Szkoła na miarę ucznia z dysleksją

Spis treści:

Wstęp

Rozdział 1. Dysleksja jako specyficzne zaburzenie uczenia się

1.1. Termin „dysleksja rozwojowa”
1.2. Symptomy dysleksji w wieku szkolnym
1.3. Konstytucjonalne uwarunkowania dysleksji
1.3.1. Koncepcja genetyczna
1.3.2. Koncepcja organiczna
1.3.3. Koncepcja hormonalna
1.3.4. Koncepcja opóźnionego dojrzewania centralnego układu nerwowego
1.4. Patomechanizmy dysleksji w ujęciu teoretycznym
1.4.1. Hipoteza przetwarzania czasowego
1.4.2. Teoria deficytu fonologicznego
1.4.3. Teoria wielkokomórkowa
1.4.4. Hipoteza specyficznego deficytu uczenia się proceduralnego i deklaratywnego
1.4.5. Teoria deficytu automatyzacji (deficytu móżdżkowego)
1.4.6. Hipoteza podwójnego deficytu
1.4.7. Koncepcja neuropsychologicznego podłoża dysleksji
1.5. Typy dysleksji
1.6. Współwystępowanie dysleksji z ADHD oraz z innymi zaburzeniami rozwojowymi
1.7. Dysleksja a uzdolnienia
1.8. Dysleksja w strategii uczenia się
1.8.1. Polisensoryczne uczenie się: patrzenie, słuchanie, dotykanie
1.8.2. Zastosowanie map myśli
1.8.3. Liczenie
1.8.4. Pisanie i pisownia
1.8.5. Czytanie
1.8.6. Uczenie się
1.9. Dysleksja a postrzeganie samego siebie

Rozdział 2. Pomoc osobom z dysleksją w praktyce oświatowej

2.1. Uczeń z dysleksją wobec wymagań edukacyjnych
2.2. System pomocy i terapia
2.2.1. Założenia pracy terapeutycznej w przypadku dysleksji
2.2.2. System pomocy w Polsce dla uczniów z dysleksją rozwojową
2.3. Rola szkoły we wspieraniu uczniów z dysleksją
2.3.1. Wspierająca rola nauczyciela
2.3.2. Idea szkoły przyjaznej uczniom z dysleksją
2.3.3. Projekt badawczy dotyczący szkół przyjaznych uczniom z dysleksją
2.4. Rodzice jako źródło wsparcia dla dzieci z dysleksją
2.5. Wspierająca rola Polskiego Towarzystwa Dysleksji na przykładzie działalności oddziału łódzkiego PTD
2.5.1. Zajęcia terapeutyczne dla dzieci i młodzieży z dysleksją
2.5.2. Współpraca z rodzicami
2.5.3. Zajęcia szkoleniowe dla nauczycieli
2.5.4. Pozostałe projekty prowadzone przez łódzki oddział Polskiego Towarzystwa Dysleksji
2.5.5. Działania podejmowane na rzecz osób dorosłych z dysleksją rozwojową

Rozdział 3. Szkoła przyjazna uczniowi z dysleksją w świetle przeprowadzonych badań

3.1. Cel badań
3.2. Założenia i standardy
3.3. Przygotowanie i organizacja badań

Rozdział 4. Szkoła jako miejsce wspierające uczniów z dysleksją – analiza rodzajów działań podejmowanych przez szkoły

4.1. Funkcje i klimat szkoły
4.2. Dostosowanie wymagań edukacyjnych do uczniów z dysleksją rozwojową
4.3. Terapia
4.3.1. Założenia pracy terapeutycznej w przypadku dysleksji
4.3.2. Terapia i zajęcia wspierające ucznia organizowane przez szkołę
4.4. Szkoła stawiająca na kreatywność ucznia
4.5. Współpraca szkoły ze środowiskiem rodzinnym ucznia
4.6. Wychowanie społeczne i zdrowotne realizowane przez szkołę
4.7. Obraz szkoły przyjaznej uczniom z dysleksją – podsumowanie

