Kontrola i audyt wewnętrzny. Teoria i zastosowanie

Spis treści:

Wstęp

Część I. Kontrola – istota, cele, funkcje i rodzaje

Rozdział 1. Geneza, istota i podział kontroli

1.1. Geneza znaczenia kontroli
1.2. Pojęcie kontroli
1.3. Rodzaje i formy kontroli

Rozdział 2. Cele i funkcje oraz kryteria ocen kontrolnych

2.1. Cele i funkcje kontroli
2.2. Kryteria ocen kontrolnych
2.3. Metody kontroli

Część II. Kontrola wewnętrzna

Rozdział 3. Istota, funkcje i rodzaje kontroli wewnętrznej

3.1. Definicja kontroli wewnętrznej
3.2. Istota i sposób prowadzenia kontroli wewnętrznej
3.3. Rodzaje i funkcje kontroli wewnętrznej

Rozdział 4. System, modele i dokumentacja kontroli wewnętrznej

4.1. System kontroli wewnętrznej
4.2. Modele kontroli wewnętrznej
4.3. Dokumenty dotyczące wykonywania kontroli wewnętrznej

Część III. Kontrola zarządcza

Rozdział 5. Istota, cele i ocena ryzyka – elementy kontroli zarządczej

5.1. Pojęcie kontroli zarządczej
5.2. Cele kontroli zarządczej
5.3. Ocena ryzyka, jako element kontroli zarządczej

Rozdział 6. Standardy i poziomy kontroli zarządczej

6.1. Międzynarodowe standardy kontroli zarządczej – modele kontroli zarządczej
6.2. Standardy kontroli zarządczej dla sektora finansów publicznych
6.3. Poziomy kontroli zarządczej

Część IV. Audyt wewnętrzny

Rozdział 7. Pojęcie i klasyfikacja audytu wewnętrznego

7.1. Geneza powstania audytu wewnętrznego
7.2. Definicyjne ujęcie audytu wewnętrznego w świetle różnych regulacji
7.3. Klasyfikacja i podział audytu wewnętrznego w świetle różnych ujęć

Rozdział 8. Standardy i wytyczne, czyli prawne regulacje audytu wewnętrznego

8.1. Krajowe regulacje prawne wytyczne audytu wewnętrznego
8.2. Znaczenie standardów kontroli wewnętrznej w procesie kształtowania standardów audytu wewnętrznego
8.3. Międzynarodowe standardy audytu wewnętrznego

Rozdział 9. Kwalifikacje prawne i wymagania zawodowe audytora wewnętrznego

9.1. Kwalifikacje do wykonywania zawodu audytora wewnętrznego
9.2. Certyfikacja zawodu audytora wewnętrznego
9.3. Zakres obowiązków audytora wewnętrznego

Rozdział 10. Audytor wewnętrzny jako doradca kierownika jednostki

10.1. Rola audytora wewnętrznego jako doradcy kierownika jednostki
10.2. Sylwetka zawodowa audytora wewnętrznego
10.3. Zasady i cechy audytora wewnętrznego

Rozdział 11. Analiza ryzyka w audycie wewnętrznym

11.1. Pojęcie i identyfikacja ryzyka
11.2. Klasyfikacja ryzyka
11.3. Metodologia analizy ryzyka, jako element rocznego planu audytu

Rozdział 12. Etapy pracy audytora wewnętrznego

12.1. Planowanie zadań audytowych
12.2. Etapy procesu realizacji zadań audytowych
12.3. Realizacja zadania audytowego – badanie systemów i znaczenie dowodów audytowych

Rozdział 13. Sprawozdawczość, czynności doradcze, program zapewnienia i poprawy jakości w audycie wewnętrznym

13.1. Monitorowanie realizacji zaleceń i czynności sprawdzające
13.2. Czynności doradcze
13.3. Program zapewnienia i poprawy jakości, zwany „PZPJ”

Część V. Dyscyplina finansów publicznych

Rozdział 14. Dyscyplina finansów publicznych w kontekście kontroli zarządczej i audytu wewnętrznego

14.1. Istota i zakres dyscypliny finansów publicznych
14.2. Odpowiedzialność za funkcjonowanie kontroli zarządczej
14.3. Odpowiedzialność za funkcjonowanie audytu wewnętrznego

