Q edukacji cyfrowej

Spis treści:

Wstęp

Rozdział 1. Znaczenie cyfryzacji we współczesnym świecie

1.1. Wyzwania wobec edukacji XXI wieku
1.2. Cyfrowa szkoła – stół na czterech nogach
1.3. Cyfrowa edukacja – komponenty, konteksty

Rozdział 2. Pedagogiczne i psychologiczne podstawy edukacji XXI wieku

2.1. Teorie uczenia się a rozwój nowoczesnych technologii
2.2. Nowatorskie metody uczenia się w epoce cyfrowej
2.3. Znaczenie edukacji cyfrowej w szkole – wyniki badań własnych

Rozdział 3. Infrastruktura polskich placówek edukacyjnych

3.1. Dostęp do Internetu
3.2. Bezpieczne korzystanie z technologii cyfrowych

Rozdział 4. Sprzęt i narzędzia cyfrowe w szkole

4.1. Zastosowanie cyfrowych technologii w nauczaniu
4.2. Wyposażenie pracowni przedmiotowych
4.3. Dostęp do sprzętu
4.4. Z jakich multimediów najczęściej korzysta się w szkołach?

Rozdział 5. Wykorzystanie zasobów cyfrowych w szkole

5.1. Rola nauczyciela podczas korzystania z zasobów cyfrowych przez uczniów
5.2. Korzystanie z zasobów cyfrowych podczas zajęć w szkole – wyniki badań
5.3. Samodzielne tworzenie zasobów multimedialnych

Rozdział 6. Kompetencje cyfrowe nauczycieli

6.1. Modele wprowadzania TIK w szkole
6.2. Jak przebiega typowa szkolna lekcja z wykorzystaniem TIK? – wyniki badań
6.3. Model kompetencji cyfrowych nauczycieli – rekomendacja

Zakończenie
Bibliografia
Spis rysunków i tabel

prof. UAM, dr hab. Natalia Walter:

Wśród wyzwań współczesnej edukacji medialnej znajduje się wykształcenie kompetencji krytycznego odbioru komunikatów medialnych, czyli tzw. edukacja cyfrowa. Szczególnie ważne jest wyczulenie uczniów na rozumienie mechanizmów fake newsów oraz pseudonaukowych doniesień. Równie ważne wydaje się być rozwijanie u dzieci i młodzieży kompetencji o charakterze społecznym, komunikacji cyfrowej, w tym – umiejętności współpracy online, tworzenia zrozumiałych w kwestii przekazu emocjonalnego treści tekstowych, i dalej – cyfrowej inteligencji emocjonalnej, oznaczającej umiejętność empatii i tworzenie dobrych relacji interpersonalnych online. Badania prowadzone na szeroką skalę, takie jak zaprezentowano w recenzowanej publikacji odpowiadają tym wyzwaniom edukacyjnym i mają ogromne znaczenie w formułowaniu założeń edukacji medialnej.