Rozdział 5. Obraz wsparcia szkoły w trudnościach związanych z dysleksją z perspektywy uczniów i ich rodziców

5.1. Uczniowie z dysleksją o swoich szkołach – raport z badań przeprowadzonych wśród uczniów
5.2. Rodzice uczniów z dysleksją o szkołach swoich dzieci
5.2.1. Raport z badań przeprowadzonych wśród rodziców
5.3. Podsumowanie i wnioski z badań

Bibliografia   

Accardo T.A. Blondis B.Y. Whitman M.A., Stein M.A. (red.) (2000). Attention Deficit and Hyperactivity in children and adults. Diagnosis. Treatment. Management, New York.
Allen J.S. (2011). Zycie mózgu. Ewolucja człowieka i umysłu, Warszawa.
Aronson E., Robin W. (1997). Psychologia społeczna – serce i umysł, Poznań: Zysk i S-ka.
Attwood T.C. (2002). W: Oszwa U. (red.) (2008). Psychologia trudności arytmetycznych u dzieci. Doniesienia z badań. Kraków: Impuls.
Baczyńska M. (1978). Trudności w prawidłowym rozwoju myślenia w pierwszym roku nauczania oraz niektóre sposoby ich przezwyciężania, Warszawa: Oświata i Wychowanie.
Bakker D.J. (1992). Neuropsychologiczna koncepcja Dysleksji, Warszawa: Fundacja Synapsis.
Baumeister R.F.,Tierney J. (2013). Siła woli. Odkryjmy na nowo to, co w człowieku najpotężniejsze, Media Rodzina
Bem D.J. (1965). Journal of Experimental Social Psychology.
Biddle K. (2000). Naming – speed processes, timing, and reading: a conceptual review, Journal of Learning Disabilities no. 33.
Bogdanowicz M. (1983). Trudności w pisaniu u dzieci, wyd. I. Gdańsk: UG.
Bogdanowicz M. (1994). O dysleksji czyli specyficznych trudnościach w czytaniu i pisaniu. Lubin: Linea.
Bogdanowicz M. (1997). Specyficzne trudności w czytaniu i pisaniu w świetle klasyfikacji medycznych, psychologicznych i pedagogicznych/Specifie Diffieulties in Reading and Writing in the View of Medieal, Psyehologieal and Pedagogie Classifieations, Audiofonologia, t. X.
Bogdanowicz M. (2000). Integracja percepcyjno-motoryczna. Teoria–diagnoza–terapia. Warszawa: CMPP-P.
Bogdanowicz M. (2008). Portrety nie tylko sławnych osób z dysleksją. Gdańsk: Harmonia.
Bogdanowicz M. (2008). Ryzyko dysleksji. Gdańsk: Harmonia Universalis,.
Bogdanowicz M. (2012). Diagnoza dysleksji w dorosłym życiu. W: M. Bogdanowicz (red.), Dysleksja w wieku dorosłym. Gdańsk: Harmonia Universalis.
Bogdanowicz M., Adryjanek A. (2004). Uczeń z dysleksją w szkole, Gdańsk: OPERON.
Bogdanowicz M., Bućko A., Czabaj R. (2008). Modelowy system profilaktyki i pomocy psychologiczno-pedagogicznej uczniom z dysleksją, Gdynia: Operon.
Bogdanowicz M., Jaklewicz Loebl (1969). Próba analizy specyficznych zaburzeń czytania i pisania. Psychiatria Polska nr 3.
Bogdanowicz M., Łockiewicz M., Magajna L. (2006). Mocne strony dzieci i dorosłych z dysleksją, XV Jubileuszowa Konferencja nt. „Dysleksja problemem całego życia”, w Gdańsku, 15–16 września.
Bogdanowicz M., R. Daruk, Ingielewicz, (2003). Czytamy razem, Gdynia: Polska YMCA .
Bogdanowicz M., Wszeborowska-Lipińska B. (2000). The development and school career of dyslexic children: A nine year follow-up study. W: W. Schneider, C. Stengard (red.), Inventory of European longitudinal studies of reading and spelling. Luxembourg: European Commission.
