Integracja handlowa w nowych państwach członkowskich (UE-10). Doświadczenia i wnioski dla innych krajów Europy Środkowej i Wschodniej

Spis treści:

Wprowadzenie

Rozdział 1. Liberalizacja handlu w ramach regionalnych ugrupowań integracyjnych – kwestie teoretyczne

1.1. Międzynarodowa integracja gospodarcza w świetle teorii
1.1.1. Istota międzynarodowej integracji gospodarczej
1.1.2. Cele i warunki międzynarodowej integracji ekonomicznej
1.1.3. Formy międzynarodowych ugrupowań integracyjnych
1.2. Regionalna liberalizacja obrotów towarowych w świetle teorii
1.2.1. Istota regionalnej liberalizacji handlu międzynarodowego
1.2.2. Formy regionalnej liberalizacji handlu
1.2.3. Efekty ekonomiczne regionalnej liberalizacji handlu
1.3. Dostosowania strukturalne wywołane liberalizacją obrotów – handel wewnątrzgałęziowy
1.3.1. Istota i formy handlu wewnątrzgałęziowego
1.3.2. Metody pomiaru handlu wewnątrzgałęziowego
1.3.3. Trzy typy handlu – komplementarne podejście do metod analizy handlu dwukierunkowego
1.3.4. Regionalna liberalizacja handlu i wymiana wewnątrzgałęziowa
1.4. Podsumowanie

Rozdział 2. Dylematy rozwoju gospodarczego krajów Europy Środkowej i Wschodniej w początkowym okresie transformacji systemowej

2.1. Pojęcie krajów Europy Środkowej i Wschodniej
2.2. Proces transformacji systemowej – istota i najważniejsze elementy
2.2.1. Pojęcie transformacji systemowej
2.2.2. Najważniejsze elementy sytuacji gospodarczej krajów EŚW w początkowym okresie transformacji
2.2.3. Zakres i charakter niezbędnych zmian
2.2.4. Stabilizacja gospodarek i walka z inflacją
2.2.5. Prywatyzacja
2.3. Dynamika i poziom rozwoju w latach 1989–2003
2.3.1. Dynamika produktu krajowego brutto
2.3.2. Poziom rozwoju gospodarczego
2.4. Podsumowanie

Rozdział 3. Umowa CEFTA jako forma integracji regionalnej państw Europy Środkowej i Wschodniej

3.1. Determinanty integracji gospodarczej krajów Europy Środkowej i Wschodniej
3.2. Geneza Umowy CEFTA
3.2.1. Przełamanie niechęci do wzajemnej współpracy
3.2.2. Pierwsze wspólne decyzje
3.2.3. Pierwsze postanowienia w zakresie liberalizacji handlu wzajemnego
3.2.4. Negocjacje i podpisanie Umowy (styczeń–grudzień 1992)
3.3. Najważniejsze postanowienia Umowy CEFTA
3.3.1. Cele Umowy
3.3.2. Podstawowe zasady liberalizacji handlu przewidziane w Umowie
3.4. Ewolucja współpracy w ramach CEFTA
3.4.1. Etapy liberalizacji handlu
3.4.2. Instytucjonalizacja współpracy
3.4.3. Podmiotowe rozszerzenie CEFTA
3.4.4. Przedmiotowe rozszerzenie zakresu integracji
3.5. Podsumowanie

Rozdział 4. Rola CEFTA i BAFTA w procesie przygotowań sygnatariuszy do członkostwa w Unii Europejskiej

4.1. Uwagi wstępne
4.2. Liberalizacja handlu w ramach CEFTA – jej wpływ na wymianę handlową krajów–sygnatariuszy w okresie 1993–2003
4.2.1. Dynamika obrotów wzajemnych na tle powiązań globalnych oraz z krajami UE-15
4.2.2. Rola wzajemnych powiązań w obrotach handlowych krajów CEFTA
4.2.3. Obroty wzajemne w ramach CEFTA wg list liberalizacyjnych
4.3. Podobieństwa struktur eksportu i importu Polski, Czech, Słowacji i Węgier w ich handlu wzajemnym oraz z krajami UE-15
4.3.1. Metoda analizy
4.3.2. Zmiany struktur eksportu i importu
4.4. Liberalizacja obrotów a handel wewnątrzgałęziowy w ramach CEFTA oraz z państwami UE-15 w latach 1993–2003
4.4.1. Rozwój handlu wewnątrzgałęziowego pomiędzy krajami – założycielami CEFTA
4.4.2. Rozwój handlu wewnątrzgałęziowego krajów CEFTA z państwami UE-15 162
4.5. Liberalizacja handlu w ramach BAFTA – jej znaczenie dla handlu krajów członkowskich w latach 1994–2003
4.5.1. Uwarunkowania integracji państw bałtyckich
4.5.2. Główne tendencje w rozwoju obrotów handlowych
4.6. Podsumowanie

Rozdział 5. Akcesja do Unii Europejskiej i jej wpływ na strumienie handlu zagranicznego Nowych Państw Członkowskich (UE-10) w latach 2004–2010

5.1. Uwagi wstępne
5.2. Zmiany warunków handlu po akcesji do UE
5.2.1. Handel z krajami UE
5.2.2. Handel z krajami trzecimi
5.3. Dynamika obrotów handlowych krajów UE-10
5.3.1. Eksport
5.3.2. Import
5.4. Zmiany podobieństwa struktur handlu zagranicznego
5.4.1. Eksport
5.4.2. Import
5.5. Zmiany intensywności handlu wewnątrzgałęziowego
5.6. Podsumowanie

Zakończenie i główne wnioski

Bibliografia

Spis tabel

Spis wykresów

Streszczenie w języku angielskim

Spis schematów

prof. zw. dr hab. Elżbieta Kawecka-Wyrzykowska:

Monografia jest bardzo wnikliwą i rzetelną analizą zmian we wzajemnym handlu 10 państw Europy Środkowej i Wschodniej (EŚW) w okresie 1989-2010, wynikających z wdrożenia umów o liberalizacji handlu zawartych przez te państwa w latach 90. XX w. Zmiany w handlu zostały zręcznie przedstawione na szerszym tle transformacji ustrojowej analizowanej grupy krajów. Książka ma znaczenie nie tylko poznawcze - pokazując jak, historyczne już zjawiska, zachodziły - ale też praktyczne. Doświadczenia integracji handlowej 10 państw EŚW, które przystąpiły do UE mogą być bowiem wykorzystane przez inne państwa europejskie, w których proces transformacji ustrojowej jest znacznie mniej zaawansowany, a jednocześnie chcą wykorzystać regionalne kontakty do przyspieszenia zmian gospodarczo-politycznych. (…) Nie ulega wątpliwości, że temat pracy jest ważny i aktualny i dobrze, że został podjęty przez takiego specjalistę, jak prof. E. Molendowski, który uczestniczył w rokowaniach w sprawie CEFTA i dobrze „czuje” trudności negocjowania i późniejszego wdrażania tej umowy. Z tego też względu wnioski wynikające z przeprowadzonej analizy są bardzo wiarygodne i ważne.