Komentarz do Konstytucji RP art. 20, 21, 22

Spis treści:

Wykaz skrótów
Komentowane przepisy Konstytucji RP
Wprowadzenie

Artykuł 20

1. Uregulowania w poprzednich konstytucjach
2. Uregulowania w innych państwach Unii Europejskiej
3. Określenie podstaw ustroju społeczno-gospodarczego w aktach i dokumentach prawa europejskiego i międzynarodowego
4. Solidarność, dialog i współpraca partnerów społecznych w aktach i dokumentach prawa europejskiego i międzynarodowego
5. Społeczna gospodarka rynkowa i sprawiedliwość społeczna
6. Solidarność, solidarność ekonomiczna i społeczna, solidarność partnerów społecznych
7. Dialog i współpraca partnerów społecznych w ramach dialogu społecznego

Artykuł 21 ust. 1

1. Uregulowania w poprzednich konstytucjach
2. Uregulowania w innych państwach Unii Europejskiej
3. Prawo własności i dziedziczenia w aktach prawa międzynarodowego i europejskiego
4. Własność i prawo dziedziczenia jako przedmiot ochrony. Art. 21 ust. 1 a art. 64 Konstytucji RP
5. Ograniczenia własności – społeczna funkcja własności
6. Ograniczanie własności – w drodze ustawy, bez naruszania jej istoty

Artykuł 21 ust. 2

1. Uregulowania w poprzednich konstytucjach
2. Uregulowania w innych państwach Unii Europejskiej
3. Uregulowania w aktach prawa międzynarodowego i europejskiego
4. Wywłaszczenie – istota i pojęcie
5. Publiczne cele wywłaszczenia
6. „Słuszne odszkodowanie” z tytułu wywłaszczenia

Artykuł 22

1. Uregulowania w poprzednich konstytucjach
2. Uregulowania w innych państwach Unii Europejskiej
3. Wolność działalności gospodarczej w aktach prawa międzynarodowego i europejskiego
4. Istota konstytucyjnej wolności działalności gospodarczej
5. Ważny interes publiczny wśród przesłanek dopuszczalności ograniczenia wolności działalności gospodarczej

Bibliografia opracowań naukowych

Przeczytaj fragment

Bibliografia opracowań naukowych  

Albert M., Kapitalizm kontra kapitalizm, Kraków 1994
Alexander G.S., The Global Debate over Constitutional Property: Lessons
for American Takings Jurisprudence, Chicago 2006
Andrzejczuk R., Ochrona prawa własności w Europejskiej Konwencji Praw
Człowieka i Podstawowych Wolności, „Roczniki Nauk Prawnych” t. 15:
2005, nr 1
Audebert V., La liberté d’entreprendre et le Conseil constitutionnel: un
principe  réellement  tout  puissant?,  „Revue  de  Droits  de  l’Homme”  
2020, nr 18
Baglioni M., Interest representation between social partnership and soli-
darity, „European Review of Labour and Research” t. 12: 2006, nr 3.
