Współczesne bezpieczeństwo człowieka

Spis treści:

Wprowadzenie

Rozdział 1. Ewolucja bezpieczeństwa ku człowiekowi

1.1. Filozoficzne aspekty bezpieczeństwa
1.2. Bezpieczeństwo – wybrane ujęcia interpretacyjne
1.3. Człowiek jako podmiot bezpieczeństwa
1.4. Podstawowe aspekty poczucia bezpieczeństwa
1.5. Polityka bezpieczeństwa i jej wymiary

Rozdział 2. Wyzwania i zagrożenia bezpieczeństwa

2.1. Globalizacja i jej znaczenie dla bezpieczeństwa
2.2. Pojęcie i typologia zagrożeń
2.3. Nielegalna migracja jako zagrożenie globalne
2.4. Terroryzm jako zagrożenie globalne
2.5. Wyzwania i przyszłość świata a bezpieczeństwo

Rozdział 3. Uchodźstwo jako szczególna forma migracji

3.1. Istota i rola współczesnych migracji
3.2. Międzynarodowy system ochrony uchodźców
3.3. Rozwój systemu ochrony uchodźców w Polsce
3.4. Cudzoziemcy ubiegający się o ochronę w Polsce i nią objęci w latach 2001–2017

Rozdział 4. Uchodźcy w odbiorze społecznym. dystans społeczny a percepcja zagrożeń bezpieczeństwa

4.1. Podstawy metodologiczne badań sondażowych
4.2. Wiedza Polaków na temat uchodźców
4.3. Pomoc i wsparcie dla uchodźców
4.4. Przyjmowanie i traktowanie uchodźców
4.5. Dystans społeczny wobec imigrantów
4.6. Uchodźcy a zagrożenia bezpieczeństwa

Zakończenie
Bibliografia
Kwestionariusz ankiety

Wprowadzenie

dr hab. prof. SAN Edmund Szweda:

W kończącej się drugiej dekadzie XXI wieku bezpieczeństwo człowieka, wielu państw, a także w przestrzeni globalnego świata stało się potrzebą i wartością nie do przecenienia. Ta teza ma swoje uzasadnienie w dynamice zagrożeń i wyzwań dla bezpieczeństwa, które ma zapewniać ludziom trwanie, przetrwanie i rozwój. W ten kontekst życia ludzi wpisują się badania przeprowadzone przez dra Romana Stawickiego, zaprezentowane w jego monografii, badania oparte na analizie teoretyczno-poznawczej w zakresie przedmiotu badań i wynikach uzyskanych z przeprowadzonych badań sondażowych opinii społecznej w Polsce. (...) autor podjął się realizacji zadania trudnego, w dużej mierze unikalnego i potrzebnego dla poznania wiedzy naukowej o uchodźcach i wpływie zakładanego wzrostu liczby obecności uchodźców w Polsce na bezpieczeństwo Polski i jej obywateli.

dr hab. inż. prof. WSPol Andrzej Urban:

Współczesna Europa, a w niej Polska potrzebuje rozwiązania problemu napływu uchodźców, dlatego dobrze się stało, że pojawiła się na rynku wydawniczym monografia, która w oparciu o badania naukowe próbuje wpisać się w sposób zrozumienia tego problemu. (...) W mojej ocenie jest to niezwykle potrzebna publikacja, która bez problemu znajdzie czytelników wśród osób zajmujących się bezpieczeństwem, ale także studentów i „zwykłych” obywateli, którzy są skłonni poznać problematykę migracji z innej perspektywy niż publikatory.

