mac D., Carlo A., Askew J., Schad V., Hutt D., Necsutu M., Jaćimović N.,
Coste V., Ukraine war: How has Russia’s invasion changed Europe?; https://
www.euronews.com/my-europe/2022/08/24/ukraine-war-country-by-country-
guide-on-how-russias-invasion-has-changed-europe, dostęp: 2.09.2022.
71.  Drafting into the Mandatory Military Service to begin in May; http://www.kam.
lt/en/news_1098/current_issues/conscription_into_the_continuous_manda-
tory_initial_military_service_begins_on_may_11.html, dostęp: 22.02.2022 r.
72.  Droga do uniezależnienia energetycznego Europy i Polski od Rosji; https://for-
sal.pl/swiat/unia-europejska/artykuly/8408507,droga-do-uniezaleznienia-
energetycznego-europy-i-polski-od-rosji.html, dostęp: 20.06.2022 r.
73.  Drozd M., Rosyjsko-ukraińska wojna na Morzu Czarnym; https://psz.pl/149-
-ukraina/rosyjsko-ukrainska-wojna-na-morzu-czarnym, dostęp: 1.09.2022 r.
74.  Duncan A., Wolczuk K., Why Minsk-2 cannot solve the Ukraine crisis; https://
www.chathamhouse.org/2022/02/why-minsk-2-cannot-solve-ukraine-crisis,
dostęp: 2.09.2022 r.
75.  Duncan A., Wolczuk K., Why Minsk-2 cannot solve the Ukraine crisis; https://
www.chathamhouse.org/2022/02/why-minsk-2-cannot-solve-ukraine-crisis,
dostęp: 2.09.2022 r.
76.  Durbin A., Ukraine war: Russia accuses UK of provoking attacks on its terri-
tory; https://www.bbc.com/news/uk-61235301, dostęp: 22.08.2022 r.
77.  Duża  podwyżka  stóp  procentowych  na  Węgrzech.  RPP  zostaje  w  tyle;
https://businessinsider.com.pl/gospodarka/wegrzy-mocno-podnosza-stopy-
procentowe-rpp-zostaje-w-tyle/sg1bdpp, dostęp: 22.04.2022 r.
78.  Dyner A.M., „Kaukaz 2016” kolejnym testem rosyjskich sił zbrojnych, „Biule-
tyn PISM” 2016, nr 63, A. Duval Smith, Nato countries begin largest war game
in eastern Europe since cold war, „The Guardian”, 6.06.2016; https://www.
theguardian.com/world/2016/jun/06/nato-launches-largest-war-game-in-
eastern-europe-since-cold-war-anaconda-2016, dostęp: 25.04.2022 r.
79.  Dyner A.M., Benedyczak J., Białoruś–Rosja: w kierunku stopniowej integra-
cji; https://www.pism.pl/publikacje/BialorusRosja_w_kierunku_stopnio-
wej_integracji>, dostęp: 2.08.2022 r.
80.  Dyner A.M., Problemy i wyzwania w relacjach białorusko-rosyjskich; https://
pism.pl/publikacje/Problemy_i_wyzwania_w_relacjach_bia_orusko_rosyj-
skich, dostęp: 10.02.2022 r.
81.  Dyner A.M., Rosyjska polityka w zakresie odstraszania jądrowego; https://
www.pism.zl/publikacje/Rosyjska_polityka_w_zakresie_odstraszania_ja-
drowego, dostęp: 22.09.2022 r. 250 Bibliografia
82.  Dyner A.M., Sytuacja na Białorusi w kontekście rosyjskiej agresji na Ukrainę;
https://www.pism.pl/publikacje/sytuacja-na-bialorusi-w-kontekscie-rosyjskiej-
agresji-na-ukraine, dostęp: 22.08.2022 r.
83.  Dyner  A.M.,  Wyzwania  dla  białoruskiej  polityki  bezpieczeństwa;  https://
pism.pl/publikacje/Wyzwania_dla_bia_oruskiej_polityki_bezpiecze_stwa,
dostęp: 22.08.2022 r.
84.  Eberhardt P., Rosyjski panslawizm jako idea geopolityczna; https://geopoli-
tyka.net/rosyjski-panslawizm-jako-idea-geopolityczna/, dostęp: 10.06.2021 r.
85.  Eckel M., Poll: Majority Of Russians Support Crimea Annexation, But Worry
About  Economic  Effects ;  https://www.rferl.org/a/poll-majority-of-russians-
support-crimea-annexation-but-worry-about-economic-effects/29859570.
html, dostęp: 14.05.2022 r.
86.  Eckel M., Poll: Majority Of Russians Support Crimea Annexation, But Worry
About  Economic  Effects ;  https://www.rferl.org/a/poll-majority-of-russians-
support-crimea-annexation-but-worry-about-economic-effects/29859570.
html, dostęp: 14.05.2022 r.
87.  Economic repercussions of Russia’s war on Ukraine – Weekly Digest; https://
www.europarl.europa.eu/RegData/etudes/IDAN/2022/699542/IPOL_
IDA(2022)699542_EN.pdf, dostęp: 2.09.2022 r.
88.  Ekspierty o Donbassie: prieludija k grażdanskoj wojnie?, https://www.bbc.
com/russianinternational/2014/04/140414_ukraine_donbass_experts,  
dostęp: 2.09.2022 r.
89.  Eksport do Rosji i na Ukrainę mniejszy o prawie 1 mld złotych; https://www.
money.pl/gospodarka/wiadomosci/artykul/eksport;do;rosji;i;na;ukraine;mni
ejszy;o;prawie;1;mld;zlotych,214,0,1601494.html, dostęp: 14.05.2022 r.
90.  Ennis S., Russia in ‘information war’ with West to win hearts and minds, BBC,
16.09.2015,  http://www.bbc.com/news/world-europe-34248178,  dostęp:
27.04.2022 r.
91.  Estonia removes Soviet-era war memorial after a night of violence; https://
www.nytimes.com/200704/27/world/europe/27iht-estonia.4.5477141.html,
dostęp: 12.02.2022 r.
92.  Estonian Internal Security Service. Annual review, 2004, H. Puusepp, A. Kahar,
T. Kamenik, Eesti, Kaitsepolitseiamet, online, dostęp: 22.02.2022 r.
93.  EU preparing for ‘huge challenge’ of migration waves sparked by food crisis;
https://www.euronews.com/my-europe/2022/07/12/eu-preparing-for-huge-
challenge-of-migration-waves-sparked-by-food-crisis, dostęp: 2.09.2022 r.
94.  EU restrictive measures against Russia over Ukraine (since 2014), https://
www.consilium.europa.eu/en/policies/sanctions/restrictive-measures-aga-
inst-russia-over-ukraine/, dostęp: 22.08.2022 r.
95.  Fact check: Fake news thrives amid Russia-Ukraine war; https://www.dw.com/
en/fact-check-fake-news-thrives-amid-russia-ukraine-war/a-61477502,  dostęp:
22.08.2022 r.251 Bibliografia
  96.  Faulconbridge G., Putin escalates Ukraine war, issues nuclear threat to West;
https://www.reuters.com/world/europe/putin-signs-decree-mobilisation-
says-west-wants-destroy-russia-2022-09-21/, dostęp: 2.08.2022 r.
  97.  Felgenhauer  P.,  A  New  Version  of  the  ‘Gerasimov  Doctrine’?;  https://ja-
mestown.org/program/a-new-version-of-the-gerasimov-doctrine/,dostęp:
10.05.2021 r.
  98.  Felgenhauer P., Dobit’sia priewoschodstwa nad ostalnym czełowieczestwom.
Naczalnik  rossijskogo  Giensztaba  formulirujet  programmu  podgotowki  k
massztabnoj wojnie, https://novayagazeta.ru/articles/2019/03/09/79808-do-
bitsya-prevoshodstva-nad-ostalnym-chelovechestvom, dostęp: 10.05.2021 r.
  99.  Finland and Sweden complete NATO accession talks; https://www.nato.int/
cps/en/natohq/news_197737.htm, dostęp: 1.09.2022 r.
100.  Fisher  M.,  Word  by  Word  and  Between  the  Lines:  A  Close  Look  at  Putin’s
Speech; https://www.nytimes.com/2022/02/23/world/europe/putin-speech-
-russia-ukraine.html, dostęp: 22.08.2022 r.
101.  Forum Bankowe 2022; https://zbp.pl/Aktualnosci/wydarzenia/Forum-Ban-
kowe-2022, dostęp: 22.06.2022 r.
102.  Founding Act on Mutual Relations, Cooperation and Security between NATO
and the Russian Federation signed in Paris, France, https://www.nato.int/
cps/en/natohq/official_texts_25468.htm, dostęp: 5.12.2021 r.
103.  Founding  Act  on  Mutual  Relations,  Cooperation  and  Security  between
NATO  and  the  Russian  Federation,  https://www.nato.int/nrc-website/me-
dia/59451/1997_nato_russia_founding_act.pdf, dostęp: 22.08.2022 r.
104.  Foy H., Russia rules out peace deal to end Ukraine war; https://www.ft.com/
content/c9381570-5e3c-4e89-a5a0-7a98bbd880f6, dostęp: 22.08.2022 r.
105.  Frear T., List of Close Military Encounters Between Russia and the West, March
2014–March  2015,  European  Leadership  Network,  http://www.europeanle-
adershipnetwork.org/medialibrary/2015/03/11/4264a5a6/ELN%20Russia%20-
-%20West%20Full%20List%20of%20Incidents.pdf , dostęp: 25.04.2022 r.
106.  From  „Novorossiya”  to  „Malorossiya”:  what  Alexandr  Zakharchenko’s  state-
ment means. Origіnał stattі – na sajtі Ukraїns’kogo krizowogo miedіa-centru;
https://uacrisis.org/en/58719-declaration-zakhartchenko, dostęp: 22.01.2022 r.
107.  Fryc  M.,  Polska  strategia  obronności  wobec  zagrożenia  militarnego  z  ele-
mentami „wojny hybrydowej”, „Bezpieczeństwo Narodowe” 2015, nr 33.
108.  Gabuev, A „soft alliance”? Russia-China relations after the Ukraine crisis. Eu-
ro-pean council of foreign relations, http://www.ecfr.eu/page/-/ECFR126_
-_A_Soft_Alliance_Russia-China_Relations_After_the_Ukraine_Crisis.pdf,
dostęp: 1.05.2022.