Banasiński C., Bychowska M., Granice ingerencji organu antymonopolo-
wego  w  wolność  gospodarczą  w  kontekście  regulacji  dotyczących
ochrony konsumentów, RPEiS 2016, z. 3
Banaszkiewicz B., Konstytucyjne prawo do własności,  w: Konstytucyjne
podstawy systemu prawa, (red.) M. Wyrzykowski, Warszawa 2001
Berghahn  V.R.,  Ordoliberalism,  Ludwig  Erhard,  and  West  Germany’s
„Economic  Basic  Law”, „European  Review  of  International  Studies”
2015, nr 3 Bibliografia     185
Boeri T., Baldi S., Europe(s) sociales, convergence et competition, „Revue
d’Economie Politique” t. 115: 2005, nr 6
Borgetto M., Fraternité oraz Solidarité, w: Dictionnaire de la culture jurid-
ique, (red.) D. Alland, S. Rials, Paris 2003  
Borgetto M., Lafore R., La République sociale. Contribution à l’étude de la
question démocratique en France, Paris 2000
Bors  M.,  Wywłaszczenie  pośrednie  i  postępujące  a  ochrona  inwestora  
w świetle międzynarodowego prawa inwestycyjnego, „Studia Iuridica
Lublinensia” t. 21: 2014  
Brzozowski W. , Konstytucyjna zasada dobra wspólnego, PiP 2006, nr 11  
Chmaj M., Komentarz do Konstytucji RP. Art. 30, 31, 32, 33,  Warszawa
2019
Chmaj M., Urbaniak M., Komentarz do Konstytucji RP. Art. 2, Warszawa
2022
Ciapała J., Konstytucyjna wolność działalności gospodarczej w Rzeczypo-
spolitej Polskiej, Szczecin 2007
Ciapała J., Społeczna gospodarka rynkowa w kontekście idei solidaryzmu,
[w:] Idea solidaryzmu we współczesnym prawie konstytucyjnym – oświad-
czenia polskie i międzynarodowe, (red.) A. Łabno, Warszawa 2015
Ciemniewski J., Niektóre problemy konstytucyjnej regulacji własności,
[w:] Księga XX-lecia orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego, (red.)
M. Zubik, Warszawa 2006
Cieśliński A., Natura wolności gospodarczej i jej geneza w systemie praw-
nym Unii Europejskiej, PPiA t. 100/2: 2018
Cisek-Lachowicz M., Kichewko K., Dialog obywatelski w praktyce, „Studia
z Polityki Publicznej” 2018, nr 1
Claassen R., Gerbrandy A., Princen S., Seghers M., Rethinking the Euro-
pean Social Market Economy. Introduction to the Special Issue, „Jour-
nal of Common Market Studies” t. 57: 2019, nr 1, s. 4−5
Czarnik Z., Słuszne odszkodowanie za wywłaszczenie nieruchomości,
Warszawa 2019
Czarnik Z., Zakres słusznego odszkodowania za przymusowe przejęcie
własności nieruchomości, „Ius Novum” 2019, nr 2  186     Bibliografia
Czech-Rogosz J., Ewolucja społecznej gospodarki rynkowej w RFN, „Prace
Naukowe Akademii Ekonomicznej w Katowicach” 2005  
Czerwiński  Z.,  Problematyka  gospodarcza  w  projektach  Konstytucji  RP,
RPEiS 1995, z. 2
Dagan H., The Social Responsibility of Ownership, „Cornell Law Review”
2007, nr 6  
Degryse Ch., Le dialogue social européen et les ambivalences de l’Europe
sociale „triple A”, „La Revue de l’IRES” 2018-3/2019-1
Denord F., Néo-libéralisme et „économie sociale de marché”. Les origines
intellectuelles de la politique européenne de la concurrence (1930−
1950), „Histoire, Economie et Société” t. 27: 2008, nr 2
de Vos M., A Decade Beyond Maastricht: The European Social Dialogue
Revisited, Aspen 2003
Długosz T., Społeczna gospodarka rynkowa jako kryterium organizacji  
gospodarki, GSP 2017
Dobrzański D., Zasada solidarności. Studium z filozofii społecznej, Poznań
2013
Domańska A., Konstytucyjne podstawy ustroju gospodarczego Polski na
tle prawnoporównawczym, Warszawa 2001
Duda Ł., Kociubiński J., Realizacja ochrony własności w Europejskiej Kon-
wencji Praw Człowieka na podstawie orzeczenia Lithgow i inni, „Studia
Erasmiana Wratislaviensia” 2009
Dufresne A., Gobin C., Le dialogue social européen ou la déconstruction
du droit social et la transformation des relations professionnelles, [w:]
Dialogue social, relations du travail et syndicalisme. Perspectives
historiques et internationales, (red.) P.A. Lapointe, Quebec 2016
Dugiel  W.,  Globalne  regulacje  bezpośrednich  inwestycji  zagranicznych.
