Kluczowe megatrendy w bezpieczeństwie państwa XXI wieku

Spis treści:

Wstęp

Rozdział 1. Koniec świata, jaki znamy. Korzenie zmian

Istota zmiany
Upadek paradygmatów i mitów
Zmiany w środowisku bezpieczeństwa

Rozdział 2. Megatrendy: rewolucja technologiczna

Uwagi ogólne
Państwo jako węzeł sieci
Blaski i cienie społeczeństwa informacyjnego
Zmiana charakteru konfliktów. Walka i wojna informacyjna
Nowy kształt środowiska bezpieczeństwa państwa

Rozdział 3. Megatrendy: rekonfiguracja układu sił na arenie międzynarodowej

Uwagi ogólne
Zmiany w układzie sił: główne kierunki
Nowy kształt areny międzynarodowej

Rozdział 4. Megatrendy: reakcje społeczne

Kryzys demokracji liberalnej
Perspektywy demograficzne i zmiany klimatyczne

Rozdział 5. „Czarne łabędzie”

Teoria „czarnych łabędzi”
„Czarne łabędzie” w analizie strategicznej
„Czarne łabędzie”: katalog
Technologiczne „czarne łabędzie”
Polityczne „czarne łabędzie”
Zmiany w środowisku naturalnym
Zdrowie człowieka

Rozdział 6. Polska wobec zmian środowiska bezpieczeństwa

Interesy strategiczne i cele strategiczne państwa
Środowisko bezpieczeństwa Rzeczypospolitej Polskiej w połowie XXI w.
Wnioski i postulaty

Zakończenie. Budowa obrazu międzynarodowego środowiska bezpieczeństwa w połowie XXI w.
Bibliografia 

Rozdział 5. „Czarne łabędzie”

Jacek Potocki, www.decydent.pl

dr hab. Sławomir Zalewski, prof. Szkoły Wyższej im. Pawła Włodkowica w Płocku:

(…) spójna i przemyślana analiza przedmiotowej problematyki. Jej złożoność uzasadnia przyjęte podejście oraz nagromadzenie zróżnicowanych treści łącznie składających się na to, co nazywamy współcześnie bezpieczeństwem w środowisku międzynarodowym, które odnosi się do wszystkich aktorów instytucjonalnych, ale także coraz częściej wpływa na życie zwykłych ludzi – zaburzenia w międzynarodowej grze o władzę i wpływy potrafią z dnia na dzień zmieniać warunki ekonomiczne funkcjonowania obywateli korzystających z dobrodziejstw życia w społeczeństwach konsumpcyjnych, zmieniając ceny usług, towarów czy energii. Strefy konfliktów najczęściej nie są strefami  formalnie wypowiedzianych wojen. Zagrożenie życia może mieć charakter nagły i z punktu widzenia pojedynczego człowieka niezwiązany z jakąkolwiek jego aktywnością związaną z użyciem przemocy. W tych warunkach potrzeba poszukiwania odpowiedzi na najbardziej nurtujące pytania o bezpieczeństwo człowieka. Książka Profesora Tomasza R. Aleksandrowicza wychodzi naprzeciw tym potrzebom.

