Prawo dla lekarzy psychiatrów. Nowe regulacje, problemy i dylematy. Wydanie 2 rozszerzone
- Autor: Anna Jacek Błażej Kmieciak Emilia Sarnacka
- Wydawca: Difin
- ISBN: 978-83-8270-349-8
- Data wydania: 2024
- Liczba stron/format: 250/B5
- Oprawa: miękka
Cena detaliczna
-
69.00 zł
62.10 zł
- Najniższa cena z ostatnich 30 dni: 62.10 zł
- Darmowa dostawa odzzzz 200 zł
- Wysyłka w ciągu 24h
10% taniej
Spis treści:
Wykaz skrótów
Wstęp do wydania drugiego
Wprowadzenie
Rozdział 1. Podstawy prawoznawstwa (propedeutyka prawa)
Emilia Sarnacka
Rozdział 2. Wykonywanie zawodu lekarza psychiatry
Emilia Sarnacka
Rozdział 3. Zasady udzielania świadczeń zdrowotnych przez lekarzy psychiatrów
Emilia Sarnacka
Rozdział 4. Odpowiedzialność prawna
Anna Jacek
Rozdział 5. Leczenie szpitalne w rodzaju opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień
Błażej Kmieciak
Rozdział 6. Prawa pacjenta oddziału psychiatrycznego
Błażej Kmieciak
Rozdział 7. Opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień w systemie powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego
Anna Jacek
Bibliografia
Prof. UAM dr. hab. Jędrzej Skrzypczak:
Monografia w sposób przystępny, klarowny i syntetyczny prezentuje podstawowe instytucje prawa medycznego, ze szczególnym uwzględnieniem specyfiki pracy lekarzy psychiatrów. Autorami są dr n. prawn. Anna Jacek, dr hab. n. prawn. Błażej Kmieciak, prof. APS, dr n. o zdr. Emilia Sarnacka. Taki dobór Autorów gwarantuje z jednej strony profesjonalne i różnorodne zarazem podejście do prezentowania omawianych zagadnień, a z drugiej zrozumienie potrzeb i oczekiwań środowiska medycznego w tym zakresie. Publikacja ta jest godna polecenia nie tylko dla młodych adeptów sztuki lekarskiej, a tym samym przydatna dla uczestników kursów z prawa medycznego podczas stażu lekarskiego, jak i specjalizacji, ale także dla tych wszystkich lekarzy psychiatrów, którzy borykają się na co dzień z wieloma pytaniami dotyczącymi prawa medycznego.
Anna Jacek dr, absolwentka prawa Filii UMCS w Rzeszowie, pracuje na Wydziale Socjologiczno-Historycznym Uniwersytetu Rzeszowskiego, współpracownik Kancelarii Prawa Gospodarczego Steczkowska i Wspólnicy z siedzibą w Warszawie oraz Wiceprzewodnicząca Wojewódzkiej Komisji ds. Orzekania o Zdarzeniach Medycznych w Rzeszowie.
Błażej Kmieciak profesor uczelni, doktor habilitowany nauk prawnych, socjolog, pedagog specjalny i bioetyk. Ukończył Szkołę Praw Człowieka oraz Szkołę Profilaktyki Uzależnień. Posiada uprawnienia mediatora. Odbywał kursy organizowane przez ONZ oraz Uniwersytety: Genewski Stanford, Columbia Harvarda i Georgetown dotyczące psychiatrii społecznej, ochrony praw dziecka oraz przeciwdziałaniu przemocy wobec dzieci. Przez osiem lat pełnił funkcję Rzecznika Praw Pacjenta Szpitala Psychiatrycznego, był ekspertem Rzecznika Praw Pacjenta do spraw bioetycznych. Był też członkiem Zespołu ds. Ochrony Autonomii Rodziny i Życia Rodzinnego przy Ministerstwie Sprawiedliwości. Pracuje w Zakładzie Prawa Medycznego Uniwersytetu Medycznego w Łodzi. Od 2020 r. jest Przewodniczącym Państwowej Komisji ds. pedofilii.
Emilia Sarnacka dr, absolwentka prawa. Pracownik Zakładu Prawa Medycznego i Deontologii Lekarskiej Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku oraz Zakładu Ekonomiki, Prawa i Zarządzania Szkoły Zdrowia Publicznego Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego w Warszawie.
Piśmiennictwo
Andrzejewski M ., Prawna ochrona rodziny, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa
1999 .
Augustynowicz A ., Budziszewska-Makulska A ., Ustawa o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw
Pacjenta – komentarz, CeDeWu, Warszawa 2010 .
Augustynowicz A ., Problem zgody pacjenta na zabiegi i czynności diagnostyki laboratoryjnej,
„Diagnostyka laboratoryjna” 2012, nr 1 .
Augustynowicz A ., Tajemnica zawodowa lekarza, „Medycyna Rodzinna” 2012, nr 4 .
Baka K ., Machulak G ., Pietraszewska-Macheta A ., Sidorko A ., Ustawa o świadczeniach opieki
zdrowotnej. Komentarz, Wolters Kluwer buisness, Warszawa 2010 .
Bakula P ., Regulaminy ośrodków a prawa człowieka, „Terapia . Uzależnienia i współuzależnienia”
2012, nr 5 .
Balicki M ., Przymus w psychiatrii – regulacje i praktyka, PiM, 1999, nr 1 . Balter M ., Dziecko
niczyje, Wydawnictwo BiS, Warszawa 2001 .
Barnov S . i in ., Upośledzenie umysłowe, [w:] H .J . Freyberger, W . Schneider, R .D . Steglitz (red .),
Kompendium psychiatrii, psychoterapii, medycyny psychosomatycznej, Wydawnictwo Le-
karskie PZWL, Warszawa 2005 .