Podsumowanie
Bibliografia
Spis schematów
Spis tabel

Literatura
  1.  Adelberg A.H., Auditing on the march, ancient times to the twentieth century, Internal
Auditor, 1975.
  2.  Ampuła D., Kontrola i audyt wewnętrzny w jednostce organizacyjnej, Wojskowy Instytut
Techniczny Uzbrojenia, „Problemy Techniki Uzbrojenia” 2014, zeszyt 132, nr 4.
  3.  Ampuła D., Kontrola i Audyt wewnętrzny w jednostce organizacyjnej, Wyd. Wojskowy
Instytut Techniczny i Uzbrojenia, Zeszyt 132, nr 4/2014.
  4.  Anthony  R.N.,  Planning  and  Control  Systems:  A  Framework  for  Analysis,  Division 
of Research, Graduate School of Business, Harvard University, Boston, Mass. 1965.
  5.  Antoszkiewicz J., Metody heurystyczne. Twórcze rozwiązywanie problemów, PWE, War-
szawa 2000.
  6.  Audyt wewnętrzny. Spojrzenie praktyczne, Stowarzyszenie Księgowych w Polsce, War-
szawa 2003.
  7.  Babuśka E., Koncepcja  kontroli  zarządczej  w  sektorze  finansów   publicznych,  „Zeszyty  
Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego” 2011, nr 669, Szczecin 2011.
  8.  Berenstein P.L., Przeciw bogom. Niezwykłe dzieje ryzyka, WIG-Press, Warszawa 1997.
  9.  Bumbacher R.J., Schweitzer M., Gestiegene Anforderungen an die Interne Revision, „Der
Schweizer Treuhänder” 2002, nr 11.
10.  Cabała  P.,  System  kontroli  w  zarządzaniu  przedsiębiorstwem.  Pomocnicze  materiały 
dydaktyczne, Akademia Ekonomiczna, Kraków 2002.
11.  Chojna-Duch E., Audyt wewnętrzny w systemie sektora finansów  publicznych – aktualne
problemy, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego” 2012, nr 718, „Finanse.
Rynki finansowe. Ubezpieczenia” 2012, nr 53, 2012.
12.  Chojna-Duch E., Próba systematyzacji pojęć i zadań z dziedziny kontroli i audytu wewnętrz-
nego na podstawie ustawy o finansach publicznych, „Kontrola Państwowa” 2010, nr 1.
13.  COSO I (1992).
14.  COSO, Internal Control – Integrated Framework, Committee of Sponsoring Organiza-
tions, Jersey City 1992; Kontrola wewnętrzna. Przewodnik dla dyrektorów odnoszący się do
Połączonych Zasad, Instytut Biegłych Rewidentów Anglii i Walii, wrzesień 1999.
15.  COSO, Internal Control – Integrated Framework, Executive Summary, Committee of
Sponsoring Organizations, Jersey City 2013.216 Bibliografia
16.  Czerwieński K., Grochowski H., Podstawy audytu wewnętrznego, LINK, Szczecin 2003.
17.  Czerwiński K., Audyt wewnętrzny, InfoAudit, Warszawa 2005.
18.  Ćwiklicki  M.,  Bereza  J.,  Bober  J.,  Golanko  M.,  Małecka-Łyszczek  M.,  Mituś  A.,
Kontrola  zarządcza.  Podstawowe  zagadnienia  kontroli  zarządczej.  Poradnik  dla  jedno-
stek samorządu terytorialnego, [w:] Wprowadzenie do problematyki kontroli zarządczej,
M. Małecka-Łyszczek M. (red.), Małopolska Szkoła Administracji Publicznej UEK,
Kraków 2015.
19.  Dasek T., Zawadzka P., Ewolucja audytu wewnętrznego na świecie, Uniwersytet Wro-
cławski,  „Studenckie  Prace  Prawnicze,  Administratywistyczne  i  Ekonomiczne”
2017, nr 22.
20.  Dec P., Główka G. (red.), Współczesna kontrola w jednostkach sektora finansów
publicznych, [w:] M. Sudoł M.,   Audyt wewnętrzny a kontrola wewnętrzna – podo-
bieństwa i różnice, SGH, Warszawa 2021.
21.  Definicja  audytu wewnętrznego Kodeks Etyki oraz Międzynarodowe Standardy Praktyki
Zawodowej  Audytu  Wewnętrznego,  Instytut Audytorów Wewnętrznych IIA Polska,
Warszawa 2016.