Wydawnictwa zwarte
Anonim (Michael Scheuer), Imperialna pycha. Dlaczego Zachód przegrywa wojnę z terrory-
zmem, Warszawa 2005.
Aleksandrowicz T., Analiza informacji w administracji i w biznesie, Warszawa 1999.
Aleksandrowicz T., Analityk informacji w administracji rządowej, w: Analiza informacji w za-
rządzaniu bezpieczeństwem, red. K. Liedel, P. Piasecka, T. Aleksandrowicz, Warszawa 2013.
Aleksandrowicz T., Bezpieczeństwo w Unii Europejskiej, Warszawa 2011.
Aleksandrowicz T., Bezpieczeństwo antyterrorystyczne, w: Transsektorowe obszary bezpieczeń-
stwa narodowego, red. K. Liedel, Warszawa 2011.
Aleksandrowicz T., Bieżące zagrożenia terrorystyczne dla państw europejskich – główne kie-
runki, konsekwencje, prognozy, w: Polska ustawa antyterrorystyczna – odpowiedź na za-
grożenia współczesnym terroryzmem, red. W. Zubrzycki, K. Jałoszyński, A. Babiński,
Szczytno 2016.
Aleksandrowicz T., Infosfera jako środowisko bezpieczeństwa państwa. Próba konceptualiza-
cji problemu, w: Nauka i praktyka bezpieczeństwa. Księga pamiątkowa Leszka Fryderyka
Korzeniowskiego, profesora Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej
w Krakowie, red. A. Kozera, E. Sadowska, Kraków 2019.
Aleksandrowicz T., Podstawy walki informacyjnej, Warszawa 2016.
Aleksandrowicz T., Bógdał-Brzezińska A., Gryz J., Oleszkiewicz I., Ostasz G., Terroryzm
i  cyberterroryzm  jako  największe  wyzwanie  dla  bezpieczeństwa  współczesnego  państwa,
Chicago 2016.
Aleksandrowicz T., Terroryzm międzynarodowy, Warszawa 2015.
Aleksandrowicz T., Tożsamość nauk o bezpieczeństwie, w: Tożsamość nauk o bezpieczeństwie,
red. S. Sulowski, Toruń 2015.
Aleksandrowicz  T.,  Terroryzm  jako  przedmiot  badań  w  ramach  nauk  o  bezpieczeństwie,
w: W poszukiwaniu tożsamości nauk o bezpieczeństwie, red. J. Piwowarski, J. Gierszewski,
Warszawa 2018.
Aleksandrowicz T., Świat w sieci. Państwa – społeczeństwa – ludzie. W poszukiwaniu nowego
paradygmatu bezpieczeństwa narodowego, Warszawa 2018.170 Bibliografia
Aleksandrowicz T., Zmiany środowiska bezpieczeństwa w XXI wieku. Stare pojęcia, nowe ko-
notacje, w: Metodologia badań bezpieczeństwa narodowego, red. P. Sienkiewicz, P. Dela,
t. 8, Warszawa 2016.
Aleksandrowicz T., Wojna jako narzędzie polityki w XXI wieku, w: Siła we współczesnych
stosunkach międzynarodowych, red. W. Kostecki, K. Smogorzewski, Warszawa 2017.
Allison G., Skazani na wojnę? Czy Ameryka i Chiny unikną pułapki Tukidydesa?, Bielsko-
Biała 2018.
Balcerowicz B., O pokoju. O wojnie. Między esejem a traktatem, Warszawa 2013.
Balcerowicz B., Pokój i nie-pokój, Warszawa 2002.
Balcerowicz B., Obronność państwa średniego, Warszawa 1997.
Balcerowicz B., Procesy międzynarodowe. Tendencje, megatrendy, w: Bezpieczeństwo międzyna-
rodowe, red. R. Kuźniar, B. Balcerowicz, A. Bieńczyk-Missala, P. Grzebyk, M. Madej,
K. Pronińska, M. Sułek, M. Tabor, A. Wojciuk, Warszawa 2012.
Balcerowicz B., Siły zbrojne w czasie pokoju, kryzysu, wojny, Warszawa 2010.
Balcerowicz B., Siły zbrojne w państwie i stosunkach międzynarodowych, Warszawa 2010.
Braudel F., Historia i trwanie, Warszawa 1971.
Bauman Z., Lyon D., Płynna inwigilacja. Rozmowy, Kraków 2013.
Bezpieczeństwo państwa a zagrożenie terroryzmem, red. K. Jałoszyński, T. Aleksandrowicz,
K. Wiciak, Szczytno 2016.
Bógdał-Brzezińska A., Gawrycki M.F., Cyberterroryzm i problemy bezpieczeństwa informacyj-
nego we współczesnym świecie, Warszawa 2003.
Bozeman A.B., Strategic Intelligence and Statecraft: Selected Essays, Washington–London 1995.
Brzeziński Z., Out  of  Control.  Global  Turmoil  on  the  Eve  of  the  Twenty  –  First  Century,
New York 1993, wyd. pol.: Bezład. Polityka światowa na progu XXI wieku, Warszawa,
[b.d.w.].
Brzezinski Z., Game Plan. A Geostrategic Framework for the Conduct of the U.S. – Soviet Con-
test, New York 1986.
Brzeziński Z., Wielka szachownica. Główne cele polityki amerykańskiej, Warszawa 1998.
Brzeziński Z., Strategic Vision. America and the Crisis of Global Power, New York 2012.
Castells M., Społeczeństwo sieci, Warszawa 2007.
Castells M., Siła tożsamości, Warszawa 2008.
Codevilla A., Informing Statecraft. Intelligence for a New Century, New York 1992.
Comey J., Wyższa lojalność. Prawda, kłamstwa o przywództwo, Kraków 2019.
Cooper R., Pękanie granic. Porządek i chaos w XXI wieku, Warszawa 2005.
Czapliński W., Wyrozumska A., Prawo międzynarodowe publiczne. Zagadnienia systemowe,
Warszawa 2004.
Dawidczyk A., Bezpieczeństwo. Obronność. Wojskowość. Problemy planowania strategicznego,