Barzycka-Banaszczyk M ., Prawo pracy, C .H . Beck . Warszawa 2010, wydanie 13 . Bilikiewicz A .,
Słownik terminologiczny, [w:] A . Bilikiewicz (red .), Psychiatria – podręcznik dla studentów
medycyny, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2006 .
Bek D ., Hanc J ., Rola mediacji i mediatora w postępowaniu w przedmiocie odpowiedzialności
zawodowej lekarza, Przegląd Prawa Medycznego, 2021, nr 1–2 .
Boratyńska M ., Konieczniak P ., Prawa pacjenta, Delfin, Bydgoszcz 2003 .
Borkowska-Sztachańska M ., Kłoszewska I ., Jaroszewska A ., Wasilewska A ., Niektóre aspekty
zgody i kompetencja pacjentów do jej wyrażania, „Psychiatria i Psychologia Kliniczna” 2016,
nr 2 .
Borski M ., Postępowanie z projektami kodeksów jako przykład szczególnego trybu ustawodaw-
czego, Roczniki Administracji i Prawa, Rok XIII .Bibliografia 241
Bujny J ., Prawa pacjenta – między autonomią a paternalizmem, C .H . Beck, Warszawa 2007 .
Bączyk-Rozwadowska K ., Odpowiedzialność cywilna za szkody wyrządzone przy leczeniu.
Zarys wykładu, TNOiK, Toruń 2007, wyd . 1 .
Cekiera C ., Uzależnienie, [w:] A . Muszala (red .), Encyklopedia Bioetyki, Polwen, 2009 .
Cihen S .B ., Autyzm wczesnodziecięcy, [w:] A .A . Lazarus, A .W . Colman, Psychopatologia, Zysk
i S-ka, Warszawa 2001 .
Coelho P ., Odpoczywając w więzieniu, [w:] P . Grace i in ., Wolność – istota bycia człowiekiem,
G+J, Warszawa 2009 .
Cohen J ., Levy S .J ., Chorzy psychicznie nadużywający substancji psychoaktywnych, Państwowa
Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Warszawa 1998 .
Davies Ch ., Goffman’s Concept of the Total Institution: Criticism and Revision , „Human Studies”
1989, no . 12 .
Dąbrowski S ., Pietrzykowski J ., Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego. Komentarz, Warszawa
1997 .
Dercz M ., Rek T ., Ustawa o działalności leczniczej. Komentarz, Wolters Kluwer, Warszawa 2012 .
Duda J ., Komentarz do ustawy o ochronie zdrowia psychicznego, wyd . 3, LexisNexis, Warszawa
2012 .
Filar M ., Krześ S ., Marszałkowska-Krześ E ., Zaborowski P ., Odpowiedzialność lekarzy i zakładów
opieki zdrowotnej, LexisNexis, Warszawa 2004 .
Fiutak A ., Prawo w medycynie, C .H . Beck, Warszawa 2011 .
Fiutak A . i in ., Zawody w ochronie zdrowia. Wymogi kwalifikacyjne i obowiązki zawodowe,
zasady zatrudniania i wynagradzania, Beck Info Biznes, Warszawa 2014 .
Gałecki P ., Bobińska K ., Eichstaedt K ., Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego. Komentarz,
wyd . 2, Wolters Kluwer, Warszawa 2016 .
Gałuszka M., Nowe zjawiska w relacji lekarz – pacjent w kontekście rozwoju internetu, „Przegląd
Socjologiczny” 2012, nr 2 .
Gibiński M ., Konty-Gibińska W ., Gibińska-Styła J ., Dokumentacja medyczna w praktyce lekarza
dentysty, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2015 .
Gmurzyńska E ., Morek R ., O problemach dotyczących rozstrzygania spraw o błędy lekarskie
i o roli mediacji, ADR, 2011, nr 3 .
Goffman E ., Instytucje totalne. O pacjentach szpitali psychiatrycznych i mieszkańcach innych
instytucji totalnych, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2011 .
Góralczyk K ., Prawo innych osób do informacji o stanie zdrowia oraz decydowania o badaniu
pacjenta w ustawodawstwie polskim, [w:] U . Drozdowska, A . WnukiewiczKozłowska, Prawa
pacjenta, Difin, Warszawa 2016 .
Górski A ., Dąbrowski D ., Tajemnica zawodowa lekarza psychiatry i jej ujawnienie, [w:] A . Jacek,
E . Sarnacka, Prawo medyczne dla lekarzy psychiatrów, Difin, Warszawa 2014 .
Gruszczyńska-Młodożeniec A ., Pierzgalska K ., Wybrane zagadnienia prawne w psychiatrii.
Wywiad z prof. S. Dąbrowskim, „Wiadomości Psychiatryczne” 2004, nr 4 .
Haberko J ., Aktualna wiedza medyczna a stosowanie homeopatii, „Medyczna Wokanda”, Poznań
2009 .242 Bibliografia
Habrat B ., Zaburzenia psychiczne spowodowane przyjmowaniem substancji psychoaktywnych,
[w:] A . Bilikiewicz (red .), Psychiatria – podręcznik dla studentów medycyny, Psychiatria:
Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2006 .
Habrat B ., Waldman W ., Sein Annad J ., Postępowanie w alkoholowych zespołach abstynencyjnych,
„Przegląd Lekarski” 2012, nr 8 .
Jacek A ., Ozóg K ., Przestrzeganie praw pacjenta przez personel medyczny, „Hygeia Public
Health” 2012, nr 47 .
Jacek A ., Sarnacka E ., Prawo medyczne i orzecznictwo lekarskie. Repetytorium do LEK i LDEK,
PZWL, Warszawa 2014 .
