Penitencjarystyka z resocjalizacją instytucjonalną. Historia, stan obecny

Spis treści:

Wykaz skrótów
Wstęp

ROZDZIAŁ 1. Przedmiot badań penitencjarystyki, pedagogiki penitencjarnej i resocjalizacyjnej

ROZDZIAŁ 2. Rozwój systemów penitencjarnych – zarys problematyki

2.1. Początki rozwoju instytucji więzienia, kar oraz koncepcji poprawy uwięzionych
2.2. Domy poprawy oraz domy pracy przymusowej
2.3. Zakłady amsterdamskie
2.4. Przytułki i zakłady we Włoszech
2.5. Geneza systemu celkowego
2.6. System celkowy w odmianie pensylwańskiej
2.7. System celkowy w odmianie auburnskiej
2.8. Geneza klasycznego systemu progresywnego
2.9. System progresywny w odmianie angielskiej
2.10. System progresywny w odmianie irlandzkiej
2.11. System regresywny
2.12. Reformatoria amerykańskie
2.13. Zakłady borstalskie w Anglii

ROZDZIAŁ 3. Rozwój instytucji penitencjarnych na ziemiach polskich – zarys problematyki

3.1. Okres średniowiecza (feudalizmu)
3.2. Pierwsze domy poprawy oraz instytucje więzienne
3.3. Polska myśl penitencjarna
3.4. Wykonywanie kary pozbawienia wolności w prawie polskim XIX w.
3.5. Sytuacja więziennictwa na ziemiach polskich pod zaborami (zarys)
3.6. Penitencjarystyka w okresie II RP (okres międzywojenny)
3.7. System penitencjarny w okresie powojennym
3.8. Polskie więziennictwo w latach 1969–1989
3.9. Zmiany w przepisach prawa i polityce penitencjarnej po 1989 r.

ROZDZIAŁ 4. Rozwój koncepcji kar kryminalnych

4.1. Prawo karne w starożytności (zarys problematyki)
4.1.1. Kodeks Hammurabiego
4.1.2. Prawo mojżeszowe, Pięcioksiąg i Dekalog
4.1.3. Prawodawstwo Hetytów
4.1.4. Prawodawstwo karne starożytnej Grecji
4.1.5. Prawa helleńskie
4.1.6. Prawo w starożytnym Rzymie
4.2. Teorie (koncepcje) kary kryminalnej
4.2.1. Koncepcje bezwzględne (absolutne)
4.2.2. Koncepcje względne (utylitarne)
4.2.3. Koncepcje mieszane (eklektyczne)
4.2.4. Koncepcje sprawiedliwości naprawczej
4.2.5. Kontestatorskie koncepcje wobec kary
4.3. Funkcje kary kryminalnej oraz determinanty jej skuteczności
4.4. Aktualne nurty odpowiedzialności karnej

ROZDZIAŁ 5. Regulacje prawne oraz zasady normujące standardy wykonywania kar pozbawienia wolności, personelu i oddziaływań resocjalizacyjnych

5.1. Reguły minimalne ONZ
5.2. Europejskie Reguły Więzienne oraz sankcje alternatywne
5.3. Podstawowe zasady prawa karnego wykonawczego
5.4. Zasady oddziaływania penitencjarnego
5.5. Prawne podstawy oddziaływań resocjalizacyjnych w trakcie wykonywania kary pozbawienia wolności oraz zapobiegania przestępczości w Polsce
5.6. Zasady filozofii penitencjarnej Williama Rentzmanna
5.7. Główne zasady resocjalizacji penitencjarnej według Henryka Machela
5.8. Zagadnienia dotyczące personelu więziennego w prawie europejskim

ROZDZIAŁ 6. Struktura organizacyjna systemu penitencjarnego w Polsce

6.1. System penitencjarny w Polsce
6.2. Służba Więzienna jako istotny element systemu penitencjarnego
6.3. Typologia jednostek penitencjarnych
6.4. Statystyka skazanych i ukaranych przebywających w poszczególnych typach zakładów karnych według grup klasyfikacyjnych i systemu odbywania kary w latach 2011–2020
6.5. Rodzaje zakładów karnych
6.6. Systemy odbywania kary pozbawienia wolności
6.7. Podstawy klasyfikacji skazanych, organy jej dokonujące oraz zakres ich działań
6.8. Struktura liczbowa populacji osadzonych w polskich jednostkach penitencjarnych

ROZDZIAŁ 7. Teoretyczne podstawy oraz metodyka oddziaływań resocjalizacyjnych – założenia ogólne

7.1. Metodyka resocjalizacji – definicja i założenia
7.2. Psychologiczne inspiracje oddziaływań resocjalizacyjnych – założenia ogólne
7.2.1. Metody pracy resocjalizacyjnej w teoriach psychodynamicznych
7.2.2. Metody pracy resocjalizacyjnej w teoriach behawioralnych
7.2.3. Metody pracy resocjalizacyjnej w teoriach kognitywno-behawioralnych
7.2.4. Metody pracy resocjalizacyjnej w teoriach humanistycznych
7.3. Modele (koncepcje) resocjalizacji skazanych
7.4. Procedury oddziaływań resocjalizacyjnych
7.4.1. Oddziaływania psychotechniczne
7.4.2. Oddziaływania socjotechniczne
7.4.3. Oddziaływania kulturotechniczne
7.4.4. Wdrożenie do samowychowywania
7.5. Metody oddziaływań realizowane w jednostkach penitencjarnych
7.5.1. Metody wpływu osobistego
7.5.2. Metody wpływu sytuacyjnego
7.5.3. Metody wpływu społecznego
7.5.4. Metody zorganizowane
7.5.5. Metody psychokorekcyjne
7.6. Środki i formalno-proceduralne sposoby oddziaływań penitencjarnych podejmowane w zakładach karnych oraz ich podstawy prawne

ROZDZIAŁ 8. Penitencjarne procedury oraz programy resocjalizacyjne realizowane w zakładach karnych

8.1. Diagnozowanie penitencjarne – cele i funkcje
8.2. Badania osobopoznawcze skazanych
8.3. Prognozowanie kryminologiczno-społeczne oraz penitencjarne (czynniki prognostyczne)
8.4. Programowanie oddziaływania resocjalizacyjnego – indywidualny program oddziaływań (IPO)
8.5. Procedura oceniania i opiniowania skazanych
8.6. Programy resocjalizacyjne o charakterze grupowym realizowane przez działy penitencjarne
8.7. Resocjalizacyjne programy realizowane przy współpracy z Unią Europejską

ROZDZIAŁ 9. Instytucjonalno-prawne sposoby wspomagania readaptacji społecznej zawarte w kodeksie karnym oraz kodeksie karnym wykonawczym

9.1. Mediacja po wyroku
9.2. Zezwolenia na czasowe opuszczenie terenu zakładu karnego
9.3. Warunkowe przedterminowe zwolnienie
9.4. Pomoc postpenitencjarna

ROZDZIAŁ 10. Funkcje i zadania personelu penitencjarnego i terapeutycznego – podstawy prawne

10.1. Personel penitencjarny w świetle konwencji międzynarodowych (wybrane aspekty)
10.2. Struktura i personel działów penitencjarnych – charakterystyka
10.3. Funkcje działów penitencjarnych, kwalifikacje personelu oraz zadania wychowawców w polskim prawodawstwie
10.4. Rola i zadania psychologów penitencjarnych
10.5. Zadania ośrodków diagnostycznych
10.6. Personel i zadania działów/oddziałów terapeutycznych

ROZDZIAŁ 11. Specyfika oddziaływań wychowawczych wobec różnych kategorii skazanych

11.1. Skazani zakwalifikowani do kategorii „niebezpiecznych”
11.2. Skazani recydywiści
11.3. Skazani odbywający karę po raz pierwszy
11.4. Skazani – młodociani
11.5. Skazane kobiety
11.6. Skazani długoterminowi
11.7. Skazani – cudzoziemcy
11.8. Skazani zakwalifikowani do odbywania kary w systemie terapeutycznym
11.8.1. Skazani z niepsychotycznymi zaburzeniami psychicznymi lub upośledzeni umysłowo
11.8.2. Skazani z zaburzoną preferencją seksualną
11.8.3. Skazani uzależnieni od alkoholu
11.8.4. Skazani uzależnieni od środków psychotropowych lub substancji odurzających

ROZDZIAŁ 12. Alternatywne środki wobec kary pozbawienia wolności oraz ich readaptacyjny wymiar

12.1. Kary nieizolacyjne
12.1.1. Kara grzywny
12.1.2. Kara ograniczenia wolności
12.2. Nieizolacyjne środki reakcji prawnokarnej na przestępstwo
12.2.1. Środki karne
12.2.2. Środki probacyjne
12.2.3. System dozoru elektronicznego
12.3. Rola i zadania kuratora sądowego w kontekście readaptacji społecznej skazanych w warunkach probacji
12.4. Wpływ środowiska rodzinnego na readaptację społeczną skazanych w trakcie stosowania kar nieizolacyjnych oraz systemu probacji
12.5. Próba oceny skuteczności readaptacyjnej stosowania kar nieizolacyjnych oraz systemu probacji

Bibliografia

Załącznik nr 1. Program postępowania penitencjarnego wobec osadzonych stwarzających poważne zagrożenie społeczne lub poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa zakładu
Załącznik nr 2. Programy realizowane w Zakładzie Karnym w Rzeszowie przy współpracy z samorządem lokalnym, urzędami państwowymi i organizacjami pozarządowymi oraz programy autorskie