Opracowania zwarte

Achmatowicz A., Kalisiewicz D. (red.) (1996), Nowa Encyklopedia Powszechna PWN, t. 6, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa.
Aleksandrowicz T., Jałoszyński K. (2016), Wpływ rozpadu dwubiegunowego świata na obraz terrorystyczny po 1989 roku, w: Bezpieczeństwo państwa a zagrożenie terroryzmem. Terroryzm na przełomie XX i XXI wieku, K. Jałoszyński, T. Aleksandrowicz, K. Wiciak (red.),
Wyższa Szkoła Policji w Szczytnie, Szczytno.
Aleksandrowicz T., Kulczyński S., Bobińska H. (2013), Zjawisko współczesnego terroryzmu, w: Współczesne zagrożenia terroryzmem, K. Jałoszyński (red. nauk.),Wyższa Szkoła Policji w Szczytnie, Szczytno.
Aronson E., Wilson T.D.,  Akert  R.M.  (2006), Psychologia społeczna, Wyd. Zysk i S-ka, Poznań.
Arystoteles (2004), Retoryka. Retoryka dla Aleksandra. Poetyka,  Wyd. Naukowe PWN, Warszawa.
Balcerowicz  B.  (2015),  Megatrendy  rozwojowe  a  bezpieczeństwo  międzynarodowe,  w:  Bezpieczeństwo  międzynarodowe  Polska–Europa–Świat,  J.  Zając,  A.  Włodkowska-Bagan, M.  Kaczmarski  (red.),  Wyd.  Wydziału  Dziennikarstwa  i  Nauk  Politycznych  UW, Warszawa.
Banasik M. (2017), Megatrendy – prognoza przyszłości do roku 2035, w: Świat wobec wyzwań i zagrożeń.  W  drugiej dekadzie  XXI wieku, B. Panek, R. Stawicki (red. nauk.), Difin, Warszawa.
Bauman Z. (2000), Globalizacja, Wyd. Państwowego Instytutu Wydawniczego, Warszawa.
Białoskórski R. (2010), Wyzwania i zagrożenia bezpieczeństwa XXI wieku, Wyd. Wyższej Szkoły Cła i Logistyki, Warszawa.
Biuro Bezpieczeństwa Narodowego (2013), Biała księga bezpieczeństwa narodowego Rzeczypospolitej Polskiej, Wyd. Agencja Reklamowo-Wydawnicza, Warszawa.
Biuro  Wysokiego  Komisarza  Narodów  Zjednoczonych  do  spraw  Uchodźców  (1992, 2 wyd. wersji polskiej 2007),Zasady i tryb ustalania statusu uchodźcy, Wyd. Biuro Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych do spraw Uchodźców, Genewa.
Bobrów D., Haliżak E., Zięba R. (red.) (1997), Bezpieczeństwo narodowe i międzynarodowe u schyłku XX wieku, Wyd. Naukowe SCHOLAR, Warszawa.
Boratyński J. (2002), Dziesięć lat ochrony uchodźców w Polsce – fundamenty i ewolucja systemu, w: Ochrona uchodźców. Dziesiąta rocznica przystąpienia Polski do Konwencji Genewskiej, Wyd. Zarząd Obsługi Ministerstwa Spraw Zagranicznych, Warszawa.
Borkowski J. (2011), Człowiek  zagrożony  i  niebezpieczny.  Socjologia  i  psychologia  zagrożeń, Wyd. Elipsa, Warszawa.
Bukowski M., Śmiegocki A. (2017), Megatrendy od akceptacji do działań, Wyd. WiseEuropa, Warszawa.
Castles  S.,  Miller  M.  (2011),  Migracje  we  współczesnym  świecie,  Wyd.  Naukowe  PWN, Warszawa.
Chlebowicz P. (2015), Kilka uwag o kryminologicznych implikacjach migracji i uchodźstwa w: Uchodźcy – nowe wyzwania dla bezpieczeństwa europejskiego na tle standardów praw człowieka, W. Pływaczewski, M. Ilnicki (red. nauk.), Wyd. Katedra Kryminologii i Polityki Kryminalnej Wydz. Prawa i Administracji Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, Olsztyn.
Ciekanowski Z., Nowicka J., Wyrębek H. (2016), Bezpieczeństwo państwa w obliczu współczesnych  zagrożeń,  Wyd.  Uniwersytet  Przyrodniczo-Humanistyczny  w  Siedlcach, Siedlce.
Cieślarczyk M. (2011), Teoretyczne i metodologiczne podstawy badania problemów bezpieczeństwa i obronności państwa, Wyd. Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach, Siedlce.
Clarke D. (2005), Zachowania prospołeczne i antyspołeczne, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.
Crisp  J.  (red.)  (1998),  Uchodźcy  świata.  Wyzwanie  humanitarne,  Wyd.  Naukowe  PWN, Warszawa.
Dobroczyński M., Stefanowicz J. (1984), Polityka zagraniczna, PWN, Warszawa.
Drabik K. (2015), Paradygmat podmiotowości w naukach o bezpieczeństwie, w: Elementy teorii i praktyki transdyscyplinarnych badań problemów bezpieczeństwa, A. Filipek (red.), t. 4:
Odkrywanie znaczeń w naukach o bezpieczeństwie, Wyd. Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach, Siedlce.
Drabik K. (2011), Zagadnienia ontologiczne wojny, bezpieczeństwa i pokoju. W poglądach wybranych myślicieli, Difin, Warszawa.
Duda  M.  (2015),  Uchodźcy,  imigranci  i  mniejszości  jako  ofiary  przestępstw  z  nienawiści, w: Uchodźcy – nowe wyzwania dla bezpieczeństwa europejskiego na tle standardów praw człowieka, W. Pływaczewski, M. Ilnicki (red. nauk.), Wyd. Katedra Kryminologii i Polityki Kryminalnej Wydz. Prawa i Administracji Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, Olsztyn.
Dunaj B. (red.) (2004), Popularny słownik języka polskiego, Wyd. Wilga, Warszawa.
Dworecki S. (2002), Zagrożenia bezpieczeństwa państwa, Wyd. AON, Warszawa.
Europol (2008), Annual Report 2007, European Police Office, Hague.
Encyklopedia Popularna PWN (1993), Wyd. Naukowe PWN, Warszawa.
Encyklopedia PWN (2006), Wyd. Naukowe PWN, Warszawa.
Fehler W. (red.) (2009), Bezpieczeństwo w środowisku lokalnym, Arte, Warszawa.
Fehler W., Dziubek T.I. (2010), Bezpieczeństwo Wewnętrzne Państwa. Ekspertyza przygotowana na zlecenie Ministerstwa Rozwoju Regionalnego, mat. niepublikowany, Warszawa.
Fehler W. (2012), Bezpieczeństwo wewnętrzne współczesnej Polski. Aspekty teoretyczne i praktyczne, Arte, Warszawa.
Fehler W., Cebul K., Podgórzańska R. (2017), Migracje jako wyzwanie dla Unii Europejskiej i wybranych państw członkowskich, Difin, Warszawa.
Firlit-Fesnak G., Łotocki Ł. (2008), Czym chata bogata… Pomoc dla cudzoziemców poszukujących ochrony w Polsce w świetle badań społeczności i instytucji lokalnych, Wyd. Oficyna
Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa.
Florczak A. (2003), Uchodźcy w Polsce.  Między humanitaryzmem a pragmatyzmem, Wyd. Adam Marszałek, Toruń.
Godlewska-Szyrkowa  J.  (2016),  Unia  Europejska  wobec  kryzysu  uchodźczego,  w:  Europejskie polityki imigracyjne. Stare dylematy, nowe wyzwania, G. Firlit-Fesnak, Ł. Łotocki, P.W. Zawadzki (red. nauk.), Wyd. Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa.
Goszczyńska M. (1997), Człowiek wobec zagrożeń. Uwarunkowania oceny akceptacji ryzyka, Wyd. „Żak”, Warszawa.
Górny A. (2017), Skala napływu w latach 1992–2016 i wielkość zbiorowości cudzoziemców starających się o ochronę w Polsce i nią objętych, w: Sytuacja prawna, skala napływu i integracja w społeczeństwie polskim oraz rekomendacje, A. Górny, H. Grzymała-Moszczyńska, W. Klaus, S. Łodziński (red.), Ekspertyzy Komitetu Badań Nad Migracjami PAN, Kraków–Warszawa.
Gryz J. (2013), Bezpieczeństwo państwa. Władza–polityka–strategia, Wyd. AON, Warszawa.
Hołyst B. (1997), Wiktymologia, PWN, Warszawa.
Jakubczak W., Jakubczak R., Globalizacja bezpieczeństwa, w: Bezpieczeństwo narodowe Polski w XXI wieku. Wyzwania i strategie, R. Jakubczak, J. Marczak (red.), Bellona, Warszawa.
Jałoszyński K. (2014), Terroryzm  jako  źródło  zagrożenia  bezpieczeństwa  osób  podlegających ochronie w Rzeczypospolitej Polskiej, w: Bezpieczeństwo osób podlegających ustawowo ochronie wobec zagrożeń XXI wieku, P. Bogdalski, J. Cymerski, K. Jałoszyński (red. nauk.),
Wyższa Szkoła Policji, Szczytno.
Jałoszyński K. (2009), Organy administracji rządowej wobec zagrożeń terrorystycznych. Policja w walce i przeciwdziałaniu terroryzmowi, Wyższa Szkoła Administracji w Bielsko-Białej, Bielsko-Biała.
Jarmoszko S., Kalita C., Maciejewski J. (2016), Nauki społeczne wobec problemu bezpieczeństwa (wybrane zagadnienia), Wyd. Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach, Siedlce.
Kaczmarek J., Łepkowski W., Zdrodowski B. (red. nauk.) (2008), Słownik terminów z zakresu bezpieczeństwa narodowego, AON, Warszawa.
Kaczmarczyk P. (2014), Efekty migracji w odniesieniu do rynku pracy. Przypadek polskich migracji poakcesyjnych, w: Migracje i polityka migracyjna, Ł. Żołądek (red.), Wyd. Sejmowe Kancelarii Sejmu, Warszawa.252 Bibliografia
Kalisziewicz D. (red.), Nowa Encyklopedia Powszechna PWN, t. 4, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa.
Kapuściński R. (2006), Ten Inny, Wyd. Znak, Kraków.
Kitler W. (2010), podstawowe kategorie bezpieczeństwa narodowego, w: Bezpieczeństwo ludności cywilnej. Pojęcie, organizacja i zadania w czasie pokoju, kryzysu i wojny, W. Kitler, A. Skrabacz (red.),Wyd. Towarzystwa Wiedzy Obronnej, Warszawa.
Kitler W. (2011), Bezpieczeństwo narodowe RP. Podstawowe kategorie. Uwarunkowania. System, Wyd. AON, Warszawa.
Klaus W. (2017), Rozwiązania prawne stosowane w odniesieniu do osób starających się o ochronę w Polsce, w: Sytuacja prawna, skala napływu i integracja w społeczeństwie polskim oraz rekomendacje, A. Górny, H. Grzymała-Moszczyńska, W. Klaus, S. Łodziński (red.), Ekspertyzy Komitetu Badań Nad Migracjami PAN, Kraków–Warszawa.
Kordaczuk-Wąs M. (2017), Społeczne uwarunkowania policyjnych działań profilaktycznych, Wydawnictwa Drugie, Warszawa.
Korybski A., Grzonka L. (2014), Wiedza  o  państwie  i  prawie.  Zarys  wykładu, Wolters Kluwer SA, Warszawa.
Koziej S. (2011), Wstęp do teorii i historii bezpieczeństwa, Wyd. WSBE, Warszawa.
Koziej S. (2003), Globalne i euroatlantyckie uwarunkowania bezpieczeństwa międzynarodowego, Wyd. BBN, Warszawa.
Królewicz C. (1999), Globalizacja w aspekcie odpowiedzialności indywidualnej człowieka. Wyzwania procesu globalizacji wobec człowieka, Wyd. Akademii Ekonomicznej, Katowice.
Kuciński J. (2013), Nauka o państwie i prawie, Wyd. Almamer Szkoła Wyższa, Warszawa.
Kwiatkowski S. (2011), Zarządzanie bezpieczeństwem w sytuacjach kryzysowych, Akademia Humanistyczna im. Aleksandra Gieysztora, Pułtusk.
Leoński J. (1979), Zagadnienia migracji w polskiej myśli socjologicznej (do 1939 r.), Wyd. Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Poznań.
Lidel K. (2013), Bezpieczeństwo informacyjne, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa.
Lubiewski P. (2016), Nielegalna imigracja. Zagrożenia Bezpieczeństwa, cz. 1, Wyd. Wyższej Szkoły Policji w Szczytnie, Szczytno.
Łodziński S. (2017), Uchodźcy jako „społeczność podejrzana” (suspected community). Polska opinia publiczna wobec udzielania pomocy uchodźcom w okresie maj 2015 – maj 2017, w: Sytuacja prawna, skala napływu i integracja w społeczeństwie polskim oraz rekomendacje,
A. Górny, H. Grzymała-Moszczyńska, W. Klaus, S. Łodziński (red.), Ekspertyzy Komitetu Badań Nad Migracjami PAN, Kraków–Warszawa.
Łotocki Ł. (2009), Obcość etniczna w perspektywie socjologiczno-politologicznej, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa.
Łysienia M. (red.) (2015), Cudzoziemcy w Polsce. Podręcznik dla funkcjonariuszy publicznych, Helsińska Fundacja Praw Człowieka, Warszawa.
Marciniak E.M. (2009), Psychologiczne  aspekty  poczucia  bezpieczeństwa, w: Bezpieczeństwo wewnętrzne państwa. Wybrane zagadnienia, S. Sulowski, M. Brzeziński (red.), Dom Wydawniczy Elipsa, Warszawa.
Marczak  J.,  Gąsiorek  K.  (2011),  Założenia  polityki  i  strategii  bezpieczeństwa  narodowego, w: Bezpieczeństwo narodowe Polski w XXI wieku. Wyzwania i strategie, R. Jakubczak, J. Marczak (red.), Bellona, Warszawa.
