Podstawy pedagogii osoby
- Autor: Sławomir Chrost
- Wydawca: Difin
- ISBN: 978-83-8270-074-9
- Data wydania: 2022
- Liczba stron/format: 162/122x194 mm
- Oprawa: miękka
Cena detaliczna
-
47.00 zł
42.30 zł
- Najniższa cena z ostatnich 30 dni: 42.30 zł
- Darmowa dostawa od 200 zł
- Wysyłka w ciągu 24h
10% taniej
W książce autor przedstawił fundamenty pedagogii osoby, nakreślił, w jaki sposób definiowana jest osoba, czym jest majeutyka jako sztuka (samo) wychowania osoby oraz zaprezentował, jakie są główne cele pedagogii osoby i w jaki sposób były/są realizowane.
Monografia składa się z trzech rozdziałów. Pierwszy zatytułowany „Osoba ludzka – próby definicji” przedstawia rozwój historyczny i treściowy pojęcia „osoba” w trzech odsłonach: od Ojców Kapadockich do Tomasza z Akwinu, od Kartezjusza do Husserla oraz od Maritaina do Tischnera. Rozdział drugi noszący tytuł „Majeutyka osoby” wprowadza w teoretyczne rozumienie tego pojęcia oraz określa rolę tej metody w pedagogii osoby. Ostatni, trzeci rozdział publikacji to podstawowa charakterystyka pedagogii osoby w inspiracji katolickiej. Określa najważniejsze cele i sposoby realizacji procesu wychowawczego w pedagogii osoby.
W pracy wykorzystano refleksję filozoficzną i pedagogiczną wybranych myślicieli – pedagogów. Dobór wyznaczony został zgodnie z tradycją personalizmu teistycznego i polskiej myśli pedagogicznej. Wśród autorów, których refleksja podana została analizie i krytyce (oprócz klasyków personalizmu, takich jak: Augustyn, Boecjusz, Husserl, Kierkegaard, Maritain, Mounier, Spaemann, Tomasz z Akwinu), warto wymienić personalistów z Italii (Basti, Bellingreri, D’Arcais, Guardini, Possenti, Rigobello, Sanna, Stefanini, Vico) czy Polski (Blachnicki, Chudy, Gogacz, Granat, Krąpiec, Szołtysek, Tarnowski, Tischner, Wojtyła, Woroniecki).
Spis treści:
Wstęp
Rozdział 1. Osoba ludzka – próby definicji
1.1. Od Ojców Kapadockich do Tomasza z Akwinu
1.2. Od Kartezjusza do Husserla
1.3. Od Maritaina do Tischnera
Rozdział 2. Majeutyka osoby
2.1. Teoria aktu i możności jako podstawa metody majeutycznej
2.2. Majeutyka w wychowaniu człowieka-osoby
2.3. Człowiek (osoba ludzka) – podmiot (samo)wychowujący się i wychowywany
Rozdział 3. Podstawowa charakterystyka pedagogii osoby w inspiracji katolickiej
3.1. Pedagogia autonomii i samostanowienia (prawdy i wolności) – spotkanie i dialog z (o)sobą
3.2. Pedagogia miłości i spotkania (daru i odpowiedzialności) – spotkanie i dialog z Innym-Osobą
3.3. Pedagogia transcendencji i życia wiecznego (tajemnicy i celu) – spotkanie i dialog z Innym-Osobą
Zakończenie
Bibliografia
Pragnę z głębokim przekonaniem rekomendować recenzowaną pracę (…). Podejmuje ona bardzo ważne zagadnienie wychowawcze. Wskazuje na fundamenty filozoficzne i pedagogiczne wspomagania w rozwoju ludzkiej osoby. Sięga do doświadczenia tworzenia konkretnych pedagogii inspirowanych myślą chrześcijańską oraz działalnością Kościoła i opisuje ich konkretne walory, przybliżając je współczesnym pedagogom teoretykom i praktykom. Niesie przy tym przekaz uniwersalny – wskazując na majeutykę osoby jako na zasadniczy sposób wychowawczego wspomagania rozwoju człowieka.
