Komentarz do Konstytucji RP art. 27, 29

Spis treści:

Wykaz skrótów
Komentowane przepisy Konstytucji RP

Artykuł 27

1. Uregulowania w poprzednich konstytucjach
2. Uregulowania w innych państwach Unii Europejskiej
3. Kontekst ogólnokonstytucyjny
4. Pojęcie języka urzędowego
5. Adresaci normy konstytucyjnej
5.1. Zagadnienia ogólne
5.2. Język polski przed organami administracji publicznej
5.3. Język polski przed organami władzy ustawodawczej
5.4. Język polski w wymiarze sprawiedliwości
6. Język polski w kontekście konstytucyjnych praw i wolności
7. Nakaz posługiwania się językiem urzędowym w świetle norm konstytucyjnych
 
Artykuł 29

1. Uregulowania w poprzednich konstytucjach
2. Uregulowania w innych państwach Unii Europejskiej
3. Kontekst ogólnokonstytucyjny
4. Źródłosłów i pojęcie stolicy
5. Istota i geneza kształtowania się odrębności miasta stołecznego
6. Modele i koncepcje ustroju stolicy
7. Ustrojowe i reprezentacyjne funkcje i zadania stolicy
7.1. Zadania własne fakultatywne
7.2. Zadania własne obligatoryjne
7.3.  Zadania zlecone
8. Zasady powoływania organów m.st. Warszawy
8.1. Wybór organu stanowiącego
8.2. Wybór organu wykonawczego
9. Nadzór i kontrola nad m.st. Warszawą
 
Bibliografia opracowań naukowych

Bibliografia  opracowań naukowych

Ajnenkiel A., Konstytucje Polski w rozwoju dziejowym 1791‒1997, Warszawa
2001.
Ajnenkiel A., Polskie konstytucje, Warszawa 1991.
Antonów D., Wykładnia prawa podatkowego po wstąpieniu Polski do Unii
Europejskiej, Warszawa 2009.
Antoszewski A., Instytucje władzy ustawodawczej i wykonawczej, [w:] Polityka
w Polsce w latach 90. Wybrane problemy, (red.) A. Antoszewski, R. Herbut,
Wrocław 1999.
Balicki R., Bezpośrednie stosowanie Konstytucji, „Krajowa Rada Sądownic-
twa” 2016, nr 4.
Balicki R., Funkcja europejska Sejmu RP, Wrocław 2019.
Balicki R., Zasada równości i jej wpływ  na realizację konstytucyjnych praw  
i wolności, [w:] Wolności i prawa jednostki w Konstytucji RP. Tom I. Idee  
i  zasady  przewodnie  konstytucyjnej  regulacji  wolności  i  praw  jednostki  
w RP, (red.) M. Jabłoński, Warszawa 2010.
Bałaban A., Pozycja ustrojowa i funkcje Sejmu RP, Warszawa 2007.
Bałtruszajtys G., Z tradycji centralizacji Warszawy, „Samorząd Terytorialny”
1994, nr 6.
Banaszak B., Kodeks wyborczy. Komentarz, Warszawa 2014.
Banaszak  B.,  Konstytucja  Rzeczypospolitej  Polskiej.  Komentarz,  Warszawa
2009. Bibliografia     149
 
Banaś M., Krzywonos A., Prawo do obywatelstwa, [w:] Prawa i wolności oby-
watelskie  w  Konstytucji  RP,  (red.)  B.  Banaszak,  A.  Preisner,  Warszawa
2002.
Bandarzewski  K.,  Prywatyzacja zadań  publicznych,  [w:]  Koncepcja systemu
prawa administracyjnego, (red.) J. Zimmermann, Warszawa 2007.
Bar L., O krytyce projektu ustroju samorządu stolicy, „Samorząd Miejski” 1938,
nr 11–12.
Baran K.W., Książek D., Komentarz do art. 9 Kodeksu pracy, [w:] System prawa
pracy, t. I. Część ogólna, (red.) K.W. Baran, Warszawa 2017.
Baran  K.W.,  Z  problematyki  źródeł  prawa  pracy,  „Studia  z  Zakresu  Prawa
Pracy i Polityki Społecznej” 2010.
Barański M., Ewolucja kompetencji i zadań gminy w zakresie pomocy społecz-
nej w latach 1990–1995, [w:] Socjalne aspekty społecznej gospodarki ryn-
kowej. Materiały konferencyjne, Wisła 3–5 czerwca 1996, (red.) E. Okoń-
-Horodyńska, Katowice 1996.
Bardach J., Leśnodorski B., Pietrzak M., Historia państwa i prawa polskiego,
Warszawa 1985.
Bartoszewicz K., Konstytucja 3 Maja. Kronika dni kwietniowych i majowych
1791, Warszawa 1989.
Bartoszewicz M., Język polski i jego ochrona prawna w porządku konstytucyj-
nym Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2017.
Bechta E., Równość wobec prawa, [w:] Encyklopedia politologii, t. 2, Ustroje
państwowe, (red.) W. Skrzydło, M. Chmaj, Kraków 2000.
Bidziński M., Ustrój miasta stołecznego Warszawy, Toruń 2018.
Bilek M., Na marginesie ustaw o samorządzie gminy m.st. Warszawy i o wybo-
rze radnych w 6 wielkich miastach, „Samorząd Miejski” 1938, nr 11–12.
Bisztyga A., Europejska Konwencja Praw Człowieka a Karta Praw Podstawo-
wych  Unii  Europejskiej  –  stan  kompatybilności  czy  konkurencyjności?,
„Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2011, nr 3.
Biśta I.J., Zasada poszanowania godności człowieka i jej wpływ na interpretację
konstytucyjnego  uregulowania  praw  i  wolności  jednostki,  [w:]  Wolności  
i prawa jednostki w Konstytucji RP. Tom I: Idee i zasady przewodnie kon-
stytucyjnej regulacji wolności i praw jednostki w RP, (red.) M. Jabłoński,
Warszawa 2010. 150     Bibliografia
 