22.  Departament Audytu Sektora Finansów Publicznych, Kontrola zarządcza w sektorze
finansów   publicznych.  Istota,  unormowania  prawne  i  otoczenie.  Kompendium  wiedzy,
Warszawa 2012.
23.  Dittehofer  M.A.,  Filios  V.P.,  Internal  auditing  –  past,  present  and  future,  „Internal  
Auditor” 1984, June.
24.  Dolnicki B., Małecka-Łyszczek M., Mączyński M. (red.), Kontrola zarządcza w jed-
nostkach samorządu terytorialnego, Wolters Kluwer, Warszawa 2019.
25.  Dziawgo D., Credit-rating. Ryzyko i obligacje na międzynarodowym rynku finansowym ,
PWN, Warszawa 1998.
26.  Eulerich M., Die Interne Revision. Theorie – Organisation – Best Practice, Erich Schmidt
Verlag, Berlin 2018.
27.  Fight A., Measurement and Internal Audit, Capstone Publishing, Oxford 2002.
28.  Flesher D.L., Macintosh E.R., 60 Years of Progress Through Sharing. 10-Year Supplement
to 50 Years of Progress Throuhg Sharing, 1991–2001, Altamonte Springs, The Institute
of Internal Auditors, 2002.
29.  Frańczuk M., Zarządzanie ryzykiem w jednostkach sektora finansów  publicznych jako jeden
ze standardów kontroli zarządczej, [w:] Kontrola zarządcza w systemie finansów  publicznych,
K. Winiarska (red.), „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego” 2011, nr 669,
„Finanse. Rynki Finansowe. Ubezpieczenia” 2011, nr 42, Szczecin 2011.
30.  Gabrusiewicz W., Audyt sprawozdań finansowych. Teoria i praktyka, PWE, Warszawa 2014.
31.  Glosariusz terminów dotyczących kontroli i audytu w administracji publicznej, NIK, Kan-
celaria Prezesa Rady Ministrów, MF, MSWiA, Warszawa 2005.
32.  Gnoiński J., Zasady organizacji i funkcjonowania systemu kontroli w resorcie komunika-
cji, WKiŁ, Warszawa 1967.
33.  Grocholski H. (red.) Praktyczne aspekty audytu wewnętrznego, t. 1, Instytut Rachunko-
wości i Podatków, t. 1, Warszawa 2004.217 Bibliografia
34.  Grudzewski W.M., Hejduk I.K., Sankowska A. Wańtuchowicz M., Zarządzanie za-
ufaniem w organizacjach wirtualnych, Difin, Warszawa 2007.
35.  Gupta P.P., Ray M.R., The changing roles of the internal auditor, „Managerial Auditing
Journal” 1992, nr 7. .7,1992.
36.  Handwörterbuch der Revision. Enzyklopädie der Betriebswirtschaftslehre, Poeschel Verlag,
Stuttgart 1983.
37.  Informacyjne i analityczne możliwości wsparcia systemów zarządzania w sektorze publicz-
nym z wykorzystaniem budżetu zadaniowego. Podręcznik uczestnika szkolenia., Minister-
stwo Finansów, Warszawa 2012.
38.  Instytut Audytorów Wewnętrznych IIA Polska, Definicja  audytu wewnętrznego Kodeks
Etyki oraz Międzynarodowe Standardy Praktyki Zawodowej Audytu Wewnętrznego, 2016.
39.  Internal Control –Integrated Framework Guidance on Monitoring Internal Control Sys-
tem, t. 3. Application Techniques, June 2008, Exposure Draft, Public Comment Period,
Closes August 15, 2008.
40.  INTOSAI GOV 9100 (2004).
41.  Juja T. (red.), Studia z zakresu finansów  i polityki fiskalnej, Zeszyty Naukowe Uniwer-
sytetu Ekonomicznego w Poznaniu nr 200, Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu,
Poznań 2011.
42.  Jyż G., Charakter prawny terminów w postępowaniach o przyznanie płatności producentom
rolnym w świetle orzecznictwa sądów administracyjnych w Polsce, „Barometr Regional-
ny” 2015, nr 4.
43.  K. Kwiatkowski K., Rola  NIK  w  usprawnianiu  funkcjonowania  państwa,  „Kontrola
Państwowa” 2015, nr 1.