109.  Galeott M., The rising influence of Russian special forces , Jane’s Intelligence
Review 2014, https://www.janes.com/images/assets/299/46299/The_rising_
influence_of_Russian_special_forces.pdf, dostęp: 13.01.2020 r.252 Bibliografia
110.  Galeotti M., The ‘Gerasimov Doctrine’ and Russian Non-Linear War, Mili-
tary-Industrial Kurier 05.06.2014, https://inmoscowsshadows.wordpress.
com/2014/07/06/the-gerasimov-doctrine-and-russian-non-linear-war/,
dostęp: 04.01.2020 r.
111.  Galeotti M., The Baltic States as Targets and Levers: The Role of the Region
in Russian Strategy, https://www.marshallcenter.org/en/publications/secu-
rity-insights/baltic-states-targets-and-levers-role-region-russian-strategy-0,
dostęp: 22.02.2022 r.
112.  Gardner F., Mariupol: Why Mariupol is so important to Russia’s plan, https://
www.bbc.com/news/world-europe-60825226, dostęp: 2.09.2022 r.
113.  Gazprom wstrzymuje przesył gazu NS1. Komisja Europejska: to dowód na
cynizm  Rosji,  https://www.pap.pl/aktualnosci/news%2C1414751%2Cgaz-
prom-wstrzymal-do  stawy  –gazu-przez-ns1-komisja-europejska-dowod-na,
dostęp: 2.09.2022 r.
114.  Gierasimow W., Rola Sztabu Generalnego w organizacji obrony kraju w związ-
ku z nowym Statutem Sztabu Generalnego zatwierdzonym przez prezydenta
Federacji  Rosyjskiej,  http://www.avnrf.ru/index.php/vse-novosti-sajta/620-
rol-generalnogo-shtabav-organizatsii-oborony-strany-v-sootvetstviis-novym-
polozheniem-o-general  nom-shtabeutverzhdjonnym-prezidentom-rossijskoj-
federatsii, dostęp: 4.01.2021 r.
115.  Global Incident Report: Russia Ukraine Crisis March 10, https://acn-marke-
ting-blog.accenture.com/wp-content/uploads/2022/03/ACTI_POV_Ukra-
ineCrisis_20220 310 _TLP-WHITE-CLEAN.pdf, dostęp: 22.08.2022 r.
116.  Głowacki W., Na czym polega groźba „ograniczonego użycia” przez Rosję bro-
ni nuklearnej przeciwko Ukrainie?, https://oko.press/na-czym-polega-groz-
ba-ograniczonego-uzycia-przez-rosje-broni-nuklearnej-przeciwko-ukrainie/,
dostęp: 2.09.2022 r.
117.  Goldenziel J., The Russia-Ukraine Information War Has More Fronts Than
You  Think,  https://www.forbes.com/sites/jillgoldenziel/2022/03/31/the-
-russia-ukraine-in  formation-war-has-more-fronts-than-you-think/,  dostęp:
2.08.2022 r.
118.  Grady J., Baltic States Need More NATO Forces to Deter a Russian Invasion,
Says Estonian Official, https://news.usni.org/2022/06/16/baltic-states-need -
-more-nato-forces-to-deter-a-russian-invasion-says-estonian-official,  dostęp:
2.09.2022 r.
119.  Groszkowski J., Łoskot-Strachota A., Gazprom’s negotiations with Eustream on
Nord Stream 2, https://www.osw.waw.pl/en/publikacje/analyses/2016-07-13/
gazproms-negotiations-eustream-nord-stream-2, dostęp: 22.08.2022 r.
120.   Gulczyński M., „To przez te Ukrainki”. Szkoła, praca, lekarz, mieszkanie. Polki
pod presją zwrócą się ku prawicy?, https://klubjagiellonski.pl/2022/04/20/
to-przez-te-ukrainki-szkola-praca-lekarz-mieszkanie-polki-pod-presja-
zwroca-sie-ku-prawicy/, dostęp: 22.08.2022 r.253 Bibliografia
121.  GUS  odkrył  karty,  są  najnowsze  dane  o  gospodarce.  „Potężne  tąpnięcie”,
https://www.money.pl/gospodarka/produkt-krajowy-brutto-pkb-polski-za-
drugi-kwartal-2022-szybki-szacunek-gus-6802315435952704a.html,  dostęp:
22.05.2022 r.
122.  Haines J.R., How, Why, and When Russia Will Deploy Little Green Men – and
Why the US Cannot, 09.03.2016, https://www.fpri.org/article/2016/03/how-
why-and-when-russia-will-deploy-little-green-men-and-why-the-us-cannot/,
dostęp: 13.01.2020 r.
123.  Harding L., ‘Absolute evil’: inside the Russian prison camp where dozens of Ukra-
inians burned to death, https://www.theguardian.com/world/2022/aug/06/rus
sian-prison+-camp-ukrainians-deaths-donetsk, dostęp: 1.09.2022 r.
124.  Harding L., Beaumont P., Tondo L., Russia targets Ukrainian military base
near Polish border in escalation, https://www.theguardian.com/world/2022/
mar/13/rus-sia-widens-attacks-on-ukraine-with-missile-strike-on-base-
close-to-polish-border, dostęp: 2.08.2022 r.
125.  Harding L., Ukraine: kidnapped observers paraded by pro-Russian gunmen
in  Slavyansk,  https://www.theguardian.com/world/2014/apr/27/ukraine-
kidnapped-observers-slavyansk-vyacheslav-ponomarev, dostęp: 20.08.2022 r.
126.  Harress C., Russian military defense drills 2015: 4,000 exercises by armed forces
conducted this year, up from 2014, „International Business Times” 29.09.2015,
http://www.ibtimes.com/russian-military-defense-drills-2015-4000-exercises-
armed-forces-conducted-year-2014-2118576, dostęp: 25.04.2022 r.
127.  Hertling M., More US troops in Europe – a timely move, CNN, 14.01.2017,
http://edition.cnn. com/2017/01/14/opinions/more-us-troops-in-europe-ti-
mely-move-hertling/, dostęp: 26.04.2022 r.
128.  Higgins A., The War That Continues to Shape Russia, 25 Years Later, https://
www.nytimes.com/2019/12/10/world/europe/photos-chechen-war-russia.
html, dostęp: 22.02.2022 r.
129.  Holly  E.,  Putin’s  always  wanted  to  weaken  the  West.  He’s  done  the  exact  
opposite,  https://www.cnbc.com/2022/03/09/russia-ukraine-putin-always-
wanted-to-weaken-west-hes-done-the-opposite.html, dostęp: 82.08.2022 r.
130.  Holly E., Russia took Crimea from Ukraine in 2014. Now, Kyiv is fighting
back, https://www.cnbc.com/2022/08/18/russia-took-crimea-from-ukraine-
in-2014-now-kyiv-is-fighting-back.html, dostęp: 22.08.2022 r.
131.  How reliant is Belgium on Russia’s gas?, https://www.vrt.be/vrtnws/en/2022/
03/08/how-reliant-is-belgium-on-russias-gas/, dostęp: 22.05.2022 r.
132.  How Russia’s attack on Ukraine violates international law, https://www.pbs.org/
newshour/author/john-b-bellinger-iii-council-on-foreign-relations,  dostęp:  
2.09.2022 r.
133.  How the Kremlin Is Forcing Ukrainians to Adopt Russian Life, https://www.
nytimes.com/2022/07/30/world/europe/russia-occupation-ukraine-kher-
son.html, dostęp: 22.08.2022 r.254 Bibliografia
134.  http://wiadomosci.onet.pl/swiat/nowe-sankcje-usa-wobec-rosji-uderzaja-w-
najwieksze-przedsiebiorstwa/w9lkp, dostęp: 22.12.2020 r.
135.  https://www.special-ops.pl/leksykon/id69,dzialania-nieregularne, dostęp:
4.01.2021 r.
136.  https://www.special-ops.pl/leksykon/id89,konflikt-o-niskiej-intensywnosci,
dostęp: 4.01.2021 r.
137.  Hulcoop A., Scott-Railton J., Tanchak P., Brooks M., and Deibert R., Tainted
leaks. Disinformation and Phishing With a Russian Nexus, The CitizenLab,
https://citizenlab.ca/  2017/05/tainted-leaks-disinformation-phish/,  dostęp:
20.05.2020 r.
138.  Hungary  Exports,  https://tradingeconomics.com/hungary/exports,  dostęp:
12.05.2022 r.
139.  Hybrid  threats  as  a  concept,  https://www.hybridcoe.fi/hybrid-threats-as-a -
-pheno menon/, dostęp: 15.05.2021 r.
140.  Hybrid vs. compound war, http://armedforcesjournal. com/hybrid-vs-com-
pound-war, dostęp: 2.10.2019 r.
141.  Jak manipuluje się językiem na temat uchodźców i wojny w Ukrainie, https://
demagog.org.pl/analizy_i_raporty/jak-manipuluje-sie-jezykiem-na-temat-
uchodzcow-i-wojny-w-ukrainie/, dostęp: 22.08.2022 r.
142.  Jasiński Ł., Blisko Rosji, daleko od Unii Europejskiej – radykalizacja Alter-
natywy dla Niemiec, https://www.pism.pl/publikacje/blisko-rosji-daleko-od-
unii-europejskiej-radykalizacja-alternatywy-dla-niemiec dostęp: 1.09.2022 r.
143.  Jayanti S., The complex reality behind Vladimir Putin’s nuclear blackmail
in  Ukraine,  https://www.atlanticcouncil.org/blogs/ukrainealert/the-comp-
lex-reality-behind-vladimir-putins-nuclear-blackmail-in-ukraine/, dostęp:
2.08.2022 r.
144.  Jo A., What’s NATO, and why does Ukraine want to join?, https://theconver-
sation.com/whats-nato-and-why-does-ukraine-want-to-join-175821,  dostęp:
12.04.2022 r.
145.  Jones S.,  Rathbone J.P., ‘Tip of the iceberg’: rise in Russian spying activi-
ty  alarms  European  capitals,  https://www.ft.com/content/bd74a542-3ce3-
-44de-a93a-36dc5929912b, dostęp: 22.08.2022 r.
146.  Jones S.G., Russia’s Possible Invasion of Ukraine, https://www.csis.org/ana-
lysis/russias-possible-invasion-ukraine, dostęp: 2.09.2022 r.
147.  Kacprzyk A., Przedłużenie obowiązywania układu Nowy Start, https://pism.
pl/publikacje/Przedluzenie_obowiazywania_ukladu_Nowy_START,  dostęp:
15.05.2022 r.