Wstęp

Ambrozik W. (2008), Czynniki społecznej readaptacji byłych przestępców. W: B. Urban,
J. Stanik (red.), Resocjalizacja. Teoria i praktyka pedagogiczna, t. 2. Warszawa: WN PWN,
s. 184–196.
Ambrozik W., Stępniak P. (1999), Problemy organizacji i zarządzania więzieniem. Poznań–
Kalisz–Warszawa: Wyd. UAM i CZSW, COSSW.
Ambrozik  W.,  Zieliński  F.  (2003),  Młodociani  mordercy.  Studia  nad  agresją  i  zbrodnią.
Poznań: Wyd. UAM i PTPN.
Andrews D.A., Bonta J. (2006), The psychology of criminal conduct. New York: Taylor and
Francis.
Bałandynowicz  A.  (1998),  Zapobieganie  przestępczości  –  studium  prawno-porównawcze
w zakresie polityki kryminalnej. Warszawa: Zakład Poligraficzny „Primum”.
Bałandynowicz A. (2002), Probacja. System sprawiedliwego karania. Warszawa: „C. F. Mül-
ler Lex Utilis”.
Bałandynowicz, A. (2003). System probacji - kary średniej mocy i środki wolności dozo-
rowanej  jako  propozycja  sprawiedliwego  karania.  W:  T.  Bulenda,  R.  Musidłowski
(red.), System penitencjarny i postpenitencjarny w Polsce, (s. 330–357). Warszawa: ISP.
Bałandynowicz A. (1996), Probacja – system sprawiedliwego karania – podstawy aksjo-
logiczne.  W:  B.  Hołyst,  S.  Redo  (red.),  Problemy  więziennictwa  u  progu  XXI  wieku,  
(s. 48–68). Warszawa–Wiedeń–Kalisz: CZSW.
Bałandynowicz A. (2008), Profilaktyka i   środki probacyjne w praktyce resocjalizacyj-
nej. W: B. Urban, J.M. Stanik (red.), Resocjalizacja. Teoria i praktyka pedagogiczna, t. 2,  
(s. 81–122). Warszawa: WN PWN.
Barczykowska  A.  (2015),  Zastosowanie  modelu  R-N-R  w  diagnozie  resocjalizacyj-
nej  dorosłych  sprawców  przestępstw  –  rozwiązania  angielskie.  Studia  Edukacyjne,  
34, 243–263.
Barnes H.E., Teeters N.K. (1950), New Horizons in Criminology. New York: Prentice-
-Hall, Inc.
Bartkowicz Z., Chudnicki A. (2015), Konflikty z  prawem byłych wychowanków mło-
dzieżowych ośrodków wychowawczych. Resocjalizacja Polska, 10.
Bartusiak  B.  (2011),  Kara  śmierci  w  świetle  sporu  o  racjonalizację  kary,  Warszawa:  Wyd.  
C.H. Beck.326 Bibliografia
Bauman Z. (2000), Globalizacja. Warszawa: PIW.
Bauman Z. (2005), Europa niedokończona przygoda. Kraków: Wyd. Literackie.
Beccaria C. (1959), O przestępstwach i karach. Warszawa: Wyd. Prawnicze.
Bedyński  K.  (1988),  Kształtowanie  się  struktury  organizacyjnej  więziennictwa.  
W: P. Wierzbicki (red.), Rozwój penitencjarystyki w PRL. Warszawa: Wyd. Prawnicze.
Bedyński  K.,  Wołowicz  M.  (1989),  Zbiorowe  protesty  w  zakładzie  penitencjarnym
– próba definicji, klasyfikacja przyczyn i metodologiczne propozycje badań zjawiska.
Przegląd Penitencjarny i Kryminologiczny, 7.
Bentham J. (1958), Wprowadzenie do zasad moralności i prawa. Warszawa: PWN.
Bębas S. (2009), Rodzinne uwarunkowania resocjalizacji więźniów. W: F. Kozaczuk (red.),
Zagadnienia readaptacji społecznej skazanych. (s. 184–196). Rzeszów: Wydawnictwo Uni-
wersytetu Rzeszowskiego.
Bieńkowska E. (2011), Mediacja w sprawach karnych. Warszawa.
Bielicki E. (1991), Młodociani przestępcy, ich wartości i orientacja wartościująca, Bydgoszcz:
Wyd. WSP.
Bielicki E. (2005), Z problematyki resocjalizacyjnej. Patologia społeczna. Patologia indywidu-
alna. Etiologia kryminalna. Kara, Bydgoszcz: Wyd. KPSW.
Bieńkowska  E.  (2012),  O  unormowaniu  mediacji  w  sprawach  karnych,  Prokuratura
i Prawo, nr 1.
Błachut J., Gaberle A., Krajewski K. (1999), Kryminologia, Gdańsk: „Arche”.
Bohart, A.C., Greening, T. (2001), Humanistic psychology and positive psychology. Ame-
rican Psychologist, 56(1), 81–82.
Bogunia L., Godyła R. (2001), Oczekiwania skazanych w zakresie pomocy od społeczeń-
stwa. W: B. Hołyst, W. Ambrozik, P. Stępniak (red.), Więziennictwo. Nowe wyzwania.
Warszawa–Poznań–Kalisz: Wyd. UAM, CZSW, COSSW.
Bramska M. (1997), Kobiety pozbawione wolności. Biuletyn RPO 32. Stan i węzłowe pro-
blemy polskiego więziennictwa. Materiały. Warszawa: RPO.
Bramska M. (2001), Realizacja prawa skazanych do kształcenia. W: B. Hołyst, W. Ambro-
zik,  P.  Stępniak  (red.),  Więziennictwo.  Nowe  wyzwania.  Warszawa–Poznań–Kalisz:
Wyd. UAM, CZSW, COSSW.
Bramska  M.,  Kurek  A.,  Schmidt  D.  (2000),  System  programowanego  oddziaływania
w warunkach zakładu karnego zamkniętego. Biuletyn RPO 42. Stan i węzłowe problemy
polskiego więziennictwa. Materiały. Warszawa: RPO.
Braun  P.  (2013),  Osoba  niepełnosprawna  w  izolacji  penitencjarnej.  Niepełnosprawność  
– Zagadnienie, Problemy, Rozwiązania, II(7).
Budohoska W, Włodarski Z. (1970), Psychologia uczenia się: przegląd badań eksperymental-
nych i teorii. Warszawa: PWN.
Bulenda T. (2003), Charakterystyka populacji więziennej. W: T. Bulenda, R. Musidłowski
(red.), System penitencjarny i postpenitencjarny w Polsce, (s. 224–249). Warszawa: Wyd. ISP.
Bulenda T., Musidłowski R. (1997), Zmiany w regulaminach wykonywania tymczaso-
wego aresztowania i kary pozbawienia wolności. Przegląd Więziennictwa Polskiego, 14.327 Bibliografia
Bulenda T., Musidłowski R. (1998), Nowe regulaminy więzienne. Przegląd Więziennictwa
Polskiego, 20–21.
Bulenda  T.,  Musidłowski  R.  (2003),  Nowelizacja  kodeksu  karnego  wykonawczego
w 2003 r. Analiza i ocena. Przegląd Więziennictwa Polskiego, 40–41.
Cegielska J. (2005), Kobieta w więzieniu. Forum Penitencjarne, 7.
Cegielska J., Kowalski W. (2005), Więzienie w Gdańsku w systemie represji XX wieku. War-
szawa–Gdańsk: CZSW.
Chmurska E. (1998), Absolwenci programu „Atlantis”. Przegląd Więziennic twa Polskiego,
20–21.
Chmurska E. (2003), Skuteczność programu „Atlantis”. Przegląd Więziennic twa Polskiego,
40–41.
Chojnacka M. (2005), Niektóre elementy terapii Gestalt w pracy z osobami skazanymi
za dokonanie przestępstw z użyciem przemocy wobec osób bliskich. Przegląd Więzien-
nictwa Polskiego, 49.
Christie N. (1991), Granice cierpienia, Warszawa: Wiedza Powszechna.
Christie N. (2000), Crime Control as Industry: Towards Gluags: Western Style. London–New
York: Taylor & Francis Ltd.
Cibor R., Nawój J. (1997), Rozwiązywanie problemów alkoholowych w społeczeństwach wię-
ziennych. Cieszyn: Wyd. UŚ i OJSW.
Cieślak M. (1969), O węzłowych pojęciach związanych z sensem kary. Nowe Prawo. R. 25,
nr 1 (271), s. 195–213.
Ciosek M. (1993), Realny i idealny obraz samego siebie funkcjonariuszy Służby Więzien-
nej. Przegląd Więziennictwa Polskiego, 4–5.
Ciosek M. (1996), Człowiek w obliczu izolacji więziennej. Gdańsk: Wyd. „Stella Maris”.
Ciosek M. (2001), Psychologia sądowa i penitencjarna. Warszawa: WN PWN.
Clear B., Hardyman P., Stout B., Lucken K., Dammer H. (2000), The Value of Religion  
in Prison. An Inmate Perspective. Journal of Contemporary Criminal Justice, 1.
Clemmer D. (1958), The prison community. New York: Holt, Reinehartant Winston.
Craig L.A., Browne K.D. (2007), Metody oceny ryzyka recydywy przestępstw seksual-
nych. Dziecko Krzywdzone, 18.
Czajkowski G., Opawska E. (1996), Metody oddziaływań wobec narkomanów. W: B. Hołyst,
S. Redo (red.), Problemy więziennictwa u progu XXI wieku, (s. 486–493). Warszawa–Wie-
deń–Kalisz: Wyd. CZSW, COSSW.
Czapów C. (1993), Resocjalizacja. W: W. Pomykało (red.), Encyklopedia pedagogiczna. War-
szawa: Fundacja „Innowacja”.
Czapów C., Jedlewski S. (1971), Pedagogika resocjalizacyjna. Warszawa: WN PWN.
Czerwiec  M.  (1958),  Więzienioznawstwo.  Zarys  rozwoju  więziennictwa,  Warszawa:  Cen-
tralny Zarząd Więziennictwa.
Dawidziuk E. (2013), Traktowanie osób pozbawionych wolności we współczesnej Polsce na tle
standardów międzynarodowych. Warszawa: Wolters Kluwer Polska, Lex 166290.
Dąbkiewicz K. (2015), Kodeks karny wykonawczy. Komentarz. Warszawa: Wolters Kluwer
Polska, Lex 10220.328 Bibliografia
Dobrzeniecki  J.  (1998),  Kultura  fizyczna i   jej  uwarunkowania  w  resocjalizacji  więźniów.
Gdańsk: Wyd. AWF.
Domańska A., Szałański J. (2004), Wdrożenie do systemu oddziaływań programowanych
w wybranych zakładach karnych. W: F. Kozaczuk (red.), Resocjalizacja instytucjonalna,
(s. 208–224). Rzeszów: Wyd. UR.
Dubiel K. (2004), Przeludnienie jednostek penitencjarnych, wśród determinantów reali-
zacji międzynarodowych standardów penitencjarnych wykonania kary pozbawienia
wolności. W: F. Kozaczuk (red.), Resocjalizacja instytucjonalna. Perspektywy i zagrożenia,
(s. 53–62). Rzeszów: Wyd. UR.
Dubiel  K.  (2005),  Osoby  uzależnione  od  narkotyków  w  systemie  penitencjarnym.  
W: J. Świtka, M. Kuć, I. Niewiadomska (red.), Osobowość przestępcy a proces resocjalizacji.