Borkowska A.R. (2006). ADHD a dysleksja rozwojowa. W: Dysleksja rozwojowa, perspektywa psychologiczna. Gdańsk: Harmonia.
Borkowska A.R., Domańska Ł. (red.) (2006). Neuropsychologia kliniczna dziecka. Warszawa: PWN.
Brejnak W., Zabłocki K.J. (1999). Dysleksja w teorii i praktyce.
Bryńska A., Kołakowski A., Pisula A., Skotnicka M., Wolańczyk T. (2010). ADHD Zespół nadpobudliwości psychoruchowej, Przewodnik dla rodziców i wychowawców, Sopot: GWP.
Budohoska W., Grabowska A. (1994). Dwie półkule jeden mózg, Warszawa.
Buzan T. (2014). Mapy twoich myśli. Wyd. AHA.
Charolles L., Cole P., Lacert P., Serniclaes W. (2000). On subtypes of developmental dyslexia: evidence from processing time and accuracy scores, Canadian Journal of Experimental Psychology no. 54.
Cloninger C.R. (1994). The genetic structure of personality and learning: A phylogenetic model. Clinical Genetics, 46/1.
Cole P., Serniclaes W. (2006). Reading acquisition and developmental dyslexia, Hove: Psychology Press.
Daryl J. Bem (1965). Journal of Experimental Social Psycholog.
Daryl J. Bem. (1967). Psychological Review.
Davis R.D.S. (2018). Dar Dysleksji. Poznań: Zysk i S-ka.
Démonet, J.F., Taylor M.J., Chaix Y. (2004). Developmental dyslexia, The Lancet no. 363 (9419).
Denckla M.B, Rudel R. (1976). Rapid automatized naming: dyslexia differentiated from other learning disabilities, Neuropsychologia no. 14.
Denckla M.B., Rudel R. (1976). Rapid „automatized” naming of pictured objects, colors, letters, and numbers by normal children, Cortex no. 10.
Drath A. (1959). Dysleksja, Szkoła Specjalna nr 4–5.
Dweck C., Dweck C.S., Molden, D.C. (2007). Self-Theories: Their impact on competence motivation and acquisition. W: A.J. Elliot, C.S. Dweck (red.), Handbook of competence and motivation. New York, London: Guilford Press.
Dweck C.S., Molden D.C. (2000). Self-Theories: Their impact on competence motivation and acquisition. W: A.J. Elliot, C.S. Dweck (red.), Handbook of competence and motivation. New York, London: Guilford Press.
Fawcett A., (2013). Specyficzne trudności w uczeniu się umiejętności szkolnych i ich neuropsychologiczne uwarunkowania, Referat na Konferencji „Dysleksja i dyskalkulia
w świetle wiedzy i praktyki interdyscyplinarnej”, Uniwersytet Gdański, Polskie Towarzystwo Dysleksji, Gdańsk, 7–8 września.
Feldhusen J., Piirto J. (2014). Organic Creativity in the Classroom: Teaching to Intuition in Academics and the Arts, Ashland University.
Feldman D.H. (1980). Wektory koincydentalnych sił.
Festinger L.A. (1957). Theory of cognitive dissonance. Stanford, CA: Stanford University Press.
Festinger L.A. (2007). Teoria dysonansu poznawczego, Warszawa: PWN.
Fitts M., Posner M.J. (1967). Human Performance. Brooks, Belmont.
Fletcher J.M.D., Aram B.A., Shajwitz B.A. (2000). Learning, Language, and Attention disorders in Children. W: P.J. Accardo, T.A. Blondis, B.Y. Whitman, M.A. Stein M.A. (red.), Attention Deficit and Hyperactivity in children and adults. Diagnosis. Treatment. Management, New York: Marcel Dekker.
Fryer M. (1996). Creative Teaching and Learning. London: Paul Chapman Publish.
Galaburda A.M. (1993). Neurology of developmental dyslexia. Current Opinion in Neurobiology.