Prof. dr hab. Jerzy Bagrowicz, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu:
Autor bardzo poważnie podszedł do trudnego problemu pedagogii osoby, ważnego od strony naukowej, a zarazem ważnego dla praktyki wychowania. Wyniki sumiennej penetracji literatury przedmiotu badań są niezwykle cenne i ubogacające naukowo. Postawienie wielu ważkich pytań i próby szukania odpowiedzi na nie, może służyć pomocą w realizacji zarówno refleksji naukowej, jak i w praxis, nie tylko w zakresie pedagogiki religijnej, ale i w dorobku pedagogiki ogólnej. To bardzo bogaty materiał na temat wartości pedagogii osoby. Autor widzi całe spektrum podejmowanej problematyki, stara się wchodzić w głąb zagadnienia, nie jest to analiza powierzchowna, a próby analizy i syntezy są wyważone i dojrzałe.
Sławomir Chrost doktor nauk humanistycznych i doktor nauk teologicznych, pedagog i teolog, adiunkt w Instytucie Pedagogiki i Psychologii Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach; autor ponad 40 publikacji naukowych. Szczególne zainteresowania naukowe: antropologia pedagogiczna.
Adamski A. (2005), Wprowadzenie, w: F. Adamski (red.), Wycho-
wanie personalistyczne, Kraków: WAM
Agazzi A. (1972), La mia pedagogia, w: G. Calò et al. (red.), La mia
pedagogia, Padova: Liviana, s. 33–66.
Ambrożewicz Z. (2015), Filozoficzne korzenie jednostki i osoby.
Personalizm i indywidualizm wobec kantyzmu, „Diametros” 46
(2015), s. 1–29.
Augustyn (1953), O nauczycielu, w: Dialogi filozoficzne , t. III, tłum.
Józef Modrzejewski, Warszawa, s. 18–70.
Augustyn (1996), O Trójcy Świętej. tłum. M. Stokowska. Kraków:
Znak.
Augustyn (1987), Wyznania, tłum. Zygmunt Kubiak, Warszawa:
Znak.
Bagrowicz J. (2018), Ks. Franciszek Blachnicki w służbie pedagogii
wiary, „Studia Włocławskie” 20, s. 497–518.
Bardel M., Gadacz T. (2004), Osoba, w: B. Szlachta (red.), Słownik
społeczny, Kraków: Wydawnictwo WAM.
Bartnik Cz. (1995), Personalizm, Lublin: KUL.
Bazyli Wielki. (1999), O Duchu Świętym, tłum. A. Brzóstkowska,
Warszawa: PAX.
Basti G. (1995), Filosofia dell’uomo , Bologna: ESD.
Bellingreri A. (2018), L’evento persona, Schole, Brescia.
Białek J. (2017), Tech. Krytyka rozwoju środowiska technologicznego,
Warszawa: Wydawnictwo Garda.
Bieńkowska D., Kozłowski R. (2016), Finding dignity: the philoso-
phical, social and legal contexts of crisis in human dignity, „Journal
of Teaching and Education”, s. 425–436.
Bloom A. (2012), Umysł zamknięty, tłum. T. Biedroń, Poznań:
Wydawnictwo Zysk i S-ka.
Boecjusz (2007). Przeciw Eutychesowi i Nestoriuszowi III, w: Trak-
taty teologiczne, tłum. R. Bielak, A. Kijewska, Kęty: Wydaw-
nictwo Marek Derewiecki.
Brejdak J. (2011), Majeutyczny zwrot fenomenologii, „Fenomenolo-
gia”, nr 9, s. 81–93.
Chałas K. (2017), Funkcja wzoru osobowego w edukacji aksjologicznej,
w: A. Walulik, J. Mółka (red.), Septuaginta pedagogiczno-kate-
chetyczna. Księga jubileuszowa dedykowana Księdzu Profesorowi
Zbigniewowi Markowi SJ w siedemdziesiątą rocznicę urodzin,
Kraków: Wydawnictwo Akademii Ignatianum, s. 443–460.
Chardin P. T de (1984), Zarys wszechświata personalistycznego
i inne pisma, wybór Mieczysław Tazbir, Warszawa: PAX.
Chmaj L. (1962), Prądy i kierunki w pedagogice XX wieku, War-
szawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych.
Chrobak S. , Frejusz K. (2018), Pedagogika zaangażowania. Teoria
i praktyka wychowania w ujęciu Janusza Tarnowskiego, „Polska
Myśl Pedagogiczna” 4, s. 223–237.