Lublin: Wyd. Tow. Nauk. KUL.
Dukaczewski  E.  J.  (1990),  Rys  historyczny  rozwoju  opieki  nad  dzieckiem  społecz-
nie  niedostosowanym  (przestępczym)  w  Polsce  do  wybuchu  II  wojny  światowej.  
W: K. Pospiszyl (red.) Resocjalizacja nieletnich: doświadczenia i koncepcje, (s. 173–209).
Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
Dukaczewski E. J. (2008), Historia rozwoju praktyki resocjalizacyjnej w Polsce i na świe-
cie. W: B. Urban, J.M. Stanik (red.), Resocjalizacja, t. 1, (s. 31–73). Warszawa: WN PWN.
Dyniewski T. (1977), Cuchthaus warszawski. Kultura, 15/22.
Eysenck H., Eysenck M. (1994), Podpatrywanie umysłu: dlaczego ludzie zachowują się tak, jak
się zachowują? Gdańsk: Wyd. GWP.
Fidelus A. (2012), Determinanty readaptacji społecznej skazanych. Warszawa: Wyd. Uniwer-
sytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego.
Foucault M. (2011), Nadzorować i karać. Narodziny więzienia. Warszawa: Wyd. Aletheia.
Frankl V. E. (2010), Wola sensu: założenia i zastosowania logoterapii. Warszawa: Czarna
Owca.
Friedrich W. (2005), Diagnoza penitencjarna sprawców przestępstw. Resocjalizacja Polska, 9.
Gardocki L. (2011), Prawo karne, Warszawa: C.H. Beck.
Garland  D.  (1996),  The  Limits  of  the  Sovereign  State.  Strategies  of  Crime  Control  
in Contemporary Society. The British Journal of Criminology, 36.
Garland D. (2001), Introduction: The Meaning of Mass Imprisonment. Punishment and
Society, 3.
Giętkowski R. (2007), Kara ograniczenia wolności w polskim prawie karnym. Warszawa: Wol-
ters Kluwer Polska.
Glasser W. (1998), Choice Theory: A New Psychology of Personal Freedom. Fayettille, Texas:
Harper Collins Publishers .
Głuch W.J. (2005), Zadania penitencjarnej kultury fizycznej w  kształtowaniu społecznych norm
u jednostki aspołecznej. Lublin: Wyd. KUL.
Goffman E. (1975), Charakterystyka instytucji totalnych. W: W. Deczyński, A. Jasińska-
-Kania, J. Szacki (red.), Elementy teorii socjologicznych: materiały do dziejów współczesnej
socjologii zachodniej, (s. 149–162). Warszawa: WN PWN.
Goffman E. (2011), Instytucje totalne. Sopot: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.329 Bibliografia
Gordon M. (1990), Postępowanie ze skazanymi kobietami. W: A. Marek (red.), Księga jubi-
leuszowa więziennictwa polskiego. 1918–1988. Warszawa: Wyd. Prawnicze.
Gordon M. (1998a), Skazani niepełnosprawni psychicznie. W: P. Wierzbicki (red.), Roz-
wój penitencjarystyki w PRL. Warszawa: Wyd. Prawnicze.
Gordon M. (1998b), Psychologiczno-psychiatryczne przesłanki resocjalizacji sprawców
przestępstw przeciwko osobom bliskim. W: J. Szałański (red.), Wina, kara, na dzie ja,
przemiana. Łódź–Warszawa–Kalisz: Wyd. UŁ, CZSW, COSSW.
Gordon M. (2001), Poczucie winy i samoocena własnego zachowania u sprawców prze-
stępstw przeciwko osobom bliskim. W: J. Szałański (red.), Wina, kara, nadzieja, prze-
miana. Łódź–Warszawa–Kalisz: Wyd. UŁ, CZSW, COSSW.
Gordon M., Kolarczyk T. (1993), Wspólnota Anonimowych Alkoholików. Warszawa: Wyd.
Komisji Edukacji Fundacji S. Batorego i CZZK MS.
Górny J. (1978), Prawo penitencjarne, cz. 1, Historia doktryn penitencjarnych i więziennictwa.
Warszawa: Wyd. Centralny Zarząd Zakładów Karnych.
Górny J. (1996), Elementy indywidualizacji i humanizacji karania w rozwoju penitencjarystyki.
Warszawa: Wyd. WSPS.
Górski J. (1988), Poznanie osobowości i rozwój podstawowych środków resocjalizacji.
W: P. Wierzbicki (red.), Rozwój penitencjarystyki w PRL. Warszawa: Wyd. Prawnicze.
Górski J. (1998), Psychospołeczne zagadnienia wykonywania kary pozbawienia wolności.
W: T. Szymanowski, J. Górski (red.), Wykonywanie kary pozbawienia wolności w świetle
wyników badań. Warszawa: Wyd. Prawnicze.
Górski S. (1985), Metodyka  resocjalizacji. Warszawa: Instytut Wyd. Związków Zawodo-
wych.
Gronowska B., Jasudowicz T., Mik C. (1993), Prawa  człowieka.  Dokumenty  międzynaro-
dowe. Toruń: „Comer”.
Gruszczyńska B. (2005), Trendy przestępczości w  krajach Unii Europejskiej. Przegląd
Więziennictwa Polskiego, 49.
Grzegorzewska M. (1964), Pedagogika specjalna, Warszawa.
Grześkowiak A., Wiak K. (red.) (2016), Kodeks karny. Komentarz, wyd. 4, Warszawa: Wyd.
C.H. Beck.
Hołyst B. (1983), Samobójstwo – przypadek czy konieczność. Warszawa: WN PWN.
Hołyst B. (1997), Wiktymologia. Warszawa: WN PWN.
Hołyst B. (1999), Kryminologia. Warszawa: WN PWN.
Hołyst  B.  (2003),  Zabójstwa  popełnione  przez  nieletnich.  Studium  kryminologiczne.  
W: W. Ambrozik, F. Zieliński (red.), Młodociani mordercy. Studia nad agresją i zbrodnią.
Poznań: Wyd. PTPN i UAM.
Indecki K. (2005), W sprawie definicji normatywnej terroryzmu. W: E. Pływaczewski
(red.), Przestępczość zorganizowana. Świadek koronny. Terroryzm. W ujęciu praktycznym.
Kraków: „Zakamycze”.
Iwański  Z.  (2003).  Wprowadzenie  do  pedagogiki  resocjalizacyjnej.  Płock:  Wydawnictwo
Naukowe NOVUM.330 Bibliografia
Izydorczyk B., Różańska-Kowal K. (2005), Zachowania autodestruktywne u młodzieży –
analiza porównawcza populacji dostosowanej i niedostosowanej społecznie. W: F. Koza-
czuk (red.), Resocjalizacja instytucjonalna. Perspektywy i zagrożenia, (s. 106–117). Rzeszów:
Wyd. UR.
Jarosz M. (1980), Samozniszczenie: samobójstwo, alkoholizm, narkomania. Wrocław: Osso-
lineum.
Jarzębowska-Baziak B. (1972), Praca wychowawcza w zakładzie karnym dla młodocianych.
Warszawa: Wyd. Prawnicze.
Jasiński J. (1997), Problem przeludnienia zakładów karnych. Przegląd Więziennictwa Pol-
skiego, 15.
Jaworska A. (2012), Leksykon resocjalizacji. Kraków: Wyd. Impuls.
Jaworska A. (2016), Teoretyczne podstawy procesu resocjalizacji. W: Ciosek M., Pastwa-
-Wojciechowska B. (red.), Psychologia penitencjarna, (s. 111–143). Warszawa: PWN.
Jedynak T., Stasiak K. (2008), Zarys metodyki pracy kuratora sądowego. Warszawa: Wyd.
Lexis Nexis.
Jędrzejewski M. (1961), Pierwszy zakład karny dla więźniów młodocianych. Jaworzno.
Przegląd Więziennictwa Polskiego, 2.
Kaczmarek  J.,  Kierszka  M.  (2003),  Porwania  dla  okupu.  Warszawa:  Dom  Wydawniczy
„ABC”.
Kalinowski, M. (2008), Resocjalizacja w ujęciu pedagogicznym. Struktura procesu reso-
cjalizacji. W: B. Urban, J.M. Stanik (red.), Resocjalizacja. Teoria i praktyka pedagogiczna,
t. 1, (s. 234–236). Warszawa: Pedagogium, WN PWN,.
Karl Z. (1962), Krótki zarys organizacyjny więziennictwa polskiego w latach 1944–1956.
Przegląd Więziennictwa Polskiego, 2.
Katz D., Kaln R. L. (1979), Społeczna psychologia organizacji. Warszawa: WN PWN.
Keller K. (2005), Skazani „niebezpieczni” a wybrane problemy praktyki penitencjarnej.
W:  E.  Pływaczewski  (red.),  Przestępczość  zorganizowana.  Świadek  koronny.  Terroryzm.
W ujęciu praktycznym. Kraków: „Zakamycze”.
Kędzierski,  W.  (2008),  Determinanty  resocjalizacji  penitencjarnej  –  wybrane  aspekty.  
W: F. Kozaczuk (red.), Efektywność oddziaływań resocjalizacyjnych, (s. 53–64). Rzeszów:
Wyd. UR.
Kędzierski W. (2009), Organizacyjno-prawne i psychospołeczne uwarunkowania resocjali-
zacji instytucjonalnej (wybrane aspekty). W: F. Kozaczuk (red.), Prawne i socjokulturowe
uwarunkowania profilaktyki społecznej i resocjalizacji, (s. 302–317). Rzeszów: Wyd. UR.
Kiryluk M. (2000), Przygotowanie skazanego do życia po zwolnieniu (w trybie art. 164
i 165 KKW). Biuletyn RPO 42. Stan i węzłowe problemy polskiego więziennictwa. Mate-
riały. Warszawa: RPO.
Kieżun W. (1998), Sprawne zarządzanie organizacją. Zarys teorii i praktyki. Warszawa: Ofi-
cyna Wydawnicza SGH.
Kochanowski J. (2005), Powrót do retrybutywizmu. Palestra, 50/11–12, 575–576.
Kolarczyk T., Kubiak R., Wierzbicki P. (1984), Przestępczość kobiet. Aspekty kryminologiczne
i penitencjarne. Warszawa: Wyd. Prawnicze.331 Bibliografia
Konarzewski K. (1987), Podstawy teorii oddziaływań wychowawczych. Warszawa: WN PWN.
Konopczyński M. (2006), Metody twórczej resocjalizacji. Warszawa: WN PWN.
Konopczyński M. (2007), Twórcza resocjalizacja w warunkach penitencjarnych. Utopia
czy rzeczywistość? W: B. Urban (red.), Adekwatność polskiego systemu  penitencjarnego
i resocjalizacyjnego do współczesnych rozmiarów przestępczości. Mysłowice: Wyd. GWSP.
Konopczyński M. (2017), Mechanizmy destygmatyzacji społecznej. Resocjalizacja Polska, 14.
Koranyi K. (1961), Powszechna historia państwa i prawa, t. 1, Starożytność. Warszawa: Wyd.
PWN.
Korecki J. (1988), Kara 25 lat pozbawienia wolności w Polsce. Warszawa: Wyd. Prawnicze.
