Przeciwdziałanie praniu pieniędzy. Krytyczne spojrzenie na taktyczne i prawne aspekty zwalczania prania pieniędzy w Polsce
- Autor: Michał Kaczmarski
- Wydawca: Difin
- ISBN: 978-83-8085-064-4
- Data wydania: 2016
- Liczba stron/format: 210/B5
- Oprawa: miękka
Cena detaliczna
-
50.00 zł
45.00 zł
- Najniższa cena z ostatnich 30 dni: 45.00 zł
- Darmowa dostawa od 200 zł
- Wysyłka w ciągu 24h
10% taniej
Pranie pieniędzy to przestępstwo, które uderza w szerokie spektrum istotnych społecznie dóbr prawnych. Dzieje się tak dlatego, że jego zadaniem jest nadanie pozoru legalności korzyściom majątkowym pochodzącym z popełnienia dowolnego czynu zabronionego. Skuteczna walka z tym zjawiskiem równoznaczna jest zatem z ograniczeniem szerokiego katalogu przestępczości generującej korzyści majątkowe, czyniąc ich popełnianie nieopłacalnym. Niestety, czynność wykonawcza prania pieniędzy, w oderwaniu od bazowego czynu zabronionego, nie różni się niczym od dziesiątek tysięcy legalnych transakcji dokonywanych każdego dnia przez uczestników rynku wymiany dóbr i usług. Ponadto, pranie pieniędzy to przestępstwo „bez granic”, w odróżnieniu od praktyki jego ścigania.
W praktyce śledczej istnieją dwa algorytmy ścigania prania pieniędzy, inicjowane wykryciem czynu bazowego, generującego korzyści majątkowe oraz inicjowane wytypowaniem transakcji podejrzewanej o związek z korzyściami majątkowymi pochodzącymi z jakiejkolwiek działalności przestępczej. Badania autora wykazały jednak, że skuteczne ściganie prania pieniędzy inicjowane transakcją podejrzaną w praktyce nie istnieje. Autor poszukuje zatem rozwiązań zmierzających do poprawy skuteczności ścigania prania pieniędzy inicjowanego transakcją podejrzaną, a poszukiwania odbywają się na dwóch płaszczyznach, prawno-porównawczej oraz taktyki kryminalistycznej. Ich wynikiem są propozycje optymalizujące, zarówno na płaszczyźnie prawno-porównawczej, jak i taktycznej. W tym ostatnim przypadku, autor proponuje zastosowanie taktycznego modelu działania (Model 3S), opartego o elementy oportunizmu procesowego, zarówno w ujęciu kryminalistycznym, jak i karnoprocesowym.
Spis treści:
Skróty
Słowo wstępne
Część I. Cel, założenia badawcze i metodyka badań
Rozdział 1. Cel pracy
Rozdział 2. Uzasadnienie dla podjęcia badań
Rozdział 3. Pytania badawcze
Rozdział 4. Przyjęta metoda badawcza
Część II. Kryminalizacja prania pieniędzy
Rozdział 1. Pranie pieniędzy w ujęciu historycznym
Rozdział 2. Początki kryminalizacji prania pieniędzy na świecie
Wstęp
Konwencja Wiedeńska
40 Rekomendacji FATF
Konwencja Strasburska
Dyrektywy Unii Europejskiej w sprawie zapobiegania wykorzystywaniu systemu finansowego w celu prania pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu
Konwencja z Palermo
Konwencja z Meridy
Konwencja Warszawska
Podsumowanie ustaleń z przeglądu regulacji międzynarodowych
Rozdział 3. Regulacje krajowe w wybranych państwach
Niemcy
Wielka Brytania
Stany Zjednoczone
Podsumowanie ustaleń z przeglądu regulacji krajowych
Rozdział 4. Historia kryminalizacji prania pieniędzy w Polsce
Geneza
Dobro chronione przez przepisy kryminalizujące pranie pieniędzy
Historia kryminalizacji prania pieniędzy
Rozdział 5. znamiona przestępstwa prania pieniędzy z art. 299 § 1 k.k.