Marczuk P.K. (2009), Bezpieczeństwo wewnętrzne w poszerzonej agendzie studiów nad bezpieczeństwem (szkoła kopenhaska i human security), w: Bezpieczeństwo wewnętrzne państwa. Wybrane zagadnienia, S. Sulowski, M. Brzeziński (red.), Dom Wydawniczy Elipsa, Warszawa.
Mayor F. (2001), Przyszłość świata, Fundacja Studiów i Badań Edukacyjnych, Warszawa.
Michałowska G. (1997), Bezpieczeństwo kulturowe w warunkach globalizacji procesów społecznych, w: Bezpieczeństwo narodowe i międzynarodowe u schyłku XXI wieku, D.B. Bobrow, E. Haliżak, R. Zięba (red.), Wyd. Naukowe SCHOLAR, Warszawa.
Mierzejewski J.D. (2011), Bezpieczeństwo europejskie w warunkach przemian globalizacyjnych, Wyd. Adam Marszałek, Toruń.
Mikołajczyk B. (2009), Ochrona uzupełniająca a status uchodźcy, w: Prawo międzynarodowe, europejskie i krajowe – granice i wspólne obszary, B. Mikołajczyk, J. Nowakowska-Małusecka (red.), Wyd. Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.
Niemczyński A. (1988), Procesy rozwojowe człowieka w pełnym cyklu życia indywidualnego, w: Rozwój psychiczny człowieka w ciągu życia. Zagadnienia teoretyczne i metodologiczne, M. Tyszkow (red.), PWN, Warszawa.
Nowicka E. (1990), Dystans wobec innych ras i narodów w społeczeństwie polskim, w: Swoi i obcy, E. Nowicka (red.), t. 1, Uniwersytet Warszawski, Instytut Socjologii, Warszawa.
Osmańczyk J.E. (1982), Encyklopedia ONZ, PW Wiedza Powszechna, Warszawa.
Panek B. (2018), Masowe migracje i uchodźstwo w dobie globalizacji, w: Świat wobec wyzwań i zagrożeń.  W  drugiej dekadzie  XXI wieku, B. Panek, R. Stawicki (red. nauk.), Difin, Warszawa.
Paszkowski  M.  (2015),  Międzynarodowe  uwarunkowania  zmian  w  środowisku  bezpieczeństwa, w: Międzynarodowe i wewnętrzne uwarunkowania bezpieczeństwa państwa, K. Cebul, A. Rudowski (red.), Wyd. CeDeWu, Warszawa.
Pawłowski J. (red. nauk.) (2001), Terroryzm  we  współczesnym  świecie, Wyd. Biblioteczka Wojska i Wychowania, Warszawa.
Pawłowski J., Marczak J., Gąsiorek K. (2017), Definiowanie i uwarunkowania bezpieczeństwa narodowego (państwa), w: Podstawy bezpieczeństwa narodowego (państwa). Podręcznik akademicki, J. Pawłowski (red. nauk.), Wyd. Akademii Sztuki Wojennej, Warszawa.
Pawłowski  J.  (2015),  Ewolucja  zagrożeń  bezpieczeństwa  międzynarodowego  po  zimnej  wojnie. Zagrożenia asymetryczne, w: Bezpieczeństwo, Edukacja, Wychowanie. Bezpieczeństwo w przeszłości i współcześnie, T. Zacharuk, M. Minkina, B. Czeluścińska (red. nauk.), t. 1,
Wyd. Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach, Siedlce.
Pieprzny R. (2007), Policja. Organizacja i funkcjonowanie, Wolters Kluwer, Warszawa.
Pietraś M. (2007), Międzynarodowe stosunki polityczne, Wyd. Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.
Pieńkos J. (1996), Słownik łacińsko-polski. Łacina w nauce i kulturze, Wydawnictwo Prawnicze, Warszawa.
Piwowarski J. (2016), Nauki o bezpieczeństwie. Zagadnienia elementarne, Wyższa Szkoła Bezpieczeństwa Publicznego i Indywidualnego „Apeiron”, Kraków.
Platon (1997), Prawa, tłum. Maria Maykowska, Wyd. Alfa, Warszawa.
Pluta D. (2008), Zarys zjawiska uchodźstwa. Aktorzy zjawiska uchodźców a proces kształtowania uchodźcy, w: Uchodźcy: teoria i praktyka, I. Czerniejewska, I. Main (red.), Stowarzyszenie „Jeden Świat”, Poznań.
Prońko J. (2007), Bezpieczeństwo państwa. Zarys teorii problemu i zadań administracji publicznej, Wyd. Wyższej Szkoły Administracji w Bielsku-Białej, Bielsko-Biała.
Pokruszyński W. (2011a), Filozoficzne aspekty bezpieczeństwa, Wyd. Wyższa Szkoła Gospodarki Euroregionalnej im. Alcide De Gasperi w Józefowie, Józefów.
Pokruszyński W. (2011b), Polityka a strategia bezpieczeństwa, Wyd. Wyższa Szkoła Gospodarki Euroregionalnej im. Alcide De Gasperi w Józefowie, Józefów.
Pokruszyński  W.  (2012),  Współczesne  bezpieczeństwo  narodowe.  Podręcznik  akademicki, Wyd. Wyższa Szkoła Gospodarki Euroregionalnej im. Alcide De Gasperi w Józefowie, Józefów.
Pokruszyński W. (2013), Filozofia  bezpieczeństwa, Wyd. Wyższa Szkoła Gospodarki Euroregionalnej im. Alcide De Gasperi w Józefowie, Józefów.
Pokruszyński W. (2017), Bezpieczeństwo.  Teoria  i praktyka, wyd. 2, Wyd. Wyższa Szkoła Bezpieczeństwa Publicznego i Indywidualnego „Apeiron” w Krakowie, Kraków.
Rajkiewicz A. (2007), Polityka społeczna wobec procesów migracyjnych, w: Polityka społeczna, G. Firlit-Fesnak, M. Szylko-Skoczny (red.), Wyd. Naukowe PWN, Warszawa.
Rechlewicz W. (2012), Elementy filozofii bezpieczeństwa. Bezpieczeństwo z perspektywy historii filozofii i filozofii polityki, Difin, Warszawa.
Rosa R. (1995), Filozofia  bezpieczeństwa, Wyd. Bellona, Warszawa.
Rosa R. (2011), Zarys polskiej filozofii bezpieczeństwa na tle europejskiej myśli polemologicznej  i  ironologicznej,  Wyd.  Uniwersytet  Przyrodniczo-Humanistyczny  w  Siedlcach, Siedlce.
Rosa R., Lipińska-Rzeszutek M., Kubiak M. (2007), Filozofia  bezpieczeństwa personalnego  i  strukturalnego,  Wyd.  Uniwersytet  Przyrodniczo-Humanistyczny  w  Siedlcach, Siedlce.
Rosa R. (2015), O bezpieczeństwie i edukacji dla bezpieczeństwa w perspektywie XXI wieku, w:  Bezpieczeństwo.  Edukacja.  Wychowanie.  Bezpieczeństwo  w  przeszłości  i  współcześnie, T. Zacharuk, M. Minkina, B. Czeluścińska (red. nauk.), t. 1, Wyd. Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach, Siedlce.
Rybakowski M. (2003), Kultura bezpieczeństwa na tle stanu bezpieczeństwa dzieci i młodzieży w ruchu drogowym, w: Edukacyjne zagrożenia początku XXI wieku, K. Pająk, A. Zduniak (red.), Wyd. Elipsa, Warszawa–Poznań.
