Trening pamięci i koncentracji dla seniorów. Przykłady zajęć dla prowadzących warsztaty

Spis treści:

Wstęp

CZĘŚĆ I. ZDROWE STARZENIE SIĘ MÓZGOWIA

Rozdział 1. Rozwój badań nad mózgiem
Rozdział 2. Neuroanatomia
Rozdział 3. Neurobiologiczny poziom starzenia się organizmu
Rozdział 4. Koncepcje poznawczego starzenia się
Rozdział 5. Pamięć w późnym wieku
Rozdział 6. Inteligencja w późnym wieku

CZĘŚĆ II.  JAKIE DZIAŁANIA I ZACHOWANIA KORZYSTNIE WPŁYWAJĄ NA MÓZG?

Rozdział 1. Aktywność umysłowa

1.1. Rozciąganie pamięci
1.2. Mnemotechniki

Rozdział 2. Aktywność fizyczna

2.1. Ruch a przyswajanie nowych informacji

Rozdział 3. Odżywianie mózgu

3.1. Dieta i neuroprzekaźniki
3.2. Składniki diety

Rozdział 4. Zagrożenia dla mózgu

Rozdział 5. Choroba „zapominania”

CZĘŚĆ III. PROJEKT „ZOSTAŃ TRENEREM WŁASNEGO MÓZGU”

Rozdział 1. Aktywizacja poznawcza seniorów

1.1. Identyfikacja i uzasadnienie potrzeby realizacji projektu
1.2. Formy aktywności i znajomość metod utrzymywania sprawności intelektualnej przez seniorów

Rozdział 2. Realizacja projektu „Zostań trenerem własnego mózgu”

2.1. Cel projektu
2.2. Opis projektu
2.3. Scenariusze warsztatów
Warsztat „Na pamięć” cz. 1
Warsztat „Kilka sposobów na pamięć” cz. 2
Warsztat „Line Dance” cz. 3
Warsztat „Koncentracja” cz. 4
2.4. Harmonogram projektu
2.5. Kosztorys projektu
2.6. Ewaluacja i ocena projektu

CZĘŚĆ IV. ALTERNATYWNE SCENARIUSZE WARSZTATÓW

Rozdział 1. Pamięć i koncentracja

Warsztat „Ile dam tyle mam” cz. 1
Warsztat „Wskazówki pamięci” cz. 2
Warsztat „Daty i godziny” cz. 3
Warsztat „A jak aktywność” cz. 4
Tygodniowy trening umysłowy

Rozdział 2.  Alternatywne formy treningu mózgu

1.1. Neurofeedback
Różne stany świadomości
Wskazania do treningów neurofeedback
1.2. Medytacja – trening uważności
1.3. Trening szczęścia
Wzór na szczęście
Filary szczęścia
Ćwiczenia