Korecki J., Wrona S., Górski J. (1977), Negatywne  przejawy  podkultury  więziennej,  środki
i sposoby przeciwdziałania. Warszawa: Wyd. CZZK.
Kosewski M. (1977), Agresywni przestępcy. Warszawa: Wiedza Powszechna.
Kosewski, M. (1985), Ludzie w sytuacjach pokusy i upokorzenia. Warszawa: Wiedza Pow-
szechna.
Kostewicz T. (1991), Wykonywanie kary pozbawienia wolności wobec więźniów politycz-
nych w latach 1944–1956. Przegląd Więziennictwa Polskiego, 1.
Kostewicz T. (1996), Terror i represje. W: Polacy wobec przemocy 1944–1956. Warszawa:
Wyd. „Editions Spotkania”.
Kowalski  W.  (1996),  Zwalczanie  nielegalnego  posiadania  narkotyków  i  leków  psycho-
tropowych. W: B. Hołyst, S. Redo (red.), Problemy więziennictwa u progu XXI wieku,  
(s. 352–359). Kalisz–Warszawa: Wyd. CZSW, COSSW.
Kowalski W. (2001), Zagrożenia ze strony przestępczości zorganizowanej dla organów
ścigania  i  organów  sprawiedliwości  ze  szczególnym  uwzględnieniem  Służby  Wię-
ziennej. W: W. Ambrozik, B. Hołyst, P. Stępniak (red.), Więziennictwo. Nowe wyzwania.
Warszawa–Poznań–Kalisz: Wyd. CZSW, COSSW, UAM.
Kowalski W. (2003), Dwie strony krat. Z historii więziennictwa w Gdańsku. Gdańsk: Druk
ZK w Czarnem.
Kowalski W. (2004), Korupcja w Służbie Więziennej w świetle doświadczeń lat 1995–2004.
Przegląd Więziennictwa Polskiego, 43.
Kowalski W., Pobłocki E. (1996), Osadzeni z środowiska przestępczości zorganizowanej.
W: B. Hołyst, S. Redo (red.), Problemy więziennictwa u progu XXI wieku. Warszawa–
–Wiedeń–Kalisz: Wyd. CZSW, COSSW.
Kowalski H., Kuryłowicz M. (red.) (1996), Kara śmierci w starożytnym Rzymie. Lublin.
Kozera M., Marek S., Paian S. (1961), Ośrodki pracy więźniów w województwie katowic-
kim w latach 1950–1957. Przegląd Więziennictwa Polskiego, 2.
Kozłowska A. (2009), Czynniki utrudniające społeczną readaptację skazanych w aspek-
cie ich aktywizacji zawodowej. W: F. Kozaczuk (red.), Zagadnienia readaptacji społecznej
skazanych, (s. 141–149). Rzeszów: Wydawnictwo UR.
Kozłowski  S.  (2000),  Amerykański  system  więziennictwa.  Przegląd  Więziennictwa  
Polskiego, 28–29.
Krukowski A. (1961), Angielski system więzienny. Warszawa: Wyd. UW.332 Bibliografia
Krukowski A. (1983), Prawne podstawy resocjalizacji i zapobiegania przestępczości, Warszawa:
WN PWN.
Krzymuski E. (1923), Historja filozofji prawa  . Kraków: Krakowska Spółka Wydawnicza.
Krzymuski E. (1921) System prawa karnego ze stanowiska nauki i trzech kodeksów, obowiązu-
jących w Polsce. Kraków: Krakowska Spółka Wydawnicza.
Krzymuski E. (1918), Zarys ogólnych instytucyi prawa karnego. Kraków: Księgarnia Leona
Frommera.
Kuć M. (2011), Prawne podstawy resocjalizacji. Warszawa: C.H. Beck.
Kunderewicz  C.  (1990),  Najstarsze  prawa  świata.  Łódź:  Wydawnictwo  Uniwersytetu
Łódzkiego.
Kumaniecki K. (2003), Tukidydes. Wojna peloponeska, III. Warszawa: Wyd. Czytelnik.
Kupiec  H.  (2013),  Zmiany  w  poziomie  kompetencji  społecznych  jako  wskaźnik  (nie)
efektywności resocjalizacji nieletnich. Opuscula Sociologica, 2.
Kury H. (2002), Postawy punitywne i ich znaczenie. W: J. Czapska, H. Kury (red.), Mit
represyjności albo o znaczeniu prewencji kryminalnej (The Myth of Repression or: The Impor-
tance of Crime Prevention). Kraków: „Zakamycze”.
Kuźma Z. (2001), Sytuacja skazanych i tymczasowo aresztowanych zakwalifikowanych jako
niebezpieczni (art. 88 § 3 kkw). W: W. Ambrozik, B. Hołyst, P. Stępniak (red.), Więzien-
nictwo. Nowe wyzwania. Warszawa–Poznań–Kalisz: Wyd. UAM, CZSW, COSSW.
Kwieciński A. (red.) (2013), Postępowanie z wybranymi grupami skazanych w polskim systemie
penitencjarnym. Warszawa: Wyd. Lex.
Lasocik Z. (2000), Uspołecznienie więzień. Przegląd Więziennictwa Polskiego, 28–29.
Lasocik Z. (2003), Zabójca zawodowy i na zlecenie. Kraków: „Zakamycze”.
Lasocik Z. (2005), Więzienia w USA: moje wizyty. Warszawa: IPSiR, Uniwersytet Warszawski.
Lelental  S.  (1971),  Badanie  osobowości  sprawców  przestępstw  dla  potrzeb  wymiaru
i  wykonania  kary  pozbawienia  wolności.  Zeszyty  Naukowe  Uniwersytetu  Łódzkiego,
Nauki Humanistyczno-Społeczne, I/77.
Lelental  S.  (1999),  Odroczenie  warunkowego  zwolnienia  na  czas  niezbędny  na  przy-
gotowanie skazanego do życia po zwolnieniu z zakładu karnego, art. 164–165 kkw.  
W: P. Hofmański, G. Szczygieł (red.), Model społecznej readaptacji skazanych w reformie
prawa karnego. Aktualne problemy prawa karnego wykonawczego. Białystok: „Temida 2”.
Lelental S. (2000), Warunkowe przedterminowe zwolnienie w orzecznictwie Sądu Naj-
wyższego i Sądów Apelacyjnych. Lata 1998–2000 (I półrocze). Przegląd Więziennictwa
Polskiego, 28–29.
Lelental S. (2001), Rządowy projekt nowelizacji kk i  kkw. Propozycja zmian przepisów
o warunkowym zwolnieniu. Prezentacja i ocena. Przegląd Więziennictwa Polskiego, 32–33.
Lelental S. (2005), Warunkowe przedterminowe zwolnienie w orzecznictwie Sądu Najwyż-
szego i Sądów Apelacyjnych w latach 2003–2004. Przegląd Więziennictwa Polskiego, 49.
Lelental S. (2012), Kodeks karny wykonawczy. Komentarz. Warszawa.
Lernell L. (1967), Podstawy nauki polityki kryminalnej. Studia z zagadnień przestępstwa, odpo-
wiedzialności i kary. Warszawa: Wyd. Prawnicze.333 Bibliografia
Lernell L. (1975), Rozważania o przestępstwie i karze na tle zagadnień współczesności. War-
szawa: PWN.
Lernell L. (1997), Podstawowe zagadnienia penologii. Warszawa: Wyd. Prawnicze.
Lernell L. (1978), Współczesne  zagadnienia  polityki  kryminalnej: Problemy  kryminologiczne
i penologiczne. Warszawa: Wyd. Prawnicze.
Lesiński B. (2002), Prawo babilońskie. W: A. Gulczyński, B. Lesiński, J. Walachowicz,
J. Wiewiorowski (red.), Historia państwa i prawa. Wybór tekstów źródłowych. Poznań:
Wyd. ARS BONI ET AEQUI.
Lesiński  B.  (2002),  Prawo  żydowskie.  W:  A.  Gulczyński,  B.  Lesiński,  J.  Walachowicz,
J. Wiewiorowski (red.), Historia państwa i prawa. Wybór tekstów źródłowych. Poznań:
Wyd. ARS BONI ET AEQUI.
Lester D., Lester G. (1975), Crime and Passion: Murder and the Murderer. Chicago: Nelson Hall.
Lewicki  A.,  Paryzek  L.,  Waligóra  B.  (1974),  Podstawy  psychologii  penitencjarnej.  
W: A. Lewicki (red.), Psychologia kliniczna. Warszawa: WN PWN.
Linowski K. (2003), Leczenie przemocy w zakładzie karnym. W kręgu teorii i praktyki peniten-
cjarnej. Ostrowiec Św.: Stowarzyszenie na rzecz Wyższej Szkoły Biznesu i Przedsię-
biorczości.
Linowski K. (2005), Warunkowe zwolnienie w teorii i praktyce penitencjarnej. Ostrowiec Św.:
Stowarzyszenie na rzecz Wyższej Szkoły Biznesu i Przedsiębiorczości.
Linowski K., Nowicka J. (2004), System terapeutyczny dla więźniów uzależnionych od alkoholu.
Ostrowiec Św.: Stowarzyszenie na rzecz Wyższej Szkoły Biznesu i Przedsiębiorczości.
Linowski K., Wysocki J. (2006), Oddziaływanie psychokorekcyjne na skazanych agresywnych
w warunkach penitencjarnych. Ostrowiec Św.: Stowarzyszenie na rzecz Wyższej Szkoły
Biznesu i Przedsiębiorczości.
Lyons L. (2010), Historia kar cielesnych. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona.
Machel H. (1977), Deprywacja młodocianych a zakład pracy. Warszawa: Wyd. CRZZ.
Machel  H.  (1983),  Propozycja  modelu  ośrodka  pracy  skazanych  dla  młodocianych
i dorosłych nierecydywistów (koncepcja, organizacja, wdrożenie i ocena). Przegląd
Penitencjarny i Kryminologiczny, 3.
Machel  H.  (1986),  Przepustka  a  problemy  seksualne  skazanych.  Przegląd  Penitencjarny
i Kryminologiczny, 9–10.
Machel H. (1988), Zakłady karne dla młodocianych. W: P. Wierzbicki (red.), Rozwój peni-
tencjarystyki w PRL. Warszawa: Wyd. Prawnicze.
Machel  H.  (1990–1991),  Niektóre  problemy  etyki  zawodowej  funkcjonariuszy  Służby
Więziennej. Przegląd Penitencjarny i Kryminologiczny, 18.
Machel  H.  (1994a),  Personel  więzienny  w  świetle  Europejskich  Reguł  Więziennych.  
W: S. Kawula, H. Machel (red.), Młodzież współczesne dewiacje i patologie. Toruń: Wyd.
Adam Marszałek.
Machel H. (1994b), Wprowadzenie do pedagogiki penitencjarnej. Gdańsk: Wyd. UG.
Machel  H.  (1995a),  Uświadomienie  seksualne  młodocianych  przestępców  a  zagroże-
nie HIV/AIDS. W: K. Kmiecik-Baran (red.), HIV/AIDS, aspekty medyczne i społeczne.
Gdańsk: Wyd. UG334 Bibliografia
Machel H. (1995b), Orientacja w funkcjonowaniu podkultury więziennej a skuteczność
kierowania zakładem penitencjarnym. Przegląd Więziennic twa Polskiego, 12–13.
Machel H. (1996), Instytucja przepustki – nadzieje i niebezpieczeństwa. W: B. Hołyst,
S. Redo (red.), Problemy więziennictwa u progu XXI wieku. Warszawa–Wiedeń–Kalisz:
Wyd. CZSW, COSSW.
Machel H. (1997), Personel więzienny jako kategoria zawodowa i jako przedmiot zainte-
resowań badawczych. W: J. Iwanek (red.), Ludzie – instytucje – idee. Katowice: Wyd. UŚ.
Machel H. (1998), Kara śmierci jako kontragresja. Przegląd Więziennictwa Polskiego, 20–21.
Machel H. (2001), Psychospołeczne uwarunkowania pracy resocjalizacyjnej personelu więzien-
nego. Gdańsk: Wyd. UG.
Machel H. (2003a), Pomoc społeczna i praca socjalna jako czynniki wspierające resocja-
lizację. W: K. Marzec-Holka (red.), Pomoc społeczna. Praca socjalna. Teoria i praktyka.
Bydgoszcz: Wyd. Akademii Bydgoskiej.
Machel H. (2003b), Resocjalizacja zabójców w polskich zakładach karnych – oczekiwa-
nia i możliwości. W: W. Ambrozik, F. Zieliński (red.), Młodociani mordercy. Studia nad
agresją i zbrodnią. Poznań: Wyd. PTPN i UAM.
Machel H. (2003c), Więzienie jako instytucja karna i resocjalizacyjna. Gdańsk: „Arche”.
Machel H. (2011), Resocjalizacja penitencjarna – trzy uwarunkowania procesu. Resocjali-
zacja Polska, 2.
Macias Z. (1983), Od historii do współczesności. Gazeta Penitencjarna, 6.
Majchrzyk  Z.  (2003),  „Niezrozumiałe”  motywy  zabójstw  dokonanych  przez  młodo-
cianych. W: W. Ambrozik, F. Zieliński (red.), Młodociani mordercy. Studia nad agresją
i zbrodnią. Poznań: Wyd. PTPN i UAM.
Majchrzyk Z. (2004), Nieletni, młodociani, dorośli zabójcy i mordercy. Gdzie kończy się norma,
a zaczyna patologia. Warszawa: Wyd. Instytut Psychiatrii i Neurologii.
Malec J. (1997), Z problematyki kary pozbawienia wolności. Biuletyn RPO 32. Stan i węzłowe
problemy polskiego więziennictwa. Materiały, cz. 2. Warszawa: RPO.
Malec J. (1999), Sondażowe badania opinii więźniów o nasileniu i przeciwdziałaniu prze-
stępczości w ich środowisku. Przegląd Więziennictwa Polskiego, 22–23.
Mamak K. (2017), Dozór elektroniczny – rozważania na tle kary pozbawienia wolności,
kary ograniczenia wolności oraz przestępstwa samouwolnienia (art. 242 § 1 k.k.). Cza-
sopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych, 3.
Malezini M. (red.) (2010), System prawa karnego, t. 6. Kary i środki karne. Poddanie sprawcy
próbie. Warszawa: Wyd. C.H. Beck.
Melezini M. (red.) (2016), System prawa karnego. t. 6. Kary i inne środki reakcji prawnokar-
nej. Warszawa: Wyd. C.H. Beck.
Marcjanik M. (1997), Polska grzeczność językowa. Kielce: Wyższa Szkoła Pedagogiczna.
Marczak M. (2009). Resocjalizacyjne programy penitencjarne realizowane przez Służbę Wię-
zienną w Polsce. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Marek A. (1990), Rola kary pozbawienia wolności na tle tendencji w polityce kryminal-
nej. W: A. Marek (red.), Księga jubileuszowa więziennictwa polskiego 1918–1988. War-
szawa: Wyd. Prawnicze.335 Bibliografia
Marek A. (2010), Kodeks karny. Komentarz. Warszawa: Wolters Kluwer Polska.
Marinissen J. (1989), The Problem with Prisons. W: M. Camhi (Ed.), The Prisons Expe-
rience. Tokyo: TUTTLE-IPC.
Martinson  R.  (1983),  What  Works?  Questions  and  Answers  about  Prison  Reform.  
The Public Interest, 35.
Maslach, Ch. (2011). Wypalenie – w perspektywie wielowymiarowej. W: H. Sęk (red.),
Wypalenie zawodowe. Przyczyny i zapobieganie. Warszawa: WN PWN.
Mathiesen T. (2006) Prison on Trial. Winchester: Waterside Press,
Matliński W. (1998), Zagospodarowanie czasu wolnego. W: P. Wierzbicki (red.), Rozwój
penitencjarystyki w PRL. Warszawa: Wyd. Prawnicze.
Marzec-Holka K. (2004), Dzieciobójstwo. Przestępstwo uprzywilejowane czy zbrodnia? Byd-
goszcz: Wyd. Akademii Bydgoskiej.
Mazur  K.  (1996),  Wpływ  kultury  na  proces  resocjalizacji  w  warunkach  więziennych.  
W: B. Hołyst, S. Redo (red.), Problemy więziennictwa u progu XXI wieku. Kalisz–War-
szawa: Wyd. CZSW, COSSW.
Mądrzycki T. (1973), Warunki i metody zmian postaw. W: S. Nowak (red.), Teorie postaw.
Warszawa: WN PWN.
McCorkle L.W., Korn R. (1954), Resocialisation within walls. Annals of American Academy
of Political and Social Science.
Michta  D.,  Szczepański  A.  (2013),  Mediacja  w  postępowaniu  wykonawczym.  Palestra,
58/7–8.
Mikszewski K. (2005), Przemiana, słabnięcie czy upadek podkultury więziennej. Przegląd
Więziennictwa Polskiego, 49.
Misztal H. (2000), Postępowanie z więźniami niebezpiecznymi. Kalisz: Wyd. COSSW.
Mitoraj  W.  (1995),  Osobowość  podnosząca.  Zgodność  modelu  z  Międzynarodowymi
Regułami Więziennymi i jego przydatność w określeniu kryteriów rekrutacji, kierun-
ków i metod kształtowania funkcjonariuszy Służby Więziennej. W: Nabór i szkolenie
Służby Więziennej w polskim systemie penitencjarnym. Diagnoza. Ocena. Prognoza. Kalisz:
Wyd. COSSW.
Moczydłowski P. (1994), Więziennictwo – od systemu totalitarnego do demokratycz-
nego, Przegląd Więziennictwa Polskiego, 8.
Moczydłowski  P.  (2003),  Więziennictwo  w  okresie  transformacji  ustrojowej  w  Polsce
1989–2003. W: T. Bulenda, R. Musidłowski (red.), System  penitencjarny  i  postpeniten-
cjarny w Polsce. Warszawa: Wyd. Inst. Spraw Publicznych.
Murzynowski A. (2004), Aktualność idei resocjalizacji w zakładach karnych. W: W. Ambro-
zik, P. Stępniak (red.), Służba Więzienna wobec problemu resocjalizacji penitencjarnej. Poznań–
–Kalisz–Warszawa: Wyd. CZSW, COSSW, UAM.
Musidłowski R., Nawój J. (2002), Postępowanie ze sprawcami przestępstw seksualnych
w Czechach, Przegląd Więziennictwa Polskiego, 34–35.
Najder M. (1988), Zatrudnienie skazanych. W: P. Wierzbicki (red.), Rozwój penitencjary-
styki w PRL. Rozwój penitencjarystyki w PRL. Warszawa: Wyd. Prawnicze.336 Bibliografia
Nawój J. (1995), Niektóre zagadnienia doboru roli zawodowej funkcjonariusza więzien-
nego i kierowania jego rozwojem. W: Nabór i szkolenie Służby Więziennej w polskim sys-
temie penitencjarnym. Diagnoza. Ocena. Prognoza. Kalisz: Wyd. COSSW.
Nawój J. (1996), Zapobieganie ucieczkom skazanych z miejsca zatrudnienia poza tere-
nem zakładów karnych. W: B. Hołyst, S. Redo (red.), Problemy więziennictwa u progu
XXI wieku. Kalisz–Warszawa: Wyd. CZSW, COSSW.
Nawój  J.  (1998),  Syndrom  wypalenia  zawodowego  funkcjonariuszy  więziennych.  
W: J. Szałański (red.), Wina, kara, przemiana, nadzieja. Łódź: Wydawnictwo UŁ.
Nawój J. (2006), Wypalenie zawodowe funkcjonariuszy więziennych a perspektywa reali-
zacji celów wychowawczych wykonywania kary pozbawienia wolności. W: H. Machel
(red.), Wykonywanie kary pozbawienia wolności w Polsce – w poszukiwaniu skuteczności.
Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
Newcomb T. H., Turner R. H., Converse P. E. (1970), Psychologia społeczna. Warszawa: PWN.
Nęcki J., Walendziak W. (2000), Przestępczość zorganizowana. W: B. Góralczyk (red.),
Polska policja w drodze do Unii Europejskiej. Warszawa: CEUW.
Niedworok J. (1988), Matki więźniarki i ich dzieci w zakładach penitencjarnych. Zagadnienia
podstawowe. Wrocław: Wyd. UWr.
Niewiadomska-Krawczyk M. (2014), Czynności zawodowego kuratora sądowego dla doro-
słych związane z wykonywaniem kary ograniczenia wolności, NKPK, t. 33.
Nowak B. (red.) (1994a), Wprowadzenie do metodyki pracy penitencjarnej. Diagnoza psycholo-
giczno-penitencjarna. Kalisz: COSSW.
Nowak  B.  (1994b),  Cel  i  wzorce  szkolenia  personelu  penitencjarnego  w  Centralnym
Ośrodku  Szkolenia  Służby  Więziennej.  W:  S.  Kawula,  H.  Machel  (red.),  Młodzież
a współczesne dewiacje i patologie społeczne. Gdańsk: Wyd. Adam Marszałek.
Nowak B. (2004), Metody resocjalizacji. W: H. Chmielewska (red.), Zagadnienia peniten-
cjarne. Warszawa, COSSW.
Nowak  B.  (2008),  Zapomniany  eksperyment.  W:  Szczypiorno  penitencjarne  (dodatek  do
pisma Kalisia), nr 11, s. 19–22.
Obuchowski K. (1966), Psychologia dążeń ludzkich. Warszawa: PWN.
Okoń W. (1996), Nowy słownik pedagogiczny. Warszawa: Wyd. Żak.
Opora R. (2006), Rola sędziów i kuratorów w resocjalizacji nieletnich. Gdańsk: Wydawnic two
Uniwersytetu Gdańskiego.
Opora R. (2009), Ewolucja niedostosowania społecznego jako rezultat zmian w za kresie odpor-
ności psychicznej i zniekształceń poznawczych. Gdańsk: Wyd. Uniwersytetu Gdańskiego.
Opora R., Breska R., Jezierska J., Piechowicz M. (red.) (2017), Współczesne modele i strategie
resocjalizacji. Warszawa: Wyd. DIFIN.
Osiatyński W. (2003), O zbrodniach i karach. Poznań: „Media Rodzina”.
Ostrowska K. (2008), Psychologia resocjalizacyjna – w kierunku nowej specjalności psychologii.
Warszawa: Wyd. Fraszka Edukacyjna.
Pastwa-Wojciechowska  B.  (1998),  Diagnoza  i  funkcjonowanie  psychopatów  w  warun-