Chrost S. (2020), Antropologia pedagogiczna w perspektywie perso-
nalizmu teistycznego, Warszawa: Difin.
Chrost S. (2013), Homo capax Dei jako ideał wychowania, Kraków:
Impuls.
Chrost S. (2018), Ojcowie Kościoła a pedagogika. Studium antropolo-
giczne, Warszawa: Difin.
Chudy W. (2006), Istota pedagogiki personalistycznej, „Ethos” 3,75,
s. 52–74.
Chudy W. (1996), Prawda człowieka i prawda o człowieku, w:
K. Popielski (red.), Człowiek – wartości – sens, Lublin: KUL,
s. 129–148.
Cogiel M. (2002), Budowanie systemu wychowania personalistycz-
nego w procesie reformowania edukacji, „Śląskie Studia Histo-
ryczno-Teologiczne” 35,2, s. 331–342.
Cudowska A. (2017), Inny w aksjologicznej przestrzeni wychowa-
nia, „Lubelski Rocznik Pedagogiczny”, 3, s. 25–34.
D’Arcais G. F. (2000), La pedagogia del mio personalismo, „Pedago-
gia e Vita”, 2, s. 26–40.
Delsol Ch. (2003), Esej o człowieku późnej nowoczesności, tłum.
M. Kowalska, Kraków: Znak.
Diogenes Laertios, Żywoty i poglądy słynnych filozofów , tłum.
W. Olszewski. Warszawa: PWN 1982.
Ducci E. (2016), Tra Logos e Dialogos. L’attuarsi di una filosofia del-
l’educazione, Roma: Anicia.
Dziewiecki M. (2002), Wychowanie w dobie ponowoczesności,
Kielce: Jedność.
Gacka B. (2014), Personalizm europejski, Warszawa: Stowarzysze-
nie Ekosystem-Dziedzictwo Natury.
Gacka B.Z. (2002), Wychowanie personalistyczne, „Personalizm” 3,
s. 69–78.
Galarowicz J. (1982), Zarys fenomenologii świadomości u E. Husserla,
„Studia Philosophiae Christianae ATK” 18, 1, s. 105–128.
Gasiul H. (2002), Rozwój osoby podstawą rozwoju osobowości, „Stu-
dia Psychologica UKSW”, 3, s. 105–118.
Gogacz M. (1981), Człowiek i jego relacje, „Studia Philosophiae
Christianae”, 17/2, 185–198.
Gogacz M. (1997), Osoba zadaniem pedagogiki, Warszawa: NAWO.
Gogacz M. (1987), Próba heurezy subzystencji i osoby, „Studia Phi-
losophorum Medii Aevi”, t. 8, 9–16.
Gogacz M. (1973), Ważniejsze zagadnienia metafizyki, Lublin: KUL.
Granat W. (2007), Fenomen człowieka. U podstaw humanizmu chrze-
ścijańskiego, Lublin: KUL.
Granat W. (1961), Osoba ludzka. Próba definicji, Sandomierz: WDS.
Granat W. (1984), Personalizm chrześcijański, Poznań: Księgarnia
św. Wojciecha.
Guardini R. (1987), Persona e liberta. Saggi di fondazione della teo-
ria pedagogica, Brescia: La scuola.
Hajduk R. (2011), Mistagogia chrześcijańska, „Forum Teologiczne”,
12, s. 108–109.
Hejnicka-Bezwińska T. (2009), Pedagogika wobec wyzwań „póź-
nej” nowoczesności, „Rocznik Naukowy Kujawsko-Pomorskiej
Szkoły Wyższej w Bydgoszczy”, „Nauki o Edukacji”, nr 4.
Horowski J. (2007), Paedagogia perennis w dobie postmodernizmu.
Wychowawcze koncepcje o. Jacka Woronieckiego a kultura przełomu
XX i XXI wieku, Toruń: Europejskie Centrum Edukacyjne.
Hume D. (2005), Traktat o naturze ludzkiej, tłum. C. Znamierow-
ski, Warszawa: Aletheia.
Husserl E. (1967), Idee czystej fenomenologii i fenomenologicznej filo -
zofii, tłum. D. Gierulanka, Warszawa: PWN.