Błaś A., Komentarz do art. 78, [w:] Konstytucje Rzeczypospolitej oraz komen-
tarz do Konstytucji RP z 1997 roku, (red.) J. Boć, Wrocław 1998.
Boć  J.,  Język  administracji,  [w:]  Współczesne  europejskie  problemy  prawa  
administracyjnego i administracji publicznej. W 35. rocznicę utworzenia
Instytutu  Nauk  Administracyjnych  Uniwersytetu  Wrocławskiego,  (red.)  
A. Błaś, K. Nowacki, Wrocław 2005.
Bodio J., Komentarz do art. 125, [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Tom I.
Komentarz do art. 1‒729, wyd. VII, (red.) A. Jakubecki, Kraków 2017.
Bogusz  M.,  Wadliwość  aktu  prawa  miejscowego  (studium  z  zakresu  nauki
prawa administracyjnego), Gdańsk 2008.
Bolechów B., Federacja, [w:] Encyklopedia politologii. Stosunki międzynaro-
dowe, Tom 5, (red.) T. Łoś-Nowak, Kraków 2002.
Bożyk S., Senat Rzeczypospolitej Polskiej, [w:] Izby drugie parlamentu, (red.)
E. Zwierzchowski, Białystok 1996.
Buchała R., Stolica Apostolska w stosunkach międzynarodowych, „Chrześcija-
nin w świecie” 1980, nr 11–12.
Bukowski  Z.,  Jędrzejewski  T.,  Rączka  P.,  Ustrój  samorządu  terytorialnego,  
Toruń 2003.
Bułajewski  S.,  Wybrane  konstytucyjne  zasady  funkcjonowania  samorządu  
terytorialnego  –  zarys  problematyki,  [w:]  Samorządy  w  Konstytucji  RP  
z 2 kwietnia 1997 r., (red.) Z. Witkowski, A. Bień-Kacała, Toruń 2013.
Bzdyra D., Ochrona interesu indywidualnego w świetle obowiązywania zasady
jawności oraz prawa do informacji w miejscowym planowaniu przestrzen-
nym, [w:] Problemy współczesnego ustrojoznawstwa. Księga jubileuszowa
Profesora Bronisława Jastrzębskiego, (red.) J. Dobkowski, Olsztyn 2007.
Chmaj M., Geneza samorządu terytorialnego, [w:] Ustrój samorządu terytorial-
nego w Polsce, (red.) M. Chmaj, Warszawa 2007.
Chmaj M., Golat K., Pozycja ustrojowa i zadania wojewody, [w:] Status prawny
wojewody, (red.) M. Chmaj, Warszawa 2005.
Chmaj M., Komentarz do Konstytucji RP. Art. 30, 31, 32, 33, Warszawa 2019.
Chmaj M., Komentarz do Konstytucji RP. Art. 61, 62, Warszawa 2020.
Chmaj M., Skrzydło W., System wyborczy w Rzeczypospolitej Polskiej, War-
szawa 2015.
Chmaj M., Tradycje samorządu terytorialnego, [w:] Prawo samorządu teryto-
rialnego, (red.) M. Chmaj, Warszawa 2013. Bibliografia     151
 
Chmaj  M.,  Wybory  do  rady  gminy,  [w:]  Status  prawny  rady  gminy,  (red.)  
M. Chmaj, Warszawa 2012.
Chmaj M., Zasada tajności głosowania w Kodeksie wyborczym, [w:] Wokół
wyborów  i  prawa  wyborczego,  (red.)  Z.  Witkowski,  A.  Frydrych-Depka,  
P. Raźny, Toruń 2017.
Chmaj M., Źródło wolności i praw człowieka, [w:] Wolności i prawa człowieka
w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, (red.) M. Chmaj, Warszawa 2016.
Chmielnicki P. (red.), Komentarz do ustawy o samorządzie gminnym, War-
szawa 2004.
Cierlica E., Planowane zmiany w ustawie – Prawo zamówień publicznych, cz. 1,
„Monitor Zamówień Publicznych” 2012, nr 98.
Complak K., Rewizja (gruntowna) rozdziału I Konstytucji RP z 1997 roku, [w:]
Konieczne i pożądane zmiany Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 roku, (red.)
B. Banaszak, M. Jabłoński, Wrocław 2016.
Complak K., Wolność języka zamiast języka urzędowego, [w:] W służbie dobra
wspólnego. Księga jubileuszowa dedykowana profesorowi Januszowi Trzciń-
skiemu, (red.) R. Balicki, M. Masternak-Kubiak, Warszawa 2012.
Cybichowski Z., Encyklopedia podręczna prawa publicznego (konstytucyjnego,
administracyjnego, międzynarodowego), t. I, Warszawa 1929.
Czachórski W., Czynności prawne przyczynowe i oderwane w polskim prawie
cywilnym, Warszawa 1952.
Czarnecki P., Ustawa o języku polskim. Komentarz, Warszawa 2014, LEX/el.
Czarnow S., Prawo do informacji publicznej w Polsce a wymogi prawa euro-
pejskiego, „Samorząd Terytorialny” 2007, nr 4.
Czarny P., Naleziński B., Wolność zgromadzeń, Warszawa 1998.
Czarny P., Sejm i Senat, [w:] Prawo konstytucyjne Rzeczypospolitej Polskiej,
(red.) P. Sarnecki, Warszawa 2014.
Czarny R., Naleziński B., Bezpośrednie stosowanie Konstytucji; normy samo-
wykonalne w Konstytucji, [w:] Charakter i struktura norm konstytucyjnych,
(red.) J. Trzciński, Warszawa 1997.
Czerw J., Dostęp do informacji publicznej w Polsce, „Przegląd Prawa Publicz-
nego” 2013, nr 11.
Czołpińska  E.,  Dotacja jako  szczególna  forma  wydatku  z  budżetu  jednostki  
samorządu terytorialnego, „Finanse Komunalne” 2008, nr 5. 152     Bibliografia
 
Dalka S., Czynności procesowe stron w procesie cywilnym, „Palestra” 1975,  
nr 9.
Dauter B., Pisemne uzasadnienie orzeczenia, [w:] Metodyka pracy sędziego
sądu administracyjnego, Warszawa 2018.
Dąbrowski M., Konstytucyjna zasada decentralizacji administracji publicznej
a  administracja  rządowa,  [w:]  Administracja  rządowa  w  Polsce,  (red.)  
M. Chmaj, Warszawa 2012.
Dolnicki B., Nadzór nad samorządem terytorialnym, Katowice 1993.
Domagała M., Sejm i Senat, [w:] Polskie prawo konstytucyjne, (red.) D. Gó-
recki, Warszawa 2015.
Drzewicka B., Adamczak-Retecka M., Nowy kierunek myślenia, [w:] Ochrona
praw jednostki, (red.) Z. Brodecki, Warszawa 2004.
Dudek D., Husak Z., Kowalski G., Lis W., Konstytucyjny system organów pań-
stwa, Warszawa 2013.
Dunbar R., Language Legislation and Language Rights in the United Kingdom,
[w:] European Center of Minority Issues, vol. 2, Boston 2002.
Dylewska J., Zasada proporcjonalności w orzecznictwie Trybunału Konstytu-
cyjnego po wejściu w życie Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 r., „Przegląd
Sejmowy” 2001, nr 1.
Ereciński T., Komentarz do art. 265, [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Ko-
mentarz. Tom II. Postępowanie rozpoznawcze, (red.) P. Grzegorczyk, J. Gu-
dowski, M. Jędrzejewska, K. Weitz, T. Ereciński, Warszawa 2016.
Faliński S., Warszawski samorząd terytorialny w latach 1990–2002. Geneza,
ustrój, idee ustrojowe, aktywność, Warszawa 2013.
Faliński S., Warszawskie warianty, zrealizowane i niezrealizowane koncepcje
ustroju Warszawy w latach 1990–2002, Siedlce 2013.
Filaber J., Nieuprawniona ingerencja w prawo do prywatności jako przykład
antywartości w prawie administracyjnym, [w:] Antywartości w prawie ad-
ministracyjnym, (red.) A. Błaś, Warszawa 2016.
Firlus J.G., Fox N., O instytucji języka pomocniczego w postępowaniu admini-
stracyjnym raz jeszcze, „Polityka i Społeczeństwo” 2017, nr 3.
Fishman  J.  A.,  Bilingualism  with  and  without  diglossia.  Diglossia  with  and
without bilingualism, „The Journal of Social Issues” 1967, nr 23.
Fleszer D., Godność i prywatność osoby w świetle Konstytucji Rzeczypospolitej
Polskiej, „Roczniki Administracji i Prawa” 2015, tom 1, nr XV. Bibliografia     153
 