Jarosz M .J ., Kawczyńska-Butrym Z ., Włoszczak-Szubzda A ., Modele komunikacyjne relacji
lekarz–pacjent–rodzina, „Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu” 2012, t . 18, nr 3 .
Karkowska D ., Prawa pacjenta, Wydawnictwo ABC, Warszawa 2004 .
Karkowska D ., Prawa pacjenta psychiatrycznego, [w:] M . Wojciechowska (red .), Problemy zdro-
wia psychicznego, Wydawnictwo AHE, Łódź 2010 .
Karkowska D ., Ustawa o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta. Komentarz, wyd . 3,
Wolters Kluwer, Warszawa 2016 .
Karlik P ., Tajemnica zawodowa lekarza w procesie karnym w świetle ostatnich zmian, „Medyczna
Wokanda” 2016, nr 8 .
Kiedrzynek M ., Status i szczególne zadania Rzecznika Praw Pacjenta Szpitala Psychiatrycznego
w przepisach ustawy o ochronie zdrowia psychicznego, [w:] U . Drozdowska, A . Wnukiewicz-
-Kozłowska (red .), Prawa pacjenta, Difin, Warszawa 2016 .
Kla-Lic J ., Pogranicze psychiatrii, czyli o zaburzeniach osobowości, [w:] J . Maciaszek, P . Bucoń,
(red .), Ochrona zdrowia psychicznego. Wybrane zagadnienia społeczno-prawne, Wydawnic-
two KUL, Stalowa Wola 2011 .
Klimek D ., Kontraktowa forma świadczenia pracy w ochronie zdrowia – szansa czy zagrożenie?,
„Polityka Społeczna” 2010, nr 7 .
Kmieciak B ., „Przepis na granicy”, czyli współczesne wyzwania w obszarze ochrony praw pacjenta
szpitala psychiatrycznego, „Prawo i Medycyna” 2016, nr 4 .
Kmieciak B ., Biegły psychiatra jako strażnik praw pacjenta, [w:] B . Lewandowski (red .), Biegły
w polskim systemie prawnym, Instytut na rzecz Kultury Prawnej Ordo Iuris, Warszawa 2016 .
Kmieciak B ., Choroba społeczne szalona, „Medycyna Praktyczna – Psychiatria” 2015, nr 2 .
Kmieciak B ., Dobre imię pacjenta, „Medycyna Praktyczna – Psychiatria” 2015, nr 5 .
Kmieciak B ., Poszukując zdrowia przeszukano szafkę , „Psychiatria” 2014, nr 4 .
Kmieciak B ., Przymus leczenia osób uzależnionych od alkoholu: Archaizm prawa czy też aktu-
alność rozwiązań?, „Fides et Ratio” 2017, nr 31 .
Kmieciak B ., Stosowanie preparatów przeciwpsychotycznych o przedłużonym działaniu depot,
u chorych pacjentów przyjętych do szpitala na podstawie art. 24 ustawy o ochronie zdrowia
psychicznego: dylematy medyczne, prawne i etycznym, „Psychiatria i psychologia kliniczna”
2008, nr 4 .
Kmieciak B ., Wprowadzenie tzw. specustawy dotyczącej kierowania groźnych przestępców do
ośrodków terapii osobowości – kontekst społeczno-prawny, „Psychiatria i Psychologia Kli-
niczna” 2013, nr 4 .Bibliografia 243
Kmieciak B ., Przymus bezpośredni z perspektywy proponowanych zmian ustawy o ochronie zdro-
wia psychicznego, „Medycyna Praktyczna – Psychiatria” 2017, nr 6 .
Konieczniak P ., Status prawny opiekuna faktycznego w prawie medycznym, PiM, 2014, nr 2 .
Kowalska A .J ., Pacian J ., Pacian A ., Prawne aspekty komunikacji lekarz – pacjent, „Roczniki
Nauk Prawych” 2010, t . XX, nr 2 .
Kozłowska K .B ., Wystąpienie Rzecznika Praw Pacjenta do Marszałków Województw, Biuro
Rzecznika Praw Pacjenta, 28 wrzesień 2012 .
Kozłowska K .B ., List do Macieja Hamankiewicza, Prezesa Naczelnej Izby Lekarskiej, Biuro Rzecz-
nika Praw Pacjenta, Warszawa 2012 .
Kubiak R ., Prawo medyczne, C .H . Beck, Warszawa 2009 .
Kubiak R ., Tajemnica medyczna, C .H . Beck, Warszawa 2015, d ./el . Legalis .
Kubicka-Kraszyńska U ., Otffinowska A . (oprac .), Jak przestrzegać praw pacjenta? Wskazówki
dla personelu oddziałów ginekologicznych, patologii ciąży i położniczych. Przykłady dobrych
praktyk, Fundacja Rodzić po Ludzku, Warszawa 2010 .
Kulik T .B . i in ., Prawa osób chorych psychicznie w świetle obowiązujących regulacji prawnych,
„Problemy Higieny i Epidemiologii” 2010, nr 91 .
Langiewicz W ., Hasiorowska M ., Przymusowe hospitalizacje oraz przymus bezpośredni w od-
działach psychiatrycznych w 2006 roku na tle lat wcześniejszych, „Postępy Psychiatrii i Neu-
rologii” 2008, nr 17 .
Linke K ., Komentarz do art. 1 – art. 5 Kodeksu etyki lekarskiej, „Medyczna Wokanda” 2015, nr 7 .
Lisowska A ., Domniemanie poczytalności – krytyka reguły stosowanej w polskiej procedurze
karnej, „Folia Iuridica” 2017, nr 79 .
Marszałkowska-Krześ E ., Tajemnica zawodowa lekarza psychiatry, „Psychiatria Polska” 2015,
nr 49 .
