Rachunkowość zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji. Zarys problematyki
- Autor: Krzysztof Jonas
- Wydawca: Difin
- ISBN: 978-83-8085-975-3
- Data wydania: 2019
- Liczba stron/format: 172/B5
- Oprawa: miękka
Cena detaliczna
-
49.00 zł
44.10 zł
- Najniższa cena z ostatnich 30 dni: 44.10 zł
- Darmowa dostawa odzzzz 200 zł
- Wysyłka w ciągu 24h
10% taniej
W ostatnich latach sektor ubezpieczeń w Polsce podlega dynamicznym przemianom, co sprzyja wzrostowi zainteresowania zasadami funkcjonowania zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji również od strony rachunkowości. Specyfika rachunkowości tych jednostek wyraża się zarówno w odrębności aktów prawnych regulujących ją, specyfiki używanej terminologii, jak i sprawozdawczości finansowej. W zamyśle autora niniejsze opracowanie ma zapoznać czytelnika z wybranymi zagadnieniami z dziedziny rachunkowości zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji według obowiązujących obecnie przepisów. Prezentując rachunkowość tych jednostek autor starał się dokonać wyboru najistotniejszych zagadnień decydujących o specyfice rozwiązań zarówno od strony terminologicznej, jak i ewidencyjnej. W książce przybliżono również problematykę sprawozdawczości finansowej zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji. Oddając w ręce odbiorców niniejsze opracowanie autor żywi nadzieję, iż przyczyni się ono do pogłębienia wiedzy na temat rachunkowości jako dziedziny nauki, a szczególnie rachunkowości zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji.
Uzupełnieniem książki jest zbiór zadań Rachunkowość zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji. Zbiór zadań
Spis treści:
Wstęp
Wykład 1. O ubezpieczeniach, reasekuracji i podmiotach je oferujących
Część 1. Istota ubezpieczeń i ich klasyfikacja, pojęcie reasekuracji
Część 2. Zakład ubezpieczeń i zakład reasekuracji – podstawy funkcjonowania
Spółka akcyjna
Towarzystwo Ubezpieczeń Wzajemnych i Towarzystwo
Reasekuracji Wzajemnej
Spółka europejska
Wykład 2. Ujęcie w rachunkowości działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej
Część 1. Specyfika rachunkowości zakładu ubezpieczeń i zakładu reasekuracji
Część 2. Działalność ubezpieczeniowa i działalność reasekuracyjna – ujęcie bilansowe i wynikowe
Działalność ubezpieczeniowa i działalność reasekuracyjna – ujęcie bilansowe
Działalność ubezpieczeniowa i działalność reasekuracyjna – ujęcie wynikowe
Wykład 3. Działalność lokacyjna zakładu ubezpieczeń i zakładu reasekuracji – ujęcie rachunkowe
Część 1. Zasady prowadzenia działalności lokacyjnej
Część 2. Działalność lokacyjna – ujęcie bilansowe
Część 3. Działalność lokacyjna – ujęcie wynikowe
Część 4. Działalność lokacyjna – ujęcie w rachunku przepływów pieniężnych
Część 5. Działalność lokacyjna – ujęcie w informacji dodatkowej
Wykład 4. Pozostałe segmenty działalności zakładu ubezpieczeń i zakładu reasekuracji
Wykład 5. Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe jako narzędzie zabezpieczenia się zakładu ubezpieczeń i zakładu reasekuracji przed ryzykiem
Rezerwa składek
Rezerwa na ryzyka niewygasłe
Rezerwa na odszkodowania i świadczenia niewypłacone
Rezerwa na skapitalizowaną wartość rent
Rezerwa na wyrównanie szkodowości
Rezerwa ubezpieczeń na życie
Rezerwa ubezpieczeń na życie, jeżeli ryzyko ponosi ubezpieczający
Rezerwa na premie i rabaty dla ubezpieczonych
Rezerwa na zwrot składek dla członków
Pozostałe rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe
Wykład 6. Sprawozdawczość finansowa zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji
Część 1. Wprowadzenie
Część 2. Bilans
Aktywa zakładu ubezpieczeń i zakładu reasekuracji
Pasywa zakładu ubezpieczeń i zakładu reasekuracji
Część 3. Rachunek zysków i strat
