Komentarz do Konstytucji RP art. 131, 132, 133

Spis treści:

Wykaz skrótów
Komentowane przepisy Konstytucji RP

Artykuł 131

1. Uregulowania w poprzednich konstytucjach
2. Uregulowania w innych państwach Unii Europejskiej
3. Polskie tradycje odnoszące się do wakatu głowy państwa
4. Kontekst ogólnokonstytucyjny
5. Zawiadomienie przez Prezydenta o przejściowej niemożności sprawowania urzędu przez Prezydenta
6. Wystąpienie Marszałka do Trybunału Konstytucyjnego o przejściowej niemożności sprawowania urzędu przez Prezydenta
7. Przejęcie obowiązków przez Prezydenta po okresie zastępstwa
8. Katalog sytuacji, w których Marszałek Sejmu tymczasowo, do czasu wyboru nowego Prezydenta, wykonuje jego obowiązki
9. Śmierć Prezydenta Rzeczypospolitej
10. Zrzeczenia się urzędu przez Prezydenta Rzeczypospolitej
11. Stwierdzenia nieważności wyboru Prezydenta Rzeczypospolitej lub inne przyczyny nieobjęcia urzędu po wyborze
12. Uznanie przez Zgromadzenie Narodowe trwałej niezdolności Prezydenta Rzeczypospolitej do sprawowania urzędu ze względu na stan zdrowia
13. Złożenie Prezydenta Rzeczypospolitej z urzędu orzeczeniem Trybunału Stanu
14. Przejęcie obowiązków Prezydenta przez Marszałka Senatu
15. Odrębności pozycji Marszałka wykonującego obowiązki Prezydenta
16. Odpowiedzialność Marszałka Sejmu lub Marszałka Senatu wykonującego obowiązki Prezydenta

Artykuł 132

1. Uregulowania w poprzednich konstytucjach
2. Uregulowania w innych państwach Unii Europejskiej
3. Geneza niepołączalności prezydentury w polskim prawie konstytucyjnym
4. Kontekst ogólnokonstytucyjny
5. Istota niepołączalności Prezydenta
6. Znaczenie pojęcia urzędu
7. Znaczenie pojęcia funkcji publicznej
8. Funkcje publiczne Prezydenta związane ze sprawowanym urzędem
9. Kwestie apolityczności i apartyjności Prezydenta

Artykuł 133

1. Uregulowania w poprzednich konstytucjach
2. Uregulowania w innych państwach Unii Europejskiej
3. Geneza reprezentacji państwa w stosunkach wewnętrznych
4. Kontekst ogólnokonstytucyjny
5. Ratyfikowanie i wypowiadanie umów międzynarodowych
6. Mianowanie i odwoływanie pełnomocnych przedstawicieli Rzeczypospolitej Polskiej w innych państwach i przy organizacjach międzynarodowych
7. Przyjmowanie listów uwierzytelniających i odwołujących od akredytowanych przedstawicieli dyplomatycznych innych państw i organizacji międzynarodowych
8. Uprawnienie Prezydenta do zwrócenia się do Trybunału Konstytucyjnego przed ratyfikowaniem umowy międzynarodowej
9. Wymóg współdziałania Prezydenta w zakresie polityki zagranicznej z Prezesem Rady Ministrów i właściwym ministrem (art. 133 ust. 3)