Matyjek S ., Czy chcemy legalnych narkotyków, „Folia Iuricdica” 2006, nr 76 .
Maziarz W .M ., Problemy rozwoju telemedycyny w Polsce, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szcze-
cińskiego Studia Informatica, 2010, nr 25 (605) .
Michalik G ., Historia psychiatrii. Od prehistorii do końca starożytności w kontekście kulturowym,
społecznym i historycznym, [w:] B . Płonka-Syroka (red .), Antropologia medycyny i farmacji
w kontekście kulturowym, społecznym i historycznym, Akademia Medyczna im . Piastów
Śląskich, Wrocław 2008 .
Michalski M ., Ochrona interesu prawnego pacjenta w dostępie do świadczeń zdrowotnych finanso -
wanych ze środków publicznych wykonywana za pomocą uprawnień kontrolnych Narodowego
Funduszu Zdrowia, Acta Iuris Stetinensis, 2023, nr 5 .
Nesterowicz M ., Prawo medyczne, Dom Organizatora, wyd . VI, Toruń 2004 .
Nawrot O ., Glosa do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 7 października 2015 r. (sygn.
akt K 12/14), Przegląd Sejmowy, 2016, nr 4 (135) .
Nowacka M ., Promocja zdrowia jako czynnik medykalizacji społecznej uwagi w odniesieniu do
Karty Ottawskiej, [w:] K . Basińska, J . Halasz (red .), Etyka w medycynie – wczoraj i dziś.
Wybrane zagadnienia, Impuls, Kraków 2013 .
Nowak-Kubiak J ., Łukasik B ., Ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej, Komentarz, Wolters
Kluwer Business, Warszawa 2010 .244 Bibliografia
Nowak-Kubiak J ., Ustawa o działalności leczniczej. Komentarz, C .H . Beck, Warszawa 2016, d ./el .
Oboda M ., Zgoda pacjenta na kompleksowe leczenie – szczęście czy element sztuki medycznej?,
„Magazyn Polskiego Towarzystwa Stomatologicznego” 2005, nr 4 .
Ogiegło L . (red .), Ustawa o zawodach lekarza i lekarza dentysty. Komentarz, C .H . Beck, War-
szawa 2010 .
Osajda K . (red .), Kodeks cywilny. Komentarz, C .H . Beck, Warszawa 2017, Legalis . Osiatyński
W ., Prawa człowieka i ich granice, Społeczny Instytut Wydawniczy Znak, Kraków 2011 .
Ostrowska A ., Socjologiczne i etyczne uwarunkowania relacji lekarzy z pacjentami, [w:] J . Hart-
man, M . Waligóra (red .), Etyczne aspekty decyzji medycznych, Lex a Wolters Kluwer Busi-
ness, Warszawa 2011 .
Pawlikowska B ., Narkotyki, anoreksja i inne sekrety, Edipresse Polska, Warszawa 2016 . Perza-
nowska A ., Reprezentowanie interesów osób z trudnymi zachowaniami przyjętych do szpitali
psychiatrycznych i zabieganie o realizację ich praw, [w:] A . Rojner, J . Wygnańska (red .),
Rzecznictwo – jak skutecznie zabiegać o realizacje praw osób z autyzmem i innymi całościo-
wymi zaburzeniami rozwojowymi, Fundacja SYNAPSIS, Warszawa 2004 .
Pietraszewska-Macheta A ., Kontrola NFZ w placówkach opieki zdrowotnej, Verlag Dashofer,
Warszawa 2012 .
Pietrzykowski J ., Dąbrowski S ., Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego – komentarz, IPiN,
Warszawa 1997 .
Podgórniak M . i in ., The role of patient informed consent in the process of diagnosis andtreatment,
„Journal of Education, Health and Sport” 2016, nr 6 .
Porada S ., Formy organizacyjne udzielania świadczeń zdrowotnych przez lekarza psychiatrę, [w:]
A . Jacek, E . Sarnacka (red .), Prawo medyczne dla lekarzy psychiatrów, Difin, Warszawa 2014
Prusik M ., Zachowanie tajemnicy lekarskiej a obowiązek zawiadomienia o podejrzeniu popeł-
nienia przestępstwa, Kortowski Przegląd Prawniczy, 2014, nr 2 .
Pużyński S ., Choroba psychiczna – problemy z definicją oraz miejsce w diagnostyce i regulacjach
prawnych, Psychiatria Polska, 2007, t . XLI, nr 3 .
Pużyński S ., Dylematy współczesnej psychiatrii. Problemy kliniczne, etyczne i prawne, Eneteia,
Warszawa 2015 .
Radlińska U ., Kolwitz M ., Klauzula sumienia realizowana w prawie zawodów medycznych w Pol-
sce w kontekście realizacji Europejskiej konwencji prawa człowieka, Pomeranian J Life Sci,
2015, nr 4 (61) .
Różyńska J ., Hołówka J ., Tajemnica lekarska, „Bioetyka”, [w:] (red .) J . Różyńska, W . Hańska,
Wolters Kluwer, Warszawa 2013 .
Rydlichowska D ., Tajemnica lekarska w postępowaniu karnym, Prokuratura i Prawo, 2015, nr 9 .
Safjan M ., Bosek L . (red .), Konstytucja RP. Tom l. Komentarz do art. 1-86, C .H . Beck, Warszawa
2017 .
Sakowicz A . (red .), Kodeks postępowania karnego. Komentarz, wyd . 7, C .H . Beck, Warszawa
2016, d ./El .
Sarnacka E ., Zasady końcowe Kodeksu etyki lekarskiej, „Medyczna Wokanda” 2014, nr 6 .