Skrabacz A. (2012), Bezpieczeństwo społeczne. Podstawy teoretyczne i praktyczne, Dom Wydawniczy Elipsa, Warszawa.
Sielski J. (2006), Osobowość fundamentalistyczna i fanatyczna opoką działań terrorystycznych, w: Terroryzm. Globalne wyzwanie, K. Kowalczyk, W. Wróblewski (red.), Wyd. Adam Marszałek, Toruń.
Słownik języka polskiego (2007), Wyd. Naukowe PWN, Warszawa.
Sobol E. (red.) (1995), Mały słownik języka polskiego, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa.
Stachańczyk P. (1998), Cudzoziemcy, Wyd. Zrzeszenia Prawników Polskich, Warszawa.
Stańczyk J. (1996), Współczesne pojmowanie bezpieczeństwa, ISP PAN, Warszawa.
Stawicki R. (2018), Uchodźcy w Polsce w latach dziewięćdziesiątych jako nowy problem społeczny, Difin, Warszawa.
Stefański M. (2013), Poczucie bezpieczeństwa publicznego i ocena pracy Policji w percepcji mieszkańców Słupska (4), Wyd. BOXPOL, Słupsk.
Stelmach J. (2016), Skutki ataku terrorystycznego, w: Bezpieczeństwo państwa a zagrożenie terroryzmem. Terroryzm na przełomie XX i XXI wieku, K. Jałoszyński, T. Aleksandrowicz, K. Wiciak (red. nauk.), Wyższa Szkoła Policji w Szczytnie, Szczytno.
Stępień T. (2013), Wprowadzenie do antropologii filozoficznej św. Tomasza z Akwinu, Papieski Wydział Teologiczny w Warszawie, Warszawa.
Strategia Bezpieczeństwa Narodowego RP (2014), Biuro Bezpieczeństwa Narodowego.
Sulowski S. (2014), Państwo i bezpieczeństwo w kazualnym związku, w: Trzy wymiary współczesnego bezpieczeństwa, S. Sulowski, M. Brzeziński (red. nauk.), Wyd. Dom. Wydawniczy Elipsa, Warszawa.
Szulecka M. (2017), Migracje jako źródło wybranych zagrożeń porządku prawnego i publicznego. Wnioski z badań jakościowych, w: Przestępczość cudzoziemców. Aspekty prawne, kryminologiczne i praktyczne, W. Klaus, K. Laskowska, I. Rzeplińska (red.), Wyd. Naukowe Scholar, Warszawa.
Szweda E. (2016a), Bezpieczeństwo społeczności lokalnych. Najbliżej człowieka, Difin, Warszawa.
Szymanowski (2006), Kim są terroryści – portret osobowościowy i psychologiczny, w: Współczesny wymiar terroryzmu, Z. Piątek (red.), Wyd. GRASP, Zielonka.
Ściborek Z., Wiśniewski B., Kuc B.R., Dawidczyk A. (2017), Bezpieczeństwo wewnętrzne. Podręcznik akademicki, Wyd. Adam Marszałek, Toruń.
Świat w 2025. Scenariusz Narodowej Rady Wywiadu USA (2009), Wyd. AlfaSagittarius, Kraków.
Świniarski  J.  (1997),  O  naturze  bezpieczeństwa,  Agencja  Wydawnicza  ULMAK, Warszawa–Pruszków.
Świniarski  J.,  Chojnacki  W.  (2004),  Filozofia   bezpieczeństwa.  Podręcznik  akademicki, Wyd. AON, Warszawa.
Św. Augustyn (1977), O państwie Bożym, t. 2, Wyd. De Agostini, Warszawa.
Św. Augustyn (1998), Państwo Boże, W. Kubicki, Wyd. Antyk, Kąty.
Tukidydes (1988), Wojna peloponeska, Czytelnik, Warszawa.
Urbanek A. (2013), Psychologiczne i społeczne aspekty poczucia bezpieczeństwa, w: Poczucie bezpieczeństwa publicznego i ocena działań Policji w percepcji mieszkańców Słupska (4), M. Stefański (red.), Wyd. Drukarnia BOXPOL, Słupsk.
Urban A. (2011), Bezpieczeństwo społeczności lokalnych, Wyd. Akademickie i Profesjonalne, Warszawa.
Urbanek  A.  (2013a),  Podstawy  bezpieczeństwa  państwa  wymiar  społeczno-polityczny, Wyd. Społeczno-Prawne, Słupsk.256 Bibliografia
Urbanek A. (2013b), Ludzki wymiar bezpieczeństwa, w: Wybrane problemy bezpieczeństwa. Dziedziny bezpieczeństwa, A. Urbanek (red.), Wyd. Społeczno-Prawne, Słupsk.
Wierzbicki B. (1993a), Uchodźcy, Temida 2, Białystok.
Wierzbicki  B.  (1993b), Uchodźcy w prawie międzynarodowym, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa.
Włoch R.  (2009), Bezpieczeństwo ekonomiczne państwa, w: Bezpieczeństwo państwa, K.A. Wojtaszczyk, A. Materska-Sosnowska (red.), Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa.
Włodkowska A. (2009), Bezpieczeństwo kulturowe, w: Bezpieczeństwo państwa. Wybrane problemy,  K.A. Wojtaszczyk,  A. Materska-Sosnowska  (red.),  Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa.
Wolanin J. (2009), Bezpieczeństwo i ryzyko a polityka, w: Bezpieczeństwo wewnętrzne państwa, S. Sulowski, M. Brzeziński (red. nauk.), Elipsa, Warszawa.
Wróbel S. (2007), Polityka i proces polityczny, w: Wprowadzenie do nauki o państwie i polityce, B. Szmulik, M. Żmigrodzki (red.), Wyd. Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin.
Zając J. (2004), Środki polityki bezpieczeństwa państwa, w: Bezpieczeństwo i prawa człowieka: teoretyczne aspekty bezpieczeństwa i praw człowieka, M. Ożóg, R. Rosa (red.), cz. I, Siedlce.
Zastrow Ch., Kirst-Ashman K.K. (2010), Understanding Human Behavior and the Social Environment, Books/Cole, Belmont.
Zawisza J. (2017), Organizacja i funkcjonowanie polskiego systemu bezpieczeństwa w sytuacji transgranicznych zagrożeń (studia nad jakością bezpieczeństwa), Wyd. Fundacja Pro Pomerania, Słupsk.
Zawisza J., Sztanc J. (2018), Proliferacja BMR zagrożeniem bezpieczeństwa w świetle działań terrorystycznych, w: Świat wobec wyzwań i zagrożeń w drugiej dekadzie XXI wieku, B. Panek, R. Stawicki (red. nauk.), Difin, Warszawa.
Ząbek  M.,  Łodziński  S.  (2008),  Uchodźcy  w  Polsce.  Próba  spojrzenia  antropologicznego, Wyd. ASPRA-JR, Warszawa.
Zieliński E. (2006), Nauka o państwie i polityce, Elipsa, Warszawa.
Żołędowski C. (2003), Białorusini i Litwini w Polsce, Polacy na Białorusi i Litwie. Uwarunkowania współczesnych stosunków między większością i mniejszościami narodowymi,
Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa.
Żukrowska  K.  (2011),  Bezpieczeństwo  międzynarodowe.  Przegląd  aktualnego  stanu,
Wyd. IUSatTAX, Warszawa.