Trudność tworzenia i znaczenie dla handlu międzynarodowego, „Inter-
national Business and Global Economy” 2016, nr 6
Etel M., Pojęcie przedsiębiorcy w prawie polskim i prawie UE oraz w orzecz-
nictwie sądowym, Warszawa 2012
Forystek  J.,  Odszkodowanie  za  wywłaszczenie  jako  prawo  dziedziczne,
„Palestra” 2021, nr 12 Bibliografia     187
Frankiewicz  A.,  Konstytucyjna  regulacja  własności  w  RP,  „Studia  Era-
smiana Wratislaviensia” 2009
Gancarz I., Pojęcie przedsiębiorstwa w świetle relacji pomiędzy unijnym  
i krajowym prawem konkurencji, KPP 2011, nr 3−4  
Garlicki L., Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu, wyd. 5, Warszawa
2018
Gdesz M., Cel publiczny w gospodarce nieruchomościami, Zielona Góra 2002
Gonera  K.,  Koszty  sądowe  jako  ograniczenie  działalności  gospodarczej  
w świetle wyroków Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w spra-
wach polskich i ich wykonanie, [w:] Wpływ Europejskiej Konwencji Praw
Człowieka na funkcjonowanie biznesu,  (red.) A. Bodnar, A. Płoszka,
Warszawa 2016
Granat  M.,  Dobro  wspólne  w pojmowaniu  Trybunału  Konstytucyjnego,
[w:] Dobro wspólne. Teoria i praktyka, (red.) W. Arndt, F. Longchamps
de Bérier, K. Szczucki, Warszawa 2013
Hausner J., Marody M., Polski talk show: Dialog społeczny a integracja
europejska. EU Monitoring V, Kraków 2001
Helios J., Własność w ujęciu filozoficznym i socjologicznym. Wybrane pro-
blemy, [w:] Własność w prawie i gospodarce, (red.) U. Kalina-Prasznic,
Wrocław 2017
Hermeliński W., Ochrona własności w orzecznictwie Europejskiego Trybu-
nału Praw Człowieka w Strasburgu, „Palestra” 2004, nr 5−6
Holocher J., In dubio pro libertate jako dyrektywa interpretacyjna – uwagi
na kanwie orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego, PPP 2019, nr 7−8
Horubski K., Wolność prowadzenia działalności gospodarczej w świetle
art. 16 Karty praw podstawowych – wybrane problemy, PPiA 114, 2018
Ilinicz R., Normatywny sens pojęcia „społeczna gospodarka rynkowa”  
w Konstytucji RP, KPP 2007, nr 4
Ignatowicz J., Stefaniuk K., Prawo rzeczowe, Warszawa 2006
Izdebski  H.,  Doktryny  polityczno-prawne.  Fundamenty  współczesnych
państw, wyd. 5, Warszawa 2021
Izdebski H., Ideologia i zagospodarowanie przestrzeni. Doktrynalne prawno-
-polityczne uwarunkowania urbanistyki i architektury, Warszawa 2013  188     Bibliografia
Izdebski H., Komentarz do Konstytucji RP. Art. 15, 16, 163−172, Warszawa
2020
Izdebski H., [Komentarz do art. 1 i 6], [w:] Ustawa o planowaniu i zago-
spodarowaniu przestrzennym. Komentarz, (red.) I. Zachariasz (w druku)  
Jarosz-Żukowska S., Gwarancja ochrony własności i innych praw majątko-
wych, [w:] Realizacja i ochrona konstytucyjnych wolności i praw jednostki
w polskim porządku prawnym, (red.) M. Jabłoński, Wrocław 2014  
Jarosz-Żukowska  S.,  Konstytucyjna  zasada  ochrony  własności,  Kraków
2003
Jarosz-Żukowska S., Przedmiot i specyfika ochrony własności w przepi-
sach konstytucyjnych – ujęcie polskie na tle porównawczym, [w:] Wła-