148.  Kadej L., Rosja eksportuje mniej paliw, ale zarabia rekordowo dużo, , dostęp:
2.09.2022 r.
149.  Kalendarium  –  sankcje  UE  wobec  Rosji  w  sprawie  Ukrainy,  http://www.
consilium.europa.eu/pl/policies/sanctions/ukraine-crisis/history-ukraine-
-crisis/, dostęp: 22.12.2020 r.255 Bibliografia
150.  Kalwasiński M., Inflacja w  Czechach wciąż przyspiesza. Bank centralny wy-
wiesza białą flagę? , https://www.bankier.pl/wiadomosc/Inflacja-w-Czechach-
wciaz-przyspiesza-Bank-centralny-wywiesza-biala-flage-8387830.html, dostęp:
22.05.2022 r.
151.  Kamusella  T.,  The  war  on  Ukraine  will  „provincialise”  Russian,  ,  dostęp:
22.08.2022 r.
152.  Kapitał ludzki, https://encyklopedia.pwn.pl/szukaj/kapita%C5%82%20ludz-
ki.html, dostęp: 20.02.2022 r.
153.  Karabulut B., Proxy Warfare in Ukraine, The Journal of Defense Sciences,
May  2018,  Vol.  17,  Issue  1,  https://dergipark.org.tr/tr/download/article-fi-
le/477889, dostęp: 13.01.2020 r.
154.  Karbowski A., Państwo Związkowe Rosji i Białorusi, https://geopolityka.net/
panstwo-zwiazkowe-rosji-i-bialorusi/#_ftn1, dostęp: 12.02.2022 r.
155.  Kaunert  Ch.,  EU  Eastern  Partnership,  Hybrid  Warfare  and  Russia’s  Inva-
sion  of  Ukraine,  https://eucrim.eu/articles/eu-eastern-partnership-hybrid-
warfare-and-russias-invasion-of-ukraine/, dostęp: 2.08.2022 r.
156.  Kennan G.F., Harlow G.D., Maerz G.C., (red.), Measures Short of War: The Geo-
rge F. Kennan Lectures at the National War College, 1946–1947, Waszyngton
1991,  https://www.files.ethz.ch/isn/139669/1991-05_Measures_Short_War.
pdf, dostęp: 4.01.2021 r.
157.  Kitler W., Zakres bezpieczeństwa państwa (narodowego), https://www.rese-
archgate.net/publication/330015732_Zakres_bezpieczenstwa_panstwa_na-
rodowego, dostęp: 4.01.2021 r.
158.  Kitler W., Zarys bezpieczeństwa państwa (narodowego), https://www.rese-
archgate.net/publication/330015732_Zakres_bezpieczenstwa_panstwa_na-
rodowego, dostęp: 4.01.2021 r.
159.  Kobzaru  G.,  Ukraina  struntar  i  Nederländernas  opinion,  „Pressbladet”,
http://www.svenskpress.se/papers/pressbladet/articles/view/ukraina-strun-
tar-i-nederlandernas-opinion, dostęp: 10.05.2020 r.
160.  Kolany K., Prognoza walutowa: żadnych złudzeń, Polacy, żadnych złudzeń,
https://www.bankier.pl/wiadomosc/Prognoza-walutowa-czerwiec-2022-
8353496.html, dostęp: 22.04.2022 r.
161.  Kols  R.,  Hybrid  Threats:  the  Baltic  Experience  with  Russian  Aggressive  
Behavior,  https://elnetwork.eu/country/israel/hybrid-threats-the-baltic-exper
ience-with-russian-aggressive-behavior/, dostęp: 22.08.2022 r.
162.  Kołodziejczyk  A.,  Bezpieczeństwo  jako  fenomen  społeczny:  pojęcie  bezpie-
czeństwa,  jego  interpretacje  i  odmiany,  2007,  https://bazhum.muzhp.pl/
media/files/Saeculum_Christianum_pismo_historyczne/Saeculum_Chri-
stianum_pismo_historyczne-r2007-t14-n1/Saeculum_Christianum_pismo_
historyczne-r2007-t14-n1-s223-252/Saeculu  m_Christianum_pismo_histo-
ryczne-r2007-t14-n1-s223-252.pdf, dostęp: 4.01.2022 r.256 Bibliografia
163.  Komisarz  UE  ds.  energii:  Rosja  jest  wiarygodnym  dostawcą  gazu  dla  UE,
https://biznes.gazetaprawna.pl/artykuly/595305,komisarz-ue-ds-energii-
rosja-jest-wiarygodnym-dostawca-gazu-dla-ue.html, dostęp: 12.06.2022 r.
164.  Koncepcyja wnieszniej politiki Rossijskoj Fiedieracyi. IV. Riegionalnyje prio-
ritiety wnieszniej politiki Rossijskoj Fiedieracyi,, http://pravo.gov.ru/proxy/
ips/?docbody=&firstDoc=1&lastDoc=1&nd=102416644, dostęp: 1.02.2022 r.
165.  Kordzakhia A., Disinformation as if ukrainian refugees in poland are asked to
recognize bandera as a terrorist, https://mythdetector.ge/en/disinformatio-
n-as-if-ukrainian-refugees-in-poland-are-asked-to-recognize-bandera-as-a-
terrorist/, dostęp: 22.08.2022 r.
166.  Korenyuk M., Goodman J., Ukraine war: How Russia replaces Ukrainian me-
dia  with  its  own,  https://www.bbc.com/news/world-europe-61154066,  do-
stęp: 22.08.2022 r.
167.  Kortunov,  How  not  to  talk  with  Russia.  European  council  of  foreign  rela-
tions,  http://www.ecfr.eu/article/commentary_how_not_to_talk_with_rus-
sia_6053, dostęp: 1.05.2022.
168.  Kost P., Nowy etap wojny na Ukrainie: Rosja celuje w infrastrukturę krytycz-
ną,  https://cyberdefence24.pl/nowy-etap-wojny-na-ukrainie-rosja-celuje-w-
infrastrukture-krytyczna, dostęp: 22.04.2022 r.
169.  Kostrzewa-Zorbas G., Rosja chce wygrywać wojny ze słabszymi przeciwnika-
mi jedną bombą lub głowicą atomową, https://wpolityce.pl/swiat/294999-
-rosja-chce-wygrywac-woj-ny-ze-slabszymi-przeciwnikami-jedna-bomba-lub-
glowica-atomowa, dostęp: 2.09.2022 r.
170.  Kotkin, Putin’s perpetual geopolitics, Foreign affairs, https://www.foreignaf
fairs.com/articles/ukraine/2016-04-18/russias-perpetual-geopolitics,  dostęp:
1.05.2022 r.
171.  Kottasová I., Qiblawi T., Regan H., Putin orders troops into pro-Russian re-
gions of eastern Ukraine, https://edition.cnn.com/2022/02/21/europe/rus-
sia-ukraine-tensions-monday-intl/index.html, dostęp: 14.05.2022 r.
172.  Kowalczyk  G.,  Dla  Kaczyńskiego  przyjęcie  euro  oznacza  ubóstwo.  Czy  na
pewno?  Spytaliśmy  ekspertów,  https://businessinsider.com.pl/finanse/ma -
kroekonomia/kaczynski-uznal-ze-wejscie-do-strefy-euro-oznacza-ubostwo-
sprawdzilismy-czy-tak-jest/259hrcy, dostęp: 15.06.2022 r.
173.  Koziej S., Hybrydowa zimna wojna w Europie, https://pulaski.pl/wp-content/
uploads/2015/02/Pulaski_Policy_Papers_Nr_20_16.pdf, dostęp: 5.05.2022 r.
174.  Koziej S., Jeśli Putin wygra, będzie chciał korytarza do Kaliningradu, https://
www.rp.pl/konflikty-zbrojne/art36625861-gen-koziej-jesli-putin-wygra-
bedzie-chcial-korytarza-do-kaliningradu, dostęp: 2.06.2022 r.
175.  Koziej S., Nowa zimna wojna na wschodniej flance – scenariusze dla rozwoju
środowiska bezpieczeństwa państw Europy Środkowo-Wschodniej, https://
pulaski.pl/pulaski-policy-paper-s-koziej-nowa-zimna-wojna-na-wschodniej-257 Bibliografia
flance-scena-riusze-dla-rozwoju-srodowiska-bezpieczenstwa-panstw-europy-
srodkowo-wschod niej/, dostęp: 2.09.2022 r.
176.  Koziej  S.,  Strategiczne  bezpieczeństwo  środowiska  międzynarodowego
i  narodowego  w  okresie  pozimnowojennym,  https://koziej.pl/wp-content/
uploads/2017/10/Cz-I-Podstawy-teoretyczne-i-%C5%9Brodowisko-
bezpiecze%C5%84stwa.pdf, dostęp: 10.08.2022 r.
177.  Kozłowski A., Disinformation in Poland on the war in Ukraine, https://pu-
laski.pl/en/pulaski-policy-paper-disinformation-in-poland-on-the-war-in-
ukraine-andrzej-kozlowski/, dostęp: 22.08.2022 r.
178.   Kramer A.E., Chechen Authorities Arresting and Killing Gay Men, Russian
Paper  Says,  https://www.nytimes.com/2017/04/01/world/europe/chechen-
authorities-arresting-and-killing-gay-men-russian-paper-says.html, dostęp:
14.08.2022 r.
179.  Krastev & Leonard, The new European disorder. European council of foreign
relations, http://www.ecfr.eu/page/-/ECFR117_TheNewEuropeanDisorder_
ESSAY.pdf: dostęp: 1.05.2022 r.
180.  Kremlin plans sham referendums to annex parts of Ukraine, https://it.usem
bassy.gov/kremlin-plans-sham-referendums-to-annex-parts-of-ukraine/,  
dostęp: 2.09.2022 r.
181.  Kristensen H., Russia Upgrades Nuclear Weapons Storage Site In Kaliningrad,
https://fas.org/blogs/security/2018/06/kaliningrad/, dostęp: 1.05.2022 r.
182.  Krzemień E., Koziej S., Ryzyko, że Rosja przegrywając w Ukrainie sięgnie po
broń masowego rażenia jest poważne, https://oko.press/gen-koziej-ryzyko-ze-
rosja-siegnie-po-bron-masowego-razenia-jest-powazne/, dostęp: 22.09.2022 r.
183.  Kular P., Reforma sił zbrojnych Rosji, http://www.nowastrategia.org.pl/refor-
ma-sil-zbrojnych-rosji/, dostęp: 10.10.2020 r.