Galaburda A.M., Livingstone M., (1993). Evidence for a magnocellular defect in developmental dyslexia. Annals of the New York Academy of Science.
Gardner H. (2002). Inteligencje wielorakie. Media Rodzina.
Gazzaniga M. (2011). Istota człowieczeństwa, Sopot.
Geschwind N., Galaburda A.M. (1985). Cerebral lateralization. Biological mechanisms, associations, and pathology: I. A hypothesis and a program for research, Archives of Neurology no. 42.
Goleman D. (1997). Inteligencja emocjonalna, Warszawa.
Grabowska A., Rymarczyk K. (red.) (2004). Dysleksja: od badań mózgu do praktyki, Warszawa: Instytut Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN.
Guilford J.P. (1978). Natura inteligencji człowieka. Warszawa: PWN.
Gyarmathy E. (2007). Edukacja i nauka trwająca całe życie. W: I. Smythe (red.), Dyslek-sja: Przewodnik dla dorosłych, Publikacja projektu finansowanego przez Komisję Europejską: Projekt Include. Including dislexics through European partnership.
Habib M. (2000). The neurological basis of developmental dyslexia. An overview and working hypothesis, Brain Research no. 123.
Hernik K., Malinowska K. (2015). Jak skutecznie współpracować i komunikować się z rodzicami i społecznością lokalną, Warszawa: Instytut Badań Edukacyjnych.
HouseJ S. (1981). Work stress und social support. Reading, Mass, Addison-Wesley.
Jednoróg K., Gawron N., Marchewka A., Heim S., Grabowska A. (2014). Cognitive sub-types of dyslexia are characterized by distinct patterns of grey matter volume. Brain Structure & Function no. 219.
Jednoróg K., Gawron N., Marchewka A., Heim S., Grabowska A. (2014). Cognitive sub-types of dyslexia are characterized by distinct patterns of grey matter volume. Brain Structure & Function no. 219.
Jednoróg K., Marchewka A., Altarelli I., Monzalvo K., van Ermingen-Marbach M. (2015). Grande M., Grabowska A., Heim S., Ramus F., How reliable are grey matter disruptions in developmental dyslexia? Insights from a large-scale voxel-based morphometry study. Human Brain Mapping, no. 36, 1741–1754.
Jednoróg K., Marchewka A., Tacikowski P., Heim S., Grabowska A. (2011). Electrophysiological evidence for the magnocellular-dorsal pathway deficit in dyslexia. Developmental Science no. 14(4).
Kaplan B.J., Dewey D.M., Crawfor S.G., Wilson S.G. (2001). The term comorbidity is of questionable value in reference to developmental disorders: Data and theory. Jour-nal of Learning Disabilities no. 34.
Kiryluk B., Waś A., Otapowicz D., Sendrowski K. (2011). Czy możemy pomóc dziecku nadpobudliwemu? Sposoby leczenia ADHD. Neurologia Dziecięca nr 41.
Krasowicz-Kupis G, (2011). Dysleksja rozwojowa fakt i tajemnica w diagnostyce psychologiczno-pedagogicznej, (red.) M.B. Pecyna. Opole: Wyższa Szkoła Zarządzania i Administracji Pedagogicznej w Opolu.
Krasowicz-Kupis G. (2006). Dysleksja a rozwój mowy i języka. W: G. Krasowicz-Kupis (red.), Dysleksja rozwojowa – perspektywa psychologiczna, Gdańsk: Harmonia.
Krasowicz-Kupis G. (2008). Psychologia dysleksji. Warszawa: PWN.
Krasowicz-Kupis G. (red.) (2006). Dysleksja rozwojowa. Perspektywa psychologiczna. Gdańsk: Harmonia.