sność w prawie i gospodarce, (red.) U. Kalina-Prasznic, Wrocław 2017
Jarosz-Żukowska S., Przesłanki dopuszczalności ograniczeń prawa wła-
sności w praktyce orzeczniczej polskiego Trybunału Konstytucyjnego,
[w:] Własność – zagadnienia ustrojowo-prawne. Porównanie rozwią-
zań w państwach Europy Środkowo-Wschodniej,  (red.) K. Skotnicki,
Łódź 2006
Jarosz-Żukowska S.,  Wywłaszczenie faktyczne w orzecznictwie Europej-
skiego Trybunału Praw Człowieka, [w:] Współczesne koncepcje ochrony
wolności i praw podstawowych, (red.) A. Bator, M. Jabłoński, K. Wój-
towicz, Wrocław 2013
Jedlecka W., Solidarność jako propozycja przezwyciężenia kryzysu w Unii
Europejskiej, PPiA C-2: 2015  
Kamińska K., Społeczna gospodarka rynkowa jako model ładu gospodar-
czego Unii Europejskiej, „Ekonomia” 2013, nr 4
Karp J., Sprawiedliwość społeczna. Szkice ze współczesnej teorii konstytu-
cjonalizmu i praktyki polskiego prawa ustrojowego, Kraków 2004
Kamiński Ł., Administracyjnoprawne ograniczenia prawa własności nieru-
chomości, Łódź 2018
Kammerhofer J., International Investment Law and Legal Theory, Cam-
bridge 2021
Keller B., Social Dialogue: The Specific Case of the EU, „International Jour-
nal  of  Comparative  Labour  Law  and  Industrial  Relations”  2008,  
nr 2  Bibliografia     189
Kieres L., Planowanie przestrzenne wobec interesu publicznego i interesu
prywatnego, PpiA t. 98: 2014  
Klecha K., Wolność działalności gospodarczej w Konstytucji Rzeczypospo-
litej Polskiej, Warszawa 2009
Konstytucja RP. Tom I, Komentarz. Art. 1−86, (red.) M. Safjan, L. Bosek,
Warszawa 2016 – komentarze: M. Piechowiak (art. 1), P. Tuleja (art. 2),
M. Szydło (art. 22), K. Zaradkiewicz (art. 20, art. 21, art. 64)
Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, (red.) P. Tuleja, War-
szawa 2019 – komentarze: P. Tuleja (art. 1, art. 20, art. 21, art. 22),
M. Florczak-Wątor (art. 2, art. 64)
Kosmal A., Pojęcie i wybrane kategorie przedsiębiorcy w ustawodawstwie
polskim, Wrocław 2019
Kościelniak G., Konstytucyjna regulacja instytucji wywłaszczenia w Polsce
– konstytucyjne pojęcie wywłaszczenia, „Studia Prawnicze. Rozprawy
i Materiały” 2020, nr 2
Kotzur M., Die Soziale Marktwirtschaft nach dem Reformvertrag, [w:] Der
Vetrag von Lisabonn. Reform der EU ohne Verfassung, (red.) I. Pernice,
Baden-Baden 2008
Krawczyk K., Rola zasady proporcjonalności w wyznaczaniu granic prawa
własności, „Krytyka Prawa” 2009, nr 1
Leszczyńska-Rydlewska  A.,  Granice  dopuszczalnej  ingerencji  państwa  
w prawo własności podatnika w świetle standardów Europejskiej Kon-
wencji Praw Człowieka, „Toruński Rocznik Podatkowy” 2010
Liżewski B., Klauzule generalne i ich funkcje w Europejskiej Konwencji
Praw Człowieka, „Annales UMCS. Sectio G” 2016 nr 2
Lopez Escarcena S., Indirect Expropriation in International Law, Chelten-
ham – Northampton, Mass. 2014
Lubens R., The Social Obligation of Property Ownership. A Comparison of
German and U.S. Law, „Arizona Journal of International and Compar-
ative Law” 2007 nr 2
Lucas F.X., Le droit des affaires, Paris 2005