Bibliografia opracowań naukowych

Przeczytaj fragment

Bibliografia opracowań naukowych

Balicki R., Udział Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w postępowaniu ustawodawczym, Wrocław 2001.
Balicki R., W sprawie ratyfikacji traktatu z Lizbony, „Przegląd Sejmowy” 2009, nr 2.
Banaszak B., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa 2009.
Banaszak B., Prawo konstytucyjne, Warszawa 1999.
Barański M., Odpowiedzialność konstytucyjna w Rzeczypospolitej Polskiej, [w:] Sądownictwo konstytucyjne w państwach Grupy Wyszehradzkiej: perspektywa politologiczno-prawna, (red.) M. Barański, A. Czyż, R. Rajczyk, Katowice
2015.
Bierzanek R., Symonides J., Prawo międzynarodowe publiczne, Warszawa 2001.
Boć J. (red.), Prawo administracyjne, Wrocław 1993.
Bożek M., Współdziałanie Prezydenta RP i Rady Ministrów jako konstytucyjny warunek zapewnienia bezpieczeństwa państwa w czasie stanu szczególnego zagrożenia, „Przegląd Sejmowy” 2011, nr 2.
Bożyk S., Prawo do opozycji w świetle konstytucyjnych zasad ustroju politycznego Rzeczypospolitej Polskiej, [w:] Konstytucyjne podstawy budowania i rozwoju społeczeństwa obywatelskiego w Polsce i na Ukrainie – dobre praktyki, (red.) W. Skrzydło, W. Szapował, K. Eckhardt, P. Steciuk, Rzeszów–Przemyśl 2013.
Brzozowski W., Niemożność sprawowania urzędu Prezydenta w świetle Konstytucji RP, „Ruch Prawniczy Ekonomiczny i Socjologiczny” 2011, nr 1.147
Brzozowski W., Współdziałanie władz publicznych, „Państwo i Prawo” 2010, z. 2.
Chmaj M., Juchniewicz J., Komentarz do Konstytucji RP. Art. 102, 103, 104, Warszawa 2020.
Chmaj M., Juchniewicz J., Komentarz do Konstytucji RP. Art. 120, 121, 122, 123, 124, Warszawa 2022.
Chmaj M., Komentarz do Konstytucji RP. Art. 109, 110, 111, Warszawa 2020.
Chmaj M., Komentarz do Konstytucji RP. Art. 11, 13, Warszawa 2019.
Chmaj M., Komentarz do Konstytucji RP. Art. 112, 113, 114, Warszawa 2021.
Chmaj M., Komentarz do Konstytucji RP. Art. 61, 62, Warszawa 2020.
Chmaj M., Konstytucyjny status Marszałka Senatu, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2022, nr 6.
Chmaj M., O możliwości wycofania przez Prezydenta wniosku do Trybunału Konstytucyjnego w trybie kontroli prewencyjnej oraz wniosku o ponowne rozpatrzenie ustawy, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego 2022, nr 6.
Chmaj M., Przyczynek do wyjaśnienia pojęcia „polityki”, „Annales Universitatis Mariae-Curie Skłodowska”, Sectio Politologia, 1995/1996, vol. II/III.
Chmaj M., Rakowska A., Komentarz do Konstytucji RP. Art. 99, 100, 101, Warszawa 2022.
Chmaj M., Sejm „kontraktowy” w transformacji systemu politycznego Rzeczypospolitej Polskiej, Lublin 1996.
Chmaj M., Urbaniak M., Komentarz do Konstytucji RP. Art. 2, Warszawa 2022.
Chorążewska A., Model prezydentury w praktyce politycznej po wejściu w życie Konstytucji RP z 1997 r., Warszawa 2008.
Chybalski P., Opinia w sprawie ewentualnych zmian w Konstytucji RP w zakresie przepisów dotyczących zastępstwa Prezydenta RP w świetle podobnych rozwiązań prawnych funkcjonujących w innych państwach Unii Europejskiej, „Przegląd Sejmowy” 2011, nr 1.
Ciapała J., Prezydent w systemie ustrojowym Polski (1989 – 1997), Warszawa 1999.
Czarny P., Artykuł 131, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, (red.) P. Tuleja, Warszawa 2019.
Czarny P., Artykuł 132, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, (red.) P. Tuleja, Warszawa 2019.
Czarny P., Artykuł 133, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, (red.) P. Tuleja, Warszawa 2019.