Florek  L.,  Równe  traktowanie  pracowników  w  prawie  europejskim,  „Praca  
i Zabezpieczenie Społeczne” 2002, nr 5.
Frankiewicz A., Wolność w sferze sztuki i nauki według Konstytucji Polskiej
Rzeczypospolitej  Ludowej  z  1952  r.  oraz  Konstytucji  Rzeczypospolitej
Polskiej z 1997 r., [w:] Prawa człowieka – idea, instytucje, krytyka, (red.)
M. Sadowski, P. Szymaniec, „Studia Erasmiana Wratislaviensia” 2010,
z. IV.
Frankiewicz A., Znaczenie prawne regulacji dziedzictwa narodowego i dóbr
kultury  w  rozdziale  I  Konstytucji  RP,  „Przegląd  Prawa  i  Administracji”
2012, nr 88.
Frańczyk O., Zagadnienie stereotypów płci w Konwencji w sprawie likwidacji
wszelkich  form  dyskryminacji  kobiet  (CEDAW),  „Folia  Iuridica  Universi-
tatis Wratislaviensis” 2016, nr 2.
Friszke A., Życie polityczne emigracji, Warszawa 1999.
Galster J., O zjawisku fetyszyzmu w prawie konstytucyjnym, [w:] Sześć lat Kon-
stytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Doświadczenia i inspiracje, (red.) L. Gar-
licki, A. Szmyt, Warszawa 2003.
Garlicki L., Zubik M. (red.), Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz.
Tom I, Warszawa 2016.
Garlicki L., Bezpośrednie stosowanie konstytucji, [w:] Konstytucja RP w prak-
tyce, (red.) L. Garlicki, Warszawa 1999.
Garlicki L., Derlatka M., Komentarz do art. 35, [w:] Konstytucja Rzeczypospo-
litej Polskiej. Komentarz, t. II, Warszawa 2016.
Garlicki L., Komentarz do art. 73, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej.
Komentarz, t. III, (red.) L. Garlicki, K. Działocha, P. Sarnecki, P. Sokole-
wicz. J. Trzciński, Warszawa 2003.
Garlicki L., Kompetencje kontrolne Senatu Rzeczypospolitej Polskiej. Uwagi na
marginesie artykułu prof. Pawła Sarneckiego, „Przegląd Sejmowy” 2000,
nr 6.
Garlicki L., Parlament a rząd: powoływanie ‒ kontrola ‒ odpowiedzialność,
[w:]  Założenia  ustrojowe,  struktura  i  funkcjonowanie  parlamentu,  (red.)  
A. Gwiżdż, Warszawa 1997.
Garlicki L., Polskie prawo konstytucyjne, zarys wykładu, Warszawa 2020.
Garlicki L., Zubik M., Komentarz do art. 37, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej
Polskiej. Komentarz, tom II, (red.) L. Garlicki, M. Zubik, Warszawa 2016. 154     Bibliografia
 
Giedrewicz-Niewińska A., Bezpośredni wybór wójta, burmistrza, prezydenta
miasta – wybrane zagadnienia prawne, „Samorząd Terytorialny” 2006,
nr 12.
Giejłaszewska G., Prawne uwarunkowania decentralizacji zadań publicznych
w Polsce, „Przegląd Prawa Publicznego” 2018, nr 2.
Gil A., Teorie samorządowe w literaturze międzywojennej, „Samorząd Teryto-
rialny” 1999, nr 11.
Gizbert-Studnicki T., Język prawny z perspektywy socjolingwistycznej, „Zeszyty
Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego” 1986, z. 26.
Goździaszek Ł., Szczególne instrumenty procesowe w nowych postępowaniach
odrębnych,  [w:]  Elektroniczne  postępowanie  upominawcze,  Ł.  Goździa-
szek, Warszawa 2014.
Góralczyk W., Sawicki S., Prawo międzynarodowe publiczne w zarysie, War-
szawa 2009.
Górski A., Komentarz do art. 5, [w:] Prawo o ustroju sądów powszechnych.
Komentarz,  (red.)  S.  Dąbrowski,  B.  Godlewska-Michalak,  K.  Gonera,  
J. Kremer, A. Łazarska, G. Ott, J. Sawiński, Z. Strus, A. Górski, Warszawa
2013.
Granat  M.,  Godność  człowieka  z  art. 30  Konstytucji  jako  wartość  i  norma
prawna, „Państwo i Prawo” 2014, z. 8.
Grecki W., Komentarz do art. 8, [w:] Ustawa o zawodach lekarza i lekarza den-
tysty. Komentarz, (red.) M. Kopeć, Warszawa 2016.
Gromek Z., Odpowiedzialność konstytucyjna a kontrola sejmowa. Wybrane za-
gadnienia, „Przegląd Sejmowy” 2008, nr 3.
Gudowski J., Komentarz do art. 328, [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Ko-
mentarz. Tom II. Postępowanie rozpoznawcze, wyd. V, (red.) T. Ereciński,
Warszawa 2016.
Habowski M., Funkcje kontrolna i kreacyjna Sejmu w kształtowaniu polityki
zagranicznej  Rzeczypospolitej  Polskiej  w  latach  1997–2004,  Warszawa
2019.
Hauser R., Drachal J., Mzyk E., Dwuinstancyjne sądownictwo administracyjne,
Warszawa – Zielona Góra 2003.
Hauser R., Szustkiewicz M., Język pomocniczy jako szczególny sposób komu-
nikacji przy załatwianiu spraw przez organ gminy, „Samorząd Terytorialny”
2019, nr 1‒2. Bibliografia     155
 