Ustalanie wyniku finansowego zakładu ubezpieczeń i zakładu reasekuracji
Sprawozdanie
Część 4. Rachunek przepływów pieniężnych (Cash Flow)
Część 5. Zestawienie zmian w kapitale własnym
Część 6. Informacja dodatkowa
Część 7. Sprawozdanie z działalności jednostki
Część 8. Sprawozdanie o wypłacalności i kondycji finansowej
Część 9. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe grupy kapitałowej
Część 10. Badanie sprawozdania finansowego zakładu ubezpieczeń i zakładu reasekuracji
Wykład 7. Ocena sytuacji majątkowej i finansowej zakładu ubezpieczeń i zakładu reasekuracji
Analiza wstępna
Analiza wskaźnikowa
Wskaźniki charakteryzujące zyskowność działalności
Wskaźniki charakteryzujące poziom szkodowości
Wskaźniki charakteryzujące poziom kosztów działalności
Wskaźniki charakteryzujące efektywność wykorzystania środków majątkowych
Wskaźniki charakteryzujące płynność finansową i zdolność płatniczą
Wskaźniki charakteryzujące wypłacalność ubezpieczyciela i zabezpieczenie środków
Wskaźniki rynku kapitałowego
Wskaźniki charakteryzujące poziom korzystania z reasekuracji biernej
Wykład 8. Wymogi kapitałowe i konsekwencje niezgodności z nimi
Środki własne
Kapitałowy Wymóg Wypłacalności
Minimalny Wymóg Kapitałowy
Konsekwencje niezgodności z KWW i MWK
Likwidacja zakładu ubezpieczeń lub zakładu reasekuracji
Bibliografia
Spis tabel
Załącznik
Prof. UEK dr hab. Artur Hołda, DK SKwP:
Zadania zamieszczone w książce z powodzeniem mogą być wykorzystywane podczas zajęć dydaktycznych z przedmiotów obejmujących zarówno organizację działania zakładów ubezpieczeń i reasekuracji, jak i ich rachunkowość. Może być również z powodzeniem wykorzystywana przez kandydatów na biegłych rewidentów czy innych osób przygotowujących się do zdawania różnego rodzaju egzaminów zawodów certyfikowanych.
Krzysztof Jonas doktor nauk ekonomicznych, adiunkt w Katedrze Rachunkowości Finansowej Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, członek zarządu SKwP o/o w Krakowie, członek IAEER, ISDRS, autor licznych publikacji związanych z rachunkowością zakładów ubezpieczeń, problematyką podatkową, a także edukacją w rachunkowości.
Wydawnictwa zwarte i czasopisma
Analiza rezerw na odszkodowania i świadczenia z tytułu ubezpieczeń pozostałych oso-
bowych i majątkowych w oparciu o trójkąty szkód, 2006, www.knf.gov.pl.
Bagińska E., Polski system bezpośredniej likwidacji szkód komunikacyjnych w świetle
prawa ochrony konkurencji, „Wiadomości Ubezpieczeniowe” nr 3/2015.
Banasiński A., Ubezpieczenia gospodarcze, Poltext, Warszawa 1996.
Ciuman K., Reasekuracja a rynek ubezpieczeń, Poltext, Warszawa 1996.
Cycoń M., Umowa ubezpieczenia, [w:] Współczesne ubezpieczenia gospodarcze, red.
W. Sułkowska, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Kra-
ków 2013.
Dotkuś W., Rezerwy na zobowiązania, [w:] Rachunkowość finansowa i podatkowa,
red. T. Cebrowska, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005.
Gąsiorkiewicz L., Zarządzanie finansami zakładu ubezpieczeń, [w:] Podstawy ubezpie-
czeń, tom III – Przedsiębiorstwo, red. J. Monkiewicz, Poltext, Warszawa 2003.
Gąsiorkiewicz L., Finanse zakładów ubezpieczeń majątkowych. Teoria i praktyka,
C.H. Beck, Warszawa 2009.
Gmytrasiewicz M., Karmańska A., Rachunkowość finansowa, Difin, Warszawa 2002.
Hajduga E., Działalność prewencyjna zakładu ubezpieczeń, Prace Naukowe Akademii
Ekonomicznej we Wrocławiu, tom 25, Wrocław 2001.
Henzel H., Paczuła Cz., Rachunkowość jednostek ubezpieczeniowych. Część 2 – Ewiden-
cja, finanse, kontrola, Difin, Warszawa 2001.
Hołda A., Staszel A., Rachunkowość finansowa ubezpieczycieli. Podejście pragmatyczne.
Teoria. Zadania. Testy, C.H. Beck, Warszawa 2014.
Jędrzychowska A., Ocena płynności i wypłacalności zakładów ubezpieczeń z polskiego
rynku, www.piu.org.pl/public/upload/WU4_9_jedrzychowska.pdf.