Łabenda K.P., Wolność gospodarcza. Polska na tle Europy i świata – zarys
problemu, „Studia Gdańskie” 2009 190     Bibliografia
Łabno A., Idea solidarności w konstytucjonalizmie naszych czasów, [w:]
Idea solidaryzmu we współczesnym prawie konstytucyjnym – oświad-
czenia polskie i międzynarodowe, (red.) A. Łabno, Warszawa 2015
Łętowska E., Własność i jej ochrona jako wzorzec konstytucyjności. Wy-
brane problemy, „Kwartalnik Prawa Prywatnego” 2009, nr 4
Łętowska  E.,  Własność  jako  wartość  konstytucyjna  –  academia.edu/
31875725/własność_jako_wartość_konstytucyjna
Magdziarczyk M., Społeczna gospodarka rynkowa jako podstawa ustroju
gospodarczego w Konstytucji RP z 1997 roku,  [w:] W służbie dobru
wspólnemu. Księga jubileuszowa dedykowana Profesorowi Januszowi
Trzcińskiemu, (red.) R. Balicki, M. Masternak-Kubiak, Warszawa 2012
Magdziarczyk M., Wolność działalności gospodarczej – od idei do zasady
ustrojowej, „Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe UE w Katowi-
cach” nr 349: 2018
Mana-Walasek S., Korelacja autonomii jednostki z wolnością w świetle
orzecznictwa Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, „Przegląd Praw-
niczy Uniwersytetu Warszawskiego” 2016, nr 2
Marcinek  K.,  Tomecki  M.,  Ryzyko  polityczne  inwestycji  zagranicznych  
i jego ograniczanie przez dwustronne umowy o ochronie i popieraniu
inwestycji, „Acta Universitatis Nicolai Copernici. Ekonomia” 2016, nr 2
Mędrzycki R., Zasada solidarności społecznej w prawie samorządu teryto-
rialnego, Warszawa 2021  
Mulder J., (Re) Conceptualising a Social Market Economy for the EU Inter-
nal Market, „Utrecht Law Review” t. 15: 2019, nr 2
Muszyński K., Skuczyński P., Rozwój i kryzys konstytucji społecznej. Przy-
padek samorządów zawodowych, Warszawa 2020
Nakielska I., Prawo do własności w świetle Europejskiej Konwencji Praw
Człowieka, Gdańsk 2002
Nikièma S.H., Best Practices. Indirect Expropriation, Winnipeg 2012  
Nipperdey H.C., Grundgesetz und soziale Marktwirtschaft – Können wir
eine andere Wirtschaftsordnung wählen?, „Sozialer Fortschritt” t. 10:
1961, nr 6
Nipperdey H.C., Soziale Marktwirtschaft und Grundgesetz, wyd. 3, Köln 1965 Bibliografia     191
Nörr  K.W.,  „Economic  Constitution”:  On  the  Roots  of  a  Legal  Concept,
„Journal of Law and Religion” t. 11: 1994−1995, nr 1  
Nowak M.J., Instytucja „celów publicznych” w ustawie o gospodarce nieru-
chomościami, „Nieruchomości” 2007, nr 11
Nowak-Far A., Ponadnarodowe ramy konstytucyjnej regulacji gospodar-
czej a system gospodarczy Unii Europejskiej, [w:] Konstytucja gospodar-
cza Unii Europejskiej. Aksjologia, (red.) A. Nowak-Far, Warszawa 2010
Nowicki M.A., Wokół Konwencji Europejskiej. Komentarz do Europejskiej
Konwencji Praw Człowieka, wyd. 6, Warszawa 2013
Obando-Peralta  E.C.,  Conceptos,  normativa,  politica,  logros  y  desafios  
a nivel nacional y internacional de la economia social de mercado,
„Polo del Conocimento” t. 6: 2021, nr 7
Ochrona konsumenta w prawie polskim na tle koncepcji effet utile, (red.)
