Książka zawiera wszechstronną, wielopłaszczyznową analizę procesu przekształceń podmiotów leczniczych w Polsce w trzech podstawowych aspektach: w ujęciu historycznym i systemowym podejmowanych reform, w świetle zmian legislacyjnych początku XXI wieku, a także odpowiedniej polityki sektorowej. Ponadto analiza ta rozpatruje również kontekst dostępnych danych dotyczących procesu przekształceń, w tym jego skali, skutków i perspektyw. W dokonanej diagnozie systemu ochrony zdrowia w Polsce uwzględniono: analizę znaczących procesów, które doprowadziły do przeprowadzenia koniecznych zmian w jego strukturze; opis aktualnego stanu prawnego, wzbogacony analizą i komentarzem do najważniejszych przepisów; jak i potencjalne kierunki dalszych przeobrażeń w tym obszarze.
Treść ósmego i dziewiątego rozdziału przygotowane zostały w oparciu o badania finansowane z grantu NCN N N 115 434440.
Podmiot odpowiedzialny za bezpieczeństwo produktu: Difin sp z o.o., ul. F. Kostrzewskiego 1, 00-768 Warszawa (PL), adres e-mail: info@difin.pl, tel (22) 851 45 61
Recenzja
dr Maciej Dercz, radca prawny, ekspert Instytutu Spraw Publicznych, współpracownik Uczelni Łazarskiego, byłego doradcy Ministra Zdrowia:
Wprowadzenie w życie 1 lipca 2011 r. ustawy o działalności leczniczej doprowadziło do zastąpienia zakładów opieki zdrowotnej podmiotami leczniczymi. Zmienione zostało oczywiście nie tylko same nazewnictwo, ale także niemal cała struktura organizacyjna i zasady, w oparciu o które funkcjonować mają wszyscy prowadzący działalność leczniczą. Niniejsza publikacja pokazuje, jak pod względem prawnym, organizacyjnym i politologicznym przeprowadzony został ten proces zmian, jakże istotny dla prawidłowego funkcjonowania systemu ochrony zdrowia w Polsce. Krytycznej ocenie poddano m.in. ewentualne cele, jakie postawiły sobie do zrealizowania władze publiczne, które je zainicjowały. Wśród nich wyraźnie zaakcentowano konieczność uzyskania oszczędności budżetowych, ale nie poprzez zmniejszanie dostępności do świadczeń zdrowotnych. W podsumowaniu przeprowadzonej analizy efektywności funkcjonowania podmiotów leczniczych oraz zasad, na jakich mają one być przekształcane, pojawia się obawa czy te nowe rozwiązania organizacyjno-prawne zapewnią oczekiwaną poprawę bezpieczeństwa zdrowotnego obywateli. Myślę, że takie publikacje są niezbędne, aby podnieść poziom merytoryczny debaty o stanie obecnym i o pespektywie rozwoju systemu ochrony zdrowia w Polsce.
Autor książki
Mokrzycka Anna
Spis treści:
Wstęp
Rozdział 1. Transformacja a system zdrowotny. Objaśnienie pojęć w kontekście procesów prywatyzacji
1.1 Wprowadzenie do problematyki, pojęcia i procesy kluczowe
1.2. Problemy definicyjne w świetle prawa. Komercjalizacja i prywatyzacja
1.3. Przekształcenia a problem wartości, zdrowie jako dobro publiczne, dylematy systemowe
1.4. Miejsce zakładów opieki zdrowotnej i podmiotów leczniczych w systemie ochrony zdrowia
Rozdział 2. Perspektywa historyczna i systemowa funkcjonowania zoz. Kalendarium, regulacje i definiowanie
2.1. Pierwsze regulacje. Początki tworzenia pojęcia zakładu w Polsce
2.2. Okres powojenny, wprowadzenie nowego podejścia systemowego
2.3. Zakres pojęcia zoz w sensie instytucjonalnym – podstawy wyodrębnienia
2.4. Definiowanie w świetle regulacji, typologia najważniejszych aktów prawnych
2.5. Wpływ reformy sytemu zdrowotnego na funkcjonowanie świadczeniodawców. Obraz struktury jednostek i ich miejsca w systemie
Rozdział 3. Świadczeniodawca w polskim systemie ochrony zdrowia w procesie zmian systemowych i legislacyjnych