184.  Kuriozalne  słowa  Patruszewa.  „Polska  chce  zająć  część  Ukrainy”,  https://
wiadomosci.wp.pl/kuriozalne-slowa-patruszewa-polska-chce-zajac-czesc-
ukrainy-677481776 9081440a, dostęp: 22.08.2022 r.
185.  Kusa I., China’s Strategic Calculations in the Russia-Ukraine War, https://
www.wilsoncenter.org/blog-post/chinas-strategic-calculations-russia-ukra-
ine-war, dostęp: 6.09.2022 r.
186.  Kuzmarov  J.,  How  corrupt  is  Ukrainian  President  Volodymyr  Zelensky?
https://mronline.org/2022/07/22/how-corrupt-is-ukrainian-president-
volodymyr-zelensky/, dostęp: 22.08.2022 r.
187.  Lamothe D., Pentagon dials up size, scope of Ukrainian military aid, https://
www.Waszyngtonpost.com/national-security/2022/03/16/us-weapons-ukra-
ine/, dostęp: 22.08.2022 r.
188.  Laruelle M., Putin’s turn to traditionalism/nationalism. Russian analytical di-
gest, No. 138, http://www.css.ethz.ch/content/dam/ethz/special-interest/gess/
cis/center-for-securities-studies/pdfs/RAD-138.pdf: dostęp: 1.05.2022 r.258 Bibliografia
189.  Latvia must lessen dependence on Russian oil and gas – PM Karins, https://
www.baltictimes.com/latvia_must_lessen_dependence_on_russian_oil_
and_gas_-_pm_karins/, dostęp: 22.06.2022 r.
190.  Lautman O., Putin’s Soviet Nostalgia:Time o get serious, https://cepa.org/
article/putins-soviet-nostalgia-time-to-get-serious/, dostęp: 2.08.2022 r.
191.  Lebduška M., Tysyachna L., The EU entry has been detrimental to Czechia,
the fake ‘DPR consul’ Lisková says, StopFake, http://www.stopfake.org/en/
the-eu-entry-has-been-detrimental-to-czechia-the-dpr-consul-liskova-says/,
dostęp: 10.05.2020 r.
192.  Leonhardt  D.,  Three  War  Scenarios.  And  what  will  influence  the  outcome
in  Ukraine,  https://www.nytimes.com/2022/07/06/briefing/ukraine-war -
-three-scenarios.html, dostęp: 22.08.2022 r.
193.  Leštinská S., Russia „raised the stakes” in Ukraine and Europe now faces a new
test, https://neweasterneurope.eu/2022/03/22/russia-raised-the-stakes-in-
ukraine-and-europe-now-faces-a-new-test/, dostęp: 22.02.2022 r.
194.  Leštinská S., Russia „raised the stakes” in Ukraine and Europe now faces a new
test,  https://neweasterneurope.eu/2022/03/22/russia-raised-the-stakes-in-
ukraine-and-europe-now-faces-a-new-test/, dostęp: 22.02.2022 r.
195.  Leszkowska A, Prewencyjna wojna nuklearna, https://www.sprawynauki.edu.
pl/archiwum/dzialy-wyd-elektron/305-politologia-el/4726-prewencyjna-
wojna-nuklearna, dostęp: 2.06.2022 r.
196.  Lewicka A., „The Times”: Rosja podjęła decyzję. Ten kraj będzie kolejnym ce-
lem,  https://wiadomosci.dziennik.pl/swiat/artykuly/8411222,rosja-atak-cel-
-moldawia-the-times.html, dostęp: 22.05.2022 r.
197.  Lewis S., European leaders talk up EU prospects for Ukraine in first visit sin -
ce war began, https://www.reuters.com/world/europe/german-french-italia,
dostęp: 2.08.2022 r.
198.  Liik, How to talk with Russia. European council of foreign relations, http://www.
ecfr.eu/article/commentary_how_to_talk_to_russia5055: dostęp: 1.05.2022 r.
199.  Majeed Z., Russia Accuses Kyiv’s Azov Battalion Of Using 150 Civilians As Hu-
man Shield In Mariupol, https://www.republicworld.com/world-news/russia-
-ukraine-crisis/russia-accuses-kyivs-azov-battalion-of-using-150-civilians-as-
human-shield-in-mariupol-articleshow.html, dostęp: 20.06.2022 r.
200.  Malak  K.,  Typologia  bezpieczeństwa.  Nowe  wyzwania,  http://stosunki-
miedzy-narodowe.pl/bezpieczenstwo/954-typologia-bezpieczenstwa-nowe-
wyzwania, dostęp: 8.12.2021 r.
201.  Mankoff J., Russia’s War in Ukraine: Identity, History, and Conflict, https://
www.csis.org/analysis/russias-war-ukraine-identity-history-and-conflict,
dostęp: 22.08.2022 r.
202.  Mankoff J., Russia’s War in Ukraine: Identity, History, and Conflict, https://
www.csis.org/analysis/russias-war-ukraine-identity-history-and-conflict,
dostęp: 2.05.2022 r.259 Bibliografia
203.  Martín  I.,  The  War  in  Ukraine:  A  Migration  Crisis  Like  No  Other,  https://
www.policycenter.ma/publications/war-ukraine-migration-crisis-no-other,
dostęp: 2.09.2022 r.
204.  Medvedev’s Statement on South Ossetia and Abkhazia, https://www.nytimes.
com/2008/08/27/world/europe/27medvedev.html, dostęp: 22.02.2022 r.
205.  Meister S., The „Lisa case”: Germany as a target of Russian disinformation,
„NATO  Review  Magazine”,  http://www.nato.int/docu/review/2016/Also-
-in-2016/lisa-case-germany-targ, dostęp: 20.05.2020 r.
206.  Menkiszak M., Moscow’s long war: Russia’s political calculations after 100
days  of  conflict,  https://www.osw.waw.pl/en/publikacje/osw-commentary/
2022-06-04/moscows-long-war-russias-political-calculations-after-100-days,
dostęp: 2.09.2022 r.
207.  Menkiszak M., Wierzbowska-Miazga A., Russia to Ukraine: subversion and
diplomacy,  https://www.osw.waw.pl/en/publikacje/analyses/2014-05-08/
russia-to-ukraine-subversion-and-diplomacy, dostęp: 20.08.2022 r.
208.  Mercer S.R., UK Says Russia May Be Planning Chemical Or Biological Attack
On Ukraine, https://e-jemed.org/uk-says-russia-may-be-planning-chemical-
or-biological-atta-ck-on-ukraine/, dostęp: 2.09.2022 r.
209.  Moldova–Russian Relations, https://www.globalsecurity.org/military/world/
europe/md-forel-ru.htm, dostęp: 22.02.2022 r.
210.  Morris J., The Threat of Social Strife to the Putin Regime, https://newline-
sinstitute.org/russia/the-threat-of-social-strife-to-the-putin-regime/,  dostęp:
2.09.2022 r.
211.  MSZ FR o grupie wsparcia dla Ukrainy, 17.03.2014, http://www.mid.ru/brp_4.
nsf/newsline/49766426492B6E9644257C9E0036B79A, dostęp: 22.08.2022 r.
212.  Myths and misconceptions in the debate on Russia, https://www.chatham-
house.org/2021/05/myths-and-misconceptions-debate-russia/myth-12-cri-
mea-was-always-russian, dostęp: 22.08.2022 r.
213.  Naddniestrze: Atak terrorystyczny na jednostkę wojskową w pobliżu Tyraspo-
lu, https://www.rp.pl/konflikty-zbrojne/art36149481-naddniestrze-atak-terror
ystyczny-na-jednostke-wojskowa-w-poblizu-tyraspolu, dostęp: 22.05.2022 r.
214.  NATO’s response to hybrid threats, https://www.nato.int/cps/en/natohq/to-
pics_156338.htm, dostęp: 2.09.2022 r.
215.  Nattrass W., Hungary’s ‘pro-Russia’ stance was inevitable, https://www.poli-
tico.eu/article/hungary-pro-russia-stance-inevitable/, dostęp: 2.08.2022 r.
216.  Nearly 600,000 civilians cut off from their pensions in Ukraine , https://relie-
fweb.int/report/ukraine/nearly-600000-civilians-cut-their-pensions-ukraine,
dostęp: 22.08.2022 r.
217.  Nemeth W.J., Future war and Chechnya: A case for hybrid warfare, Monter-
rey, CA 2002, http://calhoun.nps.edu/bitstream/handle/10945/5865/02Jun_
Nemeth.pdf?sequence=1, dostęp: 4.01.2021 r.260 Bibliografia
218.  Nemeth W.J., Future war and Chechnya: A case for hybrid warfare, Monterrey,
CA  2002,  http://calhoun.nps.edu/bitstream/handle/10945/5865/02Jun_
Nemeth.pdf?sequence=1, dostęp: 22.06.2022 r.
219.  Nemeth W.J., Future war and Chechnya: A case for hybrid warfare, Monterrey,
CA  2002,  http://calhoun.nps.edu/bitstream/handle/10945/5865/02Jun_
Nemeth.pdf?sequence=1, dostęp: 2.10.2019 r.
220.  Niemcy zapowiadają gigantyczny wzrost wydatków na obronność, https://
www.money.pl/gospodarka/niemcy-zapowiadaja-gigantyczny-wzrost-
wydatkow-na-obronnosc-6741855952058880a.html, dostęp: 1.09.2022 r.
221.  No-fly zone: What it means and why the West won ’t act, https://www.bbc.
com/news/world-europe-60576443, dostęp: 2.08.2022 r.
222.  Office  of  the  United  Nations  High Commissioner  for  Human  Rights ,  Acco-
untability  for  killings  in  Ukraine  from  January  2014  to  May  2016,  dostęp:
22.08.2022 r.
223.  Oil  Market  and  Russian  Supply,  https://pl.search.yahoo.com/search?fr=m-
cafee_uninternational&type=E210PL91105G0&p=the+EU+average+of+Rus
sian+oil+improt+is+25%25, dostęp: 22.06.2022 r.
224.  Olszański  T.A.,  Trwałe  państwo.  Trzydziestolecie  niepodległości  Ukra-
iny,  https://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/komentarze-osw/2021-08-24/
trwale-panstwo-trzydziestolecie-niepodleglosci-ukrainy, dostęp: 22.08.2022 r.