Bibliografia
Biedrzycki K., Jasiewicz J., Kaczan R., Piechociński T., Rycielska L., Rycielski P., Sijko
K., Sysło M. (2013), Kompetencje komputerowe i informacyjne młodzieży w Polsce
Raport z międzynarodowego badania kompetencji komputerowych i informacyjnych
ICIL.
 Bochenek M, Lange R.(red) (2019), Nastolatki 3.0 Raport z ogólnopolskiego badania
 uczniów, NASK Państwowy Instytut Badawczy, Warszawa.
Borawska-Kalbarczyk  K.  (2015),  Kompetencje  informacyjne  uczniów  w  perspektywie
zmian szkolnego środowiska uczenia się, Wydawnictwo Akademickie Żak, Warszawa.
Braun J. (2005), Potęga czwartej władzy: media, rynek, społeczeństwo, WSiP.
Czapiński J., Panek T. (red.) (2013), Diagnoza społeczna 2013: warunki i jakość życia
Polaków, Warszawa.
Colbert J.A, Boyd, K.E., Clark K.A., Guan S, J., Harris J.B., Kelly M.A., Thompson A.D. (Eds.)
(2016), Handbook of Technological Pedagogical Content Knowledge for Educators.
Denek  K.,  Kamińska  A.,  Kojs  W.,  Oleśniewicz  P.  (2011),  Edukacja  jutra.  Kształcenie
i wychowanie, Wyższa Szkoła Humanitas.
Dijk J. (2010), Społeczne aspekty nowych mediów, Wydawnictwo Naukowe PWN, War-
szawa.
Drzewiecki P. (2010), Media aktywni. Dlaczego i jak uczyć edukacji medialnej? Otwock–
Warszawa.
Duch W. (1998), Czym jest kognitywistyka, „Kognitywistyka i Media w Edukacji”, nr 1.
Dylak S., Ubermanowicz S., Działanie zmienia mózg, poszukiwania w Internecie, sym-
pozjum naukowe.
Dylak  S.  (red.)  (2013),  Metodyka  kształcenia  strategią  wyprzedzającą,  Ogólnopolska
Fundacja Edukacji Komputerowej, Poznań.
Dylak S. (2013), Architektura wiedzy w szkole, Wyd. Difin, Warszawa.
Dziurla R. (2002), Intellectual origins of written speech development: a cultural-histori-
cal analysis, “Psychology of language and Communication, Vol. 6, No. 2”.
Fazlagic J. (2013), Produktywność działalności innowacyjnej na przykładzie branży far-
maceutycznej, Akademia Biznesu i Finansów Vistula w Warszawie, 2013; 3(37)
Filiciak M., Danielewicz M., Halawa M., Mazurek P., Nowotny A. (2010), Młodzi i media.
Nowe media a uczestnictwo w kulturze, Raport Centrum Badań nad Kulturą Popu-
larną SWPS, Szkoła Wyższa Psychologii Społecznej, Warszawa.186 Bibliografia
Filipiak E. (2011), Z Wygotskim i Brunerem w tle: Słownik pojęć kluczowych, Wyd. Uni-
wersytetu Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz.
Garstka T. (2016), Psychopedagogiczne mity Jak zachować naukowy sceptycyzm w edu-
kacji i wychowaniu? Wyd. Wolters Kluwer, Warszawa.
Garstka  T.,  Śliwerski  B.  (2019),  Psychopedagogiczne  mity  2.  Dlaczego  warto  pytać  o   
dowody? Wyd. Wolters Kluwer, Warszawa.
Gołębniak B.D. (2002), Uczenie metodą projektów, WSiP, Warszawa.
Górska T. (red.) (2000), Mózg a zachowanie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Gregorczyk G, Kozak A.M. (2012), Konektywizm, czyli o uczeniu się w epoce cyfrowej,
„Mazowiecki Kwartalnik Edukacyjny Meritum”, nr 1(24).
Gregorczyk G. (2016), Model SAMR, czyli jak skutecznie stosować technologie informa-
cyjno-komunikacyjne (TIK) w nauczaniu, „Hejnał Oświatowy” nr 10(156), Kraków
MCDN.
Hojnacki L. i in. (red.) (2011), Mobilna edukacja m-learning, czyli (r)ewolucja w naucza-
niu, iSource SA, Warszawa.
Hoffman-Kozłowska D. (2013), Modele edukacyjne w cyfrowych czasach, [w:] M. Wie-
czorek-Tomaszewska, Dydaktyka cyfrowa epoki smartfona, Stowarzyszenie „Miasta
w Internecie”.
Jonassen D.H. (1981), What are Cognitive Tools?, http://aurorem.free.fr/ partiels/sem7/
cours/textesprincipaux/cognitivetools_jonassen.pdf [dostęp: 22.04.2015].