Husserl E. (1974), Idee czystej fenomenologii i fenomenologicznej filo -
zofii, Księga druga, przeł. D. Gierulanka, Warszawa: PWN.
Husserl E. (1975), Idee czystej fenomenologii i fenomenologicznej filo -
zofii, tłum. D. Gierulanka, Warszawa: PWN, t. 1.
Husserl E. (1982), Medytacje kartezjańskie, przeł. A. Wajs, War-
szawa: PWN.
Ingarden R. (1987, 1998), Książeczka o człowieku, Kraków:
Wydawnictwo Literackie.
Ingarden R. (1987), Spór o istnienie świata, wyd. III, 1.1, t. II, cz. 1, 2,
Warszawa: PWN.
Ingarden R. (1989), Wykłady z etyki, Warszawa: PWN.
Jan Paweł II (2003), Tryptyk rzymski, Kraków: Wyd. św. Stani-
sława BM.
Jeziorański M. (2022), Relacja wychowawcza, w: J. Kochel, J. Kostorz
(red.), Leksykon katechetyczny, Kielce: Jedność, s. 583–587.
Jodłowska B.(2012), Pedagogika sokratejska, Kraków: Impuls.
Jodłowska B. (2016), Wokół początków pedagogiki. W trosce o powrót
do pedagogiki sokratejskiej, „Polska Myśl Pedagogiczna” nr 2,
s. 83–99.
Jundziłł I. (1966), Aktywizacja dziecka w procesie wychowania,
Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych.
Kant I. (1968), Anthropologie in pragmatischer Hinsicht, w: Kants Werke,
Akademie-Textans-gabe, Bd. VII, Berlin: Walter de Gruyter.
Kant I. (1957), Krytyka czystego rozumu, tłum. R. Ingarden, Biblio-
teka Klasyków Filozofii, Warszawa: PWN.
Kartezjusz (1980), Rozprawa o metodzie właściwego kierowania
rozumem i poszukiwania prawdy naukach, Warszawa: PIW.
Kazimierczak-Kucharska A. (2010), Troska o duszę bodźcem dla dia-
lektycznej metody wychowawczej Sokratesa, „Disputationes”, 2,
s. 9–20.
Kiereś B. (2014), Personalizacja człowieka – od osoby do osobowości,
w: P. Dancak (red.), Personalizmus v procese humanizácie ľudskej
spoločnosti, Prešov: Prešovská univerzita v Prešove, Gréckoka-
tolícka teologická fakulta, s. 206–217.
Kiereś B. (2015), U podstaw pedagogiki personalistycznej. Filozo-
ficzny kontekst sporu o wychowanie, Lublin: Polskie Towarzy-
stwo Tomasza z Akwinu − Wydawnictwo KUL.
Kierkegaard S. (1976), Albo-albo. t. 1 przeł. J. Iwaszkiewicz, t. 2
przeł. K. Toeplitz, Warszawa: PWN.
Kierkegaard S. (1972), Bojaźń i drżenie. Choroba na śmierć, tłum.
J. Iwaszkiewicz, Warszawa: PWN.
KierkegaardS. (1968), Timore e tremor, tłum. C. Fabro, Milano.
Klawikowski Z. (2002), Duchowość wychowawcy w stylu św. Jana
Bosko, „Seminare. Poszukiwania naukowe”, tom 18, s. 435–457.
Klemens Aleksandryjski (2012), Wychowawca, tłum. M. Szar-
mach, Toruń: WN UMK.
Kłak E. (2002), Styl demokratyczny, „Magazyn Don Bosco”, nr 12.
Kochel J. (2018), Wprowadzenie do antropologii pedagogicznej
w kręgu pedagogiki katolickiej, Opole: Redakcja Wydawnictw
Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego.
Kowalczyk S. (2002), Zarys filozofii człowieka, Sandomierz: WDS.
Kozłowski R. (2005), Wokół problemu osoby. Definicje osoby w pol-
skim personalizmie chrześcijańskim, „Słupskie Studia Filozo-
ficzne” 5, 79–93.
Krasnodębski M. (2019), Paideia jako uprawa potencjalności czło-
wieka zmierzająca do pełni jego człowieczeństwa. Wprowadzenie
do klasycznej filozofii edukacji, „Polska Myśl Pedagogiczna”, 5,
s. 161–176.