225.  Orędzie  prezydenta  Putina  przed  Zgromadzeniem  Federalnym,  18.03.2014,
http://kremlin.ru/transcripts/20603, dostęp: 10.02.2022 r.
226.  Orr  M.,  Bracing  for  a  Protracted  War  in  Ukraine,  Part  1:  Is  Time  on  Ky-
iv’s  Side?,  https://worldview.stratfor.com/article/bracing-protracted-war-
ukraine-part-1-time-kyivs-side, dostęp: 2.09.2022 r.
227.  Orr M., Bracing for a Protracted War in Ukraine, Part 2: Is Time on Rus-
sia’s  Side?,  https://worldview.stratfor.com/article/bracing-protracted-war-
ukraine-part-2-time-russias-side, dostęp: 2.09.2022 r.
228.  Pamuk H., Siebold S., Emmott R., Soldatkin V., Putin hits back as NATO warns
Moscow against attacking Ukraine, https://www.reuters.com/world/europe/
with-us-intelligence-nato-discuss-russian-intent-near-ukraine-2021-11-30/,
dostęp: 22.02.2022 r.
229.  Państwo  związkowe  [online],  https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/panstwo-
-zwiazkowe, 3953964, dostęp: 2.08.2022 r.
230.  Parfitt T., Seven reasons to explain Vladimir Putin’s popularity cult, https://
www.telegraph.co.uk/news/worldnews/vladimir-putin/11257362/Seven-
reasons-to-explain-Vladimir-Putins-popularity-cult.html, dostęp: 16.08.2022 r.
231.  Parfonov H., Ukrainian Strikes Cause Moscow to Re-Think Munitions Supply
and Logistics (Part One), https://jamestown.org/program/ukrainian-strikes-
cause-moscow-to-re-think-munitions-supply-and-logistics-part-one/, dostęp:
2.09.2022 r.261 Bibliografia
232.  Park D., Walstrom M., Cyberattack on Critical Infrastructure: Russia and the
Ukrainian Power Grid Attacks, https://jsis.Waszyngton.edu/news/cyberattack-
critical-infrastructure-russia-ukrainian-power-grid-attacks/, dostęp: 22.08.2022 r.
233.  Patruszew i sfora rosyjskich propagandystów znów atakują Polskę, https://
gospodarka.dziennik.pl/news/artykuly/8438028,rosyjska-propaganda-polska-
ukraina-nikolaj-patruszew-stanislaw-zaryn-rosja.html, dostęp: 22.06.2022 r.
234.  Pavel B., Engelke P., Cimmino J., Four ways the war in Ukraine might end,
https://www.atlanticcouncil.org/blogs/new-atlanticist/four-ways-the-war-
-in-ukraine-might-end/, dostęp: 22.08.2022 r.
235.  Perry  B.,  NonLinear  Warfare  in  Ukraine:  The  Critical  Role  of  Information
Operations and Special Operations, „Small Wars Journal” 2015, nr 1, http://
smallwarsjournal.com/jrnl/art/non-linear-warfare-in-ukraine-the-criticalrole-
of-information-operations-and-special-operation, dostęp: 22.12.2022 r.
236.  Picheta R., How Transnistria, a Russian-backed region in Moldova, is get-
ting  pulled  into  the  war  in  Ukraine,  https://edition.cnn.com/2022/04/27/
europe/transnistria-moldova-ukraine-russia-war-explainer-intl/ index. html,
dostęp: 22.02.2022 r.
237.  Pickrell R., Russia is pulling old, obsolete tanks out of storage because it is lo-
sing so many in its war with Ukraine, intelligence suggests, https://www.bu-
sinessinsider.com/russia-old-tanks-storage-ukraine-war-losses-intel-2022-
5?IR=T, dostęp: 5.02.2022 r.
238.  PM: Russia’s war destroyed or damaged over 200 factories and large enter-
prises in Ukraine, https://kyivindependent.com/news-feed/pm-russias-war-
destroyed-or-damaged-over-200-factories-and-large-enterprises-in-ukraine,
dostęp: 2.09.2022 r.
239.  Pojazd  amerykańskiej  armii  wjechał  do  rowu.  Polskie  drogi  zbyt  wąskie?,
https://www.auto-swiat.pl/wiadomosci/aktualnosci/pojazd-amerykanskiej-
armii-wjechal-do-rowu-polskie-drogi-zbyt-waskie/n9d0mn6, dostęp: 1.09.2022 r.
240.  Poland among countries attacked by Russian-backed hackers says Microsoft,
https://www.thefirstnews.com/article/poland-among-countries-attacked-by-
russian-backed-hackers-says-microsoft-31256, dostęp: 22.08.2022 r.
241.  Polityuk  P.,  Ukraine  investigates  suspected  cyber  attack  on  Kiev  power
grid,  https://www.reuters.com/article/us-ukraine-crisis-cyber-attacks-idU-
SKBN1491ZF, dostęp: 22.08.2022 r.
242.  Polityuk P., Zverev A., Why Ukrainian forces gave up Crimea without a fight
– and NATO is alert, https://www.reuters.com/article/us-ukraine-crisis-cri-
mea-annexation-idUSKBN1A90G0, dostęp: 22.08.2022 r.
243.  Polyakova A., Lucas E., Lamond J.,  Lo B., S. Lauren, What Does Europe Look
Like  3-7  Years  After  Russia’s  War  in  Ukraine?,  https://cepa.org/compre-
hensive-reports/what-does-europe-look-like-3-7-years-after-russias-war-in-
ukraine/, dostęp: 2.09.2022 r.262 Bibliografia
244.  Popson N., Ukrainian National Identity: The „Other Ukraine”, https://www.
wilsoncenter.org/publication/ukrainian-national-identity-the-other-ukraine,
dostęp: 12.04.2022 r.
245.  Preiherman Y., The Belarus Test for the „Geopolitical” EU: A view from Minsk,
https://www.boell.de/en/2021/02/25/belarus-test-geopolitical-eu-view-
-minsk, dostęp: 22.08.2022 r.
246.  Prognozy PIE: Spowolnienie wzrostu i podwyższona inflacja to gospodarczy
scenariusz na najbliższe 2 lata, https://pie.net.pl/prognozy-pie-spowolnien-
ie-wzrostu-i-podwyzszona-inflacja-to-gospodarczy-scenariusz-na-najblizsze-
2-lata/, dostęp: 22.06.2022 r.
247.  Pszczel R., How to respond to the confrontation that Russia is imposing on Europe,
https://pulaski.pl/pulaski-policy-paper-how-to-respond-to-the-confrontation-
that-russia-is-imposing-on-europe-robert-pszczel-2/, dostęp: 22.08.2022 r.
248.  Pszczel  R.,  The  consequences  of  Russia’s  invasion  of  Ukraine  for  interna-
tional  security  –  NATO  and  beyond,  https://www.nato.int/docu/review/
articles/2022/07/07/the-consequences-of-russias-invasion-of-ukraine-for-
international-security-nato-and-beyond/ index.html, dostęp: 2.08.2022 r.
249.  Putin boi się, że Białoruś osłabi rosyjską armię, https://kresy24.pl/putin-boi-
-sie-ze-bialorus-oslabi-rosyjska-armie/, dostęp: 22.08.2022 r.
250.  Putin Orders Troops to Separatist Regions and Recognizes Their Indepen-
dence,  https://www.nytimes.com/live/2022/02/21/world/ukraine-russia-
-putin-biden, dostęp: 22.08.2022 r.
251.  Putin  says  Russia’s  neighbours  should  not  escalate  tensions,  https://www.
reuters.com/world/putin-says-russias-neighbours-should-not-escalate-
tensions-2022-03-04/, dostęp: 22.08.2022 r.
252.  Putin  Says  U.S.  Is  Undermining  Global  Stability,  https://www.nytimes.
com/2007/02/11/world/europe/11munich.html, dostęp: 20.01.2022 r.
253.  Putin  V.,  On  the  historical  unity  of  russians  and  ukrainians,  https://www.
prlib.ru/en/article-vladimir-putin-historical-unity-russians-and-ukrainians,
dostęp: 22.08.2022 r.
254.  Putin W., Rossija-nacyonalnyj vopros, „Niezawisimaja Gazieta”, 23.01.2012,
http://www.ng.ru/politics/2012-01-23/1_national.html, dostęp: 2.06.2022 r.
255.  Putin wie, że atakując Mołdawię, wiele ryzykuje. Czy to go powstrzyma?, https://
www.money.pl/gospodarka/putin-wie-ze-atakujac-moldawie-wiele-ryzykuje-czy-
to-go-powstrzyma-6764857861131072a.html, dostęp: 22.05.2022 r.
256.  Putin:  Soviet  collapse  a  ‘genuine  tragedy’,  https://www.nbcnews.com/id/
wbna7632057, dostęp: 2.08.2022 r.
257.  Puyvelde van D., Wojna hybrydowa – czy ona w ogóle istnieje?, https://www.
nato.int/docu/review/pl/articles/2015/05/07/wojna-hybrydowa-czy-ona-w-
-ogole-istnieje/index.html, dostęp: 15.05.2021 r.
258.  Raport o stanie bezpieczeństwa za 2020 rok, https://www.gov.pl/web/psse-lu-
bin/raport-o-stanie-bezpieczenstwa-za-2020-rok, dostęp: 22.05.2022 r.263 Bibliografia
259.  Rasprawy nad czeczenskimi giejami (18+). Publikujem istorii wyżywszych
swidietielej,  https://novayagazeta.ru/articles/2017/04/04/72027-raspravy-
-nad-chechenskimi-geyami-publikuem-svidetelstva, dostęp: 14.08.2022 r.
260.  Reichardt  A.,  Amerykanie  nieprzygotowani  na  rosyjskie  manipulacje
w  wyborach  2020  [Opinia],  https://www.cyberdefence24.pl/amerykanie-n-
ieprzygotowani-na-ro-syjskie-manipulacje-w-wyborach-2020-opinia,  dostęp:
10.05.2020 r.
261.  Rekordowe cyberataki na Ukrainę. 271 w ciągu jednego dnia, https://www.
wirtualnemedia.pl/artykul/cyberbezpieczenstwo-cyberataki-ukraina-rosja-
wojna, dostęp: 22.08.2022 r.
262.  Relations with Russia, https://www.nato.int/cps/en/natolive/topics_50090.
htm, dostęp: 2.06.2022 r.
263.  Reliance  on  Russian  oil  and  gas  impacts  Slovak  economy,  https://www.
neweurope.eu/article/reliance-on-russian-oil-and-gas-impacts-slovak-
economy/, dostęp: 4.06.2022 r.