Krasowicz-Kupis G., Bogdanowicz M., Kaczmarek B., Bryant P. (2000). Linguistic awareness and reading and spelling acquisition in Polish children of ages 6 to 8. W: W. Schneider, C. Stengard (red.), Inventory of European longitudinal studies of reading and spelling. Luxembourg: European Commission.
Kruszewski K. (red.) (2005). Sztuka nauczania. Czynności nauczyciela, Warszawa.
Kulesza M. (2015). Klimat szkoły i jego pomiar w kontekście problemowych zachowań uczniów.
Landerl, Wimmer H. (1993). Characteristics of developmental dyslexia in a regular writing system, Applied Psycholinguistics no. 14.
Lewowicki T. (1997). Kształcenie uczniów zdolnych, Wydawnictwo Akademickie Żak.
Limont W. (1994). Synektyka a zdolności twórcze.
Lion R., Shaywitz S.E., Shaywitz B.A. (2003). Defining dyslexia, comorbidity, teachers’ knowledge of Language and Reading: A definition of dyslexia, Annals of Dyslexia, no. 53.
Łockiewicz M., Bogdanowicz K.M. (2013). Dysleksja u osób dorosłych. Kraków: Impuls.
Meng C., Maschereti H, Ruscon S.,Cope M., Giorda N. i in. (2012). DCDC2 genetic variants and susceptibility to developmental dyslexia, Psychiatr Gene.
Meyers D.G. (2003). Psychologia społeczna. Poznań: Zysk i S-ka.
Mickiewicz J. (1996). Jedynka z ortografii? Toruń.
Moffat S.D., Hampson E., Wickett J.C., Vernon P.A., Lee D.H. (1997). Testosterone is correlated with regional morphology of the human corpus callosum. Brain Research, no. 767 (2).
Mönks F.J. (1990). Modelowa koncepcja zdolności twórczych.
Mystkowska M. (1974). Rozwijamy mowę i myślenie dziecka w wieku przedszkolnym. Warszawa: WSiP.
Nalaskowski A., (2009). Pedagogiczne złudzenia, zmyślenia, fikcje. Kraków: Impuls.
Necka E. (1994). Psychologia poznawcza. Warszawa.
Nicolson R.I., Fawcett A,J. (2008). Dyslexia, Learning and the Brain. MIT Press.
Nicolson R.I., Fawcett A.J. (1990). Automaticity: a new framework for dyslexia research? Cognition.
Nicolson R.I., Fawcett A.J. (2007). Procedural Learning Difficulties: Re-uniting the Developmental Disorders!? Trends in Neurosciences 30 (4).
Olson R.K., Wise B.W., Rack J.P. (1989). Dyslexia: Deficits, genetic etiology and computer based remediation. The Irish Journal of Psychology, no. 10, 4.
Olulade O.A., Napoliello E.M., Eden G.F. (2013). Abnormal visual motion processing is not a cause of dyslexia. Neuron, no. 79 (1).
Oszwa U. (red.) (2008). Psychologia trudności arytmetycznych u dzieci. Kraków, Oficyna Wydawnicza Impuls.
Pennington B.F. (1991). Diagnosing learning disorders – Neuropsychological framework, New York, London: The Guilford Press.
Petrill S.A., Deater-Deckard K., Thompson L.A., DeThorne L.S. (2006). Genetic and Environmental Effects of Serial Naming and Phonological Awareness on Early Reading Outcomes. Journal of Educational Psychology no. 98(1).
Pietras I., Stańczak J., Szczerbiński M. i in. (2008). Diagnoza dysleksji u uczniów klasy III szkoły podstawowej. Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych.
Piirto J. (2014). Organic Creativity in the Classroom: Teaching to Intuition in Academics and the Arts, Ashland University.
Pilch T. (2010). Społeczeństwo wobec szkoły – szkoła wobec przyszłości. Rozważania o polskiej polityce oświatowej. W: J Szuszczykiewicz, M. Kulesza (red.), Ciągłość i zmiana
w edukacji szkolnej. Łódź: UŁ.