Artykuły w czasopismach

Bieńkowski J. (2017), Oddziaływanie wiedzy na poczucie bezpieczeństwa, „Bezpieczeństwo i Zarządzanie”, t. 18, z. 5, cz. 3: Bezpieczeństwo i zarządzanie kryzysowe: bezpieczeństwo społeczności lokalnych.
Bogardus S.E. (1993), A social distance scale, „Sociology and Social Research”, no. 17.
Bonasewicz A. (1999), Główne kierunki i natężenie migracji światowych w latach 1945–1995, w: Migracje 1994–1955, „Migracje i społeczeństwo”, nr 3.
Brzozowski J. (2011), Ekonomiczne teorie migracji międzynarodowych, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie”, nr 855.
Burowska W. (2012), Nielegalna migracja jako jeden z czynników zagrożenia bezpieczeństwa państwa, „Obronność – Zeszyty Naukowe Wydziału Zarządzania i Dowodzenia Akademii Obrony Narodowej”, nr 1.
Chodubski A. (2013), Politologia a cywilizacyjne przemiany świata, „Cywilizacja i Polityka”, nr 11.
Egelund S. (1996), The Potential of the European Convention on Human Rights in Securing International  Protection  to  Forcibly  Displaced  Persons, w: The  European  Convention  on Human  Rights  and  the  Protection  of  Refugees,  Asylum  –  Seekers  and  Displaced  Persons, UNHCR, European Series, vol. 2, nr 3.
Górny  A.,  Kaczmarczyk  P.  (2003),  Uwarunkowania  i  mechanizmy  migracji  zarobkowej w świetle wybranych koncepcji teoretycznych, „Prace Migracyjne”, nr 49.
Ficoń K. (2013), Bezpieczeństwo jako systemowa kategoria ontologiczna, „Kwartalnik Bellona”, nr 1, t. 672.
Fijałkowski Ł. (2012), Teoria sekurytyzacji i konstruowanie bezpieczeństwa, „Przegląd Strategiczny”, nr 1.
Iglicka K. (1995), Migracje zagraniczne w świetle najnowszych ujęć teoretycznych, „Studia Demograficzne”, nr  3/121.
Jaskułowski K., Pawlak M. (2016), Główne teorie migracji międzynarodowych: przegląd, krytyka, perspektywy, „Sprawy Narodowościowe”, nr 48.
Kaczmarczyk T. (2015), Migracja – charakterystyka zjawiska, „Zeszyty Naukowe Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Legnicy”, nr 16(3).
Kaźmierczak-Pec D. (2014), Bezpieczeństwo w rzeczywistości ponowoczesnej, „Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego”, vol. 8, nr 2.
Kołodziejczyk K. (2010), Personalny wymiar bezpieczeństwa, „Periodyk Naukowy Akademii Polonijnej”, nr 1(4).
Koryś P., Okólski M. (2004), Czas globalnych migracji. Mobilność międzynarodowa w perspektywie globalizacji, „Prace Migracyjne”, nr 55.
Klamut R. (2012), Bezpieczeństwo jako pojęcie psychologiczne, „Zeszyty Naukowe Politechniki Rzeszowskiej”, nr 286.
Kukułka J. (1995), Nowe uwarunkowania i wymiary bezpieczeństwa międzynarodowego Polski, „Wieś i Państwo”, nr 1.
Kukułka J. (1982), Bezpieczeństwo a współpraca europejska – współzależność i sprzeczność interesów, „Sprawy Międzynarodowe”, nr 7.
Lasoń M. (2016), Zagrożenia dla bezpieczeństwa Polski w XXI wieku w świetle analizy porównawczej, „Bezpieczeństwo. Teoria i Praktyka”, issue 3.
Lemańska-Majdzik A. (2013), Globalizacja – szansa czy zagrożenie dla współczesnego świata, „Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Humanitas”, nr 1.
Lercel J. (2014), Przeciwdziałanie nielegalnej imigracji w Unii Europejskiej. Stan prawny po wejściu w życie Traktatu Lizbońskiego, „Poliarchia”, nr 2. Malak K. (2010), Bezpieczeństwo jako kategoria i zjawisko społeczne, „Piotrowski Zeszyt Międzynarodowy”, nr 2.
Massey D. (1993), Theories of International Migration: A Review and Appraisal, „Population and Development Review”, vol. 19/3.
Musioł M. (2018), Znaczenie sekurytyzacji i sektorów bezpieczeństwa w ramach krytycznych studiów nad bezpieczeństwem, „Historia i Polityka”, nr 23(30).
Park E.R. (1924), The Concept of Social Distance As Applied to the Study of Racial Attitudes and Racial Relations, „Journal of Applied Sociology”, no. 8.
Petersen W.  (1958),  A  General  Typology  of  Migration,  „American  Sociological  Review”, vol. 23, no. 3.
Pokruszyński W. (2009), Współczesne bezpieczeństwo narodowe, „Kultura i Polityka”, nr 5.
Prandecki K. (2012), Rola megatrendów w przewidywaniu przyszłości, „Przyszłość. Świat–Europa–Polska”, nr 2.
Resztak I. (2012), Zjawisko terroryzmu, „Prokuratura i Prawo”, nr 7–8.
Stawicki R. (2015), Ochrona uchodźców na gruncie prawa międzynarodowego – zarys problematyki, „Kwartalnik Policyjny”, nr 4.
Stawicki R. (2004), Społeczny wymiar zjawiska uchodźstwa w Polsce, „Edukacja Otwarta”, nr 1–2.
Studzińska M. (2006), Nielegalna imigracja – nowe wyzwanie dla bezpieczeństwa europejskiego, „Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego”, nr 18.
Suduł R. (2012–2013), Definicje i uwarunkowania nielegalnej imigracji, „Rocznik Wydziału Nauk Prawnych i Ekonomicznych KUL”, t. 8–9, z. 1.
Szweda E. (2016b), Podmiot bezpieczeństwa człowieka a koncepcja human security, „Przedsiębiorczość i Zarządzanie”, t. 17, z. 5, cz. 2.
Świniarski J., Marcinkowski M. (2012), Rola wojny w życiu społecznym. Część I – wojna w historii myśli przednowożytnej, „Zeszyty Naukowe WSOWL”, nr 2(164).
Wierzbicki B. (1989), Ewolucja pojęcia „uchodźca” w prawie międzynarodowym, „Państwo i Prawo”, z. 11(525).
Wyligała H. (2016), Strategiczny rozwój narzędzi polityki migracyjnej UE w obliczu kryzysu migracyjnego, „Rocznik Bezpieczeństwa Międzynarodowego”, vol. 10, nr 2.
Zajda M. (2015), Teoretyczne aspekty terroryzmu, „Security, Economy & Law”, nr 8.
Zięba  R.  (1989),  Pojęcie  i  istota  bezpieczeństwa  państwa  w  stosunkach  międzynarodowych, „Sprawy Międzynarodowe”, nr 10.