Sarnacka E ., Leczenie w szpitalu psychiatrycznym. Formy i możliwości stosowania przymusu,
[w:] A . Jacek, E . Sarnacka, Prawo medyczne dla lekarzy psychiatrów, Difin, Warszawa 2014 .Bibliografia 245
Sarnacka E ., Wolontariat w DPS, [w:] A . Jacek, E . Sarnacka, K . Miaskowska-Daszkiewicz, Domy
pomocy społecznej. Organizacja i funkcjonowanie, wyd . 2, Difin, Warszawa 2016 .
Sarnacka E ., Telemedycyna i eRecepta – nowe wyzwania legislacyjne, [w:] J . Sobczak, M . Reshef,
Nowe procedury medyczne a prawo, Adam Marszałek, Warszawa 2016 .
Sarnacka E ., Telemedycyna w świetle nowych polskich regulacji prawnych, Medium, 2016, nr 2/20 .
Sasin B ., Zdolność małoletniego pacjenta do wyrażenia świadomej zgody w świetle wyroku Trybu-
nału Konstytucyjnego z dnia 11 października 2011 roku (sygn. K 16/10), [w:] A .M . Bielecki
(red .), Współczesne wyzwania prawa ochrony zdrowia, Zakład Graficzny UW, Warszawa
2013 .
Słownik współczesnego języka polskiego, t . II, Wilga, Warszawa 2000 .
Sobczak J ., Tajemnica lekarska, „Medyczna Wokanda” 2016, nr 8 .
Sobczyk A . (red .), Kodeks pracy. Komentarz, C .H . Beck, Warszawa 2017, d ./el .
Steczkowski P ., Prawa i obowiązki lekarza psychiatry. Rodzaje odpowiedzialności prawnej leka-
rza psychiatry, [w:] A . Jacek, E . Sarnacka (red .), Prawo medyczne dla lekarzy psychiatrów,
Difin, Warszawa 2014 .
Sygit B ., Wąsik D ., Leksykon prawa medycznego, Wolters Kluwer, Warszawa 2017 .
Śliwka M ., Prawa pacjenta w prawie polskim na tle prawnoporównawczym, wyd . 2, Dom Or-
ganizatora, Toruń 2010 .
Świtaj P ., Rola diagnozy psychiatrycznej w procesie stygmatyzacji osób z zaburzeniami psychicz-
nymi, „Postępy Psychiatrii i Neurologii” 2009, nr 4 .
Sztompka P ., Socjologia – analiza społeczeństwa, Znak, Kraków 2003 .
Tomza A ., Teoria wykładni prawa Jerzego Wróblewskiego a dyrektywalna koncepcja znaczenia
Kazimierza Ajdukiewicza, Studia Prawno-Ekonomiczne, t . LXXXII, 2010 .
Turzańska-Szacoń B ., Ochrona zdrowia psychicznego, Gaskor Warszawa 2012 .
Urban K ., Kmieciak B ., Tuszowy odcisk palca jako sposób wyrażenia świadomej zgody pacjenta
na zabieg operacyjny, „Medycyna Wokanda” 2017 (w druku) .
Urban K ., Art. 61 a [w:] Ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków
publicznych. Komentarz, wyd. IV (red .), A . Pietraszewska-Macheta, Warszawa 2023 .
Urbaniak M ., Cofta S ., Zasady postępowania lekarza wobec pacjenta – komentarz do art. 6 i 7
KEL, „Medyczna Wokanda” 2015, nr 7 .
Walewski P ., Władza nad psyche – rozmowa z prof. Januszem Heitzmanem, „Niezbędnik Inteli-
genta – Bioetyka: spory na życie i śmierć”, Seria tygodnika „Polityka” 2015, nr 3 .
Wciórka B ., Wciórka J . (oprac .), Osoby chore psychicznie w społeczeństwie. Komunikat z badań,
CBOS, Warszawa 2008 .
Witkowska K ., Biegły w procesie karnym, „Prokuratura i Prawo” 2013, nr 1 .
Wnuk M ., Marcinkowski J .T ., Alkoholizm – przegląd koncepcji oraz metod leczenia, „Hygeia
Public Health” 2012, nr 57 .
Wrona G ., Skrzypczak J ., Podstawy prawne odpowiedzialności zawodowej lekarzy. Uwagi de lege
lata, postulaty de lege ferenda a rozwiązania przyjęte w nowej ustawie o izbach Lekarskich,
„Medyczna Wokanda” 2009, nr 1 .
Wilk A ., Majaczenie drżenne alkoholowe: diagnostyka i leczenie, „Alkoholizm i Narkomania”
1995, nr 1 .246 Bibliografia
Wróblewski J ., Sądowe stosowanie prawa, Warszawa 1988 .
Wróblewski J ., Zagadnienia teorii wykładni prawa ludowego, Warszawa 1959 .
Wrześniewska-Wal I ., Odpowiedzialność lekarza w orzecznictwie sądów lekarskich, Warszawa
2020 .
Zajdel R ., Zajdel J ., Skuteczność podpisu pacjenta w badaniach wykonywanych przez lekarzy
medycyny pracy, „Medycyna Pracy” 2008 .
Zielińska E . (red .), Ustawa o zawodach lekarza i lekarza dentysty, ABC, Warszawa 2008 . Zieliński
M ., Wyznaczniki reguł wykładni prawa, RPEiS, LX, z . 3, 4, 1998 .
Ziółkowska A ., Kontrola świadczeniodawców prowadzona przez Narodowy Fundusz Zdrowia
w trybie art. 64 u.ś.o.z. [w:] Administracyjne procedury kontrolne: wybrane zagadnienia,
(red .) A . Gronkiewicz, A . Ziółkowska, Katowice 2016 .