Radlińska H. (1961). Pedagogika społeczna. Wrocław–Warszawa–Kraków: Ossolińskich.
Rak K. (2007). Zdolności twórcze u młodzieży z dysleksja rozwojową, [w:] M. Kostka-Szymańska, G. Krasowicz-Kupis (red.), Dysleksja – problem znany czy nieznany?, Lublin.
Ramus F., Rosen S., Dakin S.C., Day B.L, Castellote J.M., White S., Frith U. (2003). Theories of developmental dyslexia… Uniwersytet Dublin.
Reid A., Szczerbiński M. (2003). Studium przypadku dorosłej osoby z dysleksją rozwojową, Plakat na Konferencji Psychologii Rozwojowej, Kraków, PTP, UJ.
Reid G., Wearmouth J. (2008). Dysleksja. Teoria i praktyka. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Renzulli J.S. (1978). Trójpierścieniowy model zdolności.
Rusiniak M., Lewandowska M. (2014). Przegląd wybranych koncepcji dysleksji rozwojowej – perspektywa. Nowa Audiofonoligia 3(1).
Ryle G. (1970). Czym jest umysł? Warszawa: PWN.
Sajdak A. (2008). Edukacja kreatywna. Kraków: WAM.
Shaywitz i in. (2004). Imaging Study Reveals Brain Function of Poor Readers Can Improve, NICHD, http://www.nichd.nih.gov
Shaywitz S.E., Shaywitz B.A. (2003). Neurobiological Indices of dyslexia. Handbook of Learning Disabilities, H.L.
Snowling M.J., Nation K., (1997). Phonology, language and learning to read. W: Hulme C., Snowling M. (red.), Dyslexia, biology and cognition, London: Whurr Publishers.
Sochacka K. (2008). Uczeń zdolny z dysleksją. W: M. Wróblewska (red.), Kształcenie i promowanie uczniów zdolnych. Białystok: Trans Humana.
Spionek H. (1973). Zaburzenia rozwoju uczniów a niepowodzenia szkolne. Warszawa.
Spitzer M. (2008). Jak uczy się mózg. Warszawa.
Sprenger L. (2001). Approches Neuropsychologiques des Apprentissages de l’Enfant (ANAE).
Sprenger-Charolles L., Cole P., Serniclaes W. (2000). On subtypes of developmental dyslexia: evidence from processing time and accuracy scores, Canadian Journal of Experimental Psychology no. 54.
Sprenger-Charolles L., Cole P., Serniclaes W. (2006). Reading acquisition and develop-mental dyslexia.
SprengerL-Charolles, Cole P., Serniclaes W. (2013). Reading acquisition and developmental dyslexia.
Springer S.P., Deutsch G. (1998). Lewy mózg, prawy mózg – z perspektywy neurobiologii poznawczej. Warszawa.
Stańczak I. (2009). Poczucie własnej wartości u dzieci w młodszym wieku szkolnym. W: S. Koziej (red.), Szkoła w perspektywie teraźniejszość-przyszłość, cz. 2, Kielce: Stachurski.
Stein J. (2001). The Magnocellular Theory of Developmental Dyslexia, Dyslexia vol. 7,1.
Stein J. (2004). Wielkokomórkowa teoria dysleksji rozwojowej. W: A. Grabowska, K. Rymarczyk (red.), Dysleksja: od badań mózgu do praktyki psychologicznej. Warszawa: Instytut Biologii Doświadczalnej PAN.
Sternberg R.J. (1985). Human abilities: An information-processing approach.
Sternberg R.J. (1988). Developmental Psychology, 24.
Szewczuk-Bogusławska M., Flisiak-Antonijczuk H., (2013). Czy zmiana kryteriów diagnostycznych ułatwi rozpoznanie ADHD u dorosłych? Psychiatria Polska nr 2.
Szmidt K. (2007). Pedagogika twórczości. Gdańsk: GWP.
Szynkowski J. (2001). Starać się i móc. Teoria atrybucji, Posted 22 maja.
Tallal P. (1980) Auditory temporal perception, phonics, and reading disabilities in children. Brain and Language no. 9.