264.  Repetowicz  W.,  Migracja  narzędziem  wojny  hybrydowej.  Rosja  zaatakuje
Polskę bronią D?, Defence24.pl, 22.04.2017, http://www.defence24.pl/583-
840,migracja-narzedziem-wojny-hybrydowej-rosja-zaatakuje-polske-bronia-
d-analiza, dostęp: 27.04.2022 r.
265.  Report of the United Nations High Commissioner for Human Rights, https://
digitallibrary.un.org/record/583913, dostęp: 2.06.2022 r.
266.  Reuters S., Factbox: Facts about the 2008 war in Georgia, https://www.reu-
ters.com/article/us-georgia-war-conflict-sb-idUSTRE5732TH20090804,  do-
stęp: 15.012022 r.
267.  Review  of  pro-Russian  narratives  concerning  „discrimination”  of  the  Rus-
sian-speaking  population  of  Ukraine  in  the  media  outlets  of  Germany  and
Italy, https://voxukraine.org/en/review-of-pro-russian-narratives-concerning-
discrimination-of-the-russian-speaking-population-of-ukraine-in-the-media-
outlets-of-germany-and-italy/, dostęp: 22.08.2022 r.
268.  Rodkiewicz  W.,  Konflikt  ukraińsko-rosyjski a   relacje  Wschód–Zachód,
https://www..waw.pl/pl/publikacje/analizy/2014-03-05/konflikt-ukrainsko-
rosyjski-a-relacje-wschod-zachod, dostęp: 2.09.2022 r.
269.  Rogoża J., Chawryło K., Żochowski P., A friend in need. Russia on the protests
in  Belarus,  https://www.osw.waw.pl/en/publikacje/osw-commentary/2020-
08-20/a-friend-need-russia-protests-belarus, dostęp: 22.08.2022 r.
270.  Rogoża J., Chawryło K., Żochowski P., Przyjaciel w potrzebie. Rosja wobec
protes-tów na Białorusi, https://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/komentarze-
-osw/2020-8-20/przyjaciel-w-potrzebie-rosja-wobec-protestow-na-bialorusi,
dostęp: 01.06.2021 r.
271.  Rogoża  J.,  Chawryło  K.,  Żochowski  P.,,  Przyjaciel  w  potrzebie.  Rosja  wobec
protestów  na  Białorusi,  https://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/komentarze- 264 Bibliografia
osw/2020-08-20/przyjaciel-w-potrzebie-rosja-wobec-protestow-na-bialorusi,
dostęp: 2.08.2022 r.
272.  Rosja  rozbuduje  elektrownię  atomową  na  Węgrzech  za  swoje  pieniądze,
https://energia.rp.pl/atom/art36959891-rosja-rozbuduja-elektrownie-
atomowa-na-wegrzech-za-swoje-pieniadze, dostęp: 1.09.2022 r.
273.  Rosyjska dezinformacja w Europie Wschodniej – Czerwiec 2022 roku. Raport,
https://fakenews.pl/badania/rosyjska-dezinformacja-w-europie-wschodniej-
czerwiec-2022-roku-raport/, dostęp: 22.08.2022 r.
274.  Rosyjska  doktryna  „deeskalacji”.  Kogo  Moskwa  chce  zastraszyć  potencja-
łem  jądrowym?,  https://defence24.pl/rosyjska-doktryna-deeskalacji-kogo-
moskwa-chce-zastra szyc-potencjalem-jadrowym, dostęp: 2.09.2022 r.
275.  Rosyjski cyberatak na Estonię, http://www.rmf24.pl/fakty/swiat/news-rosyj-
ski-cyberatak-na-estonie,nId,166782, dostęp: 29.01.2021 r.
276.  Rumer E., Sokolsky R., Russia in the Mediterranean: Here to Stay, https://
carnegieendowment.org/2021/05/27/russia-in-mediterranean-here-to-stay-
-pub-84605, dostęp: 10.01.2022 r.
277.  Russia ‘is already paving the way for a takeover of Moldova’, https://www.
thetimes.co.uk/article/russia-is-already-paving-the-way-for-a-takeover-of-
moldova-hl9zg3v7b, dostęp: 22.05.2022 r.
278.  Russia accuses West of plotting ‘provocations’ in Ukraine, https://www.mpr-
news.org/story/2022/01/20/russia-accuses-west-of-plotting-provocations-
in-ukraine dostęp: 22.08.2022 r.
279.  Russia  and  China  push  ‘fake  news’  aimed  at  weakening  Europe:  report,
https://www.politico.eu/article/russia-china-disinformation-coronavirus-
covid19-facebook-google/, dostęp: 2.09.2022 r.
280.  Russia  Bans  Jehovah’s  Witnesses,  Calling  It  an  Extremist  Group,  https://
www.nytimes.com/2017/04/20/world/europe/russia-bans-jehovahs-witnes-
ses.html, dostęp: 14.08.2022 r.
281.  Russia says it has successfully tested a new intercontinental missile that can
evade defenses, https://www.nytimes.com/2022/04/20/world/europe/rus-
sia-icbm-putin.html?SearchResultPosition=2, dostęp: 2.09.2022 r.
282.  Russia, https://www.britannica.com/place/Russia/Justice, dostęp: 22.08.2022 r.
283.  Russia’s involvement in supporting the independence of Catalonia to weaken
Spain, https://cepa.org/catalonia-where-theres-trouble-theres-russia/, dostęp:
10.10.2020 r.
284.  Russia’s  Lavrov  accuses  West  of  considering  ‘nuclear  war’,  https://www.
arabnews.com/node/2035356/world, dostęp: 22.08.2022 r.
285.  Russia’s  National  Interests  and  Foreign  Policy  Preferences,  https://www.
nytimes.com/live/2022/02/21/world/ukraine-russia-putin-biden, dostęp:
1.05.2022 r.
286.  Russia’s  War  in  Ukraine:  Military  and  Intelligence  Aspects,  https://crsre-
ports.congress.gov/product/pdf/R/R47068, dostęp: 2.08.2022 r.265 Bibliografia
287.  Russian  Disinformation  Warfare:  LIVE  Updates  (January  20–April  29),
https://ukraineworld.org/articles/infowatch/RU-disinfo, dostęp: 22.08.2022 r.
288.  Russian economy will not return to pre-war levels until 2030, Scope Ratings
says,  https://www.reuters.com/business/retail-consumer/russian-economy-will-
not-return-pre-war-levels-until-2030-scope-2022-09-16/, dostęp: 2.08.2022 r.
289.  Russian  forces  unblock  water  flow  for  canal  to  annexed  Crimea ,  Moscow
says,  https://www.reuters.com/world/europe/russian-forces-unblock-water-
flow-canal-annexed-crimea-moscow-says-2022-02-24/, dostęp: 2.09.2022 r.
290.  Russian Military Exercises, Congressional Research Service (October 4, 2022),
https://sgp.fas.org/crs/row/IF11938.pdf, dostęp: 22.02.2022 r.
291.  Russian military intervention in Ukraine 2014 – present), https://infogalac-
tic.com/info/Russian_military_intervention_in_Ukraine_(2014%E2%80%
93present), dostęp: 2.09.2022 r.
292.  Russian Military Mobilization on Ukraine’s Borders and in Occupied Crimea,
https://crsreports.congress.gov/product/pdf/IN/IN11651, dostęp: 22.08.2022 r.
293.  Russian troops now number 90,000 near Ukraine border after drills, Kyiv says
(2021),  https://www.reuters.com/world/ukraine-says-russia-leaves-units-near-
its-border-keeps-90000-troops-2021-11-03/, dostęp: 22.02.2022 r.
294.  Rutland P., Putin’s path to power (forthcoming in post-soviet affairs), https://
uh.edu/~pgregory/conf/Rutland.PDF, dostęp: 2.08.2022 r.
295.  Sabadus  A.,  Putin’s  energy  weapon:  Europe  must  be  ready  for  Russian  gas
blackmail,  https://www.atlanticcouncil.org/blogs/ukrainealert/putins-energy-
-weapon-euro pe-must-be-ready-for-russian-gas-blackmail/, dostęp: 1.07.2022 r.
296.  Sabbagh D., Half of Russian spies in Europe expelled since Ukraine invasion,
says MI6 chief, https://www.theguardian.com/uk-news/2022/jul/21/half-of-
russian-spies-in-europe-expelled-since-ukraine-invasion-says-mi6-chief,  do-
stęp: 22.08.2022 r.
297.  Sabbagh  D.,  Russia-Ukraine  war  could  last  for  years,  say  western  leaders,
https://www.theguardian.com/world/2022/jun/19/russia-ukraine-war-could-
last-for-years-nato-jens-stoltenberg, dostęp: 2.09.2022 r.
298.  Sabbagh D., Ukraine fears western support will fade as media loses interest in the
war, https://www.theguardian.com/world/2022/jun/12/ukraine-fears-western-
support-will-fade-as-media-loses-interest-in-the-war, dostęp: 22.08.2022 r.
299.  Sadurski K., Kaczyński roi o euro za 3 złote. „Polska gospodarka zbankruto-
wałaby w ciągu trzech miesięcy”, https://www.newsweek.pl/biznes/inflacja -
-kaczynski-o-euro-za-3-zlote/qxdlxg4, dostęp: 15.08.2022 r.
300.   Sanchala V., Russia-Ukraine War: ‘No Bad Intentions Towards Our Neigh-
bours’,  Says  Russia’s  Putin,  https://www.republicworld.com/world-news/
russia-ukraine-crisis/russia-ukraine-war-no-bad-intentions-towards-our-
neighbours-says-russias-putin-articleshow.html, dostęp: 22.05.2022 r.
301.  Sandford  A.,  Askew  J.,  Carlo  A.,  Ukraine  war:  Where  does  each  EU  coun-
try stand on cutting off Russian oil and gas? , https://www.euronews.com/266 Bibliografia
my-europe/2022/04/16/ukraine-war-where-does-each-eu-country-stand-
on-cutting-off-russian-oil-and-gas, dostęp: 22.06.2022 r.
302.  Saxer M., The coming world order, https://www.ips-journal.eu/topics/econo-
my-and-ecology/the-return-of-geo-economics-5874/, dostęp: 2.06.2022 r.
303.  Seddon M., Olearchyk R., Massoudi A., Zilber N., Ukraine and Russia explore
neutrality plan in peace talks, https://www.ft.com/content/7b341e46-d375-
-4817-be67-802b7fa77ef1, dostęp: 2.09.2022 r.