Złotek A ., Granice odpowiedzialności karnej lekarza za dokonanie zabiegu leczniczego bez zgody
pacjenta, „Czasopismo prawa karnego i nauk penalnych” 2008, z . 2 .
Prawodawstwo
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r . (Dz .U . z 1997 r . Nr 78,
poz . 483 ze zm .) .
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r .
w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (Dz .Urz . L 166, 30 .04 .2004) .
Dyrektywa 2005/36/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 września 2005 r . w sprawie
uznawania kwalifikacji zawodowych (Dz .Urz . L 255, 30 .09 .2005) .
Europejska Konwencja o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności sporządzona
w Rzymie dnia 4 listopada 1950 r ., zmieniona następnie Protokołami nr 3, 5 i 8 oraz uzu-
pełniona Protokołem nr 2 (Dz .U . Nr 61, poz . 284) .
Ustawa z dnia 25 lutego 1964 r . – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t .j . Dz .U . z 2023 r . poz . 2809 .) .
Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r . – Kodeks cywilny (t .j . Dz .U . z 2024 r . poz . 1061) .
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r . – Kodeks pracy (t .j . Dz .U . z 2023 r . poz . 1465 ze zm .) .
Ustawa z dnia 17 listopada 1964 r . – Kodeks postępowania cywilnego (t .j . Dz .U . z 2023 r . poz .
1550 ze zm .) .
Ustawa z dnia 21 listopada 1967 r . o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej
(t .j . Dz .U . z 2017 r . poz . 1430 ze zm .) .
Ustawa z dnia 20 maja 1971 r . – Kodeks wykroczeń (t .j . Dz .U . z 2023 r . poz . 2119) .
Ustawa z dnia 16 września 1982 r . prawo spółdzielcze (t .j . Dz .U . z 2024 r . poz . 593) .
Ustawa z dnia 26 października 1982 r . o postępowaniu w sprawach nieletnich (t .j . Dz .U . z 2018
r . poz . 969 ze zm .) .
Ustawa z dnia 26 października 1982 r . o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoho-
lizmowi (t .j . Dz .U . z 2023 r . poz . 2151) .
Ustawa z dnia 30 sierpnia 1991 r . o zakładach opieki zdrowotnej (t .j . Dz .U . z 2007 r . Nr .14,
poz . 89 ze zm .) .
Ustawa z dnia 7 stycznia 1993 r . o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach
dopuszczalności przerywania ciąży (t .j . Dz .U . z 2022 r . poz . 1575) .Bibliografia 247
Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r . o ochronie zdrowia psychicznego (t .j . Dz .U . z 2024 r . poz . 917) .
Ustawa z dnia 5 grudnia 1996 r . o zawodach lekarza i lekarza dentysty (t .j . Dz .U . z 2023 r . poz .
1516 ze zm .) .
Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r . – Kodeks karny (t .j . Dz .U . z 2024 r . poz . 17) .
Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r . – Kodeks postępowania karnego (t .j . Dz .U . z 2024 r . poz . 37) .
Ustawa z 24 czerwca 1999 r . o wykonywaniu inicjatywy ustawodawczej obywateli (t .j . Dz .U .
z 2018 r . poz . 2120) .
Ustawa z 14 kwietnia 2000 r . o umowach międzynarodowych (t .j . Dz .U . z 2020 r . poz . 127) .
Ustawa z dnia 20 lipca 2000 r . o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów
prawnych (t .j . Dz .U . z 2019 r . poz . 1461) .
Ustawa z dnia 15 września 2000 r . – Kodeks spółek handlowych (t .j . Dz .U . z 2024 r . poz . 18
ze zm .) .
Ustawa z dnia 27 lipca 2001 r . o diagnostyce laboratoryjnej (t .j . Dz .U . z 2022 r . poz . 2162 ) .
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r . o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t .j . Dz .U .
z 2024 r . poz . 935 ze zm .) .
Ustawa z dnia 11 września 2003 r . o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych (t .j . Dz .U . z 2016 r .
poz . 1726) .
Ustawa z dnia 6 marca 2018 r . Prawo przedsiębiorców (t .j . Dz .U . z 2024 r . poz . 236) .
Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r . o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków
publicznych (t .j . Dz .U . z 2024 r . poz . 146 ze zm .) .
Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r . o przeciwdziałaniu narkomanii (t .j . Dz .U . z 2023 r . poz . 1) .
Ustawa z dnia 6 listopada 2008 r . o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (t .j . Dz .U .
z 2024 r . poz . 581) .
Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r . o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych
u ludzi (t .j . Dz .U . z 2024 r . poz . 924) .
Ustawa z dnia 2 grudnia 2009 r . o izbach lekarskich (t .j . z 2021 r . poz . 1342 ze zm .) .
Ustawa z dnia 15 kwietnia 2011 r . o działalności leczniczej (t .j . Dz .U . z 2024 r . poz . 799) .
Ustawa z dnia 12 maja 2011 r . o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przezna-
czenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych (t .j . Dz .U . z 2024 r . poz . 930) .
Ustawa z dnia 15 lipca 2011 r . o zawodach pielęgniarki i położnej (t .j . Dz .U . z 2024 r . poz . 814) .
Ustawa z dnia 20 lutego 2015 r . o zmianie ustawy kodeks karny oraz niektórych innych ustaw
(Dz .U . z 2015 r . poz . 396) .
Ustawa z dnia 25 września 2015 r . o zawodzie fizjoterapeuty (t .j . Dz .U . z 2023 r . poz . 1213
ze zm .) .
Ustawa z dnia 9 października 2015 r . o zmianie ustawy o systemie informacji w ochronie zdro-
wia oraz niektórych innych ustaw (Dz .U . z 2015 r . poz . 1991) .