Czeszejko-Sochacki Z., Prawo parlamentarne w Polsce, Warszawa 1997.
Czeszejko-Sochacki Z., Sądownictwo konstytucyjne na tle porównawczym, Warszawa 2003.
Dudek D., Autorytet Prezydenta a Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, Lublin 2013.
Dudek D., Konstytucja RP: nowelizować czy non movere?, [w:] Zagadnienia prawa parlamentarnego. Materiał z XLVIII Ogólnopolskiego Zjazdu Katedr i Zakładów Prawa Konstytucyjnego. Serock, 103 czerwca 2006 r., (red.)  
M. Granat, Warszawa 2007.
Działocha K., W sprawie ratyfikacji traktatu z Lizbony, „Przegląd Sejmowy” 2009, nr 2.
Fingas M., Grajowski K., Artykuł 25, [w:] Ustawa o Trybunale Stanu. Komentarz, (red.) K. Grajewski, S. Steinborn, Warszawa 2020.
Florczak-Wątor M., Konstytucyjne uregulowania problematyki zastępstwa prezydenta w Rzeczypospolitej Polskiej i państwach z nią sąsiadujących, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2010, nr 2–3.
Florczak-Wątor M., Prewencyjna kontrola konstytucyjności ustaw, [w:] Konstytucja i sądowe gwarancje jej ochrony, (red.) P. Czarny i in., Zakamycze 2004.
Garlicki L., Artykuł 110, [w:] Komentarz do Konstytucji RP. t. 1., (red.) L. Garlicki, Warszawa 1999.
Garlicki L., Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu, Warszawa 2022.
Gawłowicz I., Międzynarodowe prawo dyplomatyczne – wybrane zagadnienia, Warszawa 2011.
Górecki D., Uwagi o charakterze Zgromadzenia Narodowego, [w:] Minikomentarz dla Maksiprofesora. Księga jubileuszowa profesora Leszka Garlickiego, (red.) M. Zubik, Warszawa 2017.
Grabowska S., Odpowiedzialność konstytucyjna, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz encyklopedyczny, (red.) W. Skrzydło, S. Grabowska, R. Grabowski, Warszawa 2009.
Grabowski R., Ewolucja pozycji ustrojowej Zgromadzenia Narodowego w latach 1989–2019, „Studia Politologiczne 2019, nr 53.
Grajewski K., Wybrane aspekty odpowiedzialności prezesa najwyższej izby kontroli w świetle art. 198 ust. 1 oraz art. 206 Konstytucji, „Gdańskie Studia Prawnicze” 2017, nr 2.
Granat M., Normatywny model odpowiedzialności konstytucyjnej w praktyce, [w:] Sądy i trybunały w konstytucji i w praktyce, (red.) W. Skrzydło, Warszawa 2005.
Granat M., Umarzanie postępowania przez Trybunał Konstytucyjny w przypadku prewencyjnej kontroli umów międzynarodowych, „Gdańskie Studia Prawnicze” 2012, t. XXXI.
Grzybowski M., Pozycja ustrojowa Prezydenta RP w dobie integracji europejskiej, „Państwo i Prawo” 2008, z. 8.
Grzybowski M., Rola sądów i charakter orzeczeń sądowych w sprawach wyborczych, [w:] Trzecia władza. Sądy i Trybunały w Polsce. Materiały Jubileuszowego L Ogólnopolskiego Zjazdu Katedr i Zakładów Prawa Konstytucyjnego.
Gdynia, 24–26 kwietnia 2008 roku, (red.) A. Szmyt, Gdańsk 2008.
Hofmański P., Prawo do sądu u ujęciu Konstytucji i ustaw oraz standardów prawa międzynarodowego, [w:] Wolności i prawa jednostki oraz ich gwarancje w praktyce, (red.) L. Wiśniewski, Warszawa 2006.
Izdebski H., Domniemanie zadań samorządu terytorialnego i domniemanie zadań gminy w obrębie samorządu terytorialnego – klauzule generalne dotyczące zadań samorządu, „Samorząd Terytorialny” 2015, nr 1–2.
Jagielski J., Rączka K., Komentarz do ustawy o służbie cywilnej, Warszawa 2001.
Jaskiernia J., Współdziałanie Prezydenta i Rady Ministrów w sferze polityki zagranicznej, „Państwo i Prawo” 2010, z. 6.
Juchniewicz J., Dąbrowski M., Kompetencyjny charakter art. 126 Konstytucji RP, „Przegląd Sejmowy” 2014, nr 4.