304.  Sekściński  A.,  Bezpieczeństwo  wewnętrzne  w  ujęciu  teoretycznym.  Geneza
i współczesne rozumienie w naukach politycznych, http://oapuw.pl/wp-con-
tent/uploads/2013/11/A.Sekscinski-bezpieczenstwo-wewnetrzne-w-ujeciu-
teoretycznym.pdf, dostęp: 04.01.2021 r.
305.  Sezer C., Coskun O., Russia accuses US of ‘direct involvement’ in Ukraine war,
https://www.aljazeera.com/news/2022/8/2/russia-accuses-us-of-direct-
role-in-war-in-ukraine, dostęp: 22.08.2022 r.
306.  Siccardi F., How Syria Changed Turkey’s Foreign Policy, https://carnegieeu-
rope.eu/2021/09/14/how-syria-changed-turkey-s-foreign-policy-pub-85301,
dostęp: 2.06.2022 r.
307.  Sieliwanowa I., Ekonomi czeskaja intiegracyja Rossii i Biełorussii i jejo wlija-
nije na razwitije narodnogo choziajstwa Biełorussii, http://www.yabloko.ru/
Themes/Belarus/belarus-25.html, dostęp: 2.08.2022 r.
308.  Situation of human rights in the temporarily occupied Autonomous Republic
of  Crimea  and  the  city  of  Sevastopol,  Ukraine,  https://www.ohchr.org/en/
documents/country-reports/situation-human-rights-temporarily-occupied-
autonomous-republic-crimea, dostęp: 24.08.2022 r.
309.  Słowik  P.,  Naczelnik  Kaczyński  wskazał:  euro  niet!  [Opinia],  ,  dostęp:
15.08.2022 r.
310.  Smith B., Defending Ukraine: Early Lessons from the Cyber War, https://
blogs.microsoft.com/on-the-issues/2022/06/22/defending-ukraine-early-
lessons-from-the-cyber-war/, dostęp: 22.08.2022 r.
311.  Snyder T., Putin tęskni za sojuszem z Hitlerem, „Gazeta Wyborcza”, 22.11.2014,
http://wyborcza.pl/magazyn/1,124059,17005707,Putin_teskni_za_sojusze-
m_z_Hitlerem.html, dostęp: 22.12.2020 r.
312.  Sokolov M., Donbass Escalation Would Be ‘Beginning of the End’ for Ukra-
ine  –  Putin  Aide,  https://www.themoscowtimes.com/2021/04/08/donbass-
-escalation-would-be-beginning-of-the-end-for-ukraine-putin-aide-a73528,
dostęp: 22.08.2022 r.
313.  Sonne P., Ilyushina M., Inside Russia’s propaganda bubble: Where a war isn’t
a  war,  https://www.Waszyngtonpost.com/world/2022/03/17/russia-infor-
mation-fire-wall-ukraine-war/, dostęp: 22.08.2022 r.
314.  Sotirović V.B., The Russian Minority Question in Estonia, http://global-poli-
tics.eu/russian-minority-question-estonia/, dostęp: 22.02.2022 r. 267 Bibliografia
315.  Spotkanie prezydenta Putina z uczestnikami soboru archijerejskiego, 1 lutego
2013, http://kremlin.ru/news/17409, dostęp: 2.06.2022 r.
316.  Stańczyk J., Istota współczesnego pojmowanie bezpieczeństwa – zasadnicze
tendencje, „Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego” 2010/2011, https://
docplayer.pl/47071751-Istota-wspolczesnego-pojmowania-bezpieczenstwa-
zasadnicze-tendencje-1.html, dostęp: 4.01.2022 r.
317.  Stent A., Russia, China and the West after Crimea. Transatlantic academy,
http://www.gmfus.org/publications/russia-china-and-west-after-crimea,  do-
stęp: 1.05.2022 r.
318.  Strauss M., Several EU countries expel dozens of Russian diplomats, https://
www.reuters.com/world/europe/belgium-expels-21-russian-diplomats-
foreign-minis-try-2022-03-29/, dostęp: 22.08.2022 r.
319.  Svarin D., The construction of ‘geopolitical spaces’ in Russian foreign poli-
cy discourse before and after the Ukraine crisis, https://www.sciencedirect.
com/science/article/pii/S1879366516300033, dostęp: 2.09.2022 r.
320.  Święcicki  M.,  Ostatni  niewykonany  obowiązek  traktatowy.  Dlaczego  warto
przyjąć  walutę  euro  w  Polsce,  https://wiadomosci.onet.pl/opinie/ostatni-n-
iewykonany-obo-wiazek-traktatowy-dlaczego-warto-przyjac-walute-euro-w-
polsce/1r0gd4b?utm_source=pl.search.yahoo.com_viasg_wiadomosci&utm_
medium=referal&utm_campaign=leo_automatic&srcc=ucs&utm_v=2, dostęp:
15.08.2022 r.
321.  Tertrais B., Ukraine: Five Scenarios For the Coming Months, https://www.
institutmontaigne.org/en/analysis/ukraine-five-scenarios-coming- months,
dostęp: 22.08.2022 r.
322.  Tett G., Using Russian assets to rebuild Ukraine won’t be easy, https://www.
ft.com/gillian-tett, dostęp: 4.08.2022 r.
323.  Tharoor I., Far from Ukraine, Sri Lanka is the epicenter of a global crisis,
https://www.Waszyngtonpost.com/world/2022/07/06/sri-lanka-global-cri-
sis-economic-ukraine-russia/, dostęp: 2.09.2022 r.
324.  The Fire of Maidan 21.11.2013–22.02.2014, https://www.gov.pl/attachmen-
t/0ba9d5ca-97f3-4118-9e58-da7fccfca4f0, dostęp: 22.08.2022 r.
325.  The Republic of Belarus and the Russian Federation signed the Union Sta-
te Treaty on 8 December 1999, https://president.gov.by/en/belarus/econo-
mics/economic-integration/union-state, dostęp: 22.08.2022 r.
326.  The Story of Yugoslavia, https://www.nytimes.com/1990/01/23/world/the-
-story-of-yugoslavia.html, dostęp: 15.01.2022 r.
327.  The West prepares for Putin’s next moves as Ukraine war ente, https://www.
nbcnews.com/news/world/west-prepares-putins-moves-ukraine-war-enters-
new-phase-rcna26424, dostęp: 2.08.2022 r.
328.  Transcript:  Vladimir  Putin’s  April  17  Q&A,  https://www.Waszyngtonpost.
com/world/transcript-vladimir-putins-april-17-qanda/2014/04/17/ff77b4a2-
c635-11e3-8b9a-8e0977a24aeb_story.html, dostęp: 20.08.2022 r.268 Bibliografia
329.  Treaty Between The United States Of America And The Union Of Soviet Socia-
list Republics On The Elimination Of Their Intermediate-Range And Shorter-
-Range Missiles (INF Treaty), https://2009-2017.state.gov/t/avc/trty/102360.
htm, dostęp: 1.02.2022 r.
330.  Trybulski  Ł.,  Kiedy  euro  w  Polsce?  Jasna  deklaracja  Adam  Glapińskiego,
https://superbiz.se.pl/wiadomosci/kiedy-euro-w-polsce-jasna-deklaracja-
glapinskiego-aa-bu4N-zbod-MqzK.html, dostęp: 15.08.2022 r.
331.  Turyshyn A., „I am all yours”. What the new union of Lukashenka and Putin me-
ans and how it might affect Ukraine , https://neweasterneurope.eu/2021/12/08/
i-am-all-yours-what-the-new-union-of-lukashenka-and-putin-means-and-how-
it-might-affect-ukraine/, dostęp: 22.08.2022 r.
332.  Uchodźcy z Ukrainy: perspektywa Polski, Słowacji, Węgier i Rumunii, https://
demagog.org.pl/analizy_i_raporty/uchodzcy-z-ukrainy-perspektywa-polski-
slowacji-wegier-i-rumunii-2/, dostęp: 22.08.2022 r.
333.  UE wzywa Rosję i Ukrainę do dotrzymania zobowiązań ws. gazu, https://biz
nes.wprost.pl/gospodarka/148929/ue-wzywa-rosje-i-ukraine-do-dotrzymania-
zobowiazan-ws-gazu.html, dostęp: 10.02.2022 r.
334.  Ukaz Priezidienta Rossijskoj Fiedieracyi ot 02.07.2021 No. 400 „O Stratiegii
nacyonalnoj  biezopasnosti  Rossijskoj  Fiedieracyi”,  http://www.kremlin.ru/
acts/bank/47046, dostęp: 1.02.2022 r.
335.  Ukraina: Chcemy trzykrotnie zmniejszyć zakupy gazu od Rosji, https://www.
newsweek.pl/swiat/ukraina-zmniejszymy-zakupy-gazu-od-rosji/dydh0cp,
dostęp: 10.02.2022 r.
336.  Ukraine conflict: Digital and cyber aspects , https://dig.watch/trends/ukra-
ine-conflict-digital-and-cyber-aspects , dostęp: 1.09.2022 r.
337.  Ukraine crisis: Russia’s Putin ‘backs 25 May election’, https://www.bbc.com/
news/world-europe-27314816, dostęp: 20.08.2022 r.
338.  Ukraine is failed state: review of Italian, German pro-Russian media, https://
voxukraine.org/en/ukraine-is-failed-state-review-of-italian-german-pro-
russian-media/, dostęp: 2.09.2022 r.
339.  Ukraine to launch full scale anti-terrorist operation against Russian aggression,
https://www.businessinsider.com/ukraine-to-launch-full-scale-anti-terrorist-
operation-against-russian-aggression-2014-4?IR=T, dostęp: 20.08.2022 r.
340.  Ukraine war: Russia illegally annexes four regions in east Ukraine, https://
www.euronews.com/2022/09/30/ukraine-war-russia-illegally-annexes-four-
regions-in-east-ukraine, dostęp: 1.10.2022 r.
341.  Ukraine war: What are the impacts on the world today?, https://www.rescue.
org/article/ukraine-war-what-are-impacts-world-today, dostęp: 2.06.2022 r.
342.  Ukraine, Russia agree Crimea truce until March 21: Ukraine minister, https://
www.reuters.com/article/us-ukraine-crisis-truce-idUKBREA2F0DP20140316,
dostęp: 14.05.2022 r.269 Bibliografia
343.  Ukraine’s  Unyielding  Corruption,  http://www.nytimes.com/2016/04/01/
opinion/ukraines-unyielding-corruption.html?ref=international&_r=0, dostęp:
22.12.2020 r.