Hauser R., Szustkiewicz M., Język skutecznej komunikacji z organem władzy
publicznej, „Zeszyty Naukowe Sądownictwa Administracyjnego” 2019,
nr 6.
Hofmański  P.,  Komentarz  do  wybranych  przepisów  Europejskiej  Konwencji  
o  Ochronie  Praw  Człowieka  i  Podstawowych  Wolności, [w:]  Standardy
prawne Rady Europy, Teksty i komentarze, t. III, (red.) E. Zielińska, War-
szawa 1997.
Hofmański P., Konwencja europejska a prawo karne, Toruń 1995.
Hryniewiecka A., Szkolnictwo wyższe w latach II wojny światowej ze szczegól-
nym uwzględnieniem sytuacji Państwowego Instytutu Pedagogiki Specjal-
nej  w  Warszawie  i  jego  pracowników,  Część  I,  „Człowiek  –  Niepełno-
sprawność – Społeczeństwo” 2015, nr 2 (28).
Izdebski H., Domniemanie zadań samorządu terytorialnego i domniemanie za-
dań gminy w obrębie samorządu terytorialnego – klauzule generalne do-
tyczące zadań samorządu, „Samorząd Terytorialny” 2015, nr 1–2.
Jakubowski  A.,  Zasada  ciągłości  administracji  publicznej  a  właściwość  rze-
czowa organów (studium przypadku), „Państwo i Prawo” 2015, nr 12.
Janicka D., Ustrój administracji w nowożytnej Europie. Zarys wykładu, Toruń
2002.
Jaworski J., Proces uzyskiwania uprawnień w zawodzie lekarza, [w:] Interna-
cjonalizacja administracji publicznej, (red.) Z. Czarnik, J. Posłuszny, L. Żu-
kowski, Warszawa 2015.
Jaworski S.J., Komentarz do art. 100, [w:] Kodeks wyborczy. Komentarz, (red.)
K.W. Czaplicki, B. Dauter, S.J. Jaworski, A. Kisielewicz, F. Rymarz, War-
szawa 2018.
Jędrzejewska M., Komentarz do art. 125, [w:] Komentarz do kodeksu postępo-
wania  cywilnego.  Część  pierwsza.  Postępowanie  rozpoznawcze,  wyd.  V,
(red.) T. Ereciński, J. Gudowski, M. Jędrzejewska, Warszawa 2004.
Kaczmarczyk Z., Leśnodorski B. (red.), Historia państwa i prawa Polski, t. 2,
Warszawa 1968.
Kaczmarczyk Z., Leśnodorski B., Historia państwa i prawa Polski. Tom II od
połowy XV wieku do r. 1795, (red.) J., Bardach, Warszawa 1966.
Karp J., Firlus J.G., Dostęp do organu administracji publicznej a ochrona praw
mniejszości narodowych i etnicznych, [w:] Prawno-historyczne uwarunko-156     Bibliografia
 
wania migracji Polaków po II wojnie światowej, w okresie solidarnościo-
wym oraz po akcesji Polski do Unii Europejskiej, (red.) E. Krzysztofik,
R.M. Pal, Lublin 2016.
Karpiuk M., Samorząd terytorialny a państwo. Prawne instrumenty nadzoru
nad samorządem gminnym, Lublin 2008.
Kieres  L., Decentralizacja  w  ujęciu  Konstytucji  RP.  Orzecznictwo  Trybunału
Konstytucyjnego, „Samorząd Terytorialny” 2020, nr 3.
Kieres L., Samorządowa budowa państwa prawa, Warszawa 1994.
Kita M., Pozycja odmiany medialnej wśród innych odmian językowych polsz-
czyzny, „Studia Medioznawcze” 2017, nr 68.
Kłoskowska A., Kultura masowa, Warszawa 1980.
Kmieć  K.,  Ustrój  dużego  miasta  na  przykładzie  m.st.  Warszawy,  Warszawa
1998.
Kociński C., Zawarcie umowy między gminami i powiatem w celu ich promocji,
„Nowe Zeszyty Samorządowe” 2005, nr 4.
Korczak J., Łączenie funkcji członka zarządu województwa z innymi funkcjami
w organach jednostek samorządu terytorialnego, „Nowe Zeszyty Samo-
rządowe” 2004, nr 5.
Korzeniowska M., Równość praw kobiet i mężczyzn. Ustawodawstwo Unii Eu-
ropejskiej i Rady Europy. Orzecznictwo Europejskiego Trybunału Sprawie-
dliwości i Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, Warszawa 2001.
Koszowski M., Komentarz do art. 9, [w:] Ustawa o wychowaniu w trzeźwości  
i  przeciwdziałaniu  alkoholizmowi.  Komentarz,  (red.)  I.  Niżnik-Dobosz,  
M. Koszowski, Warszawa 2020.
Kotulski M., Mniejszości narodowe jako korporacyjny element wspólnoty sa-
morządowej, „Gdańskie Studia Prawnicze”, Tom XXXIV, Gdańsk 2015.
Kowalski J., Konstytucje Polski XVIII-XX wieku a europejska tradycja konstytu-
cyjna, Poznań 2014.
Kraus P.A., A Union  od Diversity, Language, Identity  and Polity-Building  in  
Europe, Cambridge 2008.
Kraus P.A., Neither United nor Diverse? The language Issue and Political Le-
gitimation in the European Union, [w:] Linguistic Diversity and European
Democracy, (red.) A.L. Kjaær, S. Adamo, London / New York 2016.
Kroeber A.L., Istota kultury, Warszawa 2002. Bibliografia     157
 
Kruk M., Prawo i język, [w:] Jakość prawa. Konferencja naukowa nt. Jakości
prawa, zorganizowana w ramach obchodów 40-lecia Instytutu Nauk Praw-
nych PAN, październik 1996, (red.) A. Wasilkowski, Warszawa 1996.
Kubuj K., Dwuizbowość parlamentu. Rozwiązania ustrojowe przyjęte w Kon-
stytucji RP z 1997 r., „Zeszyty Prawnicze Biura Analiz Sejmowych” 2012,
nr 4.
Kuciński J., Status prawny komisji sejmowych jako podmiotów kontroli dzia-
łalności rządu, „Przegląd Sejmowy” 2017, nr 1.
Kulesza M., Gospodarka komunalna – zakres i wyzwania prawne, „Samorząd
Terytorialny” 2012, nr 7–8.
Kumela-Romańska M., Dopuszczalność wcześniejszego wypowiedzenia sto-
sunku zobowiązaniowego o charakterze ciągłym, zawartego na czas ozna-
czony, na przykładzie umowy o współpracę gospodarczą, „Państwo i Prawo”
2020, nr 4.
Kurleto M.H., Organizacje pozarządowe w działalności pożytku publicznego,
Warszawa 2008.
Kustra A., Samorząd terytorialny w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego,
[w:] Samorządy w Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 r., (red.) Z. Witkowski,
A. Bień-Kacała, Toruń 2013.
Leoński Z., Formy współdziałania w samorządzie terytorialnym, „Samorząd
Terytorialny” 1995, nr 4.
Lewicka R., Prawotwórcze znaczenie referendum lokalnego, [w:] Wybory i re-
ferenda lokalne. Aspekty prawne i politologiczne, (red.) M. Stec, K. Małysa-
-Sulińska, Warszawa 2010.
Lis-Staranowicz D., Niepołączalność (incompatibilitas) mandatu parlamentar-
nego w Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 roku, „Przegląd Sejmowy” 2000,
nr 1.
Litwin T., Funkcje Sejmu i Senatu a współczesny polski model dwuizbowości,
Warszawa 2016.
Ludera-Ruszel A., Podnoszenie kwalifikacji zawodowych przez pracowników
na gruncie kodeksu pracy oraz wybranych ustaw szczególnych, Warszawa
2015.
Łaszewski R., Salmonowicz S., Historia ustroju Polski, Toruń 1995. 158     Bibliografia
 