Jonas K., Rachunkowość zakładów ubezpieczeń, Debet, Kraków 2015.
Jonas K., Szkarłat-Koszałka A., Mazurczak A., Rachunkowość zakładów ubezpieczeń
i otwartych funduszy emerytalnych. Zbiór zadań, „Debet” Marta Stępień, Zofia
Wydymus, Kraków 2012.
Jonas K., Szkarłat-Koszałka A., Mazurczak-Mąka A., Rachunkowość zakładów ubezpie-
czeń i otwartych funduszy emerytalnych. Zbiór zadań, wyd. zmienione i uzupeł-
nione, „Debet” Marta Stępień, Zofia Wydymus, Kraków 2014.
Jończyk B., Ogrodnik H., Szewieczek D., Wieczorek M., Znaniecka K., Analiza finan-
sowa zakładu ubezpieczeń, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Karola
Adamieckiego w Katowicach, Katowice 2006. Bibliografia | 157
Kiedrowska M., Wybrane zagadnienia rachunkowości w zakładzie ubezpieczeń w świetle
znowelizowanej ustawy o rachunkowości, [w:] Ubezpieczenia w gospodarce ryn-
kowej, red. T. Sangowski, Oficyna Wydawnicza Branta, Bydgoszcz–Poznań 2002.
Kowalewski E., Sangowski T., Prawo ubezpieczeń gospodarczych. Komentarz, War-
szawa 2004.
Kucka E., Ubezpieczenia gospodarcze i społeczne, Wydawnictwo Uniwersytetu War-
mińsko-Mazurskiego w Olsztynie, Olsztyn 2009.
Kurek R., Środki własne zakładów ubezpieczeń – ujęcie w Solvency II, www.piu.org.pl/
public/upload/ibrowser/WU/WU2_2011/kurek.pdf.
Leksykon finansów, red. J. Głuchowski, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
2001.
Łańcucki J., Podstawy finansów ubezpieczeń gospodarczych, Wydawnictwo Naukowe
PWN, Warszawa 1996.
Manikowski P., Matuła R., Analiza wypłacalności zakładów ubezpieczeń w Solvency II
na przykładzie wybranych ubezpieczycieli, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i So-
cjologiczny” Rok LXXX, zeszyt 2/2018.
Marcinkowska M., Ocena działalności instytucji finansowych, Difin, Warszawa 2007.
Marcinkowska M., Gospodarka lokacyjna zakładów ubezpieczeń, Zeszyty Teoretyczne
Rady Naukowej Stowarzyszenia Księgowych w Polsce, Tom XLIII, Warszawa
1997.
Mayerson A.L., Bayesian A., View of Credibility, „PCAS” Vol. 1960.
Metodologia analizy finansowej zakładów ubezpieczeń, wersja II, Departament Analiz
Systemu Ubezpieczeniowego Państwowego Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń, War-
szawa 2000.
Międzynarodowy Standard Sprawozdawczości Finansowej nr 4, https://www.pkfpolska.pl/
biblioteka-msr-mssf-3333.
Mioduchowska-Jaroszewicz E., Wskaźniki do oceny sytuacji finansowej ubezpieczycieli
a porównania sektorowe, Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości, tom 65(121),
SKwP, Warszawa 2012.
Montalbetti E., Reasekuracja, PWE, Warszawa 1970.
Musialski T., Rozliczenie środków z funduszu prewencyjnego, „Rzeczpospolita” 11.05.
2015, www.rp.pl.
Normy wykonywania zawodu biegłego rewidenta, „Biuletyn KIBR” nr 53, Warszawa
2002.
Olchowicz I., Tłaczała A., Sprawozdawczość finansowa według krajowych i międzyna-
rodowych standardów, Difin, Warszawa 2008.
Pawłowska W., Rachunkowość instytucji finansowych, część I, Rachunkowość zakładów
ubezpieczeń, Krajowa Izba Biegłych Rewidentów, Warszawa 2002.
Pobłocka A., Klasyczne metody szacowania rezerwy IBNR w ubezpieczeniach majątko-
wych, [w:] Studia ubezpieczeniowe, Zarządzanie ryzykiem i finansami, red.
J. Lisowski, Zeszyty Naukowe nr 182, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicz-
nego w Poznaniu, Poznań 2001.
Rachunkowość finansowa zakładów ubezpieczeń, pojęcia, problemy, zadania, red.
A. Karmańska, Difin, Warszawa 2003. 158 | Bibliografia
Rachunkowość finansowa i sprawozdawczość finansowa zakładu ubezpieczeń, zbiór
zadań, red. Z. Messner, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Katowicach,
Katowice 2007.