44.  Kaczmarek T.T., Ryzyka i zarządzanie i ryzykiem. Ujęcie interdyscyplinarne, Difin, War-
szawa 2006.
45.  Kaczmarek T.T., Zarządzanie ryzykiem handlowym i finansowym  dla praktyków, ODiDK,
Gdańsk 1999.
46.  Kałużny S., Kontrola wewnętrzna. Teoria i praktyka, PWE, Warszawa 2008.
47.  Kałużny S., Nadzór i kontrola w przedsiębiorstwie, Kwantum, Warszawa 1997.
48.  Kamela-Sowińska A., Audyt śledczy  w  jednostkach  sektora  finansów   publicznych, [w:]
Szczepankiewicz E.I., Kamela-Sowińska A., Żółtowski R., Klak J. , Szyba A., Mły-
narczyk K., Witkowska M., Luma A., Kontrola i audyt wewnętrzny w jednostkach samo-
rządu terytorialnego, Wolters Kluwer, Warszawa 2015.
49.  Kamińska A., Rachunkowość zarządcza ubezpieczyciela, PWN, Warszawa 2003.
50.  Kent A.H., The development and application of a new concept of internal auditing „Inter-
nal Auditor” 1957, March.
51.  Kiziukiewicz T. (red.), Zasady audytu wewnętrznego w sektorze finansów  publicznych,
Difin, Warszawa 2012.
52.  Kiziukiewicz T., Szymańska H., Kontrola  zarządcza  w  jednostkach  sektora  finansów  
publicznych, [w:] Audyt wewnętrzny w strukturze kontroli zarządczej, T. Kiziukiewicz
(red.), Difin, Warszawa 2013.
53.  Klimas M., Kontrola wewnętrzna w przedsiębiorstwie, PWE, Warszawa 1985.218 Bibliografia
54.  Klimas M., Podręczna encyklopedia rachunkowości, Poltex, Warszawa 1997.
55.  Knight F.H., Risk, Uncertainty and Profit, University of Boston Press, Boston 1921.
56.  Knight F.H., Risk, Uncertainty and Profit, Chicago–London 1985.
57.  Komisja Nadzoru Finansowego, Rekomendacja H dotycząca systemu kontroli wewnętrz-
nej w bankach, Warszawa 2017.
58.  Koning de R., Public Internal Financial Control. A European Commission initiative o bu-
ild new structures of public internal control in applicant and third-party countries, Sint
Katarina Lombeek 2007.
59.   Kontrola zarządcza w sektorze finansów  publicznych. Istota, unormowania prawne i oto-
czenie. Kompendium wiedzy, Departament Audytu Sektora Finansów Publicznych,
Warszawa 2012.
60.  Kowalczyk P., Niepewność a ryzyko. Schemat zachowań podczas podejmowania ry-
zykownych decyzji, „Przegląd Wojsk Lotniczych i Obrony Powietrznej” 2003, nr 5.
61.  Kubik A., Funkcjonowanie publicznej wewnętrznej kontroli finansowej w Polsce, „Kon-
trola Państwowa 2005”, nr 1.
62.  Kuc B.R., Audyt wewnętrzny. Teoria i praktyka, Wydawnictwo Menedżerskie PTM,
Warszawa 2002.
63.  Kuc B.R., Funkcje i dysfunkcje kontroli, Wyższa Szkoła Zarządzania i Prawa w Warsza-
wie, Warszawa 2006.
64.  Kuc B.R., Kontrola jako funkcja zarządzania, Difin, Warszawa 2009.
65.  Kufel T., Ryzyko i jego analiza na potrzeby audytu wewnętrznego i kontroli zarządczej,
[w:] Kiziukiewicz T. (red.) Audyt wewnętrzny w strukturze kontroli zarządczej, Difin,
Warszawa 2013.
66.  Kurowski  L.,  Ruśkowski  E.,  Sochacka-Krysiak  H.,  Kontrola  finansowa  w  sektorze 
publicznym, PWE, Warszawa 2000.
67.  Lawyer L.B., Dittehofer M.A, Scheiner J. H., Sawyer’s Internal Auditing, The Practice
of Modern Internal Auditing, The Institute of Internal Auditors, Altamonte Springs,
Florida 2003.
68.  Lewandowski J., Kontrola zarządcza w szkole lub placówce oświatowej. Komentarz, przy-
kłady, dokumentacja, ODDK, Gdańsk 2012.
69.  Lipczyńska A., System and determinants of management control in the public finanse sector