Podsumowanie
Bibliografia

Armstrong C.L, Morrow L., Neuropsychologia medyczna redakcja naukowa, PWN, Warszawa 2014.
Bąbel P., Baran A., Trening pamięci, Difin, Warszawa 2011.
Banasiuk B., Nie żongluj bez sensu, „Świat Mózgu”, 2016, nr 4.
Buzan T., Pamięć na zawołanie, JK, Łódź 2015.
Ciborowska H., Rudzka A., Dietetyka, żywienie zdrowego i chorego człowieka, PZWL, Warszawa 2014.
Cieszek B., Anatomia kliniczna układu komorowego mózgowia, Tom 3. Nr 3, Akademia Medyczna, Warszawa 2002.
Czarnecka I., Trening Szczęścia, „Świat Mózgu” nr 1/2014.
Czapiński J., Psychologia pozytywna, PWN, Warszawa 2012.
Duhigg Ch., Siła nawyku, PWN, Warszawa 2013.
Fernandez A., Goldberg E., Michelon P., Fitness mózgu, PWN, Warszawa.
Fedorczuk A., Zamknięte dusze, „Świat Mózgu”, 2014, nr 1.
Forzpańczyk A., Koncentracja. Skuteczny trening skupiania uwagi, Edgar, Warszawa 2015.
Ganong W.E., Fizjologia, PZWL, Warszawa 2007.
Gabryelewicz T., Patogeneza i przebieg zaburzeń poznawczych w  podeszłym wieku; łagodne zaburzenia poznawcze i ryzyko konwersji do otępienia, PAN, Warszawa, 2007; http://rcin.org.pl. [dostęp: 12.02.2016].
Gutowska M., Wpływ reaktywnych form tlenu na ośrodkowy układ nerwowy, Postępy Hig Med Dosw (online), 2011, nr. 65.
Gwóźdź K., Opara J., Montes Tarnoviecensis, Marzec 2008,  http://www.montes.pl [dostęp: 10.03.2016].
Guzek J., Patofizjologia człowieka w zarysie, PZWL, Warszawa, 2015.
Górski J., Fizjologia człowieka, PZWL, Warszawa 2010.
Jagodzińska J., Psychologia pamięci, Helion, Gliwice 2008.
Jarosz M., Bułhak-Jachymczyk (red.), Normy żywienia człowieka. Podstawy prewencji otyłości i chorób niezakaźnych, PZWL, Warszawa 2008.
Jarosz A., Mózg lubi gimnastykę, „Świat Mózgu”, 2015, nr 1.
Jodzio K. (red.), Neuropsychologia intencjonalnego działania, Scholar, Warszawa 2008.
Jaroszewicz K. (red.), Ponad 100 sposobów na pamięć, Agora, Warszawa 2015.
Karwowska K., Wpływ niezdrowej żywności na układ nerwowy, Kosmos, 2016, Tom 65, nr 3.
Kozubski W., Liberski P., Choroby układu nerwowego, PZWL, Warszawa, 2004
Lato A., Mózg w niebezpieczeństwie, „Świat Mózgu”, 2015, nr 1.
Longstaf A., Krótkie wykłady Neurobiologia, PWN, Warszawa, 2002.
Marchewka A., Dąbrowski Z., Żołądź J.A., Fizjologia starzenia się, PWN, Warszawa 2012.
Markowicz-Narękiewicz A., Związek między wydzielaniem neuroprzekaźników a powstanie chorób psychicznych. Neurokognitywistyka w patologii i zdrowiu, Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie, 2009–2011.
Maśliński S., Ryżewski J., Patofizjologia. Podręcznik dla studentów medycyny, Tom1, PZWL, 2012.
Mechło P., Grzelka J., Trening intelektu, Helion, Gliwice 2015.
McLaughlin D., Stamford J., White D., Fizjologia człowieka krótkie  wykłady, PWN, Warszaw 2008.
Michajlik A., Ramotowski W., Anatomia i fizjologia człowieka, PZWL, Warszawa 2009.
Moryś J., Mózg człowieka. Anatomia czynnościowa mózgowia, Elsevier, Wrocław 2011.
Musielińska A., Bus B., Przegląd wybranych antyoksydantów w aspekcie bezpieczeństwa ich stosowania, Technika Informatyka, Inżynieria Bezpieczeństwa, 2015, t III.
Narkiewicz O., Moryś J., Neuroanatomia czynnościowa i kliniczna,PZWL, Warszawa 2014.
Nowińska E., Nauka szczęścia, Złote Myśli, Gliwice 2011.
Piekarski, W.J. Piekarska J., Aktywny Senior, Difin, Warszawa 2017.
Sacharczuk M., Neurogeneza wieku dorosłego, PZWL, Warszawa 2004.
Siegel R., Uważność. Trening pokonywania codziennych trudności, Czarna Owca, Warszawa 2015.
Strelau J. (red.), Psychologia tom2 podręcznik akademicki, Psychologia ogólna, GWP, Gdańsk 2003.
Skangiel-Kramska J., Neuroprzekaźniki i ich receptory, [w:] Górska T., Grabska A., Zagrodzka J., Mózg a zachowanie, PWN, Warszawa 2017.
Thompson M.L, Neurofeedback – wprowadzenie do podstawowych koncepcji psychofizjologii stosowanej, Wydawnictwo Biomed Neurotechnologie Wrocław 2012.
Umińska A., Porady Lekarza Rodzinnego, Pamięć doskonała, Wydawnictwo Literat.
Wójcik K., Neurobiologia rozwojowa i inwolucyjna plastyczności mózgu, Neurokognitywistyka w patologii i zdrowiu, Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie, 2009–2011.
Waloch J., Ośrodkowy Układ Nerwowy, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, wydanie I, Kraków 2013.
Wiliams M., Penman D., Mindfulness Trening uważności, Edgar, Warszawa 2014.
Żernicki B., Mechanizmy działania mózgu, Wszechnica PAN, Warszawa 1979.
Permoda-Osip A., Rybakowski J., Farmakoterapia w psychiatrii i neurologii, 2011, nr 2.
Ćwiczenia, CD dodatku do Gazety prawnej, Smart Education, 2009.

Inne źródła

http://www.malibracia.org.pl [dostęp: 25.10.2015].
http://www.swps.pl  [dostęp: 25.10.2015].
http://senioralna.um.warszawa.pl  [dostęp: 25.10.2015].
http://www.neurofit.pl [dostęp: 05.11.2015].
https://www.is.umk.pl [dostęp: 12.11.2015].
http://www.psychologia-spoleczna.pl- [dostęp: 12.11.2015].
http://www.federacjautw.pl [dostęp: 07.03.2016].
http://www.psychologia.edu.pl/czytelnia/ [dostęp: 14.03.2016].
http://www.egis.pl [dostęp: 5.09.2017].
https://www.e-kolorowanki.eu/kolorowanki-dla-doroslych  [dostęp: 12.09.2017].
http://www.alzheimer-poznan.pl [dostęp: 09.09.2017].