Krasnodębski M. (2011), Zarys dziejów ateńskiej historii wychowa-
nia. Paideia od Sokratesa do Zenona, Warszawa: Difin.
Krąpiec M.A. (2000), Akt i możność, w: A. Maryniarczyk i in.
(red.), Powszechna Encyklopedia Filozofii, t. 1, Lublin: Polskie
Towarzystwo Tomasza z Akwinu, s. 1–7.
Krąpiec M.A (1974), Ja – człowiek. Zarys antropologii filozoficznej ,
Lublin: TN KUL.
Krąpiec M.A. (2007), Relacja, w: A. Maryniarczyk i in. (red.),
Powszechna Encyklopedia Filozofii, t. 8, Lublin: Polskie Towa-
rzystwo Tomasza z Akwinu, s. 712.
Kukołowicz T. (1978), Pomagamy w samowychowaniu, Warszawa:
Nasza Księgarnia.
Kunowski S. (2004), Podstawy współczesnej pedagogiki, Warszawa:
Wydawnictwo Salezjańskie.
Kusak L. (2006), Zarys antropologii Immanuela Kanta, „Zeszyty
Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie” 722, s. 43–59.
Kwieciński Z. (1990), Pedagogika i edukacja wobec wyzwania kry-
zysu i gwałtownej zmiany społecznej, w: Z. Kwieciński, L. Wit-
kowski (red.), Ku pedagogii pogranicza, Toruń: Wydawnictwo
UMK, s. 5–11.
Locke J. (1955), Rozważania dotyczące rozumu ludzkiego, tłum.
J. Gawecki, t. 2, Warszawa: PWN.
Lota R. (2008), Pedagogia Ruchu Światło–Życie propozycją „na dzi-
siejszą godzinę Kościoła”, „Paedagogia Christiana”, 1, s. 81–95.
Łysek J. (2017), Pedagogia Nowego Człowieka jako kategoria edu-
kacyjna i refleksyjna praktyka , „Rozprawy i artykuły naukowe”,
„Nauczyciel i Szkoła”, nr 61, s. 28–42.
Magier P. (2014), Autorytet wychowawcy według koncepcji pedago-
giki personalistycznej, w: P. Dancak (red.), Personalizmus v pro-
cese humanizácie ľudskej spoločnosti, Prešov: Prešovská univerzita
v Prešove, Gréckokatolícka teologická fakulta, s. 277–291.
Magier P. (2017), Do czego pedagogom chrześcijańskim potrzebny jest
dialog?, „Paedagogia Christiana”, 2 (40), s. 51–68.
Majka J. (1993), Wychowanie personalistyczne – wychowaniem inte-
gralnym, w: F. Adamski (red.), Człowiek – wychowanie – kul-
tura, Kraków: WAM, s. 96–106.
Marek Z. (2017), Pedagogika towarzyszenia. Perspektywa tradycji
ignacjańskiej, Kraków: Wydawnictwo Akademii Ignatianum.
Marek Z., Walulik A. (2017), Pedagogika katolicka w perspektywie
pedagogiki transcendentnej, „Horyzonty Wychowania”, 16 (38),
125–141.
Maritain J. (1965), Jednostka a osoba [fragment książki Trois réforma-
teurs: Luther, Descartes, Rousseau, Paris 1925], tłum. T. Mrów-
czyński, w: B. Baczko (red.), Filozofia i socjologia XX wieku ,
cz. II, Warszawa: Wiedza Powszechna.
Maritain J. (1980), L’educazione della persona, trad. Pietro Viotto.
Brescia: La scuola.
Mariański J. (2017), Godność ludzka – wartość ocalona? Studium
socjopedagogiczne, Płock: Płocki Instytut Wydawniczy.
Mariański, J. (2021), Godność ludzka w narracji społecznej. Studium
socjopedagogiczne, Lublin: Wydawnictwo KUL.
Maryniarczyk A. (1996), Filozoficzne obrazy człowieka a psycholo -
gia, w: K. Popielski (red.), Człowiek – wartości – sens, Lublin:
KUL, s. 95–113.
Mazur P., Kiereś B., Skrzyniarz R., Płazińska A. (2019), Jacek
Woroniecki, Kraków: Ignatianum University Press.