– sýnthesis, [w:] A. Borcuch, M. Tomczyk, (red.) Znaczenie ekonomii we współczesnym
świecie, Wydawnictwo naukowe Archae Graph, Łódź–Kielce 2020.
70.  Lipczyńska A., Wykrywanie nadużyć podatkowych. Prawo Benforda i Jednolity Plik Kon-
trolny, Difin, Warszawa 2019.
71.  Lipiec-Warzecha L., Odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów  publicznych.
Komentarz, LEX 2012.
72.  Lisiński M. (red.), Audyt wewnętrzny w doskonaleniu instytucji. Aspekty teoretyczno-me-
todologiczne i praktyczne, PWE, Warszawa 2011.
73.  Lück W., Die Zukunft der Interne Revision, Entwicklungstendenzen der unternehmensin-
ternen Überwachung, Erich Schmidt Verlag, Berlin 2000.
74.  M. Kofta M., Samokontrola a emocje, PWN, Warszawa 1979.219 Bibliografia
75.  Martan L., Kontrola wewnętrzna i kontroling w przedsiębiorstwie, [w:] Kontrola i kontrol-
ling w zarządzaniu, B.R. Kuc (red.), WSZiM, Warszawa 2002.
76.  McNamee D., Oszacowanie ryzyka w audycie wewnętrznym i zarządzaniu, Fundacja
Rozwoju Rachunkowości w Polsce, Warszawa 2004.
77.  Mikołajczyk  Z.,  Techniki  organizatorskie  w  rozwiązywaniu  problemów  zarządzania,
PWN, Warszawa 2002.
78.  Młodzik E., Metody analizy ryzyka w rocznym planie audytu wewnętrznego w jednostkach
sektora finansów  publicznych, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego” 2013,
nr 765, „Finanse. Rynki Finansowe. Ubezpieczenia” 2013, nr 61, 2013.
79.  Młodzik E., Ocena ryzyka jako element kontroli zarządczej w jednostkach sektora finansów  
publicznych, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego” 2015, nr 873, „Finan-
se. Rynki Finansowe. Ubezpieczenia” 2015, nr 77., 2015.
80.  Moczydłowska W., Standardy audytu wewnętrznego, „Gazeta prawna” 2004, nr 204.
81.  Moeller R., Nowoczesny audyt wewnętrzny, Oficyna Wolters Kluwer Business, Warsza -
wa 2011.
82.  Monkiewicz J. (red.), Podstawy ubezpieczeń, Poltext, Warszawa 2000.
83.  Nadolna B., System kontroli wewnętrznej w przedsiębiorstwie, „Zeszyty Naukowe Uni-
wersytetu Szczecińskiego, Studia i Prace Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarzą-
dzania” 2009, nr 16.
84.  Najwyższa Izba Kontroli, Wytyczne w sprawie standardów kontroli wewnętrznej w sekto-
rze publicznym, Najwyższa Izba Kontroli, INTOSAI GOV 9100.
85.  Niewiadomski Z., Grzelak W., Ustawa o samorządzie terytorialnym z komentarzem,
Uniwersytet Łódzki, Warszawa 1990.
86.  Nowy leksykon PWN, PWN, Warszawa 1998.
87.  Organy i systemy kontroli wewnętrznej w gospodarce i administracji publicznej, Instytut
Audytorów Wewnętrznych IIA Polska, Wojskowa Akademia Techniczna materiały,
Warszawa 2021.
88.  Paczuła Cz., Kontrola wewnętrzna w zarządzaniu jednostką gospodarczą, Difin, Warsza -
wa 1998.
89.  Paczuła Cz., Kontrola wewnętrzna w zarządzaniu jednostką gospodarczą, Difin, Warsza -
wa 2000.
90.  Penc J., Leksykon biznesu, Agencja Wydawnicza Placet, Warszawa 1997.
91.  Peumans H. , Theorie et pratique des calculs d’investissment, Dunod, Paris 1965.
92.  Pfeffer L., Insurance and Economic Theory, Irwin Inc. Homewood, Illinois 1956.
93.  Piaszczyk A., Audyt wewnętrzny, Stowarzyszenie Księgowych w Polsce, Poznań 2004,
[za:] Ampuła D., Kontrola i audyt wewnętrzny w jednostce organizacyjnej, Wojskowy Instytut
Techniczny Uzbrojenia, „Problemy Techniki Uzbrojenia” 2014, „zeszyt 132” 2014, nr 4.