Tallal P. (1980). Auditory temporal perception, phonics, and reading disabilities in children, Brain and Language no. 9.
Vukovic R.K., Siegel L.S., (2006). The Double-Deficit Hypothesis A Comprehensive Analysis of Evidence. Journal of Learning Disabilities.
Wejner T. (2007.) Sprawdzian - egzamin zewnętrzny pod koniec szkoły podstawowej. Łódź: Hamal.
Wejner T. (2008). Liczy się uczeń a nie statystyki. W: B. Niemierko, M. Szmigiel (red.), Uczenie się i egzamin w oczach nauczycieli. Kraków: PTDE.
Wejner-Jaworska T. (2015). Uczniowie z dysleksją rozwojową podczas egzaminów zewnętrznych pod koniec szkoły podstawowej w roku 2015. Kultura i Wychowanie
nr 11 (1) 20, półrocznik.
Wejner-Jaworska T. (2015). Wspierająca rola nauczyciela wobec uczniów ze specyficznymi i specjalnymi trudnościami edukacyjnymi. W: H. Gajdamowicz, E. Płóciennik (red.), Teoria pedagogiczna w służbie praktyki. Praktyka inspiracją dla teorii. Łódź: Wyższa Szkoła Informatyki i Umiejętności.
Wejner-Jaworska T. (2017). Dyslexia in adults and depression – in the perspective of
a narrative of a participant of pedagogical therapy. Interdisciplinary Contexts Of Special Pedagogy nr 17.
Wejner-Jaworska T. (2019). Dysleksja z perspektywy dorosłości. Warszawa: Difin.
Wejner-Jaworska T., (2017). Podnoszenia wskaźnika wartości dodanej jako narzędzia jakości pracy szkoły i wsparcia na przykładzie szkoły w Holandii i w Polsce. W: B. Niemierko, M.K. Szmigel (red.), Kraków: PTDE, wyd. Tomali.
Willcutt E.G., Gaffney-Brown R. (2004). Etiology of dyslexia, ADHD, and related difficulties: Using genetic methods to understand comorbidity. Perspectives of the International Dyslexia Association no. 30.
Wimmer H. (1995). The nonword deficit in developmental dyslexia: Evidence from German children, Journal of Experimental Child Psychology no. 61.
Witkowski L. (2008). Edukacja wobec sporów o (po)nowoczesność.
Witson I.C.,Talcott JB., Hansen P.C., Richardson A.J., Griffiths T.D., Rees A. (1998). Sensytivity to dynamic auditory and visual stimuli predicts non-word. Reading ability in both dyslexic and normal readers. Curr Biol (14).
Wolf M. (1991) Naming speed and reading: the contribution of the cognitive neurosci-ence. Reading Research Quarterly, no. 26.
Wolff U., Lundberg I. (2001). Dyslexia and artistic talents among university students. Referat wygłoszony na British Dyslexia Association Conference, York.
Wosik-Kowala D. (2007). Korygowanie samooceny uczniów gimnazjum. Lublin: UMCS.
Wszeborowska B. (2012). Dysleksja jako indywidualny wzorzec trudności i zdolności
w uczeniu się – inne spojrzenie. W: M. Bogdanowicz (red.), Dysleksja w wieku dorosłym. Gdańsk: Harmonia Universalis.
Wygotski-Semionowicz L. (1971). Geneza wyższych funkcji psychicznych. W: Wybrane prace psychologiczne. Warszawa: PWN.
Zaborowski Z. (1994). Współczesne procesy psychologii społecznej i psychologii osobowości. Warszawa: Profil.
Zakrzewska B. (1996). Trudności w czytaniu i pisaniu. Warszawa: WSiP.
Ziegler J.C., Muneaux M., Grainger J. (2003). Neighborhood effects in auditory word recognition: Phonological competition and orthographic facilitation, Journal of Memory and Language no. 48.