Akty prawne

Dyrektywa Rady 2004/83/WE w sprawie minimalnych norm dla kwalifikacji i  statusu obywateli państw trzecich lub bezpaństwowców jako uchodźców lub jako osoby, które z innych względów potrzebują międzynarodowej ochrony oraz zawartości przyznawanej ochrony (Dz.U. L 304/12 z 30.9.2004).
Dyrektywa  Parlamentu  Europejskiego  i  Rady  2011/95/UE  z  dnia  13  grudnia  2011  r. w  sprawie  norm  dotyczących  kwalifikowania  obywateli  państw  trzecich  lub  bezpaństwowców  jako  beneficjentów  ochrony  międzynarodowej  jednolitego  statusu uchodźców lub osób kwalifikujących się do otrzymania ochrony uzupełniającej oraz zakresu udzielanej ochrony (Dz.U. 2011, L 337/9 z 20.12.2011).
Konstytucja RP z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. z 1997 r., nr 78, poz. 483).
Konwencja dotycząca statusu uchodźcy z dnia 28 lipca 1951 r. (Dz.U. z 1991 r., nr 119, poz. 515 i 516).
Protokół dotyczący statusu uchodźców z dnia 31 stycznia 1967 r. (Dz.U. z 1991 r., nr 119, poz. 517 i 518).
Rozporządzenie Rady (WE) nr 343/2003 z dnia 18 lutego 2003 r. ustanawiające kryteria i mechanizmy określania państwa członkowskiego właściwego dla rozpatrywania wniosku  o  azyl,  wniesionego  w  jednym  z  państw  członkowskich  przez  obywatela
państwa trzeciego (Dz.U. L 50 z 25.2.2003).
Rozporządzenie Rady (WE) nr 2725/2000 z dnia 11 grudnia 2000 r. dotyczące ustanowienia systemu Eurodac do porównywania odcisków palców w celu skutecznego stosowania konwencji dublińskiej (Dz.U. L 316 z 15.12.2000).
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 604/2013 z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie ustanowienia kryteriów i mechanizmów ustalania państwa członkowskiego odpowiedzialnego za rozpatrzenie wniosku o udzielenie ochrony międzynarodowej złożonego w jednym z państw członkowskich przez obywatela państwa trzeciego lub bezpaństwowca (Dz.U. L 180/31 z 29.6.2013).
Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz.U. z 2004 r., nr 99, poz. 1001).
Ustawa z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach (Dz.U. z 2003 r., nr 128, poz. 1175).
Ustawa z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium RP (Dz.U. z 2003 r., nr 128, poz. 1176).