94.  Piaszczyk A., Kontrola wewnętrzna w praktyce. Vademecum wiedzy dla kontrolera we-
wnętrznego, zewnętrznego i audytora, Europejskie Centrum Ekonomiczne „PRESTIŻ”,
Lublin 2009.
95.  Piołunowicz A., Kontrola zarządcza w sektorze finansów  publicznych – implementacja
standardów COSO, „Kontrola Państwowa” 2013, nr 1.220 Bibliografia
  96.  Podręcznik audytu wewnętrznego w administracji publicznej, Ministerstwo Finansów,
Warszawa 2003
  97.  Przybylska J. (red.), Audyt wewnętrzny w sektorze finansów  publicznych, [w:] Wykorzy-
stanie narzędzi informatycznych w badaniu audytowym na przykładzie MS Excel, pakietu
SAS i języka programowania R, Szkop A. (red.), CeDeWu, Warszawa 2019.
  98.  Przybylska J., Audyt wewnętrzny w sektorze finansów  publicznych, [w:] Audyt wewnętrz-
ny w sektorze finansów  publicznych – zagadnienia wprowadzające, Przybylska J., Wró-
blewska M. (red.), CeDeWu, Warszawa 2019.
  99.  Pszczołowski T., Mała encyklopedia prakseologii i teorii organizacji, Ossolineum, Wro-
cław–Warszawa–Kraków–Gdańsk, 1978.
100. Puchacz K., Zarządzanie  ryzykiem  w  sektorze  finansów   publicznych.  Wzorcowa  do-
kumentacja zarządzania ryzykiem z komentarzem uwzględniająca wymogi wynikające
z Komunikatu Ministra Finansów w zakresie planowania oraz zarządzania ryzykiem
z dnia 6 grudnia 2012 r., ODDK, Gdańsk 2013.
101.  Raport COSO wydany 1992 roku przez Komitet Organizacji Sponsorujących Ko-
misję Treadway (Committee of Sponsoring Organization of the Treadway Com-
mission – COSO).
102. Raport pt. Kontrola wewnętrzna – Zintegrowana Koncepcja Ramowa INTOSAI 2000
Standardy kontroli, NIK, Warszawa.
103. Rekomendacja H dotycząca systemu kontroli wewnętrznej w bankach, Komisja Nadzoru
Finansowego, Warszawa 2017.
104. Sauders E. J., Audyt i kontrola wewnętrzna w przedsiębiorstwach, Akademia Polonijna,
Częstochowa 2003.
105. Sawicki K., Winiarska K., Badanie sprawozdań finansowych  w warunkach funkcjonowa-
nia audytu i kontroli wewnętrznej, KIBR, Warszawa 2006.
106. Sawyer L.B., Dittehofer M.A., Scheiner J.H., Sawyer’s Internal Auditing, Altamonte
Springs 1996.
107. Sawyer L.B., The Practice of Modern Internal Auditing, Altamonte Spring 1981.
108. Siegel J.G., Shim J.K., Accounting Handbook, Barron’s Educational Series, Nowy Jork
2000.
109. Skoczylas A., Audyt wewnętrzny jako integralny element właściwego funkcjonowania pu-
blicznej wewnętrznej kontroli finansowej, [w:] Controlling i audyt wewnętrzny w usprawnia-
niu zarządzania, Winiarska K. (red.), Wydawnictwo US, Szczecin w Szczecinie, 2005.
110.  Skoczylas-Tworek A., Audyt we współczesnej gospodarce rynkowej, Wydawnictwo Uni-
wersytetu Łódzkiego, Łódź 2014.
111.  Skov N., Finanse i zarządzanie. Amerykańskie propozycje dla polskich firm  prywatnych,
PLACE, Warszawa 1991.
112.  Słownik współczesnego języka polskiego,PWN, Warszawa 1998.
113.  Soroczyński S., Stachowicz J., Zabezpieczenia ryzyka stopy procentowej i ryzyka waluto-
wego za pomocą transakcji nierzeczywistych Futures i Options, Kraków 1994.
114.  Stabryła A., Zarządzanie strategiczne w teorii i praktyce formy, PWN, Warszawa–Kra-
ków 2000.221 Bibliografia
115.  Standards  of  The  Professionel  Practice  of  Internal  Auditing,  The Institite of Internal  
Auditors, Altamonte Spring, Florida 2001.
116.  Statement of Responsibilities of the Internal Auditors, „The Accounting Review” 1995,