Ławniczak A., Balicki R., Wizja narodu w konstytucjach wybranych państw euro-
pejskich, [w:] Państwo i prawo wobec współczesnych wyzwań: księga jubi-
leuszowa Profesora Jerzego Jaskierni, t. 1, Teoria i filozofia państwa i prawa
oraz aksjologia demokracji i ochrony praw człowieka, Toruń 2012.
Ławniczak A., Komentarz do art. 99, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Pol-
skiej. Komentarz, (red.) M. Haczkowska, Warszawa 2014.  
Łazarska  A.,  Cywilne  postępowanie,  opinia  biegłego,  wyłączenie  biegłego  
w razie wątpliwości co do jego bezstronności, rzetelność procesu cywil-
nego. Glosa do wyroku SN z dnia 14 lutego 2013 r., II CSK 371/12, „Orzecz-
nictwo Sądów Polskich” 2018, nr 2.
Łęcki S., Polityka językowa Norwegii w latach 1814–1981, Wrocław 1990.
Łodziński S., Przekroczyć własny cień, [w:] Mniejszości narodowe w Polsce.
Praktyka po 1989 roku, (red.) B. Berdychowska, Warszawa 1998.
Łukasiewicz J., Sprawiedliwościowe przesłanki zasady równości (tezy wystą-
pienia), [w:] Zasada równości w prawie, (red.) H. Zięba-Załucka, M. Kijow-
ski, Rzeszów 2004.
Machcewicz P., Emigracja w polityce międzynarodowej, Warszawa 1999.
Machut-Kowalczyk  J.,  Zmiany  organizacji  sądów  pokoju  w  Łodzi  pod  nie-
miecką okupacją w czasie I wojny światowej, „Studia z Dziejów Państwa
i Prawa” 2018, t. 21.
Malinowski A., Polski język prawny. Wybrane zagadnienia, Warszawa 2006.
Mańkowski  Z.,  Polacy  u  schyłku  II  wojny:  postawy  i  przewartościowania,  
Annales  Universitatis  Mariae  Curie-Skłodowska  Lublin-Polonia,  vol.
LIV/LV, Lublin 1999/2000.
Martysz C., Komentarz do art. 92a, [w:] Ustawa o samorządzie gminnym. Ko-
mentarz, (red.) B. Dolnicki, Warszawa 2010.
Maryl K., Irlandia, [w:] Systemy polityczne państw Unii Europejskiej, t. 1, (red.)
K.A. Wojtaszczyk, M. Poboży, Warszawa 2013.
Masternak-Kubiak M., Trzciński J., System rządów w Konstytucji RP z 2 kwiet-
nia 1997 r. − analiza kompetencji Sejmu, „Przegląd Sejmowy” 1997, nr 5.
Mazuryk  M.,  Karpiuk  M.,  Ustrój  miasta  stołecznego  Warszawy.  Komentarz,
LEX/el. 2012.
Michalak D., Oleksiewicz I., Zakaz dyskryminacji kobiet i mężczyzn jako pod-
stawowa zasada w prawie wspólnotowym, „Przegląd Prawa Publicznego”
2009, nr 2. Bibliografia     159
 
Mik C., Europejskie prawo wspólnotowe. Zagadnienia teorii i praktyki, t. I, War-
szawa 2000.
Młynarska-Sobaczewska  A.,  Demokracja  czy  merytokracja?  Wybór  sędziów
Trybunału Konstytucyjnego jako realizacja funkcji kreacyjnej parlamentu,
[w:] Parlamentaryzm w świecie współczesnym. Między ideą a rzeczywisto-
ścią, (red.) T. Mołdawa, J. Zaleśny, Warszawa 2011.
Mojak R., Parlamentarna kontrola Rady Ministrów i ministrów w świetle Kon-
stytucji RP, „Przegląd Sejmowy” 2008, nr 3.
Morawska E.H., Prawa konstytucyjne człowieka i obywatela w Rzeczypospoli-
tej Polskiej a prawa podstawowe Unii Europejskiej. Analiza porównawcza,
„Przegląd Sejmowy” 2009, nr 1.
Mostowik P., Ustawa o języku polskim – prywatnoprawne curiosum, „Rejent”
2000, nr 6.
Mostowik P., Żukowski W., Ustawa o języku polskim. Komentarz, Warszawa
2001.
Murzynowski A., Podstawowe zasady rzetelnego procesu a problem zróżnico-
wania form postępowania w sprawach o przestępstwa, „Prokuratura i Prawo”
2001, nr 1.
Mycielski A., Ustrojowo-polityczna wiedza stosowana i jej praktyczne zalece-
nia, Wrocław 1947.
Nazaruk P., Komentarz do art. 353 1  k.c., [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, (red.)
J. Ciszewski, Warszawa 2019.
Niczyporuk J., Zadania samorządu terytorialnego, [w:] Prawo samorządu tery-
torialnego (red.) M. Chmaj, Warszawa 2013.
Niewiadomski Z., Geneza i istota samorządu terytorialnego. Przekształcenia
instytucji, [w:] Ustrój administracji publicznej, (red.) J. Szreniawski, Lublin
1995.
Niewiadomski  Z.,  Samorząd  terytorialny  w  Konstytucji  RP  [komentarz  do
art. 15, art. 16 oraz art. 163–172 Konstytucji RP], „Samorząd Terytorialny”
2002, nr 3.
Niewiadomski Z., Szreniawski J., Zarys ustroju administracji lokalnej Rzeczy-
pospolitej Polskiej, Lublin 1991.
Nowacka E.J., Władza samorządu terytorialnego, Warszawa 2012.
Obrzut A., Prawo do informacji publicznej. Wybrane problemy, [w:] Problemy
prawne w działalności samorządu terytorialnego, (red.) S. Dolata, Opole
2002. 160     Bibliografia
 