Kardas P., Zatrudnienie w jednostce organizacyjnej dysponującej środkami publicznymi jako ustawowe kryterium wyznaczające zakres znaczeniowy pojęcia „osoba pełniąca funkcję publiczną, „Czasopismo Prawa Karnego
i Nauk Penalnych” 2005, nr 1.
Koksanowicz G., Prawny model kierownictwa Sejmem w świetle Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997 roku, Lublin 2014.
Kruk M., Glosa do postanowienia Trybunału Konstytucyjnego z dnia 20 maja 2009 r. (sygn. akt Kpt 2/08), „Przegląd Sejmowy 2010, nr 1.
Kubuj K., W sprawie wybranych aspektów prawnych ratyfikacji umowy międzynarodowej, „Przegląd Sejmowy” 2009, nr 1.
Lis-Staranowicz D., Niepołączalność mandatu parlamentarnego w polskim prawie konstytucyjnym, Warszawa 2005.
Lis-Staranowicz D., Postępowanie w sprawie odpowiedzialności posłów i senatorów przed Trybunałem Stanu (uwagi na marginesie art. 107 Konstytucji RP), „Przegląd Sejmowy” 2004, nr 6.
Małecki M., Pach M., Stan wyższej konieczności konstytucyjnej, „Państwo i Prawo” 2018, z. 7.
Masternak-Kubiak M., Preisner A., Realizacja konstytucyjnego podziału kompetencji  organów  państwa  w  stosunkach  zewnętrznych, [w:] Otwarcie
Konstytucji RP na prawo międzynarodowe i procesy integracyjne, (red.) K. Wójtowicz, Warszawa 2006.
Mistygacz M., Prewencyjna kontrola konstytucyjności ustaw, „Kontrola Państwowa” 2011, nr 3.
Mojak R., Pozycja prawna Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w okresie transformacji ustrojowej ((1989-1991), Lublin 1992.
Mojak R., Stanowisko konstytucyjne Prezydenta Rzeczpospolitej Polskiej w Małej Konstytucji z 1992 roku, „Przegląd Sejmowy” 1993, nr 2.
Mordwiłko J., Zastępowanie Marszałka Sejmu przez wicemarszałka, [w:] Regulamin Sejmu w opiniach Biura Analiz Sejmowych. Tom II, (red.) W. Odrowąż-Sypniewski, Warszawa 2010.
Naleziński B., Zgromadzenie Narodowe, [w:] Prawo konstytucyjne RP, (red.) P. Sarnecki, Warszawa 2014.
Odrowąż-Sypniewski W., Wykonywanie kompetencji Marszałka Sejmu przez upoważnionego wicemarszałka, [w:] Regulamin Sejmu w opiniach Biura Analiz Sejmowych. Tom II, (red.) W. Odrowąż-Sypniewski, Warszawa 2010.
Opaliński B., Rozdzielenie kompetencji władzy wykonawczej między Prezydenta RP oraz Radę Ministrów, na tle Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 r., Warszawa 2012.
Opaliński B., Udział podmiotów władzy wykonawczej w ratyfikowaniu umów międzynarodowych, „Ius Novum” 2014, nr 8.
Pach M., Odpowiedzialność Marszałka Sejmu (Senatu) wykonującego obowiązki Prezydenta RP, „Przegląd Sejmowy” 2012, nr 2.
Pastuszko G., Funkcjonowanie mechanizmu władzy państwowej w okresie wykonywania zastępstwa Prezydenta RP (uwagi na tle naczelnych zasad ustrojowych), „Przegląd Sejmowy” 2015, nr 5.
Pastuszko G., Instytucja zastępstwa Prezydenta RP w tradycji konstytucyjnej Polski międzywojennej i powojennej, „Przegląd Sejmowy” 2012, nr 2.
Pastuszko G., Kompetencje Zgromadzenia Narodowego, „Państwo i Prawo” 2015, z. 8.
Pastuszko G., Marszałek sejmu jako osoba wykonująca tymczasowo obowiązki Prezydenta RP – dylematy konstytucyjne, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2011, nr 1.
Pastuszko G., O potrzebie uchwalenia nowego regulaminu Zgromadzenia Narodowego, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2015, nr 4.
Pastuszko G., Ustrojowy model zastępstwa prezydenta według postanowień Konstytucji RP z 1997 r., Warszawa 2022.
Patyra S., Marszałek Sejmu jako organ czuwający nad spokojem i porządkiem na obszarze Sejmu – dylematy teorii i praktyki parlamentarnej, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2020, nr 1.