Michałowski S.C. (2017), Pedagogia osoby. Personalistyczne spotkania
dialogowe w edukacji, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Michałowski S.C. (1999), Spotkanie jako metoda bycia w pedagogice
personalistycznej, w: F. Adamski (red.), Wychowanie na roz-
drożu, Kraków: WUJ, s. 129–139.
Moroz J. (2015), Czy dialog sokratejski może być konstruktywi-
styczny?, „Pedagogika Szkoły Wyższej” 2 (10), s. 69–77.
Mounier E. (1960), Co to jest personalizm, Kraków: Znak.
Mounier E. (1965), Dwie alienacje. tłum. A. Krasiński, w: Filozo-
fia i socjologia XX wieku , cz. II, Warszawa: PWN.
Mounier E. (1935), Revolution personnaliste et communautaire,
Paris: Fernand Aubier, Editions montaigne.
Mounier E. (1965), Świat osobowy, tłum. A. Krasiński, w: Filozofia
i socjologia XX wieku, t. II, Warszawa: PWN.
Musaio M. (2021), Pedagogy and Personalism: Fundamental Refe-
rences of Education between Emergencies and Search for Meanin-
g,„Paedagogia Christiana”, 47, s. 15–35.
Nalaskowski A. (1999), Szkoła jako zorganizowane zaprzeczenie
o niepowtarzalności człowieka, w: F. Adamski (red.), Wychowa-
nie na rozdrożu, Kraków: WUJ, s. 35–41.
Nalaskowski A. (2013), Szkoły jednopłciowe – powrót do intymności
kształcenia, „Paedagogia Christiana”, 1/31, s. 1–8.
Nowak M. (2000), Podstawy pedagogiki otwartej, Lublin: RW KUL.
Nowak M. (2008), Teorie i koncepcje wychowania, Warszawa:
Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
Olbrycht K., Istota wychowania personalistycznego, https://www.
stowarzyszeniefidesetratio.pl/Presentations0/01aOlbrycht.pdf
(dostęp 26.08.2021)
Orczyk A. (2013), Pedagogia wzoru jako model formacji duchownych
w Kościele starożytnym, Warszawa: Wydawnictwo UKSW.
Oskwarek P. (2009), Droga Nowego Człowieka według 10 drogo-
wskazów Ruchu Światło-Życie formą wcielenia eklezjologii Soboru
Watykańskiego II, Wrocław.
Possenti V. (2015), Alla ricerca della natura umana (e della persona),
w: T. Valentini, A. Velandi (red.), Natura umana, persona,
liberta. Prospettive di antropologia filosofica ed orientamenti etico -
-politici, Citta del Vaticano: LEV, s. 15–37.
Possenti V. (2017), Osoba nową zasadą, tłum. J. Merecki, Lublin:
Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu.
Rigobello A. (1975), Il personalismo, Roma: Citta Nuova.
Rusecki M. (red.) (2008), Personalizm polski, Biblioteka Teologii
Fundamentalnej 3, Lublin: KUL.
Sanna I. (2001), L’antropologia cristiana tra modernità e postmodernità,
Brescia: Queriniana.
Sośnicki K. (1949), Pedagogika ogólna, Toruń: Księgarnia Naukowa
T. Szczęsny.
Spaemann R. (2004), Ars longa vita brevis, „Acta Philosophica”,
XIII (2), s. 249–266.
Spaemann R. (2005), Osoby. O różnicy między czymś a kimś, tłum.
J Merecki, Warszawa: Oficyna Wydawnicza.
Spaemann R. (2005), Persone. Sulla differenza tra „qualcosa” e „qual-
cuno”, a cura di L. Allodi. Bari: Laterza.
Starnawski W. (2011), Bycie osobą, Warszawa: Wydawnictwo UKSW.
Starnawski W. (2020), Pedagogia osoby Jana Pawła II. Interpretacja
egzystencjalna, Warszawa: Wydawnictwo UKSW.
Starnawski W. (2015), Pedagogia osoby: uwarunkowania, trudności,
wyzwania, „Forum Pedagogiczne”, 2, s. 15–26.
Starnawski W. (2008), Prawda jako zasada wychowania. War-
szawa: Wydawnictwo UKSW.
Stefanini L. (1955), Personalismo educativo, Roma: Fratelli Bocca.
