Kobiety i rodziny powstańców styczniowych zesłanych w głąb Rosji

Spis treści:

Wstęp

I. Kary i miejsca ich odbywania

1. Rosyjski system prawny wobec polskich spiskowców i powstańców
2. Kategorie przestępstw
3. Zbiorowy portret zesłańców
4. Polski Sybir – próba charakterystyki

II. Sytuacja rodzin po zaangażowaniu ich członków w walkę z caratem

1. Sytuacja w Królestwie Polskim w przededniu wybuchu powstania
2. Przystępowanie do powstania młodych ludzi – motywy i rozterki
3. Postawy rodziców wobec decyzji ich dzieci o udziale w powstaniu
4. Przystąpienie do powstania ludzi dojrzałych – ich motywy i obawy
5. Kobiece decyzje o zaangażowaniu w walkę z zaborcą
6. Aresztowanie
7. Więzienie
8. Podejmowanie prób złagodzenia kary
9. Manipulowanie rodzinami podczas śledztwa
10. Osobne kary dla rodzin

III. Wygnańczy los czy samotność w ojczyźnie – rodzina wobec przygotowań zesłańca do wyjazdu

1. Wyjazdy rodzin podczas wcześniejszych zesłań
2. Czynniki, które rozważano przy podejmowaniu decyzji
3. Proces podejmowania decyzji
4. Przygotowania do wyjazdu
5. Pożegnania

IV. Ku syberyjskiemu przeznaczeniu – droga na zesłanie

1. Różnice w warunkach odbywania podróży
2. Trasy podróży
3. Środki transportu
4. Więzienia, etapy, kwatery, czyli miejsca postojów
5. Samodzielny dojazd rodzin
6. Warunki atmosferyczne
7. Wyżywienie
8. Choroby podczas drogi
9. Święta w czasie drogi
10. Problemy kobiet w drodze

V. Nowy dom – Syberia

1. Zesłańcze domy i mieszkania
2. Problemy ze służbą
3. Dzieci – opieka i edukacja
4. Praca zarobkowa
5. Powszedni i świąteczny dzień zesłańców
6. Stan psychiczny zesłańców i ich rodzin
7. Dojazd rodzin
8. Życie religijne

VI. Samotna walka z przeciwnościami – rodziny, które pozostały w kraju

1. Korespondencja
2. Fotografie
3. Przesyłki
4. Zdobywanie wiadomości o bliskich i zabiegi o skrócenie ich kary
5. Utrzymanie
6. Wychowywanie i kształcenie dzieci
7. Brak wsparcia ze strony rodzin
8. Zerwane zaręczyny
9. Rozpad małżeństw

Zakończenie
przypisy
Bibliografia
Indeks nazwisk

» Wojciech Sobański, www.histmag.org, recenzja »
» Dziennik Łódzki 12.02.2018 »
» www.zapomnianabiblioteka.pl »
» www.dzieje.pl »
» www.histmag.org »

prof. dr hab. Andrzej Szwarc:

Autorka potrafi umiejętnie stosować ustalenia badaczek i badaczy historii kobiet do analizy sytuacji rodzin więźniów i zesłańców. Ukazuje na przykład, jak starania o poprawę bytu mężów, a zwłaszcza decyzje o towarzyszeniu im na wygnaniu, wymagały od żon przekraczania granic stereotypowych ról kobiecych. Sięga po wiedzę z zakresu psychologii, aby przeanalizować zachowania osób samotnych, oderwanych od środowisk społecznych, które je wcześniej otaczały, zmuszanych do trudnej walki o byt wśród surowej syberyjskiej przyrody bez wystarczających do przetrwania umiejętności i kwalifikacji. Porównuje odmienne decyzje osób, które stanęły przed identycznymi lub bardzo podobnymi wyzwaniami, i stara się je wytłumaczyć. Nie poddaje się ogólnie przyjętym schematom i stereotypom.