kach izolacji więziennej. W: J. Szałański (red.), Wina, kara, przemiana, nadzieja. Łódź:
Wyd. UŁ, CZSW, COSSW.337 Bibliografia
Pawela S. (2007), Prawo karne wykonawcze. Zarys wykładu. Kraków: Wolters Kluwer Polska.
Pawela  S.  (2010).  Kara  grzywny  w  projektach  kodeksów  karnego  i  wykonawczego  
z 1990 r. W: M. Melezini (red.), System prawa karnego, t. 6, Kary i środki karne. Poddanie
sprawcy próbie. Warszawa: Wyd. C.H. Beck.
Pawłowicz J. (2004), Lata 1945–1956 na Mokotowie. W: M. Gordon (red.), Więzienie moko-
towskie. Historia i teraźniejszość. Warszawa: Drukarnia nr 1.
Pełka-Sługocka M.D. (1969), Terapeutyczne oddziaływanie szkół zawodowych na więźniów.
Łódź: Wyd. UŁ.
Pietruczka M., Sławiński B. (1961), Segregacja więźniów. Przegląd Więziennictwa Polskiego, 2.
Pinatel J. (1968), Czy więzienie może być przekształcone w instytucję resocjalizacyjną?
Przegląd Penitencjarny, 4.
Piotrowski,  J.M.,  Ciosek  M.  (2016),  Izolacja  więzienna  jako  złożona  sytuacja  trudna.  
W: M. Ciosek, B. Pastwa-Wojciechowska (red.), Psychologia penitencjarna, (s. 428–460).
Warszawa: WN PWN.
Płatek M., Fajsta M. (2005), Sprawiedliwość naprawcza. Idea. Teoria. Praktyka. Warszawa:
„Liber”.
Pływaczewski E. (2005), Przestępczość zorganizowana z punktu widzenia polityki, teo-
rii i praktyki. W: E. Pływaczewski (red.), Przestępczość zorganizowana. Świadek koronny.
Terroryzm. W ujęciu praktycznym. Kraków: „Zakamycze”.
Pobłocki E., Kowalski W. (1996), Osadzeni sprawiający trudności wychowawcze wywo-
dzący się ze środowiska przestępczości zorganizowanej. W: B. Hołyst, S. Redo (red.),
Problemy więziennictwa u progu XXI wieku, (s. 442–453). Warszawa–Wiedeń–Kalisz:
Wyd. CZSW, COSSW.
Poklek R. (2005), Oczekiwania i preferencje skazanych dotyczące zajęć sportowych. Prze-
gląd Więziennictwa Polskiego, 47–48.
Porowski  M.  (1984),  Karanie  a  resocjalizacja.  Studia  Kryminalistyczne,  Kryminologiczne
i Penitencjarne, 14.
Pospiszyl K. (1998), Resocjalizacja. Teoretyczne podstawy oraz przykłady programów oddziały-
wań. Warszawa: Wyd. Żak.
Pospiszyl K. (2008), Współczesne prądy w naukach społecznych a teoria i praktyka reso-
cjalizacyjna. W: B. Urban, J. M. Stanik (red.), Resocjalizacja, Teoria i praktyka pedago-
giczna, t. 1, (s. 77–94). Warszawa: PWN.
Postulski K. (2016), Kodeks karny wykonawczy. Komentarz, wyd. 3. Warszawa: Wolters Klu-
wer Polska, Lex nr 1025.
Przybyliński S. (2005), Podkultura więzienna – wielowymiarowość rzeczywistości penitencjar-
nej. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Przybyliński S. (red.) (2012), Resocjalizacja penitencjarna – aktualne wyzwania i rozwiązania.
Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Przybyliński S. (2013), Więźniowie niebezpieczni – ukryty świat penitencjarny. Kraków: Ofi-
cyna Wydawnicza Impuls.
Przygoński A., Wołowicz M. (1988), Nauczanie ogólne i zawodowe. W: P. Wierzbicki
(red.), Rozwój penitencjarystyki w PRL. Warszawa: Wyd. Prawnicze.338 Bibliografia
Pstrąg D. (2004), Rola kapelana w działalności resocjalizacyjnej zakładu karnego w opi-
niach  skazanych.  W:  F.  Kozaczuk  (red.),  Resocjalizacja  instytucjonalna,  (s.  372–384).
Rzeszów: Wyd. UR.
Pustkowiak  L.  (2005),  Kontakty  skazanych  ze  światem  zewnętrznym.  Opieka.  Terapia.
Wychowanie, 1–2, 61–62.
Pyrcak J. (1996), Organizacja i zadania więziennictwa w nowej ustawie o służbie więzien-
nej. Przegląd Więziennictwa Polskiego, 12–13.
Pytka L. (2001), Pedagogika resocjalizacyjna. Wybrane zagadnienia teoretyczne, diagnostyczne
i metodyczne. Warszawa: Wyd. APS.
Pytka L. (2005), Kara, miłosierdzie, resocjalizacja. Sakralizacja versus utylizacja „ludz-
kich odpadów”. Wychowanie. Opieka. Terapia, 1–2, 61–62.
Pytka L. (2008), Różne ujęcia definicji resocjalizacji. W: B. Urban, J.M. Stanik (red.), Reso-
cjalizacja. Teoria i praktyka pedagogiczna, t. 1, (s. 73–77). Warszawa: WN PWN.
Pytka  L.  (2010),  Pedagogika  resocjalizacyjna  w  Uniwersytecie  Warszawskim:  wczoraj,
dziś, jutro? Resocjalizacja Polska (Polish Journal of Social Rehabilitation) 1, 25–52.
Pytka L., Nowak B. M. (red.) (2010), Problemy współczesnej resocjalizacji. Warszawa: Peda-
gogium.
Rabinowicz L. (1933), Podstawy nauki o więziennictwie. Warszawa: Wyd. Gebethner i Wolff.
Radochoński M. (2015), Życie seksualne w więzieniu: refleksje ogólne . W: M. Łukaszek
(red.), Wybrane problemy seksualności więźniów. Patologia społeczna, (s. 11–20). Rzeszów:
Wyd. Uniwersytetu Rzeszowskiego.
Rau Z. (2002), Przestępczość zorganizowana w Polsce i jej zwalczanie. Kraków: „Zakamycze”.
Reczek H. (1996), Oddziaływanie wychowawcze wobec ciężarnych i matek. W: B. Hołyst,
S. Redo (red.), Problemy więziennictwa u progu XXI wieku, (s. 481–485). Kalisz–War-
szawa: Wyd. CZSW, COSSW.
Rejman A. (1998), Kultura fizyczna w  zakładach penitencjarnych – ważniejsze wnioski
z przeprowadzonych badań. W: J. Szałański (red.), Wina,  kara,  przemiana,  nadzieja.
Łódź: Wyd. UŁ, CZSW, COSSW.
Rejman G. (red.) (1999), Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz. Warszawa: Wyd. C.H. Beck.
Rejman J. (2000), System wychowawczy zakładów karnych dla młodocianych. Rzeszów: Wyd.
WSP.
Rejzner  A.  (1995),  Kultura  fizyczna w   polskim  systemie  penitencjarnym.  Warszawa:  Wyd.
IPSiR UW.
Rejzner A. (1998), Kultura fizyczna w  zakładach penitencjarnych. Ważniejsze wnioski
z przeprowadzonych badań. W: J. Szałański (red.), Wina,  kara,  przemiana,  nadzieja.
Łódź–Warszawa–Kalisz: Wyd. UŁ, CZSW, COSSW.
Rejzner A., Szczepaniak P. (red.) (2009), Terapia w resocjalizacji, t. 1–2. Warszawa: Wyd. Żak.
Retzmann W. (1990), Podstawy współczesnej filozofii penitencjarnej, wykład eksperta Rady
Europy na seminarium naukowym w Popowie w dniu 23.10.1990 r.
Rękas A. (2004), Mediacja w polskim prawie karnym. Warszawa: Wyd. Ministerstwo Spra-
wiedliwości.
Rogalski Z. (1961), Szkolenie więźniów. Przegląd Więziennictwa Polskiego, 2.339 Bibliografia
Rudnik M. (1970), Warunki redukcji skazanych na krótkie kary pozbawienia wolności. Kra-
ków: Wyd. UJ.
Rutkowski  R.,  Sroka  W.  (2007),  Projekt  systemu  oddziaływań  terapeutycznych  wobec
sprawców  przestępstw  na  tle  seksualnym  w  okresie  odbywania  kary  pozbawienia
wolności. Seksuologia Polska, 5/1.
Rzepliński A. (1994), Zachodnie ustawy penitencjarne. Kalisz: Wyd. COSSW.
Rysiewicz Z., Safarewicz J., Słuszkiewicz E., Tryjarski E. (red.) (1962), Słownik wyrazów
obcych. Warszawa: PIW.
Sawa  M.  (2005),  Oddziaływania  terapeutyczne  wobec  przestępców  seksualnych.  
W: J. Świtka, M. Kuć, J. Niewiadomska (red.), Osobowość przestępcy a proces resocjalizacji,
(s. 240–254). Lublin: Wyd. Naukowe KUL.
Sielicki D. (2002), Elektroniczne monitorowanie przestępców – nowoczesna alternatywa
pozbawienia wolności. Przegląd Więziennictwa Polskiego, 47–48.
Siemaszko A. (2006), Więzienie częściej, ale na krócej. Rzeczpospolita, 27.04. 2006 r.
Siemaszko A., Gruszczyńska B., Marczewski M. (1999), Atlas przestępczości w Polsce 2, War-
szawa: Oficyna Naukowa.
Siemaszko A. Gruszczyńska B., Marczewski M. (2003), Atlas przestępczości w Polsce 3, War-
szawa: Oficyna Naukowa.
Sienkiewicz Z. (2006), Z rozważań o celach kary grzywny i dyrektywach jej wymiaru.  
W:  J.  Giezek  (red.),  Problemy  tworzenia  i  funkcjonowania  prawa.  Księga  jubileuszowa
z okazji 70 rocznicy urodzin Profesora Tomasza Kaczmarka, (s. 573–587). Kraków: Wyd.
Zakamycze.
Sikora J. (1978), Problemy resocjalizacji w świetle badań psychologicznych, Warszawa: Wyd.
Prawnicze.
Skupieńska-Mrówińska J. (1998), Wychowanie przez sztukę jako metoda oddziaływania
resocjalizacyjnego. W: J. Szałański (red.), Wina, kara, przemiana, nadzieja. Łódź: Wyd.
UŁ, CZSW, COSSW.
Sobczyszyn U. (2009), Czynniki utrudniające społeczną readaptację skazanych po odby-
ciu  kary  pozbawienia  wolności  –  ogólna  charakterystyka.  W:  F.  Kozaczuk  (red.),
Zagadnienia readaptacji społecznej skazanych, (s. 125–140). Rzeszów: Wydawnictwo UR.
Sołtysiak T. (2003), Nieletni i młodociani zbójcy. W: W. Ambrozik, F. Zieliński (red.),
Młodociani mordercy. Studia nad agresją i zbrodnią. Poznań: Wyd. PTPN i UAM.
Sójka-Zielińska K. (2011), Historia prawa. Warszawa: Wyd. LexisNexis.
Stańdo-Kawecka B. (2000), Prawne podstawy resocjalizacji. Kraków: „Zakamycze”.
Stępniak P. (2001), Pomiędzy resocjalizacją a pomocą socjalną. Dylematy współczesnej