Rachunkowość instytucji finansowych i jednostek budżetowych, red. W. Gabrusewicz,
Krajowa Izba Biegłych Rewidentów, Warszawa 2012.
Rudnicka B., Rozrachunki, [w:] Rachunkowość finansowa i podatkowa, red. T. Cebrowska,
Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005.
Sangowski T., Rezerwy techniczno-ubezpieczeniowe – rola i znaczenie oraz rodzaje,
zasady i metody ich tworzenia, [w:] Ubezpieczenia w gospodarce rynkowej, red.
A. Wąsiewicz, Oficyna Wydawnicza Branta, Bydgoszcz 1997.
Soczówka H., Bilans jako statyczny rachunek majątku i kapitału, [w:] Podstawy rachun-
kowości, aspekty teoretyczne i praktyczne, red. B. Micherda, Wydawnictwo Naukowe
PWN, Warszawa 2005.
Spigarska E., Wielowymiarowość sprawozdawczości zakładów ubezpieczeń (prawo bilan-
sowe, wypłacalność II, BION, GUS), „Studia Oeconomica Posnaniensia” Vol. 6,
No. 7, Poznań 2018.
Stępień M., Jonas K., Szkarłat A., Rachunkowość zakładów ubezpieczeń. Zbiór zadań,
Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Kraków 2004.
Szydełko A., Rezerwy jako instrument zabezpieczenia przed ryzykiem, [w:] Rachunko-
wość w zarządzaniu ryzykiem w przedsiębiorstwie, red. E. Nowak, PWE, War-
szawa 2010.
Towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych w polskim systemie ubezpieczeń (stan i perspek-
tywy), red. T. Sangowski, Poznań 2001.
Ubezpieczenie gospodarcze, red. T. Sangowski, Poltext, Warszawa 1998.
Ubezpieczenia. Rynek i ryzyko, red. W. Ronka-Chmielowiec, Polskie Wydawnictwo
Ekonomiczne, Warszawa 2002.
Ustawa o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej. Komentarz, red. nauk. P. Wajda,
M. Szczepańska i in., Wolters Kluwer, Warszawa 2017.
Wala F., Finanse zakładów ubezpieczeń, wybrane zagadnienia, Stowarzyszenie Księgo-
wych w Polsce, Warszawa 2005.
Wprowadzenie do rachunkowości, podręcznik z przykładami, zadaniami i testami, red.
E. Śnieżek, Oficyna Ekonomiczna, Kraków 2004.
Wstęp do nauki o ubezpieczeniach, J. Łazowski, Wydawnictwo Prawnicze Lex, Sopot
1998.
Wytyczne dotyczące wypłacalności grupy, https://eiopa.europa.eu/Publications/Guidelines/
PL_EIOPA_GLs_GSC_PL_REV_KNF_rev.pdf.
Zalwiański R., O potrzebie podejmowania przez zakład ubezpieczeń działań prewencyj-
nych dotyczących szkód powstałych w związku z ruchem pojazdów mechanicz-
nych, „Rozprawy Ubezpieczeniowe” nr 15, 2/2013.
Zarządzanie finansami w zakładach ubezpieczeń, red. W. Ronka-Chmielowiec, Oficyna
Wydawnicza Branta, Bydgoszcz–Wrocław 2004.
Akty prawne
Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 – Kodeks cywilny, tekst jednolity Dz.U. z 2019 r.,
poz. 1149.
Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, tekst jedno-
lity Dz.U. z 2019 r., poz. 865 ze zm.
Ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości, tekst jednolity Dz.U. z 2019 r.,
poz. 351 ze zm.
Ustawa z dnia 28 sierpnia 1997 r. o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytal-
nych, tekst jednolity Dz.U. z 2018 r., poz. 1906.
Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe, tekst jednolity Dz.U. z 2018 r.,
poz. 2187 ze zm.
Ustawa z dnia 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych, Dz.U. z 2019 r.,
poz. 501.
Ustawa z dnia 9 listopada 2000 r. o zmianie ustawy o rachunkowości, Dz.U. Nr 113,
poz. 1186.
Ustawa z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatyw-
nymi funduszami inwestycyjnymi, tekst jednolity Dz.U. z 2018 r., poz. 1355.
Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o zmianie ustawy o rachunkowości oraz o zmianie
ustawy o biegłych rewidentach i ich samorządzie, Dz.U. Nr 213, poz. 2155.
Ustawa z dnia 4 marca 2005 r. o europejskim zgrupowaniu interesów gospodarczych
i spółce europejskiej, tekst jednolity Dz.U. z 2018 r., poz. 2036.
Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi, tekst jednolity
Dz.U. z 2018 r., poz. 2286.
Ustawa z dnia 13 lutego 2009 r. o zmianie ustawy o działalności ubezpieczeniowej oraz
niektórych innych ustaw, Dz.U. Nr 42, poz. 341.
Ustawa z dnia 23 lipca 2015 r. o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych
ustaw, Dz.U. z 2015 r., poz. 1333.
Ustawa z dnia 5 sierpnia 2015 r. o rozpatrywaniu reklamacji przez podmioty rynku finan-
sowego i o Rzeczniku Finansowym, Dz.U. z 2015 r., poz. 1348 ze zm.
Ustawa z dnia 11 września 2015 roku o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej
Dz.U. z 2015 r. poz. 1844 ze zm.
Ustawa z dnia 15 stycznia 2016 r. o podatku od niektórych instytucji finansowych,
Dz.U. z 2016 r., poz. 68 ze zm.
Ustawa z dnia 15 grudnia 2016 r. o zmianie ustawy o rachunkowości, Dz.U. z 2017 r.,
poz. 61.
Ustawa z dnia 15 grudnia 2017 r. o dystrybucji ubezpieczeń, Dz.U. z 2017 r., poz. 2486.
Rozporządzenie Rady nr 2157/2001/WE z dnia 8 października 2001 r. w sprawie statutu
spółki europejskiej, Dz.Urz. WE L 294 z 10.11.2001 r.
Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2015/35 z dnia 10 października 2014 r.
Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 12 kwietnia 2016 r. w sprawie szczególnych
zasad rachunkowości zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji, Dz.U.
z 2016 r., poz. 562.
Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 29 kwietnia 2016 r. w sprawie dodatkowych
sprawozdań finansowych i statystycznych zakładów ubezpieczeń i zakładów rea-
sekuracji, tekst jednolity Dz.U. z 2018 r., poz. 392. 160 | Bibliografia
Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 29 marca 2018 r. w sprawie informacji bieżą-
cych i okresowych przekazywanych przez emitentów papierów wartościowych
oraz warunków uznawania za równoważne informacji wymaganych przepisami
prawa państwa niebędącego państwem członkowskim, Dz.U. z 2018 r., poz. 757.
Komunikat Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 10 października 2012 r. w sprawie
wysokości obowiązujących bazowych wartości kwot KG1, KG2, KG3, KGR1,
KGR2, T1, T2 dla zakładów ubezpieczeń, Dz.Urz. Komisji Nadzoru Finansowego,
poz. 17.
Komunikat Komisji Nadzoru Finansowego z dnia 10 października 2012 r. w sprawie
wysokości obowiązujących bazowych kwot KGR1, KGR2, KGR3 dla zakładów
reasekuracji, Dz.Urz. KNF, poz. 18.
Uchwała nr 1608/38/2010 Krajowej Rady Biegłych Rewidentów z dnia 16 lutego 2010 r.
w sprawie Krajowych Standardów Rewizji Finansowej, www.kibr.org.pl
Dyrektywa Rady 79/267/EWG z dnia 5 marca 1979 r. w sprawie koordynacji przepisów
ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do podejmo-
wania i prowadzenia działalności w zakresie bezpośrednich ubezpieczeń na życie,
Dz.Urz. WE L 63z13.03.1979 s.1 ze zm.
Komunikat nr 4 Ministra Finansów z dnia 30 kwietnia 2014 r. w sprawie ogłoszenia
uchwały Komitetu Standardów Rachunkowości w sprawie przyjęcia Krajowego
Standardu Rachunkowości nr 9 „Sprawozdanie z działalności”, Dz.Urz. Min.Fin.
z 2014 r., poz. 17.
Krajowe standardy wykonywania zawodu biegłego rewidenta – uchwała nr 20141/
37a/2018 KRBR z dnia 5 marca 2018 r. oraz uchwała nr 1153/28/2017 KRBR
z dnia 4 lipca 2017 r.
Krajowe Standardy Badania – uchwała nr 2039 /37a/28/2018 KRBR z dnia 19 lutego
2018 r. w sprawie krajowych standardów badania.
Inne źródła
Biuletyn Roczny. Rynek Ubezpieczeń 2016, www.knf.gov.pl.
https://prawo.money.pl/iep/haslo,spolka;europejska,898.html.
Normy wykonywania zawodu biegłego rewidenta, „Biuletyn KIBR” nr 42, Warszawa
wrzesień 1999
www.findict.pl
www.kibr.org.pl
www.knf.gov.pl
www.piu.org.pl