Ustawa z dnia 24 listopada 2017 r . o zmianie ustawy o ochronie zdrowia psychicznego oraz
niektórych innych ustaw (Dz .U . z 2017 r . poz . 2439) .
Ustawa z dnia 10 maja 2018 r . o ochronie danych osobowych (t .j . Dz .U . z 2019 r . poz . 1781) .
Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r . w sprawie „Zasad techniki
prawodawczej” (t .j . Dz .U z 2016 r . poz . 283 ze zm .) .248 Bibliografia
Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 29 kwietnia 2004 r .
w sprawie dokumentacji przetwarzania danych osobowych oraz warunków technicznych
i organizacyjnych, jakim powinny odpowiadać urządzenia i systemy informatyczne służące
do przetwarzania danych osobowych (Dz .U . z 2004 r . Nr 100, poz . 1024) .
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 13 stycznia 2006 r . w sprawie szczegółowego trybu
i sposobu działania Rzecznika Praw Pacjenta Szpitala Psychiatrycznego (t .j . Dz .U . z 2020
r . poz . 2242) .
Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 22 grudnia 2011 r . w sprawie obowiązkowego ubez-
pieczenia odpowiedzialności cywilnej podmiotu wykonującego działalność leczniczą (Dz .U .
z 2011 r . Nr 293, poz . 1729) .
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 24 kwietnia 2012 r . w sprawie wykazu świadczeń
zdrowotnych stwarzających podwyższone ryzyko, których udzielenie wymaga zgody (Dz .U .
z 2012 r . poz . 494) .
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 26 marca 2019 r . w sprawie szczegółowych wymagań,
jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia podmiotu wykonującego działal-
ność leczniczą (t .j . Dz .U . z 2022 r . poz . 402) .
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 21 grudnia 2018 r . w sprawie stosowania przymusu
bezpośredniego wobec osoby z zaburzeniami psychicznymi (t .j . Dz .U . z 2023 r . poz . 731) .
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 13 lipca 2012 r . w sprawie szczegółowego sposobu
postępowania w sprawach przyjęcia oraz wypisania ze szpitala psychiatrycznego (Dz .U .
z 2012 r . poz . 854) .
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 19 czerwca 2019 r . w sprawie świadczeń gwaranto-
wanych z zakresu opieki psychiatrycznej i leczenia uzależnień ( Dz .U . z 2019 r . poz . 1285
ze zm .) .
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 14 października 2020 r . w sprawie sposobu ogłaszania
o postępowaniu w sprawie zawarcia umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej,
składania ofert, powoływania i odwoływania komisji konkursowej, jej zadań oraz trybu
pracy (Dz .U . z 2020 r . poz . 1858) .
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 8 września 2015 r . w sprawie ogólnych warunków
umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej (t .j . Dz .U . z 2023 r . poz . 1194) .
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 6 kwietnia 2020 r . w sprawie rodzajów, zakresu i wzo-
rów dokumentacji medycznej oraz sposobu jej przetwarzania (t .j . Dz .U . z 2024 r . poz . 798) .
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 5 sierpnia 2016 r . w sprawie szczegółowych kryteriów
wyboru ofert w postępowaniu w sprawie zawarcia umów o udzielanie świadczeń opieki
zdrowotnej (Dz .U . z 2016 r . poz . 1372 ze zm .) .
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 13 kwietnia 2018 r . w sprawie recept (t .j . Dz .U .
z 2020 r . poz . 2424)
Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 30 lipca 1992 r . – Regulamin Sejmu Rzeczy-
pospolitej Polskiej (t .j . M .P . z 2022 r . poz . 990) .
Zarządzenie Prezesa NFZ nr 63/2015/DSOZ z 30 września 2015 r . zmieniające zarządzenie ws .
określenia warunków zawierania i realizacji umów w rodzaju świadczenia kontraktowane
odrębnie .Bibliografia 249
Zarządzenie nr 18/2017/DSOZ Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 14 marca 2017 r .
w sprawie warunków postępowania dotyczącego zawierania umów o udzielanie świadczeń
opieki zdrowotnej ze zm .
Obwieszczenie nr 1/2024 Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 23 lutego 2024r .
w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu zarządzenia w sprawie określenia warunków za-
wierania i realizacji umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w rodzaju opieka
psychiatryczna i leczenie uzależnień ze zm .
Zarządzenie nr 60/2022/DK Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 29 kwietnia 2022 r .
w sprawie kontroli prowadzonych przez Narodowy Fundusz Zdrowia ze zm .
Zarządzenie nr 51/2024/DSOZ Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 21 maja 2024 r .
zmieniające zarządzenie w sprawie warunków postępowania dotyczącego zawierania umów
o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej
Orzecznictwo
Uchwała składu siedmiu sędziów Sadu Najwyższego – Izba Karna z dnia 19 stycznia 1994 r .,
sygn . akt I KZP 15/94, opubl . OSNKW 1995 nr 1-2, poz . 1, s . 1, OSP 1995 nr 5, poz . 110,
Legalis) .
Wyrok SN Izba Cywilna z 8 sierpnia 2007 r ., sygn . akt I CSK 125/07, opubl . OSP 2008 nr 7-8,
poz . 72 .
Wyrok Sądu Najwyższego Izba Cywilna z dnia 8 lipca 2010 r ., sygn . Akt II CSK 108/10, opubl .
Legalis .
Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 czerwca 2013 r, sygn . akt I PK 293/12, opubl . Legalis .
Wyrok SN Izba Cywilna z dnia 24 września 2015 r ., sygn . akt V CSK 738/14, opubl . Legalis .
Postanowienie SN Izba Karna z 28 kwietnia 2016 r ., sygn . akt I KZP 24/15, opubl . Legalis .