penitencjarystyki. W: W. Ambrozik, P. Stępniak (red.), Więziennictwo. Nowe wyzwania.
Warszawa–Poznań–Kalisz: Wyd. UAM, CZSW, COSSW.
Stępniak P. (1998), Wymiar sprawiedliwości i praca socjalna w krajach Europy Zachodniej.
Poznań: Polski Dom Wydawniczy.
Stoner J., Wankel C. (1994), Kierowanie. Warszawa: PWN.
Szaszkiewicz M. (1997), Tajemnice grypserki. Kraków: Instytut Ekspertyz Sądowych.340 Bibliografia
Szczepaniak P. (2011), Konteksty pedagogiki penitencjarnej. Resocjalizacja  Polska,  t. 2,
s. 110–133.
Szczepański J. (1970), Elementarne pojęcia socjologii. Warszawa: PWN.
Szczurkiewicz T. (1969), Studia socjologiczne. Warszawa: PWN.
Szczygieł G. (2001), Przygotowanie skazanych do opuszczenia zakładu karnego (na przy-
kładzie białostockiego modelu kurateli sądowej). Przegląd Więziennictwa Polskiego, 31.
Szczygieł G. (2002), Społeczna readaptacja skazanych w polskim systemie penitencjarnym. Bia-
łystok: Temida 2.
Szczygieł  G.  (2005),  Przestępczość  zorganizowana,  aspekt  penitencjarny,  problemy
i założenia badawcze. W: E. Pływaczewski (red.), Przestępczość zorganizowana. Świadek
 koronny. Terroryzm. W ujęciu praktycznym. Kraków: „Zakamycze”.
Szecówka A. (1998), Nieletni przestępcy wobec podkultury przestępczej. Przegląd Wię-
ziennictwa Polskiego, 20 –21.
Szecówka A. (2013), Powrotność na drogę przestępczą nieletnich zwolnionych z różnych
typów zakładów poprawczych. W: B. Jezierska, A. Rejzner, P. Szczepaniak, A. Szecówka
(red.), Profilaktyka społeczna i resocjalizacja w nurtach inkluzji. Doświadczenia, problemy,
perspektywy międzynarodowe. Warszawa: Wydawnictwo IPSiR UW.
Szewczyk M. (1996), Kara pracy na cele społeczne. Na tle rozważań o przestępstwie i karze.
Kraków: Wyd. UJ.
Szczepaniak P. (2003), Kara pozbawienia wolności a wychowanie. Kalisz–Warszawa: KTPN,
UW.
Szelhaus S. (1969), Młodociani recydywiści. Społeczne czynniki wykolejenia. Warszawa: Wyd.
Prawnicze.
Szymanowska A. (2003), Więzienie i co dalej? Warszawa: Wyd. Żak.
Szymanowski T. (1968), Więźniowie młodociani w polskim prawie karnym i penitencjarnym.
Warszawa: Wyd. Prawnicze.
Szymanowski T. (1989), Powrót skazanych do społeczeństwa. Warszawa.
Szymanowski T. (1996), Przemiany systemu penitencjarnego w Polsce. Warszawa: Wyd. Inst.
Wymiaru Sprawiedliwości.
Szymanowski T. (2003b), Problemy wykonywania kary pozbawienia wolności w świetle
opinii dyrektorów zakładów karnych i  aresztów śledczych. Przegląd  Więziennictwa
Polskiego, 38–39.
Szymanowski T. (2004), Kodeks karny wykonawczy po nowelizacjach z 2003 r., Państwo
i Prawo, 3.
Szymanowski T. (2005a), Polityka karna, penitencjarna w Polsce w okresie przemian prawa
karnego. Warszawa: Wyd. UW.
Szymanowski T. (red.) (2005b), Więzienie w Gdańsku w systemach represji XX wieku. War-
szawa–Gdańsk: Wyd. CZSWMS.
Szymanowski T. (2010), Recydywa w Polsce. Zagadnienia prawa karnego, kryminologii
i polityki karnej. Warszawa: Wolters Kluwer Polska.
Szymanowski T. (2016) System dozoru elektronicznego w wykonywaniu kary pozbawienia wol-
ności. Palestra, 6 (702).341 Bibliografia
Szymanowski T., Górski J. (1982), Wykonywanie kary pozbawienia wolności w świetle wyni-
ków badań. Warszawa: Wyd. Prawnicze.
Szymanowski T., Migdał J. (2014), Prawo karne wykonawcze i polityka penitencjarna. War-
szawa: Wolters Kluwer Polska.
Szymanowski T., Świda Z. (1998), Kodeks karny wykonawczy, Komentarz. Warszawa: Wyd.
Librata.
Śliwowski J. (1972), Polska myśl penitencjarna 1946–1971. Warszawa: WN PWN.
Śliwowski J. (1975), Prawo karne. Warszawa: WN PWN.
Śliwowski J. (1981), Kara pozbawienia wolności we współczesnym świecie. Rozważania peniten-
cjarne i penologiczne. Warszawa: WN PWN.
Śliwowski J. (1982), Prawo i polityka penitencjarna. Warszawa: WN PWN.
Śliwowski  J.  (1984),  Tendencje  abolistyczne  i  skrajnie  krytyczne  w  penitencjarystyce.  
W: B. Hołyst (red.), Problemy współczesnej penitencjarystyki w Polsce. Warszawa: Wyd.
Prawnicze.
Śpiewak J. (1998), Warunkowe zwolnienie w Kodeksie karnym i Kodeksie karnym wyko-
nawczym. Przegląd Więziennictwa Polskiego, 20–21.
Świda H., Świda W. (1972), Młodociani przestępcy w więzieniu. Warszawa: Wyd. Prawnicze.
Świda W. (1986), Prawo karne. Warszawa.
Tabaszewski T. (2012), Kara śmierci. Problem etycznej dopuszczalności sankcji głównej za mor-
derstwo. Warszawa: Wyd. C.H. Beck.
Taft D.R., England R. Jr. (1964), Criminology. New York: The Macmillan Company.
Toch H. (1985), Ware houses for people. The Annals of the American Academy.
Tomaszewski  T.  (1958),  Z  zagadnień  psychologii  samodzielności.  Kwartalnik  Pedago-
giczny, 1(7).
Tumin S. (1998), Przestępczość. Prognozy XXI wieku. Warszawa: Wyd. Prószyński i S-ka.
Urban B. (1997), Zachowania dewiacyjne młodzieży. Kraków: Wyd. UJ.
Urban  B.  (2004a),  Wzmacnianie  procesu  destygmatyzacji  ex-dewianta  jako  warunek
readaptacji społecznej. Rocznik Komisji Nauk Pedagogicznych, t. LVII.
Urban  B.  (2004b),  Pedagogika  resocjalizacyjna  w  strukturze  nauk  społecznych.  
W: S. Palka (red.), Pogranicza pedagogiki i nauk pomocniczych. Kraków: Wyd. Uniwersy-
tetu Jagiellońskiego.
Urban B. (2008), Ocena rezultatów resocjalizacji. W: B. Urban, J. M. Stanik (red.), Resocja-
lizacja, Teoria i praktyka pedagogiczna, t. 1, (s. 312–317). Warszawa: PWN.
Urban B., Stanik J. M. (red.) (2008), Resocjalizacja. Teoria i praktyka pedagogiczna, t. 1–2.
Warszawa: PWN.
Urbańczyk S. (red.) (1991), Encyklopedia języka polskiego. Wrocław.
Waligóra B. (1974), Funkcjonowanie człowieka w izolacji więziennej. Poz nań: UAM.
Waligóra B. (1984), Deprywacja potrzeb osób pozbawionych wolności. W: B. Hołyst (red.),
Problemy współczesnej penitencjarystyki, t. 1, (s. 56–63). Warszawa: Wyd. Prawnicze.
Waltoś S. (2002), Między odpłatą a racjonalizmem prawa karnego. Refleksje na tle prak -
tyki karnej w Polsce. W: J. Czapska, H. Kury (red.), Mit represyjności albo o znaczeniu
prewencji kryminalnej, (s. 63–89). Kraków: „Zakamycze”.342 Bibliografia
Warylewski J. (2004), Prawo karne: część ogólna. Warszawa: Wyd. Lexis Nexis.
Warylewski  J.  (2006),  O  wybranych  funkcjach  i  celach  kary  pozbawienia  wolności.  
W: H. Machel (red.), Wykonywanie kary pozbawienia wolności w Polsce – w poszukiwaniu
skuteczności. (s. 20–32). Gdańsk: Wyd. UG.
Warylewski J. (2007), Kara: podstawy filozoficzne i historyczne. Gdańsk: Wyd. UG.
Wiśniakowska L. (red.) (2004), Słownik wyrazów obcych. Warszawa: WN PWN.
Wolska A. (2000), Model czynników ryzyka popełnienia zabójstwa. Szczecin: Wyd. US.
Wołowicz M. (1996), Charakterystyka młodocianych i młodych więźniów byłych wycho-
wanków zakładów poprawczych. W: B. Hołyst, S. Redo (red.), Problemy więziennictwa
u progu XXI wieku, (s. 207–215). Kalisz–Warszawa: Wyd. CZSW, COSSW.
Wróbel W., Zoll A. (2010), Polskie prawo karne. Część ogólna. Kraków: Wyd. Znak.
Wysocka L. (2009), Diagnoza w resocjalizacji. Warszawa: WN PWN.
Zagórski J. (1995), Więzienna liberalizacja czy nonszalancja. Prawo i Życie, 21.
Zagórski J. (2000), Wykonanie kary dożywotniego pozbawienia wolności. Biuletyn RPO
42. Stan i węzłowe problemy polskiego więziennictwa. Materiały, cz. 4. Warszawa: RPO.
Zalewski W. (2006), Mass Imprisonment – koniec marzeń o alternatywie dla kary pozba-
wienia wolności. W: H. Machel (red.), Wykonywanie kary pozbawienia wolności w Polsce
– w poszukiwaniu skuteczności. Gdańsk: Wyd. UG.
Ziembiński S. (1973), Klasyfikacja skazanych . Warszawa: Wyd. Prawnicze.
Zimbardo P., Ruch F. (1994), Psychologia i życie. Warszawa: WN PWN.
Zoll  A.  (1998),  Założenia  polityczno-kryminalne  kodeksu  karnego  w  świetle  wyzwań
współczesności. Państwo i Prawo, 9–10.
Akty prawne
Dekret Naczelnika Państwa w sprawie tymczasowych przepisów więziennych z 8 lutego
1919 r. (Dz.Pr.P.P. 1919 nr 15, poz. 202).
Dekret Naczelnika Państwa w przedmiocie organizacji okręgowych dyrekcji więziennych
z 7 lutego 1919 r. (Dz.Pr.P.P. 1919 nr 14, poz. 173).
Instrukcja nr 11 Departamentu Więziennictwa z 12 września 1950 r.
Instrukcja Nr 16 Dyrektora Generalnego SW z dnia 13 sierpnia 2010 r. w sprawie zapobie-
gania samobójstwom osadzonych.
Regulamin więzienny z 20 czerwca 1931 r. (Dz.U. 1931 nr 71, poz. 577).
Rekomendacja  Rec  (2006)  2  Komitetu  Ministrów  do  państw  członkowskich  Rady
Europy w sprawie Europejskich Reguł Więziennych (przyjęta przez Komitet Mini-
strów w dniu 11 stycznia 2006 r. na 952 posiedzeniu delegatów).
Rekomendacja Rec (2003) 23 Komitetu Ministrów dla państw członkowskich o wykony-