Kerres  M.  (2001),  Multimediale  und  telemediale  Lernumgebungen  –  Konzeption  und
Entwicklung.
Klus-Stańska  D.  (2000),  Konstruowanie  wiedzy  w  szkole,  Wydawnictwo  Uniwersytetu
Warmińsko-Mazurskiego, Olsztyn.
Klus-Stańska D. (2005), Rzecz o ryzyku kulturowej nieadekwatności edukacji szkolnej,
„Forum Oświatowe” nr 1.
Kuźmińska-Sołśnia  B.,  Nowoczesne  technologie  informacyjne  w  procesie  nauczania
i  kształcenia  nauczycieli,  http://www.bks.pr.radom.pl/publikacje/Nowoczesne%20
technologie%20informacyjne%20w%20procesie%20nauczania%20i%20ksztalce-
nia%20nauczycieli.pdf [dostęp: 4.10.2019.
Lombard M. (2009), Globalna wioska cyfrowa. Drugie życie sieci, Ewolucja społeczeń-
stwa sieciowego: od telegrafu do Web 2.0, MT Biznes.
Lucas B. (2005), Twój umysł stać na więcej, Wyd. Rebis, Poznań.
McLuhan M. (1967), The medium is the massage, Penguin Books, London.
Meger Z. (2006), Podstawy e-learningu. Od Shannona do konstruktywizmu, „E-mentor”,
nr 4.
Morbitzer J., Morańska D., Musiał E. (2017), Człowiek – media – edukacja, Wyższa Szkoła
Biznesu w Dąbrowie Górniczej.
Morbitzer J. (red.) (2009), Komputer w edukacji, UP, Kraków.187 Bibliografia
Morbitzer  J.  (2011),  Szkoła  w  epoce  płynnej  nowoczesności,  „Edukacja  i  Dialog”,  nr
5–6(227–228).
Mozrzymas J.W., (2015), Neurobiologia poznania – próba syntezy osiągnięć nauk przy-
rodniczych, psychologii i filozofii, [w:] A. Krajna, I. Ryk, K. Sujak-Lesz (red.), Pro-
blemy dydaktyki fizyki, Czeszów-Wrocław.
Ostrowska M., Sterna D. (2015), Technologie informacyjno-komunikacyjne na lekcjach,
Centrum Edukacji Obywatelskiej, Warszawa.
Petlák E., Zajacová J. (2010), Rola mózgu w uczeniu się, Wyd. Petrus.
Pezda A. (2011), Koniec epoki kredy, AGORA SA, Warszawa.
Pęczkowski R. (2015), Media w szkole – i co dalej?, „Edukacja – Technika – Informatyka,
nr 3(13).
Plebańska M., Cyfrowe kompetencje nauczycieli, Edukacyjne i społeczne wyzwania rze-
czywistości cyfrowej, Wydawnictwo Naukowe UAM.
Plebańska M., Sieńczewska M., Szyller A. (2017), Polska szkoła w dobie cyfryzacji. Dia-
gnoza 2017, Librus.
Plebańska M., Tarkowski A. (2016), Cyfryzacja polskiej edukacji. Wizja i postulaty. Odpo-
wiednio  wprowadzane  technologie  cyfrowe  poprawią  edukację,  Centrum  Cyfrowe
Projekt: Polska, Warszawa.
Plichta P., Pyżalski J. (red.) (2013), Wychowanie i kształcenie w erze cyfrowej, Łódź.
Polak M. (2010), Konektywizm, połącz się, aby się uczyć, http://www.edunews.pl/badania-
-i-debaty/badania/1068-konektywizm-polacz-sie-aby-sie-uczyc [dostęp 15.12.2018].
Polak M. (2014), Model SAMR, czyli o technologii w nauczaniu, edunews.pl http://www.
edunews.pl/badania-i-debaty/badania/2736-model-samr-czyli-o-technologii-w-
nauczaniu.
Pomianowska M., Stańczyk M. (red.) (2017), O szkole od nowa. Rozmowy o edukacji,
Wolters Kluwer, Warszawa.
Popiel B. (2014), Wykorzystanie nowych mediów w szkolnej edukacji medialnej (rekone-
sans), „Edukacja Humanistyczna”, nr 2(31).
  Pyżalski  J.,  Zdrodowska  A.,  Tomczyk  Ł.,  Abramczuk  K.  (2019),  Polskie  badanie  EU
Kids Online 2018. Najważniejsze wyniki i wnioski, Wydawnictwo Naukowe UAM,
Poznań.
Pyżalski, J. (red.) (2015), Nauczyciel w ponowoczesnym świecie: od założeń teoretycz-
nych do rozwoju kompetencji.
Rabenda M., STEAM w polskiej szkole https://www.edunews.pl/nowoczesna-edukacja/ict-
-w-edukacji/4754-steam-w-polskiej-szkole [dostęp: 26.08.2019].
Siemens G., Downes S. (2005), Connectivism: A Learning Theory for the Digital Age.
Siemieniecka  D.  (red.)  (2015),  Edukacja  a  nowe  technologie  w  kulturze,  informacji