344.  Umland A., Portnov A., Russian Media and the War in Ukraine, https://www.
academia.edu/12566447/Russian_Media_and_the_War_in_Ukraine, dostęp:
22.08.2022 r.
345.  United Nations. Human Rights, Raport of the human rights situation in Ukra-
ine 1 August 2021–31 January 2022, https://www.ohchr.org/sites/default/
files/2022-03/33rdReportUkraine-en.pdf, dostęp: 22.08.2022 r.
346.   Urcosta R.B., Russia’s Protracted War in Ukraine. Moscow’s war of attri-
tion is meant simply to exhaust its enemies, https://geopoliticalfutures.com/
russias-protracted-war-in-ukraine/, dostęp: 2.06.2022 r.
347.  Usenko  V.,  Usenko  D.,  Russian  Hybrid  Warfare:  What  are  Effects-Based  
 Network Operations and how to Counteract Them, http://euromaidanpress.
com/2015/01/17/russian-hybrid-warfare-what-are-effect-based-network-
operationsand-how-to-counteract-them/, dostęp: 2.04.2021 r.
348.  Vivcharyk N., How central Ukraine is reacting to war and its new displaced
residents, https://www.opendemocracy.net/en/odr/ukraine-russia-cherkasy-
-displaced-persons/, dostęp: 22.08.2022 r.
349.  Vladimir  Putin’s  Historical  Disinformation,  https://www.state.gov/disarming-
-disinformation/vladimir-putins-historical-disinformation/, dostęp: 2.08.2022 r.
350.  Voyger M., Russia’s Use of the Law as a Hybrid Warfare Weapon against Ukra-
ine  and  the  West  (1654–2018),  https://www.pdf-archive.com/2018/11/28/
mark-voygerrussian-lawfare/?, dostęp: 22.08.2022 r.
351.  Voyger  M.,  What  is  „Hybrid  Warfare”  Really?,  https://cepa.org/what-is-
hybrid-warfare-really/?fbclid=IwAR0YVMHtrqizv3-Gt36tfcEapQtx8Ym0-
pC6i3-ZCBkptRA3CiWPMG9KN0Q, dostęp: 4.01.2021 r.
352.  W  Moskwie  szykują  ustawę,  która  „naprawi  błąd”  Chruszczowa,  http://
www.tvn24.pl/wiadomosci-ze-swiata,2/nikita-chruszczow-przekazal-krym-
ukrainie-nielegalnie,512415.html, dostęp: 10.10.2020 r.
353.  Ward S., How Putin’s desire to restore Russia to great power status matters,
The  Waszyngton  post.  March  6,  https://www.Waszyngtonpost.com/news/
monkey-cage/wp/2014/03/06/how-putins-desire-to-restore-russia-to-great-
power-status-matters/, dostęp: 1.05.2022 r.
354.  Weber  V.,  Using  Information  to  Influence  the  Russian  War  in  Ukraine ,
https://dgap.org/en/research/publications/using-information-influence-rus-
sian-war-ukraine, dostęp: 2.05.2022 r.
355.  West warns Russia amid rising tensions in Crimea, https://www.bbc.com/
news/world-europe-26366700, dostęp: 2.09.2022 r.
356.  What  Does  Putin  Really  Want?,  https://www.politico.com/news/magazi-
ne/2022/02/25/putin-russia-ukraine-invasion-endgame-experts-00011652,
dostęp: 2.09.2022 r.270 Bibliografia
357.  What you need to know about tensions between Ukraine and Russia, https://
www.Waszyngtonpost.com/world/2021/11/26/ukraine-russia-military/,  
dostęp: 22.02.2022 r.
358.  Wiener-Bronner  D.,  Ukrainian  Separatists  to  Push  Ahead  with  Independence  
Vote  This  Weekend,  https://www.theatlantic.com/international/archive/
2014/ 05/ukraine-separatists-vote/361913/, dostęp: 20.08.2022 r.
359.  Wigglesworth R., Smith C., Jones C., The west’s hybrid war on Russia,
https://www.ft.com/content/ff95ee3f-a1b8-4a54-9657-6a1aaecc105f,  dostęp:  
1.09.2022 r.
360.  Wilk A., Rosyjska armia białoruska. Praktyczne aspekty integracji wojsko-
wej  Białorusi  i  Rosji,  „Raport  OSW”,  3/2021,  https://www.osw.waw.pl/si-
tes/default/files/Raport-OSW_Rosyjska-armia-bialoruska_net.pdf,  dostęp:
01.06.2021 r.
361.  Wilk A., Russia’s belarusian army the practical aspects of belarus and rus-
sia’s military integration, https://www.osw.waw.pl/sites/default/files/OSW -
-Report_Russia%E2%80%99s-Belarusian-army_net_0.pdf.
362.  Wilk  A.,  The  military  consequences  of  the  annexation  of  Crimea,  https://
www.osw.waw.pl/en/publikacje/analyses/2014-03-19/military-consequen-
ces-annexation-crimea, dostęp: 22.02.2022 r.
363.  Wilk  A.,  Uzależnieni  od  Rosji,  https://www.rp.pl/opinie-polityczno-spolecz-
ne/art.183711-uzaleznieni-od-rosji, dostęp: 22.08.2022 r.
364.  Winiecki  J.,  Skandal  sondażowy,  http://www.polityka.pl/tygodnikpolity-
ka/swiat/1591669,1,rosjanie-porwali-estonskiego-oficera-sluzb-test-po-
szczycie-nato.read, dostęp: 29.01.2021 r.
365.  Wiórkiewicz  J.M.,  Rosja  niszczy  ukraińskie  transporty  wojskowe,  https://
niemcy.nowyekran24.com/post/167748,rosja-niszczy-ukrainskie-transporty-
wojskowe, dostęp: 2.09.2022 r.
366.  Władimir Putin zwrócił się z wnioskiem do Rady Federacji, 1.03.2014, http://
kremlin.ru/news/20353.
367.  Wojennaja doktrina Rossijskoj Fiedieracyi. I. Obszczije położenija,, https://
rg.ru/2014/12/30/doktrina-dok.html, dostęp: 1.02.2022 r.
368.  Wojna  hybrydowa:  nowy  rodzaj  konfliktu ,  http://www.polskieradio.pl/5/
3989/Artykul/1413128,Wojna-hybrydowa-nowy-rodzaj-konfliktu,  dostęp:
2.10.2019 r.
369.  Wojnowski M., Koncepcja „wojny nowej generacji” w ujęciu strategów Szta-
bu Generalnego Sił Zbrojnych Federacji Rosyjskiej, http://www.abw.gov.pl/
download/1/1989/Wojnowski.pdf, dostęp: 4.02.2021 r.
370.  Wojnowski M., Mit „wojny hybrydowej”. Konflikt na terenie państwa ukra -
ińskiego w świetle rosyjskiej myśli wojskowej XIX–XXI wieku, https://www.
abw.gov.pl/pl/pbw/publikacje/przeglad-bezpieczenstwa-4/1213,Przeglad-
Bezpieczenstwa-Wewnetrznego-Wydanie-Specjalne.html, dostęp: 15.05.2021 r.271 Bibliografia
371.  Wrzosek  M.,  Wojny  przyszłości.  Doktryna,  technika,  operacje  militarne,
https://www.rp.pl/Plus-Minus/301189919-Marek-Wrzosek-Wojny-przyszlos
ci-Doktryna-technika-operacje-militarne.html, dostęp: 4.01.2021 r.
372.  Wystąpienie prezydenta Putina z okazji uroczystości Dnia Jedności Narodo-
wej, 4.11.2013, http://kremlin.ru/news/19562, dostęp: 2.06.2022 r.
373.  Wystąpienie prezydenta Putina z okazji uroczystości Dnia Jedności Narodo-
wej, 4.11.2013, http://kremlin.ru/news/19562, dostęp: 10.02.2022 r.
374.  Wystąpienie Władimira Putina na szczycie NATO, Bukareszt 4 kwietnia 2008
roku,  http://www.unian.net/politics/110868-vyistuplenie-vladimira-putina-
na-sammite-nato-buharest-4-aprelya-2008-goda.html.
375.  Wystuplenije i diskussija na Miunchienskoj konfieriencyi po woprosam po -
litiki  biezopasnosti,  http://kremlin.ru/events/president/transcripts/24034,
dostęp: 22.08.2022 r.
376.  Zaporizhzhia  branch  of  security  service  of  ukraine  demands  explanations
from  ictv  journalist  about  story  of  deceitful  local  resident,  https://imi.org.
ua/en/news/zaporizhzhia-branch-of-security-service-of-ukraine-demands-
explanations-from-ictv-journal-ist-about-i24739, dostęp: 22.05.2022 r.
377.  Zellman A., Proxy Warfare by Andrew Mumford. Oxford, UK, Polity Press,
2013,  https://www.researchgate.net/profile/Ariel_Zellman/publication/263  
510582_Proxy_Warfare_by_Andrew_Mumford_Oxford_UK_Polity_
Press_2013_180_pp_1995/links/5acc9fcc4585151e80ac1672/Proxy-
Warfare-by-Andrew-Mumford-Oxford-UK-Polity-Press-2013-180-pp-1995.
pdf?origin=publication_detail, dostęp: 13.01.2020 r.
378.  Zhou L., Russia accuses West of turning blind eye to what it calls ‘genocide’  
in  eastern  Ukraine,  https://www.bbc.com/news/uk-61235301,  dostęp:
22.08.2022 r.
379.  Zorthian J., Jones H., This graphic shows where U.S. troops are stationed
around  the  World,  „Time”,  16.10.2015,  http://time.com/4075458/afghani-
stan-drawdown-obama-troops/, dostęp: 26.04.2022 r.
380.  Żochowski P., Nieczypor K., A creeping annexation. Russia’s plans to parti-
tion  Ukraine,  https://www.osw.waw.pl/en/publikacje/osw-commentary/
2022-06-28/a-creeping-annexation-russias-plans-to-partition-ukraine,
dostęp: 2.08.2022 r.
381.  Żochowski P., Sadowski R., Menkiszak M., The Russian military intervention in
eastern Ukraine, https://www.osw.waw.pl/en/publikacje/analyses/2014-09-03/
russian-military-intervention-eastern-ukraine, dostęp: 22.08.2022 r.