Uchwała Trzech Sędziów SN z dnia 8 listopada 2016 r ., sygn . akt III CZP 66/16 .
Wyrok SA w Rzeszowie I Wydział Cywilny z dnia 22 listopada 2012 r ., sygn . akt I AcA 340/12,
opubl . Legalis .
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach 21 października 2013, sygn . akt II Aka 334/13, opubl .
Legalis .
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 6 marca 2014, sygn . akt II AKa /14, opubl .
Legalis .
Wyrok SA w Łodzi z dnia 10 czerwca 2016 r ., sygn . I CSK 739/15, opubl . Legalis .
Wyrok Sądu Okręgowego w Elblągu z dnia 12 września 2013 r ., sygn . VI Ka 278/13 .
Wyrok Składu Siedmiu Sędziów NSA z dnia 19 maja 2003 r ., sygn . akt OSA 1/03 .
Postanowienie NSA z dnia 8 listopada 2012 r ., sygn . akt II OZ 958/12, opubl . Legalis .
Wyrok NSA z dnia 17 czerwca 2015 r ., sygn . akt II OSK 2770/13, opubl . Legalis .
Wyrok NSA z dnia 19 kwietnia 2016 r ., sygn . akt II OSK 2361/15, opubl . Legalis, MoP nr 10 .
Wyrok NSA z dnia 8 września 2016 r ., sygn . akt II OSK 1134/16, opubl . Legalis .
Wyrok WSA w Warszawie z dnia 13 lutego 2013 r ., sygn . akt VII SAB/Wa 217/12, opubl . Legalis .
Wyrok WSA w Szczecinie z dnia 24 kwietnia 2014 r ., sygn . I ACa 50/14, opubl . Legalis .
Wyrok WSA w Łodzi z dnia 12 czerwca 2015 r ., sygn . I ACa 1838/14, opubl . Legalis .250 Bibliografia
Wyrok WSA w Warszawie z dnia 28 października 2015 r ., sygn . akt VII SA/Wa 1565/15, opubl .
Legalis .
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 21 listopada 2018r ., sygn .akt I ACa 83/18, opubl .
Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych .
Netografia
Gajos-Kamińska D ., SN: lekarz ma badać pacjenta bezpośrednio, a nie przez szybę http://www .
rp .pl/artykul/714225-SN--lekarz-ma-badac-pacjenta-bezposrednio--a-nie-przez-szybe .ht-
ml#ap-2 (dostęp: 5 .08 .2017) .
Kruszewska M . (oprac .), Współpraca lekarzy psychiatrów z rzecznikami praw pacjenta szpitala
psychiatrycznego – dalsza korespondencja, http://www .nil .org .pl/aktual- nosci/wspolpraca-
-lekarzy-psychiatrow-z-rzecznikami-praw-pacjenta-szpitala-psychiatrycznego-dalsza-ko-
respondencja (dostęp: 19 .09 .2017) .
Kubiak R ., Kodeks etyki lekarskiej. Odcinek 3: Czy zasady Kodeksu etyki lekarskiej obowiązują
lekarza, https://www .mp .pl/etyka/podstawy_etyki_lekarskiej/82688,czy-za- sady-kodek-
su-etyki-lekarskiej-obowiazuja-lekarza (dostęp: 15 .12 .2017) .
Ostrowska S ., Telemedycyna i internet medyczny – wpływ środków komunikacji na relacje inte-
resariuszy systemu ochrony zdrowia, http://www .ptzp .org .pl/files/konferencje/kzz/artyk_
pdf_2010/118_Ostrowska_S .pdf (dostęp: 28 .08 .2017) .
Sarnecki P ., System źródeł prawa w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, wykład wygłoszony
podczas seminarium dla nowo wybranych posłów na Sejm TV kadencji, dostępny na stronie
Biura Studiów i Analiz, http://biurose .sejm .gov .pl/seminarium/ (dostęp: 29 .07 .2017) .
Świderska E . Tarnowska, Problematyka poszanowania autonomii osób chorych na anoreksję,
„Prawo i Medycyna” 2017, nr 2, źródło: http://www .prawoimedycyna .pl/in- dex .php?str=ar-
tykul&id=1526 (dostęp: 5 .08 .2017) .
Watola J ., Lekarzom nie podoba się rzecznik praw pacjenta, „Gazeta Wyborcza – Katowice”
http://katowice .gazeta .pl/katowice/1,35063,12646612,Lekarzom_nie_podoba_sie_rzecz-
nik_praw_pacjenta .html (dostęp: 19 .09 .2017) .
Wiatrowski P ., Podstawy prawa. Wprowadzenie do nauk prawnych, http://www .wiatrowskipiotr .
eu/pliki/prawoznawstwo .pdf (dostęp: 2 .08 .2017) .
Konferencja Fundacji III Kliniki Psychiatrii „Syntonia”, http://www .schizofreniaforum .edu .pl/
program .html (dostęp: 19 .09 .2017) .
Depesza PAP, SN: nagana dla psychiatry za „badanie przez szybę”, http://www .rynekzdrowia .
pl/Prawo/SN-nagana-dla-psychiatry-za-quot-badanie-przez-szybequot,112219,2 .html
(dostęp: 15 .12 .2017) .
https://www .nfz .gov .pl/o-nfz/kontrole-nfz/kontrole-ordynacji-lekarskiej-w-i-kwartale-
-2020-r-,6407 .html (dostęp: 05 .08 .2024) .
Inne dokumenty
Międzynarodowa Statystyczna Klasyfikacja Chorób i Problemów Zdrowotnych, ICD 10, t . I,
Centrum Systemów Informacyjnych Ochrony Zdrowia, Warszawa 2012 .