i komunikacji, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń.188 Bibliografia
Siemieniecki B. (red.) (2012), Edukacja medialna w świecie ponowoczesnym, Wydawnic-
two Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń 2012.
Skinner B.F. (2003), Zachowanie się organizmów, Wydawnictwo Naukowe PWN, War-
szawa.
Small G.W., Vorgan G. (2011), iMózg. Jak przetrwać technologiczną przemianę współcze-
snej umysłowości, Wydawnictwo Vesper.
Spitzer M. (2011), Jak uczy się mózg, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Strykowski W., Skrzydlewski W. (1997), Media a edukacja. Wydawnictwo eMPi2, Poznań.
Szafraniec K. (2011), Młodzi 2011, Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, Warszawa.
Szczygieł M., Cipora K. (2014), Fałszywe przekonania na temat działania mózgu i zja-
wisk psychicznych, czyli neuromity i psychomity w edukacji, „Edukacja”, 2 (127).
Szempruch J. (2017), Przygotowanie edukacyjne człowieka do funkcjonowania w warun-
kach współczesnej cywilizacji, „Problemy Profesjologii”, nr 1.
Szewczyk A. (red.) (2004), Dylematy cywilizacji informatycznej, Polskie Wydawnictwa
Ekonomiczne, Warszawa.
Tanaś (red.) (2004), Pedagogika @ środki informatyczne i media, Oficyna Wydawnicza
„Impuls”, Warszawa–Kraków.
Tapscott D. (2010), Cyfrowa dorosłość. Jak pokolenie sieci zmienia nasz świat, Wydaw-
nictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa.
Tapscott D., How Digital Technology Has Changed the Brain. “BuisnessWeek” 2008, nr
10. http://marketingpedia.com/Marketing-Library/ AdvertisingDoesn%27tWork/Net-
Gen_BusinessWeek_02_111008.pdf [dostęp: 22.04.2015].
Trojańska M. (2018), STEAMOWE lekcje, „Mazowiecki Kwartalnik Edukacyjny Meritum”,
nr 4(51).
Wilk M., Szafraniec M. (2010), Innowacyjne metody kształcenia, RODN „WOM” Kato-
wice.
Williams P., Rowlands I. (2007), Information behaviour of the researcher of the future.
The literature on young people and their information behaviour, A British Library,
JISC STUDY.
Żylińska  M.  (2011),  Neurodydaktyka.  Nauczanie  i  uczenie  się  przyjazne  mózgowi,
Wydawnictwo Naukowe UMK, Toruń.
Żytko M. (2011), Teoretyczne koncepcje konstruowania wiedzy przez uczniów, [w:] M.
Żytko  (red.)  O  umiejętnościach  matematycznych  uczniów,  Wydawnictwo  Bohdan
Orłowski, Konstancin-Jeziorna.
Żytko  M.  (2012),  Dlaczego  warto  zmieniać  tradycję  edukacyjną?  w:  M.  Sieńczewska
(red.), Przewodnik do pakietu edukacyjnego „Gramy w piktogramy” dla nauczy-
cieli klas IV–VI szkoły podstawowej, Wydawnictwo Bohdan Orłowski, Konstancin-
-Jeziorna.189 Bibliografia
Źródła    internetowe:
http://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.desklight-dc8a4056-0b1c-4c3d-
-aa9d-9472fca176ce/c/KNUV-3-37-2013.5-14.pdf
http://www.rp.pl/Rzeczpospolita-Cyfrowa/301239868-Cyfryzacja-zmienia-obraz-swiata.
html
https://wszystkoconajwazniejsze.pl/pepites/dziesiec-kompetencji-przyszlosci-
najwazniejsze-umiejetnosci-w-2020-roku/
http://www.iftf.org/uploads/media/SR-1382A_UPRI_future_work_skills_sm.pdf.
https://sukcespisanyszminka.pl/kompetencje-przyszlosci/
http://www.dwutygodnik.com/artykul/224-alfabet-nowej-kultury-e-jak-edukacja-
medialna.html
http://serwisy.gazetaprawna.pl/edukacja/artykuly/1077447,plebanska-o-cyfrowej-szkole-
-w-polsce.html
https://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=File:Internet_access_
and_broadband_internet_connections_of_households,_EU-28,_2007–2016_(%25_
of_all_households)_YB17.png#file
https://akademia.nask.pl/publikacje/Bezpieczestwo_dzieci_online.pdf
http://www.bezpieczneinterneciaki.pl/bezpieczenstwo-dzieci-w-internecie/