Stępień T. (2013), Wprowadzenie do antropologii filozoficznej św.
Tomasza z Akwinu, Warszawa: Warszawskie Towarzystwo Teo-
logiczne.
Suchodolski B. (1998), Pedagogika jako nauka o człowieku, w:
S. Wołoszyn (red.), Źródła do dziejów wychowania i myśli peda-
gogicznej, Kielce: Dom Wydawniczy „Strzelec”, s. 272–279.
Sul pensiero di Giuseppe Flores d’Arcais, „Rassegna di Pedagogia”,
2006, s. 1–4.
Śliwerski B. (2008), Pedagogika bez transcendencji, w: W. Pasier-
bek (red.), Pedagogika ignacjańska wobec wyzwań współczesnego
humanizmu. Kraków: WSFP Ignatianum, WAM.
Śliwerski B. (2012), Pedagogika ogólna, Kraków: Impuls.
Szołtysek A.E. (2016), Filozofia osobowości. Wychowanie a zacho -
wanie, Kraków: Impuls.
Szołtysek A.E. (1999), Filozoficzne podstawy programu wychowa -
nia, Katowice: Wydawnictwo Esse.
Szulakiewicz M. (2010), Kategoria dialogu w refleksji filozoficznej ,
„Paedagogia Christiana”, 1/25, s. 33–53.
Szpringer M. (2006), System prewencyjny księdza Jana Bosko we
współczesnej profilaktyce, Kielce: Akademia Świętokrzyska.
Sztaba M. (2015), Pedagogia osoby wobec zagadnienia duchowości,
„Forum Pedagogiczne”, 2, s. 41–62.
Szymala K. (2015), Działanie człowieka jako kategoria różnicująca
i jej implikacje dla pedagogii, „Forum Pedagogiczne”, 2, s. 63–75.
Taboł S. (2012), Uwagi o myśli pedagogicznej Sokratesa, „Kultura
i Wychowanie” 4, s. 49–62.
Tarnowski J. (1991), Człowiek – dialog – wychowanie. Zarys chrze-
ścijańskiej pedagogiki personalno-egzystencjalnej, „Znak”, 436,
s. 69–78.
Tarnowski J. (1993), Jak wychowywać?, Warszawa: Wydawnictwo
ATK.
Tarnowski J. (1986), Siedem lat dialogu, Katowice: Księgarnia
św. Jacka.
Tarnowski K. (1991), Wychowanie na rozdrożu. Dyskusja redak-
cyjna, „Znak”, 436, s. 53
Tchorzewski A.M. de, (2017), Samowychowanie drogą osobistego
rozwoju człowieka, w: A. Walulik, J. Mółka (red.), Septuaginta
pedagogiczno-katechetyczna. Księga jubileuszowa dedykowana
Księdzu Profesorowi Zbigniewowi Markowi SJ w siedemdziesiątą
rocznicę urodzin, Kraków: Wydawnictwo Akademii Ignatia-
num, s. 193–208.
Tischner J. (2011), Spór o istnienie człowieka. Kraków: Znak.
Tischner J. (1992), Sprawa osoby. Wstępne przybliżenie, „Logos
i Ethos”, 2, s. 5–19.
Tischner J. (1991), Zarys filozofii człowieka dla duszpasterzy i arty -
stów, Kraków: PAT.
Tischner J. (1993), Życie wewnętrzne osoby, „Analecta Cracovien-
sia”, XXV, s. 507–519.
Św. Tomasz z Akwinu, Suma teologii Pars prima Summae theologiae,
Opera omnia iussu impensaque Leonis XIII P.M.edita, t. 4‒5, Roma,
1888‒1889; Prima secundae Summae theologiae, Opera omnia...,
t. 6‒7, Roma, 1891‒1892; Secunda secundae Summae theologiae,
Opera omnia..., t. 8‒10, Roma, 1895‒1897‒1899; Tertia pars Sum-
mae theologiae, Opera omnia..., t. 11‒12, Roma, 1903‒1906; Summa
teologiczna, przekład zbiorowy pod red S. Bełcha, t. 1‒35, Londyn
1966–1998; Traktat o człowieku, I, 75–89, przekład, opracowanie,
komentarz S. Swieżawski, Poznań 1956.