Ochendowski E., Prawo administracyjne. Część ogólna, Toruń 1996.
Ochmann P., Pisz M., Prawne aspekty uboju rytualnego w Polsce (uwagi do
wyroku TK w sprawie K 52/13), „Państwo i Prawo” 2018, z. 1.
Olejniczak-Szałowska E., Referendum lokalne, [w:] Encyklopedia samorządu
terytorialnego. Część 1. Ustrój, (red.) M. Stachl, B. Jaworska-Dębska, War-
szawa 2010.
Olszewski  P.,  Federacja,  [w:]  Encyklopedia  wiedzy  politologicznej,  (red.)  
M. Chmaj, J. Kawa-Marszałek, W. Sokół, Toruń 2005.
Olszewski P.,  Konfederacja, [w:] Encyklopedia wiedzy  politologicznej, (red.)  
M. Chmaj, J. Kawa-Marszałek, W. Sokół, Toruń 2005.
Oniszczuk J., Samorząd terytorialny w orzecznictwie Trybunału Konstytucyj-
nego, Warszawa 2002.
Opalski A., Ustawa o języku polskim a język umów w obrocie międzynarodo-
wym, „Glosa” 2000, nr 4.
Pahl B., Podatki i opłaty lokalne. Teoria i praktyka, Warszawa 2017.
Pawluk T., Prawo kanoniczne według Kodeksu Jana Pawła II, Tom 1. Zagad-
nienia wstępne i normy ogólne, Olsztyn 1985.
Piechowiak M., W sprawie stosowalności klauzuli limitacyjnej a art. 31 ust. 3
Konstytucji RP do art. 38 dotyczącego ochrony życia, [w:] Dylematy praw
człowieka, (red.) T. Gardocka, J. Sobczak, Toruń 2008.
Piekara A., Wartości i funkcje społeczne samorządu terytorialnego, „Państwo  
i Prawo” 1990, nr 8.
Pierzchała E., Język urzędowy a język prawny w nauce prawa administracyj-
nego – wybrane zagadnienia, [w:] Między tradycją a przyszłością w nauce
prawa administracyjnego. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi
Janowi Bociowi, (red.) J. Supernat, Wrocław 2009.
Piskorz-Ryń A., Jawność działania administracji publicznej, [w:] Prawo do do-
brej administracji, (red.) H. Machińska, Warszawa 2003.
Płonka-Bielenin K., Zakres pojęcia „interes publiczny" a organizacje pożytku
publicznego, „Administracja” 2007, nr 4.
Podkowik J., Moralność publiczna jako przesłanka ograniczenia konstytucyj-
nych wolności i praw, „Państwo i Prawo” 2019, z. 8.
Pogorzelska D., Podnoszenie kwalifikacji w oczach pracowników i pracodaw-
ców, „Polityka Społeczna” 2004, nr 5–6. Bibliografia     161
 
Preisner A., Dookoła Wojtek. Jeszcze o bezpośrednim stosowaniu Konstytucji
RP,  [w:]  Sześć  lat  Konstytucji  Rzeczypospolitej  Polskiej.  Doświadczenia  
i inspiracje, (red.) L. Garlicki, A. Szmyt, Warszawa 2003.
Preussner-Zamorska J., Nieważność czynności prawnej w prawie cywilnym,
Warszawa 1983.
Pruszyński  J.,  Dziedzictwo  kultury.  Teorie.  Dylematy  restytucji,  „Przegląd
Wschodni” 2002, t. VIII.
Przywora  B.,  Zadania  samorządu  terytorialnego  z  perspektywy  Konstytucji
Rzeczypospolitej Polskiej z 1997 r., „Przegląd Prawa Publicznego” 2016,
nr 12.
Pudzianowska D. (red.), Status cudzoziemca w Polsce wobec współczesnych
wyzwań międzynarodowych, Warszawa 2016.
Purchla J., Samorząd państwa obywatelskiego, Warszawa 1993.
Pytlak P., Występowanie stowarzyszeń i organizacji społecznych w wyborach
samorządowych – aspekty prawne i praktyka, [w:] Jakiej ordynacji wybor-
czej potrzebuje Rzeczypospolita, (red.) D. Dudek, D. Kała, P. Polakowski,
Lublin 2008.
Pyziak-Szafnicka  M.,  Komentarz  do  art. 304,  [w:]  Kodeks  cywilny.  Część
ogólna, (red.) M. Pyziak-Szafnicka, P. Księżak, Warszawa 2014.
Rabska T., Samorząd terytorialny w strukturze aparatu państwa (perspektywy
przebudowy administracji lokalnej), „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i So-
cjologiczny” 1993, nr 3.
Radecki W., Ustawa o ochronie zwierząt. Komentarz, Wrocław 2003.
Regulski  J.,  Nowy  ustrój,  nowe  szanse,  nowe  problemy,  „Materiały  Szkole-
niowe RAP” 1999, nr 1.
Rychlik J., Organy stanowiące, [w:] Status prawny rady gminy, (red.) M. Chmaj,
Warszawa 2012.
Rytel-Warzocha A., Uziębło P., Aktualne tendencje związane ze wzmocnie-
niem partycypacji mieszkańców w sprawowaniu władzy na poziomie lokal-
nym, [w:] Samorządy w Konstytucji RP z 2 kwietnia 1997 r., (red.) Z. Wit-
kowski, A. Bień Kacała, Toruń 2013.
Sadowska D., Zakaz dyskryminacji, [w:] Prawa i wolności I i II generacji, (red.)
A. Florczak i B. Bolechow, Toruń 2006.
Safjan M., Bosek L., Konstytucja RP. Tom I. Komentarz do art. 1–86, Warszawa
2016. 162     Bibliografia
 
Sagan S., Język konstytucji, „Przegląd Prawa Publicznego” 2018, nr 10.
Salachna J.M., Granice samodzielności legislacyjnej jednostek samorządu te-
rytorialnego. Studium prawnofinansowe na gruncie ustrojowym,  Gdańsk
2012.
Sałuda D., Domniemanie właściwości wojewody w sprawach z zakresu admi-
nistracji rządowej w województwie, „Casus” 2011, nr 1.
Sanetra  W.,  Źródła  europejskiego  prawa  pracy  po  zmianach  traktatowych,
„Praca i Zabezpieczenie Społeczne” 2010, nr 3.
Sarnecki P., Funkcje i struktura parlamentu według nowej Konstytucji, „Pań-
stwo i Prawo” 1997, z. 11−12.
Sarnecki P., Komentarz do art. 5, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej.
Komentarz. Tom I, (red.) L. Garlicki (red.), M. Zubik (red.), Warszawa 2016.
Sarnecki P., Komentarz do art. 10, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej.
Komentarz. Tom I, (red.) L. Garlicki, M. Zubik, Warszawa 2016.
Sarnecki P., Komentarz do art. 146, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej.
Komentarz (red.) L. Garlicki, Warszawa 2000.
Sarnecki P., Zakres działania i funkcje Rady Ministrów, [w:] Rada Ministrów.
Organizacja i funkcjonowanie, (red.) A. Bałaban, Kraków 2002.
Sawuła  R.,  Samodzielność  prawna  gminy  –  idea  czy  rzeczywistości,  [w:]
Prawne  i  finansowe  aspekty  funkcjonowania  samorządu  terytorialnego,
Prawo samorządowe i administracyjne, (red.) Dolata S., Opole 2000.
Sidor M., Samorząd terytorialny w myśli politycznej II Rzeczypospolitej, Toruń
2010.
Sierpowska I.,  Wolność, godność i prawo do samostanowienia a udzielanie
świadczeń  z  pomocy  społecznej,  „Wrocławskie  Studia  Erazmiańskie”
2016, nr X.
Simmel G., O istocie kultury, [w:] G. Simmel, Filozofia kultury. Wybór esejów,
Kraków 2007.
Sitek B., Zasada tajności głosowania. Dyskurs pomiędzy historią a ciekawością,
[w:] Aktualne problemy prawa wyborczego, (red.) B. Banaszak, A. Bisztyga,
A. Feja-Paszkiewicz, Zielona Góra 2015.
Skóra A., Wniesienie podania w języku mniejszości narodowej do organu ad-
ministracji publicznej, „Gdańskie Studia Prawnicze” 2005, nr 2.
Skrzydło W., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2007. Bibliografia     163
 