Patyra S., Przesłanki i tryb przejmowania obowiązków Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w ramach tzw. władzy rezerwowej, „Studia Iuridica Lublinensia” 2013, nr 20.
Paździor M., Partie polityczne w kontekście zasad naczelnych Konstytucji RP z 1997 r., [w:] Państwo i prawa wobec współczesnych wyzwań. Współczesne ustroje państwowe i rozwój demokracji w Polsce, (red.) M. R. Czarny, K. Spryszak, Toruń 2012.
Rakowska A., Postępowanie w sprawach z protestów wyborczych, „Państwo i Prawo” 2010, z. 3.
Roszkiewicz J., Wybrane problemy związane z przystosowaniem Konstytucji RP do wojny i innych sytuacji kryzysowych, „Przegląd Prawa Publicznego” 2021, nr 6.
Roszkiewicz Z., Zakaz domniemywania kompetencji i wyjątki od tego zakazu w prawie konstytucyjnym, międzynarodowym i europejskim, https://depotuw.ceon.pl/handle/item/3616
Sarnecki P., Artykuł 131, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz. Tom I, (red.) L. Garlicki, Warszawa 1999.
Sarnecki P., W sprawie ratyfikacji traktatu z Lizbony , „Przegląd Sejmowy” 2009, nr 2.
Sarnecki P., Zastępowanie Marszałka Sejmu przez wicemarszałka, [w:] Regulamin Sejmu w opiniach Biura Analiz Sejmowych. Tom II, (red.) W. Odrowąż-Sypniewski, Warszawa 2010.
Słomka T., Prezydent Rzeczypospolitej po 1989 roku. Ujęcie porównawcze, Warszawa 2005.
Sobieszewski P., Urząd, [w:] Leksykon samorządu terytorialnego, (red.) M. Chmaj, Warszawa 1999.
Sokolewicz W., W sprawie wybranych aspektów prawnych ratyfikacji umowy międzynarodowej, „Przegląd Sejmowy” 2009, nr 1.
Sutor J., Prawo dyplomatyczne i konsularne, Warszawa 2008.
Szczurowski B., Treść zadania czuwania nad przestrzeganiem konstytucji przez Prezydenta RP, [w:] Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej jako organ czuwający nad przestrzeganiem konstytucji, Warszawa 2016.
Szeliga Z., Odpowiedzialność parlamentarzystów, Prezydenta, Rady Ministrów i jej członków w świetle Konstytucji z 2 kwietnia 1997 roku, Lublin 2003.
Tkaczyk E., Prawo inicjatywy ustawodawczej Marszałka Sejmu wykonującego obowiązki Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, „Przegląd Prawa Publicznego” 2014, nr 12.
Tomaszewski J., Prezydent RP jako gwarant ciągłości władzy państwowej, „Bezpieczeństwo Narodowe” 2011, nr 20.
Wiącek. M., Problemy związane ze stwierdzeniem niekonstytucyjności niektórych przepisów ustawy w trybie kontroli prewencyjnej (uwagi na tle art. 122 ust. 4 in fine Konstytucji RP), „Przegląd Sejmowy” 2006, nr 4.
Winczorek P., Reprezentacja Polski w Radzie Europejskiej w świetle ekspertyz, „Państwo i Prawo” 2008, z. 12.
Wyrozumska A., Reprezentacja Polski w Radzie Europejskiej w świetle ekspertyz, „Państwo i Prawo” 2008, z. 12.
Wyrozumska A., W sprawie wybranych aspektów prawnych ratyfikacji umowy międzynarodowej, „Przegląd Sejmowy” 2009, nr 1.
Zaleśny J., Odpowiedzialność konstytucyjna. Praktyka III RP, Warszawa 2004.
Zaleśny J., Zgromadzenie Narodowe, [w:] Wielki słownik parlamentarny, (red.) J. Szymanek, Warszawa 2018.
Zubik M., Gdy Marszałek Sejmu jest pierwszą osobą w państwie, czyli polskie interregnum, „Przegląd Sejmowy” 2010, nr 5.
Zubik M., Organizacja wewnętrzna Sejmu Rzeczpospolitej Polskiej, Warszawa 2003.
Zubik M., Prawo konstytucyjne współczesnej Polski, Warszawa 2022.
Zubik M., Ustrojowe założenia niepołączalności mandatu parlamentarnego, „Przegląd Sejmowy” 2008, nr 4.
Zubik M., W sprawie wybranych aspektów prawnych ratyfikacji umowy międzynarodowej, „Przegląd Sejmowy” 2009, nr 1.
Zubik M., Wybrane problemy dotyczące statusu prawnego Marszałka Sejmu, „Przegląd Sejmowy” 2002, nr 4.