J. Frąckowiak, R. Stefanicki, Wrocław 2011
Ochrona  konsumentów  i  jej  współczesne  wyzwania,  (red.)  M.  Ganczar,  
E. Sługocka-Krupa, Lublin 2014
Ogonowski  A.,  Ewolucja instytucji  dialogu  społecznego  w  Polsce  po
1989 roku, Warszawa 2019
Ogonowski A., Konstytucyjna wolność działalności gospodarczej w orzecz-
nictwie Trybunału Konstytucyjnego, PPK 2011, nr 9
Ogonowski  A.,  Konstytucyjna  zasada  społecznej  gospodarki  rynkowej  
– w poszukiwaniu polskiego modelu, [w:] Między wykluczeniem a do-
brobytem. Refleksje nad społeczna myślą encykliki „Centisimus annus”
Jana Pawła II, (red.) B. Bąk, P. Kantor, M. Kluz, J. Młyński, Kraków
2017
Oniszczuk J., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej w orzecznictwie Try-
bunału Konstytucyjnego na początku XXI w., Kraków 2004
Papier H.J., Soziale Marktwirtschaft – ein Begriff ohne verfassungsrechtli-
che Relevanz?, [w:] Soll und Haben – 50 Jahre Soziale Marktwirtschaft,
(red.) K.W. Nörr, J. Starbatty, Berlin 1999
Parchomiuk J., Przesłanki dopuszczalności ograniczeń własności zabytków
w świetle konstytucyjnych i konwencyjnych standardów ochrony wła-
sności, „Roczniki Nauk Prawnych” 2017, nr 3 192     Bibliografia
Parchomiuk R., Standardy prawne w zakresie wywłaszczenia w Europej-
skiej Konwencji Praw Człowieka, „Roczniki Wydziału Nauk Prawnych
i Ekonomicznych KUL” 2006, z. 1
Pattyn B., Modern Media and Social Dialogue, „Ethical Perspectives”
2000, nr 2–3
Perrot J.M., Dialogue social et négociation collective en France, une mise
en perspective, [w:] Dialogue social, relations du travail et syndical-
isme. Perspectives historiques et internationales, (red.) P.A. Lapointe,
Quebec 2016
Pawlak  R.,  Prawo  człowieka  do  poszanowania  mienia  w  Konwencji  
o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, „Roczniki Nauk
Prawnych” 2012, nr 4
Piechowiak M., Dobro wspólne jako fundament polskiego porządku kon-
stytucyjnego, Warszawa 2012
Pierre B., Classification of Property and Conceptions of Ownership in Civil
and Common Law, „Revue Générale de Droit” 1997, nr 2
Piróg T., Dialog obywatelski w perspektywie socjologicznej. Mity i realia
dobrego rządzenia, Kraków 2015
Pochet Ph., Le dialogue social européen à la croisée des chemins, „Reflets
et Perspectives de la Vie Economique” t. 42: 2003, nr 3
Pokitko D., Własność w Konstytucji III Rzeczypospolitej, RPEiS 2002, z. 2.
Polska w dialogu. Tradycja, zmiany, porównanie, perspektywy, (red.) A. Zy-
bała, Warszawa 2016
Popławska E., Solidaryzm we Francji: doktryna, konstytucja, ustawodawstwo,
[w:] Idea solidaryzmu we współczesnym prawie konstytucyjnym – oświad-
czenia polskie i międzynarodowe, (red.) A. Łabno, Warszawa 2015
Powałowski A., Społeczna gospodarka rynkowa w prawie polskim, GSP
2017
Powałowski A., Sprawiedliwość społeczna a działalność gospodarcza,
GSP 2016
Pułło A., Idea solidarności w systemie zasad konstytucyjnych, GSP 2015
Pysz P., Ząbkowicz A., Wartości europejskie i społeczna gospodarka ryn-
kowa, „Problemy Polityki Społecznej” t. 40: 2018 Bibliografia     193
Radzińska J., Solidarność: definicja i konteksty, „Etyka” t. 48: 2014
Ratner S.R., Compensation for Expropriations in a World of Investment
Treaties, „The American Journal of Comparative Law” 2017, nr 1
Roszkiewicz J., Znaczenie wolności gospodarczej w orzecznictwie sądów
administracyjnych  –  wybrane  problemy,  „Business  Law  Journal”
2021, nr 5
Rozwadowski W., Definicje prawa własności w rozwoju dziejowym, „Cza-
sopismo Prawno-Historyczne” 1984, z. 1
Rytel-Warzocha A., „Dyskryminacja pozytywna” jako przejaw urzeczywist-
niania zasady sprawiedliwości społecznej, GSP 2016
Shoked N., The Duty to Maintain, „Duke Law Journal” 2014
Silvia Emanuelli M., The Social Function of Land Ownership. A Compari-
son: Social Claims and Legal Decisions in Rural Brazil – citigo.org/
bdf_fiche-document-1352_eu.html
Skowrońska-Bocian  E.,  [Komentarz  do  art.  140],  [w:]  Kodeks  cywilny.