Skrzydło W., Współczesne modele ustrojowe usytuowania Rady Ministrów, [w:]
Rada Ministrów. Organizacja i funkcjonowanie, (red.) A. Bałaban, Kraków
2002.
Słobodzian B., Współczesny system samorządu terytorialnego w Polsce, Toruń
2005.
Słownik języka polskiego PWN, (red.) L. Drabik, A. Kubiak-Sokół, E. Sobol,
Warszawa 2007.
Sługocki J., Problemy ochrony prawnej dziedzictwa kulturowego w Polsce (wy-
brane zagadnienia), „Studia z zakresu nauk prawnych. Miscellanea 1”,
Warszawa 2008.
Sługocki J., Wach S., Samorząd terytorialny i regiony w Europie Zachodniej na
przykładzie wybranych państw, Gorzów Wielkopolski 2007.
Sobczak J., Pojęcie dziedzictwa narodowego w świetle regulacji konstytucyj-
nych, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2018, nr 5.
Sobczak J., Wolność badań naukowych – złudzenia a rzeczywistość, [w:] Dyle-
maty praw człowieka, (red.) T. Gardocka, J. Sobczak, Toruń 2008.
Sobczak J., Wolność korzystania z dóbr kultury – standardy europejskie i kon-
stytucyjna rzeczywistość polska, [w:] Prawna ochrona dóbr kultury, (red.)
T. Gardocka, J. Sobczak, Toruń 2009.
Sobczyk A., Państwo zakładów pracy, Warszawa 2017.
Sobol E., Słownik języka polskiego, Warszawa 2005.
Sokolewicz W., Funkcja kreacyjna Sejmu i Senatu, [w:] Parlament. Model kon-
stytucyjny a praktyka ustrojowa, (red.) Z. Jarosz, Warszawa 2006.
Sokolewicz W., Koncepcja politycznych wolności i praw w Konstytucji Rzeczy-
pospolitej Polskiej z 1999 roku, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej
z 1997 roku na tle zasad współczesnego państwa prawnego, (red.) M. Kruk,
Warszawa 2006.
Stahl M., Cele publiczne i zadania publiczne, [w:] Koncepcja systemu prawa
administracyjnego, (red.) J. Zimmermann, Warszawa 2007.
Stahl M., Samorząd terytorialny a państwo, „Studia Prawno-Ekonomiczne”
1992, nr 46.
Stawicki A., Komentarz do art. 10a, [w:] Prawo zamówień publicznych. Komen-
tarz, (red.) T. Czajkowskiego, Warszawa 2006.
Stefańska E., Komentarz do art. 167, [w:] Kodeks postępowania cywilnego. Ko-
mentarz. Tom I. Art. 1‒505(38), (red.) M. Manowska, Warszawa 2015. 164     Bibliografia
 
Stefański R.A., Komentarz do art. 204, [w:] Kodeks postępowania karnego, Ko-
mentarz, t. I, (red.) J. Bratoszewski, L. Gardocki, Z. Gostyński, S.M. Przy-
jemski, R.A. Stefański, S. Zabłocki, Warszawa 2003.
Stefański R.A., Udział tłumacza w postępowaniu karnym jako przejaw rzetel-
nego  procesu  karnego,  [w:]  Rzetelny  proces  karny.  Księga  jubileuszowa
prof. Zofii Świdy, (red.) J. Skorupka, Warszawa 2009.
Stębelski M., Kontrola sejmowa w polskim prawie konstytucyjnym, Warszawa
2012.
Studzińska J., Pisma procesowe w postępowaniu nieprocesowym, [w:] Postę-
powanie nieprocesowe, (red.) E. Gapska, Warszawa 2017.
Surówka K., Winiarz M.,  Zakres swobody decyzyjnej władz samorządowych  
a problem dostępu do środków finansowych, Annales Universitatis Mariae
Curie-Skłodowska Lublin-Polonia, vol. LI, 6, Lublin 2017.
Sutor J., Prawo dyplomatyczne i konsularne, Warszawa 2000.
Szczepański D., „Drogowskazy” w zamówieniach publicznych, „Zamówienia
Publiczne Doradca” 2007, nr 9.
Szczypiorski A., Samorząd Warszawy 1916–1939, [w:] Warszawa II Rzeczypo-
spolitej 1918–1939, (red.) M. Drozdowski, Warszawa 1968.
Szewc A., Szewc T., Uchwałodawcza działalność organów samorządu teryto-
rialnego, Warszawa 1999.
Szmyt-Brożek J.,  Konstytucyjna ochrona  mniejszości  narodowych  w  świetle
zobowiązań międzynarodowych Polski, „Gdańskie Studia Prawnicze” 1998,
nr 2.
Szreniawski J., Prawo administracyjne. Część ogólna, Lublin 1994.
Szubiakowski  M.,  Język  urzędowy  w  postępowaniu  podatkowym  i  celnym,
„Przegląd Podatkowy” 2001, nr 11.
Szymańska D., Urbanizacja na świecie, Warszawa 2007.
Szymczak A., Przekazywanie zadań zleconych jednostkom samorządu teryto-
rialnego – gwarancje konstytucyjne, „Finanse Komunalne” 2019, nr 10.
Śledzińska-Simon A., Zasada równości i zasada niedyskryminacji w prawie
Unii Europejskiej, „Studia BAS” 2011, nr 2.
Śliwiński S., Akademia Górnicza w okresie okupacji hitlerowskiej, „Technika
Poszukiwań Geologicznych” 2001, nr 3.
Śliwiński S., Polski proces karny przed sądem powszechnym. Zasady ogólne,
Warszawa 1948. Bibliografia     165
 