vol. 30, no. 1., 1995.
117.  Stępniewski J., Audyt i diagnostyka firmy, Wydawnictwo AE, Wrocław 2001.
118.  Stoker G., Theories of Local Government and Politics (Teorie samorządu i polityki lo-
kalnej) – fragmenty rozdziału książki The Politics of Local Government, [w:] Wartości
podstawowe samorządu terytorialnego i demokracji lokalnej, P. Świeniewicz (red.), Mac-
millan, 1988.
119.  Stoner J. A. F., Wankel Ch., Kierowanie, PWE, Warszawa, 1996.
120. Szczepankiewicz E.I., Rewizja finansowa, audyt wewnętrzny a audyt śledczy w wykry-
waniu  oszustw  gospodarczych,  „Studia  i  Prace  Kolegium  Zarządzania  i  Finansów”
2016, z. 152., SGH, Warszawa 2016.
121.  Tarczyński W., Mojsiewicz M., Zarządzanie ryzykiem, PWE, Warszawa 2001.
122. Weber M., Risikoentscheidungskalkille in der Finanzierungstheorie, C.E. Poeschel Verlag,
Stuttgart 1990.
123. Węgrzyn L., U progu Unii Europejskiej – audyt wewnętrzny jako narzędzie kierowania
jednostką, [w:] Kontrola i audyt w perspektywie europejskiej, Konferencja MSWiA, War-
szawa 2004.
124. Wierzbicki K., Kontrola wewnętrzna w podstawowych jednostkach gospodarczych, UNI-
VERS-D.K.M., Warszawa–Zielona Góra 1996.
125. Willett A.H., The Economic Theory of Risk Insurance, Filadelfia 1951.
126. Winiarska K., Audyt wewnętrzny 2008, Difin, Warszawa 2008.
127. Winiarska K., Audyt wewnętrzny w 2007 roku. Standardy międzynarodowe – regulacje
krajowe, Difin, Warszawa 2007.
128. Winiarska K., Audyt wewnętrzny. Teoria i zastosowanie. Vademecum rachunkowości,  
Difin, Warszawa 2019.
129. Winiarska K., Kontrola wewnętrzna w jednostkach gospodarczych, PWE, Warszawa 2010.
130. Winiarska K., Rozwój audytu wewnętrznego na świecie, „Zeszyty Naukowe Uniwer-
sytetu Szczecińskiego” 2015, nr 864, „Finanse. Rynki Finansowe. Ubezpieczenia”
2015, nr 76, 2015, t. 2.
131.  Winiarska K., Teoretyczne i praktyczne aspekty audytu wewnętrznego, Difin, Warszawa
2005.
132. Witkowska M., Luma A., Kontrola i audyt wewnętrzny w jednostkach samorządu teryto-
rialnego, Wolters Kluwer, Warszawa 2015.
133.  Wojciechowski I., Opcje na wybrane instrumenty finansowe jako narzędzia ograniczające
ryzyko, Zakamycze, Kraków 1999
134. Wytyczne do samooceny kontroli finansowej jednostce sektora finansów  publicznych, Mini-
sterstwo Finansów, Warszawa 2004.
135.  Wytyczne  do  samooceny  kontroli  finansowej  w  jednostce  sektora  finansów   publicznych,  
Ministerstwo Finansów, Departament Koordynacji Kontroli Finansowej i Audytu
Wewnętrznego, Warszawa 2007.222 Bibliografia
136.  Zalewski A., Reformy sektora publicznego w duchu nowego zarządzania publicznego, [w:]
Nowe zarządzanie publiczne w polskim samorządzie terytorialnym, A. Zalewski (red.),
Warszawa 2007.
137. Zarządzanie ryzykiem korporacyjnym – zintegrowana struktura ramowa, The Commit-
tee of Sponsoring Organizations of the Treadway Commision, COSO, 2004.
138. Ziębicki B., Geneza modeli efektywności organizacyjnej, [w:] Organizacje komercyjne i nie-
komercyjne  wobec  wzmożonej  konkurencji  oraz  wzrastających  wymagań  konsumentów,
Nalepka A (red.), Wyższa Szkoła Biznesu – National-Louis University w Nowym
Sączu, 2005.
139. Żytyniec D.A., Kontrola wewnętrzna i audyt wewnętrzny, [w:] Kontrola i audyt w per-
spektywie europejskiej, Konferencja MSWiA, Warszawa 2004.