Tom  I, Komentarz  do artykułów  1-449 11 ,  (red.)  K.  Pietrzykowski,
wyd. 4, Warszawa 2005
Sluysmans J.A.M.A., Waring E.J.L., Core Principles of European Expropria-
tion Law, „European Property Law Journal” 2016, nr 3
Sługocka M., Wolność działalności gospodarczej jako norma-zasada, „Acta
Erasmiana” t. 3: 2012
Solidarność jako zasada działania Unii Europejskiej, (red.) C. Mik, Toruń
2009
Sowiński R., Wolność i ustawowa swoboda działalności gospodarczej,
Warszawa 2007
Sozański  J.,  Własność  intelektualna  i  przemysłowa  w  Unii  Europejskiej,
Warszawa 2008
Sprawiedliwość społeczna w polityce polskiej, (red.) W. Arndt, S. Bober,
Kraków 2016
Stadniczeńko  S.L.,  Konstytucjonalizacja  dialogu  społecznego,  „Studia
Iuridica Lublinensia” 2014
Strzyczkowski K., Wolność gospodarcza w świetle konstytucji gospodar-
czej RP, „Studia Prawnoustrojowe” 2011 194     Bibliografia
Sullivan Ch.E., The EU Between Market State Ideals and Social Market
Economy Objectives. Placing the Social Market Economy Within the
Union’s Constitutional History, [w:] The EU Social Market Economy and
the Law. Theoretical Perspectives and Practical Challenges for the EU,
(red.) D. Ferri, F. Cortese, London 2019
Strzępek Ł., Ograniczenie praw rzeczowych w drodze wywłaszczenia,  
Sosnowiec 2016
Szafrański A., Konstytucyjna wolność gospodarcza na tle historii idei i go-
spodarki, Warszawa 2019
Szczepańska-Kulik I., Ograniczenia wolności działalności gospodarczej na
przykładzie orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego, PPK 2017, nr 2
Sześciło D., Wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z 23 września
1982 r. w sprawie Sporrong i Lönnroth przeciwko Szwecji, „Samorząd
Terytorialny” 2008, nr 7−8
Szmigielski  A.,  Zakres  i  znaczenie  wolności  gospodarczej  dla  regulacji
rynku, [w:] Wolność gospodarcza a regulacja rynków na przykładzie
wpływu unijnych i krajowych regulatorów na działalność przedsiębior-
ców, (red.) R. Grzeszczak, Warszawa 2020
Szponar-Seroka J., Zasada ochrony własności w Konstytucji Rzeczpospo-
litej Polskiej, PPK 2017, nr 4
Szydło  M.,  Wolność  działalności  gospodarczej  jako  prawo  podstawowe,
Bydgoszcz 2011
Szydło W., Cele publiczne w gospodarowaniu nieruchomościami skarbo-
wymi i samorządowymi, KPP 2005, nr 3
Śmiałek  P.,  Przesłanki  wywłaszczenia  w  świetle  norm  konstytucyjnych,
PPK 2018, nr 5
Świątkowski A.,  Dysharmonia  w postrzeganiu wymiaru sprawiedliwości
przez Unię Europejską i Rzeczpospolitą Polską a solidarność w sferze
publicznej, „Palestra” 2020, nr 7−8
Tomaszewski K., Solidarność i subsydiarność  – wartości ustrojowe UE.  