Tabernacka M., Zakres wykonywania zadań publicznych przez organy samo-
rządów zawodowych, Wrocław 2007.
Torbus A., Postępowanie pozasądowe i przedsądowe w sprawach z zakresu
prawa pracy, [w:] System Prawa Pracy, t. 6, Procesowe Prawo Pracy, (red.)
K.W. Baran, Warszawa 2016.
Trzciński J., Język urzędowy – art. 27 Konstytucji, [w:] Konstytucja, ustrój, sys-
tem finansowy państwa. Księga pamiątkowa ku czci Prof. Natalii Gajl, (red.)
T. Dębowska-Romanowska, A. Jankiewicz, Warszawa 1999.
Trzciński J., Wiącek M., Komentarz do art. 27, [w:] Konstytucja Rzeczypospoli-
tej Polskiej. Komentarz. Tom I, (red.) L. Garlicki, M. Zubik, Warszawa 2016.
Trzebiatowski M., Zasada wykonywania czynności urzędowych w języku pol-
skim, „Przegląd Legislacyjny” 2011, nr 1.
Tucholska  A.,  Strategie  rozwoju  gmin  aglomeracji  warszawskiej,  [w:]  Spo-
łeczna mapa Warszawy. Interdyscyplinarne studium metropolii warszaw-
skiej, (red.) J. Grzelak, T. Zarycki, Warszawa 2004.
Tuleja P., Bezpośrednie stosowanie Konstytucji RP, [w:] Konstytucja Rzeczy-
pospolitej Polskiej: komentarz encyklopedyczny, (red.) W. Skrzydło, S. Gra-
bowska, R. Grabowski, Warszawa 2009.
Tuleja P., Komentarz do art. 31, [w:] Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej.
Komentarz, (red.) P. Czarny, M. Florczak-Wątor, B. Naleziński, P. Radzie-
wicz, P. Tuleja, Warszawa 2019.
Turczyński P., Regulacje Traktatu Lizbońskiego konsolidujące europejski sys-
tem  ochrony  praw  człowieka,  [w:]  Efektywność  europejskiego  systemu
ochrony praw człowieka. Efektywność mechanizmów ochrony praw czło-
wieka Rady Europy, Unii Europejskiej i OBWE, (red.) J. Jaskiernia, Toruń
2012.
Turek J., Czynności dowodowe sądu w procesie cywilnym, Warszawa 2013.
Typiak P., Wojewódzkie i powiatowe organa kolegialne, „Samorząd Teryto-
rialny” 1929, nr 3.
Uniwersalny słownik języka polskiego, t. I, (red.) S. Dubisz, Warszawa 2003.
Wawrzyniak J., Zarys polskiego ustroju konstytucyjnego, Bydgoszcz 1999.
Wierzbica A., Miasto na prawach powiatu. Zagadnienia ustrojowe, Warszawa
2006.
Wierzbica A., Referendum i wybory oraz zarządzenia i uchwały jednostek sa-
morządu terytorialnego, Warszawa 2014. 166     Bibliografia
 
Wiktorowska A., Prawne determinanty samodzielności gminy. Zagadnienia ad-
ministracyjnoprawne, Warszawa 2002.
Wiltos A., Prawo do korzystania z bezpłatnej pomocy tłumacza w postępowa-
niu karnym. Wybrane zagadnienia, „Przegląd Prawa i Administracji” 2013,
nr 92.
Wiltos A., Znaczenie art. 27 Konstytucji RP dla ochrony praw i wolności jed-
nostki, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2013, nr 4.
Winczorek P., Komentarz do Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwiet-
nia 1997 r., Warszawa 2000.
Winczorek P., Wstęp do nauki o państwie, Warszawa 2008.
Winiarz M., Udzielanie dotacji z budżetów samorządów, Warszawa 2006.
Wiśniewski T., Problematyka instancyjności postępowania sądowego w spra-
wach cywilnych, [w:] Ars et usus. Księga pamiątkowa ku czci Sędziego Sta-
nisława Rudnickiego, Warszawa 2005.
Witkowski W., Historia administracji w Polsce 1764−1989, Warszawa 2007.
Wojtaszczyk  K.A.,  Jakubowski  W.,  Struktura  współczesnego  państwa,  [w:]
Społeczeństwo i polityka. Podstawy nauk politycznych, (red.) K. A. Woj-
taszczyk, W. Jakubowski, Warszawa 2007.
Wojtyczek  K.,  Granice  ingerencji  ustawodawczej  w  sferę  praw  człowieka  
w Konstytucji RP, Kraków 1999.
Wronkowska S., O cechach języka tekstów prawnych, [w:] Język polskiej legi-
slacji, czyli zrozumiałość przekazu a stosowanie prawa. Materiały z konfe-
rencji zorganizowanej przez Komisję Polityki Kultury i Środków Przekazu
oraz Komisję Ustawodawczą, Kancelaria Senatu, Warszawa 2007.
Wróbel  A.,  Komentarz  do  art. 69,  [w:]  Kodeks  postępowania  administracyj-
nego. Komentarz, (red.) A. Wróbel, M. Jaśkowska, M. Wilbrandt-Gotowicz,
Warszawa 2020.
Wróblewski B., Język prawny i prawniczy, Kraków 1948.
Zawadzka B., Niespójności i sprzeczności w ustawodawstwie samorządowym,
„Przegląd Legislacyjny” 1996, nr 2.
Zawadzka P.W., Komentarz do art. 122, [w:] Ustawa o funduszach inwestycyj-
nych. Komentarz, (red.) R. Mroczkowski, Warszawa 2014.
Zawadzki J., Samorząd Warszawy od r. 1916 do r. 1929, Warszawa 1929.
Zeidler K., Prawo ochrony dziedzictwa kultury, Warszawa 2007. Zieleniewski L., Ustawodawstwo językowe Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa
1930.
Zieliński A., Konstytucyjny standard instancyjności postępowania sądowego,
„Państwo i Prawo” 2005, z. 11.
Zieliński E., Nauka o państwie i polityce, Warszawa 1999.
Zieniukowa J., Języki mniejszościowe w komunikowaniu społecznym. Studia
nad  funkcjonowaniem  języków  łużyckich  w  XIX  i  XX  wieku,  Warszawa
2006.
Zientarski P.B., Organizacja wewnętrzna Senatu. Studium prawno-ustrojowe,
Toruń 2011.
Zięba-Załucka H., Konstytucja RP wobec problemu mniejszości narodowych  
i etnicznych, Annales UMCS 2000, nr 1.
Zubik M., Sokolewicz W., Komentarz do art. 1 Konstytucji, [w:] Konstytucja
Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz. Tom I, wyd. II, (red.) L. Garlicki, War-
szawa 2016.
Żebrowski J.,  O  godności  dziecka  i  jego  prawach,  „Studia  Gdańskie.  Wizje  
i Rzeczywistość” 2009, tom 6.
Żukowski W., Komentarz do art. 4, [w:] Ustawa o języku polskim. Komentarz,
(red.) P. Mostowik, W. Żukowski, Warszawa 2001.