Raporty i analizy

Biuro Analiz i Dokumentacji Kancelarii Senatu (2016), Polska jako kraj migracji, Opracowania tematyczne OT-642.
Biuro Wysokiego Komisarza Narodów Zjednoczonych do spraw Uchodźców (1992, 2 wyd. wersji polskiej, 2007), Zasady i tryb ustalania statusu uchodźcy, Genewa–Warszawa.
CBOS (2015a), Polacy o uchodźcach – w Internecie i w „realu”, nr 149(2015), Warszawa.
CBOS (2015b), Stosunek do innych narodów, nr 14(2015), Warszawa.
CBOS (2016), Stosunek do przyjmowania uchodźców, nr 136/2016, Warszawa.
CBOS (2017), Stosunek Polaków do przyjmowania uchodźców, nr 1/2017, Warszawa.
CBOS (2018), Stosunek Polaków i Czechów do przyjmowania uchodźców, nr 87/2018, Warszawa.
Department of Economic and Social Affairs United Nations (2016), International Migration Raport 2015, New York.260 Bibliografia
Dokument Rady Unii Europejskiej 13440/08 dotyczący europejskiego paktu o imigracji i azylu z dnia 24 września 2008, Bruksela.
Grabowska M., Roguska B. (red.) (2015), Polacy wobec „Innych”. Stosunek do innych narodów, mniejszości narodowych i etnicznych, migrantów i uchodźców, CBOS, „Opinie i diagnozy”, nr 32.
Hall D., Mikulska-Jolles A. (2016), Uprzedzenia, strach, czy niewiedza? Młodzi Polacy o powodach niechęci do przyjmowania uchodźców, Analizy, Raporty, Ekspertyzy, nr 1/2016, Warszawa.
Klaus W. (2017), Rozwiązania prawne stosowane w odniesieniu do osób starających się o ochronę w Polsce, w: Uchodźcy w Polsce. Sytuacja prawna, skala napływu i integracja w społeczeństwie polskim oraz rekomendacje, A. Górny, H. Grzymała-Moszczyńska, W. Klaus (red.), Ekspertyzy Komitetu Badań nad Migracjami PAN, Kraków–Warszawa.
Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczo-Społecznego i Komitetu Regionów, COM (2015) 240, 13 maja 2015 r., Bruksela.
Kropiński M., Hansen K. (2016), Jakie skojarzenia ze słowem „uchodźca” mają Polacy?, Centrum Badań nad Uprzedzeniami, Warszawa.
TNS OBOP (2006), Polacy o uchodźcach – wyniki badania zrealizowanego trzy tygodnie po obchodach Dnia Uchodźcy, nr K.048/06, Warszawa.
TNS OBOP (2008), Uchodźcy w oczach Polaków – wynik badania zrealizowanego w dniach 3–7 lipca 2008, Warszawa.
Wspólne stanowisko z dnia 4 marca 1996 r. określone przez Radę na podstawie art. K 3
Traktatu o Unii Europejskiej w sprawie jednolitego stosowania definicji pojęcia „uchodźca” w art. 1 Konwencji genewskiej z dnia 28 lipca 1951 r. dotyczącej statusu uchodźcy.

Netografia

Brutkowski B. (2011), Koncepcja państwa idealnego u Platona, htp://osojafilozoficzna.files.wordpress.com/…/koncepcja-prac584stwa-idealnego-u-pl [dostęp: 17.10.2018].
Działania Unii Europejskiej na rzecz przeciwdziałania zjawisku nielegalnej imigracji, http://www.krakow.pte.pl/pliki/Ewolucja%20i%%20ocena%20funkcjonowania_03)Rozdział_3.pdf [dostęp: 25.11.2018].
Globalna Strategia Zwalczania Terroryzmu, http://www.unic.un.org.pl/terroryzm/strategia.php [dostęp: 11.12.2018].
Global Risks Report, www.reports.weforum.org/global-risks-2018 [dostęp: 17.12.2018].
Janicki  W.  (2014),  Przegląd  teorii  migracji  ludności,  www.phavi.umcs.pl/at/attachments/2014/0215/130630-19-przeglad-teorii-migracji-ludnosci.pdf [dostęp: 29.12.2018].
Koncepcja Obronna Rzeczypospolitej Polskiej, Ministerstwo Obrony Narodowej, maj 2017, www.mon.gov.pl/d/pliki/rozne/2017/05/KORP_DRUK_v03_mn2.pdf [dostęp: 4.10.2018].
Majkrzak H. (2012), Święty Tomasz z Akwinu jako człowiek, filozof i teolog, http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.desklight…/05_ks-Majkrzak.pdf  [dostęp: 2.10.2018].
Ministerstwo Obrony Narodowej, Koncepcja obronna Rzeczypospolitej Polskiej, http://www.mon.gov.pl/d/pliki/rozne/2017/05/KOPR_DRUK_V03_mn2.pdf  [dostęp: 17.11.2018].
Mity i fakty, http://www.uchodźcy.info/infos/mity-i-fakty [dostęp: 13.12.2018].
Nowak  T.M.  (2001),  Zagadnienia  wojny  sprawiedliwej  w  polskiej  literaturze  prawnej  XV i XVI w., http://rcin.org.pl/Content/56783/WA248_68787_p-I-2795_nowak-zagadnienie.pdf [dostęp: 1.10.2018].
Szwed R. (2004), Społeczne i przestrzenne uwarunkowania dystansu społecznego, www.media.statsoft.pl/old-dnn/downlonds/naukowe4.pdf [dostęp: 8.02.2019].
Świniarski J., Marcinkowski M. (2012), Rola wojny w życiu społecznym. Część I – Wojna w historii  myśli  przednowożytnej, http://www_wso_wroc_plimagesplikiwpikbnzn2012-zn2201215swiniarskimarcinkowski.pdf [dostęp: 5.10.2018].
United  Nations  Development  Program,  Human  Development  Report  1994,  http://hdr.undp.org/sites/default/files/reports/255/hdr_1994_en_complete_nostats.pdf [dostęp: 17.10.2018].
Wojciechowski S., „Sieć” przyczyn współczesnego terroryzmu – analiza czynników, mechanizmów  i  modeli,  http://www.biblioteka.oapuw.pl/wp-content/uploads/2013/03/wojciechowski-siec-przyczyny-wspolczesnego-terroryzmu1.pdf [dostęp: 11.12.2018].
www.psz.pl/168-archiwum/migracje-na-swiecie [dostęp: 17.09.2018].
www.fakty.interia.pl/raport-imigranci-z-afryki/informacje/news-die-welt-w-niemczech-wiecej-wnioskow-o-azyl-niz-w-innych-kra,nld,2331502 [dostęp: 7.01.2017].
www.sprawynauki.edu.pl/4041-dokad-zmierz-europa [dostęp: 30.12.2018].
www.wpolityce.pl/spoleczenstwo/370887-sondaz-cbos-74-proc-polakow-przeciwko-przyjmowaniu-uchodzcow-nawet-gdyby-polska-utracila-srodki-unijne [dostęp: 29.01.2019].
www.mpips.gov.pl/analizy-i-raporty/cudzoziemcy-pracujacy-w-polsce-statystyki  [dostęp: 15.10.2018].
www.udsc.gov.pl/zezwolenia-na-pobyt-w-2017-r-podsumowanie [dostęp: 20.12.2018].
www.encyklopedia.pwn.pl/haslo/dystans-spoleczny;3895558.html [dostęp: 9.02.2019].
www.dobrebadania.pl/dystans-spoleczny-ang-social-distance [dostęp: 17.01.2019].
www.businessinsider.com.pl/wiadomosci/ile-jest-uchodzcow-na-swiecie-liczba-wzrosla-do-65-milionow [dostęp: 12.12.2018].