Św. Tomasz z Akwinu, Suma przeciwko poganom Liber de veritate
catholicae Fidei contra errores infidelium seu Summa contra Gen -
tiles, t. 2‒3, red. P. Marc, C. Pera, P. Caramello, Roma 1961;
Summa contra gentiles. Prawda wiary chrześcijańskiej w dysku-
sji z poganami innowiercami i błądzącymi, tłum. Z. Włodek,
W. Zega, t. 1, Poznań 2003, t.2, Poznań 2007; Summa filozo -
ficzna , księgi I–IV, Kraków 1930–1935.
Valverde C. (1998), Antropologia filozoficzna, Poznań: Pallotinum.
Vico G. (2001), I fini dell’educazione, Brescia: La Scuola.
Walczak P. (2007), Wychowanie jako spotkanie, Kraków: Oficyna
Wydawnicza Impuls.
Wojtyła K. (1969), Osoba i czyn (red. ks. M. Jaworski), Kraków:
Polskie Towarzystwo Teologiczne.
Wojtyła K. (1994), Osoba i czyn, w: T. Styczeń, W. Chudy, J.W. Gał-
kowski, A. Rodziński, A. Szostek. (red.), „Osoba i czyn” oraz
inne studia antropologiczne. Seria: Człowiek i Moralność. T. 4,
Lublin: KUL, s. 43–343.
Wojtyła K. (1978), Subjectivity and the irreducible in Man, „Ana-
lecta Husserliana”, t. 7, s. 107–114.
Wojtyła K. (1988), Podmiotowość i „to co nieredukowalne” w czło-
wieku, „Ethos”, s. 433–443.
Woroniecki J. (1938), Cnota kardynalna męstwa. Jej istotne cechy,
niedomagania i wychowanie, „Szkoła Chrystusowa”, nr 4, 16,
s. 233–243.
Woroniecki J. (1930), Cnota kardynalna umiarkowania, „Szkoła
Chrystusowa”, nr 5, 16, s. 227–237.
Woroniecki J. (1930), Długomyślność jako cnota właściwa wycho-
wawcy, „Szkoła Chrystusowa”, nr 4, s. 178–195.
Woroniecki J. (2000), Katolicka etyka wychowawcza, t. I, II/1,II/2,
Lublin: KUL.
Woroniecki J. (1927), Nacjonalizm a katolicyzm, w: Nacjonalizm
a katolicyzm. Opinie biskupów, uczonych, polityków i publicystów
współczesnych, Poznań, s. 101–116.
Woroniecki J. (1947), Program integralnej pedagogiki katolickiej,
„Ateneum Kapłańskie” 47, s. 28–36, 165–174, 272–281.
Woroniecki J. (1961), Sprawiedliwość. Najważniejsza jej postać:
sprawiedliwość współdzielcza, w: J. Woroniecki, Wychowanie
człowieka. Pisma wybrane, Kraków: ZNAK, s. 155–188.
Woroniecki J. (1923–24), Studium nad kardynalną cnotą roztropno-
ści, „Kwartalnik Teologiczny Wileński”, 1–2, s. 226–247.
Wrońska K. (2010), Człowiek w doświadczeniu wielowymiarowej
transcendencji, w: M. Nowak, P. Magier, I. Szewczak (red.),
Antropologiczna pedagogika ogólna, Lublin: KUL, s. 175–188.
Wysocka E. (2015), Autorytet jako źródło kształtowania się systemu
wartości – wyzwania dla aksjologii i pedagogiki, w: W. Walat
(red.), Osoba – wychowanie – praca, Rzeszów: Wydawnictwo
Uniwersytetu Rzeszowskiego.
Wysocka E. (2008), Wzór osobowy, hasło w: Encyklopedia pedago-
giczna XXI wieku, t. 7, Warszawa: Wydawnictwo Akademic-
kie Żak, s. 628–639.
https://www.oaza.pl/ruch-swiatlo-zycie-jako-pedagogia-
nowego-czlowieka/ (dostęp 18.01.2021).
https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/osoba;3952289.html (dostęp
17.08.2021).
https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/pedagogia;3955413.html
(dostęp 17.08.2021).
https://opoka.org.pl/biblioteka/W/WP/jan_pawel_ii/inne/
medytacja_08021994.html (dostęp 04.02.2022).