Zapobieganie samobójstwom. Tom 2. Zachowania suicydalne osób starszych

Spis treści:

ROZDZIAŁ 1. Usiłowanie samobójstwa, samobójstwo w starości i parasamobójstwo
Adam A. Zych

1.1. Wprowadzenie
1.2. Wybrane czynniki ryzyka decyzji suicydalnych ludzi starych
1.3. Interwencja kryzysowa w sytuacji zagrożenia samobójstwem
1.4. Podsumowanie
Bibliografia

ROZDZIAŁ 2. Ciche samobójstwa u osób powyżej 65. roku życia
Agnieszka Gmitrowicz

2.1. Wprowadzenie
2.2. Jak rozumieć „ciche” samobójstwo?
2.3. Starzenie się człowieka a zachowania samobójcze w kontekście procesu samobójczego
2.4.  Przypadek procesu samobójczego kombatantki II wojny światowej
2.5. Profilaktyka zachowań samobójczych w populacji seniorów
Bibliografia

ROZDZIAŁ 3. Zamachy samobójcze osób starszych w Polsce w latach 2010–2021 w świetle statystyki policyjnej
Norbert Malec

3.1. Wprowadzenie
3.2. Seniorzy w populacji społeczeństwa polskiego
3.3. Prawne aspekty zachowań suicydalnych
3.4. Statystyka samobójstw osób starszych
3.5. Prewencja samobójstw wśród osób starszych
Bibliografia

ROZDZIAŁ 4. Rozpowszechnienie i czynniki ryzyka samobójstw wśród osób starszych: dane za lata 2012–2021
Daria Biechowska

4.1. Wprowadzenie
4.2. Cel i zakres
4.3. Epidemiologia
4.4. Próby samobójcze
4.5. Dlaczego osoby starsze częściej umierają po próbie samobójczej?
4.6. Metoda popełnienia samobójstwa
4.7. Idea samobójcza
4.8. Pacjenci psychiatryczni
4.9. Czynniki związane z samobójstwem
4.10. Myśli samobójcze
4.11. Choroby psychiczne i używanie substancji
4.12. Choroby fizyczne
4.13. Cechy osobowości
4.14. Czynniki społeczne
4.15. Dostęp do broni palnej
4.16. Charakterystyka biologiczna
4.17. Czynniki chroniące
4.18. Projektowanie interwencji: wnioski z badań nad czynnikami ryzyka
4.19. Podsumowanie
Bibliografia

ROZDZIAŁ 5. Higiena psychiczna a zachowania suicydalne seniorów
Andrzej Bałandynowicz

5.1. Wprowadzenie
5.2. Zdrowie psychiczne osób w wieku senioralnym a zachowania suicydalne
5.3. Arteroterapia osób w wieku senioralnym prewencją zachowań suicydalnych
5.4. Postawy prozdrowotne osób starszych a ich integracja społeczna
5.5. Indywidualizm podmiotowy osób starszych barierą przed zachowaniami suicydalnymi
5.6. Interwencje terapeutyczne podstawą kreowania osobowości wyższych stanów rozwojowych osób starszych
5.7. Samotworzenie – twórczym aktem transcendencji horyzontalnej i wertykalnej osób starszych
5.8. Teoria dezintegracji pozytywnej podstawą moralno-prawnego porządku w profilaktyce presuicydalnej
5.9. Porządek społeczno-kulturowy postrzegania osób w wieku senioralnym
5.10. Negatywne zjawiska cywilizacyjne a izolacjonizm przestrzenny osób starszych
5.11. Determinizm i konformizm społeczny kontra indeterminizm i pozytywne nieprzystosowanie w prewencji zachowań suicydalnych
5.12. Ageizm wobec osób senioralnych źródłem zachowań dyskryminacyjnych
5.13. Podsumowanie
Bibliografia

ROZDZIAŁ 6. Etiologia samobójstw osób starszych
Brunon Hołyst

6.1. Rozmiary samobójstw seniorów
6.2. Ogólna ocena uwarunkowań zachowań suicydalnych
6.3. Negatywne skutki samotności
6.4. Niski poziom zadowolenia z życia
6.5. Ryzyko zachowań suicydalnych
6.6. Działania profilaktyczne
Bibliografia

ROZDZIAŁ  7. Zapobieganie samobójstwom ludzi starszych – rozważania teoretyczne
Joanna Kufel-Orłowska