W poszukiwaniu remedium na współczesny kryzys procesu integracji
europejskiej, „Przegląd Sejmowy” 2020, nr 1
Towalski R., Dialog społeczny – próba definicji, [w:] Dialog społeczny. Naj-
nowsze dyskusje i koncepcje, (red.) R. Towalski, Warszawa 2007 Bibliografia     195
Tuleja P., Konstytucyjne podstawy zwrotu wywłaszczonej nieruchomości,
GSP 2018
Tuori K., La Constitution économique parmi les Constitutions européennes,
„Revue Internationale de Droit Economique” 2011, nr 4
Voigt S., Soziale Wirtschaft im Grundgesetz? Eine gefährliche Verlockung,
„Ordo” t. 70: 2020, nr 1
Weiz Ch., The European Social Dialogue under Articles 138 and 139 of the
EC Treaty: Actors, Processus, Outcomes, Alphen 2008
Verge P., La coexistence de la liberté d’entreprise et de la liberté syndicale,
„Relations Industrielles – Industrial Relations” t. 67: 2012
Węgrzyn J., Wolność prowadzenia działalności gospodarczej, [w:] Realiza-
cja i ochrona konstytucyjnych wolności i praw jednostki w polskim po-
rządku prawnym, (red.) M. Jabłoński, Wrocław 2014
Węgrzyn J., Zasada ochrony konsumentów a zasada wolności działalności
gospodarczej, PPiA t. 82: 2010
Winczorek P., Komentarz do Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia
2 kwietnia 1997 r., Warszawa 2008
Władek Z., Cel publiczny jako warunek dopuszczalności wywłaszczenia,
[w:] Polski system ochrony praw człowieka 70 lat po proklamowaniu
Powszechnej  Deklaracji  Praw  Człowieka.  Osiągnięcia,  bariery,  nowe
wyzwania i rozwiązania, (red.) J. Jaskiernia, K. Spryszak, Toruń 2019
Władek  Z.,  Klauzula  społeczno-gospodarczego  przeznaczenia  prawa  
w wykładni przepisów regulujących prawo własności, „Annales UMCS.
Sectio G: Ius” t.43, 2016, nr 2
Wolność działalności gospodarczej i jej ograniczenia,  (red.) P. Kuczma,  
Ł. Mikowski, Radom 2020
Wołoszczak A., The Equality of Private and Public Ownership Under the
Constitution of 1997, „Krytyka Prawa” 2011
Wołoszczak A., Ograniczenia prawa własności (na tle Konstytucji RP  
z 1997 roku), „Krytyka Prawa” 2009
Woś J., Rynek i państwo w modelach współczesnej gospodarki rynkowej,
RPEiS 2001, z. 4
Woś T., Wywłaszczenie i zwrot wywłaszczonych nieruchomości, Warszawa
2011 196    Bibliografia
Zapolska  K.,  Ewolucja  podstaw  normatywnych  wolności  gospodarczej
w Polsce w XX wieku, „Miscellanea Historico-Iuridica” 2019, nr 2
Zaradkiewicz K., Instytucjonalizacja wolności majątkowej. Koncepcja prawa
podstawowego własności i jej urzeczywistnienie, Warszawa 2013
Zeidler  K.,  Ograniczenia  prawa  własności  w  świetle  sporu  liberalizmu
z komunitaryzmem, GSP 2016
Zięba-Załucka H., Własność i dziedziczenie w polskiej konstytucji z 1997 r.
(na tle uregulowań konstytucji wybranych państw), „Studia Prawnicze.
Rozprawy i Materiały” 2019, nr 1
Ziembiński Z., Sprawiedliwość społeczna jako pojęcie prawne, Warszawa
1996
Zwolak S., O wolności budowlanej w orzeczeniu polskiego Trybunału Kon-
stytucyjnego w sprawie zniesienia pozwolenia na budowę (Kp 7/09),
„Ius et Administratio” 2014, nr 2
Żakowska-Henzler H., Rynek wewnętrzny Unii Europejskiej a prawo wła-
sności intelektualnej, Warszawa 2013