Wstęp
Przedmiot ochrony
Strona przedmiotowa
Podsumowanie analizy znamion przestępstwa prania pieniędzy z art. 299 § 1 k.k. w tekście przepisów kryminalizujących paserstwo
Rozdział 6. Przepadek mienia
Rozdział 7. Racjonalizacja znamion przestępstwa prania pieniędzy z art. 299 § 1 k.k. oraz ich wykładni – propozycje de lege ferenda
Propozycja wprowadzenia odpowiedzialności karnej za pranie pieniędzy na zasadzie winy nieumyślnej
Propozycja złagodzenia wymogu wskazania pochodzenia przedmiotu prania
pieniędzy z popełnienia konkretnego czynu zabronionego
Uwagi końcowe do propozycji racjonalizujących
Część III. Kryminalistyczny aspekt walki z praniem pieniędzy
Wstęp
Rozdział 1. Pranie pieniędzy w kontekście modus operandi sprawcy
Rozdział 2. Proponowany model ścigania
Etap I: Typowanie transakcji podejrzanych przez instytucje obowiązane
Podsumowanie Etapu I
Etap II: Analizy GIIF
Podsumowanie Etapu II
Etap III: Czynności sprawdzające prokuratury
Wprowadzenie
Model 3S w działaniach prokuratury
Etap III a: Weryfikacja formalno-merytoryczna zawiadomienia GIIF
Etap III b: Czynności sprawdzające
Podsumowanie Etapu III
Etap IV: Postępowanie przygotowawcze – faza dowodowa
Czas trwania Etapu IV i jego forma procesowa
Dwie fazy postępowania
Kompletność merytoryczna aktu oskarżenia
Faza in rem
Faza in personam
Sporządzenie aktu oskarżenia – wstęp do etapu postępowania sądowego
Podsumowanie Etapu IV
Bibliografia
prof. dr. hab. Tadeusz Tomaszewski:
Recenzowana książka autorstwa dr. Michała Kaczmarskiego (...) została poświęcona przedstawieniu kryminalistycznej, a także w dużym zakresie prawnokarnej, karnoprocesowej i kryminalistycznej problematyki przestępstwa prania pieniędzy i jego zwalczania. Zagadnienia prania pieniędzy doczekało się już wprawdzie wielu opracowań w światowej i polskiej literaturze, jednak Autorowi udało się zaprezentować nowe i oryginalne podejście do tego problemu. W ramach swoich badań przeprowadził bowiem wieloaspektową analizę tego zagadnienia, nie ograniczając się jedynie do przedstawienia typowych założeń metodyki zwalczania wybranego rodzaju przestępstwa, ale badał tę kwestię z perspektywy kwalifikacji prawnej czynu i - co w tym przypadku jest szczególnie istotne i trudne - możliwości dowodzenia jego znamion w postępowaniu karnym. Przedstawił przy tym własne, odmienne od dotychczas spotykanego w polskiej literaturze spojrzenie na kryminalizację prania pieniędzy w Polsce, biorąc pod uwagę prawne i taktyczne rozwiązania przyjęte w tym zakresie w innych krajach oraz efektywność prowadzonych śledztw. Jednocześnie zaproponował nowe rozwiązania prawne, organizacyjne i taktyczne, które mogą być użyteczne w praktyce wymiaru sprawiedliwości.
Michał Kaczmarski
absolwent Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie w 2014 roku obronił doktorat na temat taktycznych i prawnych aspektów zwalczania prania pieniędzy w Polsce; praca doktorska otrzymała w 2015 roku nagrodę w XVI Edycji Konkursu im. Prof. Tadeusza Hanauska na Pracę Roku z Dziedziny Kryminalistyki w kategorii ? prace doktorskie; w sferze naukowej autor koncentruje się wokół zagadnień związanych z kryminalistyką i zastosowaniem jej zdobyczy w walce z przestępczością gospodarczą, w szczególności przestępczością białych kołnierzyków oraz praniem pieniędzy; przez wiele lat współpracował z firmami doradczymi wspierając klientów w przeciwdziałaniu, wykrywaniu i zwalczaniu przestępczości gospodarczej.