7.1. Wprowadzenie
7.2. Zakres problemu. Przyczyny i motywacja samobójstw
7.3. Czynniki ryzyka i ochrona
7.4. Podatność wiktymizacyjna
7.5. Ochrona ludzi starszych przed samobójstwami
7.6. Rola mediów w przeciwdziałaniu samobójstwom. Rekomendacje WHO
7.7. Pomoc i poradnictwo
7.8. Prewencja samobójstw. Działania profilaktyczne
7.9. Podsumowanie
Bibliografia

ROZDZIAŁ 8. Specyfika zachowań samobójczych osób starszych
Adam Czabański, Halszka Witkowska

8.1. Wprowadzenie
8.2. Charakterystyka zachowań samobójczych osób starszych w świetle literatury suicydologicznej
8.3. Dynamika samobójstw wśród seniorów w Polsce w okresie pandemii COVID-19
8.4. Analiza listów pożegnalnych
8.5. Podsumowanie
Bibliografia

ROZDZIAŁ 9. Powiązanie czynników ryzyka i czynników ochronnych w zapobieganiu samobójstwom wśród starszych dorosłych – przegląd literatury
Julia Ciołek

9.1. Wprowadzenie
9.2. Czynniki ryzyka i czynniki ochronne
9.3. Podsumowanie
Bibliografia

ROZDZIAŁ 10. Praca wolontaryjna z osobami starszymi na przykładzie Stowarzyszenia mali bracia Ubogich – ujęcie suicydologiczne
Marlena Stradomska

10.1. Wprowadzenie
10.2. Historia „les petits frères des Pauvres” we Francji i na świecie
10.3. Historia Stowarzyszenia mali bracia Ubogich w Polsce
10.4. Zagadnienie suicydalne u osób starszych
10.5. Istota pierwszego kontaktu i wsparcia nieprofesjonalnego a Stowarzyszenie mali bracia Ubogich
10.6. Podsumowanie
Bibliografia

ROZDZIAŁ 11. Wsparcie i aktywizacja społeczna seniorów – przeciwdziałanie samobójstwom
Natalia Wojak

11.1. Wprowadzenie
11.2. O samobójstwie
11.3. Zarys wsparcia i aktywizacji społecznej osób starszych
11.4. Profilaktyka w praktyce – na przykładzie wybranych programów prewencyjnych
Bibliografia

Prof. zw. dr hab. Bogusław Sygit:

Lektura pracy zbiorowej pod redakcją profesora Brunona Hołysta przypomniała mi wypowiedź Ralpha Waldo Emersona, że »ten jest wielki, kto jest taki, jaki jest z natury i kto nigdy nie przypomina innych.  Studiując to dzieło, odniosłem wrażenie, że o jego doskonałości decyduje nie tylko dobór wyjątkowo kompetentnych Autorów i wiedza w nim zgromadzona, ale przede wszystkim narzucona przez redaktora naukowego: oryginalność wypowiedzi, ich wyjątkowa wartość naukowa i praktyczna użyteczność – a w finale dalsze wzbogacanie wiedzy suicydologicznej. […] Artykuły uwzględniają aktualne piśmiennictwo krajowe i zagraniczne. Wywody są logiczne, ciekawe i poszerzają wiedzę o tym zjawisku w jego różnych aspektach.
[…] W dobie nadzwyczaj rozprzestrzeniających się zachowań suicydalnych to niezwykła lektura do zapoznania się z realiami tego problemu.
[…] Autorzy poszczególnych zagadnień, pracownicy naukowi o uznanym dorobku i autorytecie w świecie naukowym są aktywnymi działaczami Polskiego Towarzystwa Suicydologicznego. W efekcie tego Profesor zapewnił wysoki poziom naukowy dzieła, opartego nie tylko na wiedzy teoretycznej Autorów, ale i na rozeznaniu tego zjawiska w praktyce. Poszczególne teksty napisane są w sposób przystępny, czyta się je z zainteresowaniem, pozwalają poznać omawiane zagadnienie od podszewki, dogłębnie i wszechstronnie […].
Dlatego też mogę stwierdzić, że tom II jest ciekawą kontynuacją (myślę, że większej serii) rozważań na temat zapobiegania samobójstwom. W ten sposób Czytelnik dostaje aktualny stan wiedzy w odniesieniu do zachowań suicydalnych. Samobójstwa w obecnych czasach są poważnym problemem społecznym – a ich badanie przez Profesora i Jego Zespół jest gwarancją wysokiego poziomu naukowego przedstawionych wyników […].