3.1. Definicje, ewolucja pojęcia zoz-u na gruncie ustawowym
3.2. Nowa definicja zakładu opieki zdrowotnej, zmiany formalno-prawnego statusu i zasad funkcjonowania
3.3. Formy organizacyjno-prawne działalności zoz na gruncie ustawy o zakładach opieki zdrowotnej z 1991 r.
3.4. Regulacje wewnętrzne zakładu opieki zdrowotnej w świetle ustawy
3.5. Wymogi formalne dotyczące zakładów opieki zdrowotnej i podmiotów leczniczych
3.6. Dane rejestrowe zoz
3.7. Wątpliwości i problemy w sferze procedur rejestrowych
3.8. Zawody medyczne w świetle zapisów ustawy o zakładach opieki zdrowotnej i ustawy działalności leczniczej
Rozdział 4. Istota stosunku prawno-ubezpieczeniowego w powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym. Specyfika, zasady, zakres
4.1. Wprowadzenie: uwarunkowania zmiany modelu, zasady konstytucyjne
4.2. Charakterystyka regulacji w powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym
4.3. Powszechne ubezpieczenie zdrowotne jako instytucja prawna i systemowa
4.4. Strony stosunku ubezpieczenia zdrowotnego 101
4.5. Świadczenie opieki zdrowotnej jako pojęcie kluczowe w ubezpieczeniu zdrowotnym
Rozdział 5. Pojęcia kluczowe w ubezpieczeniu zdrowotnym. Definicje i instytucje prawne
5.1. Prawne definicje świadczenia zdrowotnego
5.2. Pojęcie koszyka świadczeń gwarantowanych w ramach systemu ubezpieczenia zdrowotnego
5.3. Pacjent, świadczeniodawca, NFZ – relacje systemowe. Podstawowe zasady organizacji ubezpieczenia zdrowotnego
5.4. Zakres działalności podmiotu leczniczego a uprawnienia ubezpieczonego, najważniejsze zmiany
5.5. Najważniejsze zmiany pojęciowe i definicyjne. Wątpliwości i problemy
Rozdział 6. Prawne uwarunkowania działalności świadczeniodawców: finansowanie/kontraktowanie i standardy
6.1. Finansowanie świadczeniodawców. Kluczowe rozwiązania prawne dotyczące pozyskiwania środków
6.2. Problem kontroli w sferze finansowania w świetle przepisów. Relacje z organami administracji i NFZ
6.3. Kontrakty z NFZ jako instrument realizacji zadań ubezpieczenia zdrowotnego. Elementy konstruktywne umowy i tryb postępowania
6.4. Postępowanie kontraktowe. Zasady, tryb i podmioty odpowiedzialne
6.5. Rola świadczeniodawcy, zasady udzielania świadczeń
6.6. Standardy dotyczące pomieszczeń i urządzeń świadczeniodawców
6.7. Zasady zarządzania i gospodarka SPZOZ. Podmioty odpowiedzialne: organy i zasady odpowiedzialności
6.8. Uprawnienia organu założycielskiego. Majątek i kompetencje SPZOZ
6.9. Świadczeniodawca w systemie – pojęcie misji. Nowe zdrowie publiczne
Rozdział 7. Najważniejsze procesy zmian przekształceniowych: perspektywa analizy polityki sektorowej
7.1. Pakiet ustaw zdrowotnych w kontekście publicznej dyskusji o przekształceniach zoz-ów
7.2. Zasady przekształceń; najważniejsze założenia
7.3. Motywacja a obowiązek przekształcenia zakładu opieki zdrowotnej, pomoc publiczna dla podmiotów prywatnych
7.4. Plan B: zasady i warunki realizacji
7.5. Warunki uczestnictwa w programie. Zasady, wskaźniki
7.6. Przewidywane nakłady budżetowe na realizację Programu
7.7. Wnioski z analizy programu
Rozdział 8. Regulacje prawne w kontekście procesów przekształceniowych: kodeks spółek handlowych, podstawowe zasady, SPZOZ a spółka prawa handlowego
8.1. Pojęcie spółki prawa handlowego. Nowe formy działalności – kategorie spółek
8.2. Podstawowe zasady działania spółek
8.2.1. Spółka osobowa
8.2.2. Spółka partnerska
8.2.3. Spółka komandytowa
8.2.4. Spółka komandytowo-akcyjna
8.2.5. Spółka kapitałowa
8.2.6. Spółka z ograniczona odpowiedzialnością
8.2.7. Spółka akcyjna
Rozdział 9. Świadczeniodawcy a społki prawa handlowego. Specyfika zarządzania spółką w świetle ustawy o działalności leczniczej i ksh
9.1. Systemowe tło zmian
9.2. Zmiany formy prawnej szpitali – praktyka i najczęściej występujące problemy
9.3. Dane o przekształceniach własnościowych w sektorze ochrony zdrowia, przeprowadzonych decyzją jednostek samorządu terytorialnego w latach 1999–2008 238
9.4. Prawne skutki przekształcenia – podstawowe przepisy w zakresie zmian zasad funkcjonowania
9.5. Zmiany w sferze zarządzania na gruncie nowej ustawy i prawa unijnego
9.6. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, podstawowe zasady prawne
9.7. Spółka akcyjna – podstawowe zasady prawne
Podsumowanie – z perspektywy przedsiębiorstw leczniczych i pacjentów
Wnioski końcowe. Dylematy i wyzwania
Bibliografia
Wybrane przytoczone akty prawne