Akty prawne

    1.  Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (t.j. Dz.U. z  2023 r., poz. 1273, z późn. zm.).
    2.  Ustawa z dnia 20 maja 1971 r. – Kodeks wykroczeń (Dz.U. z 2021 r., poz. 208, ze zm.)
    3.  Ustawa z dnia 24 sierpnia 2001 r. – Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (Dz.U. z 2022 r., poz. 1124).
    4.  Ustawa z dnia 16 listopada 2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (t.j. Dz.U. z 2022 r., poz. 813, ze zm.).
    5.  Ustawa z dnia 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (Dz.U. z 2021 r., poz. 289).
    6.  Ustawa z dnia 23 grudnia 1994 r. o Najwyższej Izbie Kontroli (t.j. Dz.U. z 2022 r., poz. 623).
    7.  Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 4 września 2015 roku w sprawie audytu wewnętrznego oraz informacji o pracy i wynikach tego audytu (t.j. Dz.U. z 2018 r., poz. 506).
    8.  Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 29 grudnia 2009 roku w sprawie komitetu audytu (Dz.U. z 2016 r., poz. 2049).
    9.  Rozporządzenie  Ministra  Finansów  z  dnia  2  grudnia  2010  r.  w  sprawie  wzoru oświadczenia o stanie kontroli zarządczej (Dz.U. z 2010 r. nr 238, poz. 1581).
  10.  Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 27 kwietnia 1999 r. w sprawie właściwości i trybu powoływania rzeczników dyscypliny finansów publicznych, organów orzekających oraz szczegółowych zasad postępowania w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych (Dz.U. z  1999 r. nr 42, poz. 421, z późn. zm.).
  11.  Komunikat Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 12 grudnia 2016 roku w sprawie standardów  audytu  wewnętrznego  dla  jednostek  sektora  finansów  publicznych (Dz.Urz. Min. Roz. i Fin. z 2016 r., poz. 28).
  12.  Komunikat Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 7 listopada 2017 roku w sprawie wzoru informacji o realizacji zadań z zakresu audytu wewnętrznego (Dz.Urz. Min. Roz. i Fin. z 2017 r., poz. 220).
13.  Communication from the Commission to the Council, The European Parliament and the European Court of Auditors, „Commission Action Plantowards an Integrated Internal Control Framework”, COM (2006) 9.

Strony internetowe

  1.  www.intosai.org.administracja.mswia.gov.pl
  2.  www.nik.gov.pl/plik/id,5139.pdf
  3.  www.mf.gov.pl
  4.  www.ryzykofinansowe.org
  5.  www.wneiz.pl/frfu
  6.  www.oecd.org
  7.  www.finansepubliczne.bdo.pl
  8.  www.coso.org
  9.  www.wneiz.pl/nauka_wneiz/frfu/53-2012/FRFU-53-337.pdf
10.  https://Committee_of_Sponsoring_Organizations_of_the_Treadway_Commission.html
11.  https://akademia.utk.gov.pl
12.  https://www.iia.org.pl
13.  https://www.iia.org.pl/certyfikacja/certyfikat-ciar
14.  https://www.iia.org.pl/certyfikacja/certyfikat-ciar
15.  https://www.karierawfinansach.pl/baza-wiedzy/kwalifikacje-zawodowe/cfsa-kwalifikacja-kursy-zakres-wiedzy-egzamin-perspektywy
16.  https://global.theiia.org/certification/cfsa-certification/pages/exam
17.  https://www.karierawfinansach.pl/baza-wiedzy/kwalifikacje-zawodowe/ccsa-kwalifikacja-kursy-zakres-wiedzy-egzamin-perspektywy