waniu przez administracje więzienne kary dożywotniego pozbawienia wolności oraz
innych długoterminowych kar pozbawienia wolności (przyjęta wraz z urzędowym
komentarzem przez Komitet Ministrów na jego 855. posiedzeniu w dniu 9 paździer-
nika 2003 r.).343 Bibliografia
Rekomendacja 8 (82) 17 Komitetu Ministrów Rady Europy w sprawie warunków prze-
trzymywania i traktowania więźniów niebezpiecznych z dnia 24 września 1982 r.
Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 7 marca 1928 r. w sprawie organiza-
cji więziennictwa (Dz.U. 1928 nr 29, poz. 272) – (uchylone).
Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 21 grudnia 2016 r. w sprawie regula-
minu organizacyjno-porządkowego wykonywania kary pozbawienia wolności (Dz.U.
2016, poz. 2231).
Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 13 czerwca 2003 r. w sprawie postępo-
wania mediacyjnego w sprawach karnych (Dz.U. 2003 nr 108, poz. 1020).
Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 14 sierpnia 2003 r. w sprawie sposobów
prowadzenia  oddziaływań  penitencjarnych  w  zakładach  karnych  i  aresztach  śled-
czych (Dz.U. 2003 nr 151 poz. 1469).
Rozporządzenie  Ministra  Sprawiedliwości  z  dnia  17  października  2016  r.  w  sprawie
sposobów  ochrony  jednostek  organizacyjnych  Służby  Więziennej  (Dz.U.  2016,  
poz. 1804).
Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 10 października 2016 r. w sprawie spo-
sobu oraz szczegółowych warunków wykonywania kar, środków karnych i środków
zabezpieczających w systemie dozoru elektronicznego (Dz.U. 2016, poz. 1698).
Rozporządzenie  Ministra  Sprawiedliwości  z  dnia  26  maja  2015  r.  w  sprawie  określenia
szczegółowych  warunków  technicznych  i  wymagań  funkcjonalnych,  jakie  powinny
spełniać środki techniczne służące do wykonywania dozoru elektronicznego, oraz spo-
sobu funkcjonowania systemu komunikacyjno-monitorującego (Dz.U. 2015, poz. 797).
Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 1 czerwca 2010 r. w sprawie podmio-
tów, w których jest wykonywana kara ograniczenia wolności oraz praca społecznie
użyteczna (Dz.U. 2010 nr 98, poz. 634).
Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 23 czerwca 2015 r. w sprawie czynności
administracyjnych związanych z wykonywaniem tymczasowego aresztowania oraz
kar i środków przymusu skutkujących pozbawienie wolności oraz dokumentowania
tych czynności (Dz.U. 2015 poz. 927).
Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 14 marca 2000 r. w sprawie zasad orga-
nizacji  i  warunków  przeprowadzania  badań  psychologicznych  i  psychiatrycznych
w ośrodkach diagnostycznych (Dz.U. 2000 nr 29, poz. 369).
Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 21 grudnia 2006 r. w sprawie szczegó-
łowych warunków i trybu postępowania leczniczego, rehabilitacyjnego i reintegracyj-
nego w stosunku do osób uzależnionych, umieszczonych w jednostkach organizacyj-
nych Służby Więziennej (Dz.U. 2007 nr 5, poz. 40).
Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 13 sierpnia 2003 r. dotyczące sposo-
bów załatwiania wniosków, skarg i próśb osób osadzonych w zakładach karnych oraz
aresztach śledczych (Dz.U. 2003 nr 151, poz. 1467).
Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 13 września 2017 r. w sprawie Fundu-
szu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej – Funduszu Sprawie-
dliwości (Dz.U. 2017, poz. 1760).344 Bibliografia
Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 13 czerwca 2016 r. w sprawie sposobu  
i  trybu  wykonywania  czynności  przez  kuratorów  sądowych  w  sprawach  karnych
wykonawczych (Dz.U. 2016, poz. 969).
Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 1 czerwca 2010 r. w sprawie podmio-
tów, w których jest wykonywana kara ograniczenia wolności oraz praca społecznie
użyteczna (Dz.U. nr 98, poz. 634).
Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 20 lipca 2018 r. w sprawie utworze-
nia  Wyższej  Szkoły  Kryminologii  i  Penitencjarystyki  w  Warszawie  (Dz.  U.  2018,  
poz. 1461).
Ustawa z dnia 26 lipca 1939 r. o organizacji więziennictwa (Dz.U. 1939 nr 68, poz. 457)
– (uchylona)
Ustawa z dnia 11 września 1956 r. o przejściu więziennictwa do zakresu działania Mini-
stra Sprawiedliwości (Dz.U. nr 41, poz. 188).
Ustawa z dnia 7 grudnia 1989 r. o amnestii (Dz.U.1989 nr 64, poz. 390).
Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny wykonawczy (Dz.U. 1997 nr 90, poz. 557,
z późn. zm.).
Ustawa z dnia 9 kwietnia 2010 r. o Służbie Więziennej (Dz.U. 2010 r. Nr 79, poz. 523,
z późn. zm).
Ustawa  z  dnia  24  maja  2013  r.  o  środkach  przymusu  bezpośredniego  i  broni  palnej  
(Dz. U. 2013, poz. 628).
Ustawa z dnia 5 sierpnia 2010 r. o ochronie informacji niejawnych (Dz.U. 2010 nr 182,
poz. 1228).
Ustawa z dnia 22 listopada 2013 r. o postępowaniu wobec osób z zaburzeniami psychicz-
nymi stwarzających zagrożenie wobec życia, zdrowia lub wolności seksualnej innych
osób (Dz.U. 2014, poz. 24, z późn. zm.).
Ustawa z dnia 26 lutego 1998 r. o pomocy społecznej (Dz.U. 1998 nr 64, poz. 414).
Ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. o kuratorach sądowych (Dz.U. 2001 nr 98, poz. 1071).
Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz.U.
z 1982 r. Nr 35, poz. 228, z późn. zm.).
Ustawa z dnia 15 stycznia 2015 r. o obligacjach (Dz.U. 2015, poz. 238).
Ustawa  z  dnia  20  lipca  2018  r.  Prawo  o  szkolnictwie  wyższym  i  nauce  (Dz.  U.  2018,  
poz. 1668).
Uzasadnienie rządowego projektu nowego kodeksu karnego (1998). W: Nowe kodeksy
karne – z 1997 r. z uzasadnieniem, Warszawa.
Zarządzenie  Ministra  Sprawiedliwości  z  dnia  7  lutego  1966  r.  w  sprawie  regulaminu
wykonania kary pozbawienia wolności (Dz. Urz. MS 1966 nr 2, poz.12) – (uchylony).
Zarządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 20 października 2000 r. w sprawie powsta-
nia ośrodków diagnostycznych (Dz. Urz. MS 2000, 4.14).
Zarządzenie nr 2 Dyrektora Generalnego Służby Więziennej z dnia 24 lutego 2004 r.
w sprawie szczegółowych zasad prowadzenia i organizacji pracy penitencjarnej oraz
zakresów czynności funkcjonariuszy i pracowników działów penitencjarnych i tera-
peutycznych.Zarządzenie nr 19 Dyrektora Generalnego Służby Więziennej z dnia 14 kwietnia 2016
roku w sprawie szczegółowych zasad prowadzenia i organizacji pracy penitencjarnej
oraz zakresów czynności funkcjonariuszy i pracowników działów penitencjarnych
i terapeutycznych oraz oddziałów penitencjarnych.
Zarządzenie Nr 43 /2010 Dyrektora Generalnego Służby Więziennej z dnia 13 sierpnia
2010 r. w sprawie ustalania metod i form działalności w zakresie ochrony jednostek
organizacyjnych Służby Więziennej.
Zarządzenie nr 30/2010 Dyrektora Generalnego Służby Więziennej z dnia 13 sierpnia
2010 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania dyrektorów oraz struktury organi-
zacyjnej zakładów karnych i aresztów śledczych
Źródła internetowe
Służba Więzienna, www.sw.gov.pl/statystyki .
Służba  Więzienna,  Statystyka  roczna,  http://www.sw.gov.pl/strona/statystyka-roczna
[dostęp: 7.09.2020].
Służba Więzienna, Statystyka miesięczna, https://www.sw.gov.pl/strona/statystyka--mie-
sieczna [dostęp: 9.09.2020].
Służba  Więzienna,  https://www.sw.gov.pl/galeria/domy-dla-matki-i-dziecka-w-zakladzie-
karnymgrudziadz-nr-1-i-w-zakladzie-karnym-w-krzywancu [dostęp: 7.09.2020].
Informacja  statystyczna  wymiaru  sprawiedliwości,  http://isws.ms.gov.pl  ›  baza-staty-
styczna [dostęp: 5.09.2020].
System Dozoru Elektronicznego, http://dozorelektroniczny.gov.pl [dostęp: 8.09.2020].
Rzecznik Praw Obywatelskich, https://www.rpo.gov.pl/sites/default/files/Reguly_Man -
deli.pdf [dostęp: 6.09.2020].
Najwyższa Izba Kontroli, https://www.nik.gov.pl/aktualnosci/bezpieczenstwo-osadzo-
nych.html
[dostęp: 6.09.2020].
Hasło  „system  penitencjarny”.  W:  Encyklopedia  PWN,  https://encyklopedia.pwn.pl/
haslo/system-penitencjarny;3955735.html [dostęp: 6.09.2020].
Więzienie  Presidio  Modelo  na  Kubie,  https://upload.wikimedia.org/wikipedia/com-
mons/6/66/Presidio_Modelo.JPG [dostęp: 9.09.2020].
Wnętrze więzienia Presidio Modelo na Kubie, https://pl.wikipedia.org/wiki/Plik:Presi-
dio-modelo2.JPG [dostęp: 9.09.2021].
Budynek  dawnego  Aresztu  Śledczego  w  Toruniu,  https://commons.wikimedia.org/
wiki/File:Budynek_aresztu,_piekary.jpg [dostęp: 9.09.2020].
www.kalisz.eu./files/118950095246ed840/broszura_kalisia.pdf [dostęp: 9.09.2020].