Warszawa 2019.
Davidow W.H., Overconnected. The Promise and Threats of the Internet, New York 2011.
Davis N., Europa. Rozprawa historyka z historią, Kraków 2003.
Dobrzycki  W.,  Historia  stosunków  międzynarodowych  w  czasach  nowożytnych  1815–1945,
Warszawa 1996.171 Bibliografia
Dijardin V., Europa – projekt polityczny zbudowany na fundamencie wartości?, w: Historia
świadomości europejskiej, wybór i opr. A. Arjakowski, Kraków 2019.
Dukaj J., Czarne oceany, Kraków 2008.
Dukaj J., Król Bólu, Kraków 2010.
Dumała H., Transnarodowe sieci w stosunkach międzynarodowych”, w: Międzynarodowe sto-
sunki polityczne, red. M. Pietraś, Lublin 2006.
Fergusson N., Wielka degeneracja. Jak psują się instytucje i umierają gospodarki, Warszawa
2017.
Ford H.P., CIA and the Vietnam Policymakers: Three Episodes 1962–1968, http://www.odci.
gov/csi/books/vietnam/index.html, dostęp: 2.10.2009 r.
Fukuyama F., Koniec historii, Poznań 1996.
Fukuyama F., Ostatni człowiek, Poznań 1997.
Fukuyama F., Historia ładu politycznego. Od czasów przedludzkich do rewolucji francuskiej,
Poznań 2012.
Fukuyama F., Ład polityczny i polityczny regres. Od rewolucji przemysłowej do globalizacji de-
mokracji, Poznań 2015.
Gaddis J.L., Strategie powstrzymywania. Analiza polityki bezpieczeństwa narodowego Stanów
Zjednoczonych w okresie zimnej wojny, Warszawa 2007.
Garvin A.P., Berkman R., The Art of Being Well Informed. What You Need to Know to Gain
The Winning Edge in Business, New York 1996.
Gates R.M., From the Shadows. The Ultimate Insider`s Story of Five Presidents and How They
Won the Cold War, New York 1996.
Gibson W., Neuromancer, Poznań 1999.
Gleick J., The Information. A Theory. A History. A Flood, New York 2011.
Glen A., Podstawy poznawcze badań bezpieczeństwa narodowego, „Zeszyty Naukowe Akade-
mii Obrony Narodowej” 2011, nr 2.
Godson R., May E.R., Schmitt G., U.S. Intelligence at the Crossroads. Agendas for Reform,
Washington–London 1995.
Godson R., Dirty Tricks or Trump Cards. U.S. Covert Actions and Counterintelligence,
Washington–London 1995.
Grose P., Szpieg dżentelmen, Warszawa 1998.
Gryz J., Zarys podstaw teorii bezpieczeństwa, Warszawa 2010.
Gueniffey P., Lenz T., Upadek wielkich imperiów, Warszawa 2018.
Góralczyk B., Wielki renesans. Chińska transformacja i jej konsekwencje, Warszawa 2018.
Haliżak E., Wyzwania badawcze związane z nową dynamiką zmian w stosunkach między-
narodowych, w: Świat wobec współczesnych wyzwań i zagrożeń, red. J. Symonides, War-
szawa 2010.
Heinsohn G., Söhne und Weltmacht. Terror im Afsieg und Fall der Nationen, Zurich 2003.
Heuer R.J., Pherson R.H., Structured Analytic Techniques for Intelligence Analysis, Washing-
ton 2011.
Hilsman R., Strategic Intelligence and National Decisions, Glencoe, Ill. 1956.
Holmes S., Krastew I., The Light that Failed. A Recogning, London 2020.172 Bibliografia
Huizinga J., Jesień średniowiecza, Kraków 2017.
Huntington S., Zderzenie cywilizacji i nowy kształt ładu światowego, Warszawa 2000.
Jęczmyk L., Nowe średniowiecze, Poznań 2013.
Johnson R., Analytic Culture in the U.S. Intelligence Community. An Ethnographic Study, Wa-
shington 2005.
Judt T., Źle ma się kraj. Rozprawa o naszych współczesnych bolączkach, Wołowiec 2011.
Kagan R., The Return of History and the End of Dreams, London 2008.
Kagan R., The Jungle Grows Back: America and Our Imperial World, Washington 2018.
Kamieński  Ł.,  Technologia  i  wojna  przyszłości.  Wokół  nuklearnej  i  informacyjnej  rewolucji
w sprawach wojskowych, Kraków 2009.
Kamieński Ł., Nowy wspaniały żołnierz. Rewolucja biotechnologiczna i wojna w XXI wieku,
Kraków 2014.
Karnowski M., Mistewicz E., Anatomia władzy, Warszawa 2010.
Kazimierska A., Brzeziński W., Strefy cyberwojny, Warszawa 2018.
King S.D., Grave New World. The End of Globalization. The Return of History, New He-
aven–London 2017.
Kent S., Strategic Intelligence for the American World Policy, Connecticut 1965.
Kirchick J., The End of Europe. Dictators, Demagogues, and the Coming of Dark Age, New
Heaven–London 2017.
Kissinger H., Dyplomacja, Warszawa 1996.
Kisinger H., O Chinach, Wołowiec 2014.
Kissinger H., Porządek światowy, Wołowiec 2016.
Kłodkowski P., Wojna światów. O iluzji wartości uniwersalnych, Kraków 2002.
Komar M., Piekło Conrada, Warszawa 2017.
Kondrakiewicz D., Państwo, w: Międzynarodowe stosunki polityczne, red. M. Pietraś, Lublin
2006.
Koziej S., Między piekłem a rajem: szare bezpieczeństwo na progu XXI wieku”, Toruń 2006.
Koziej S., Strategia bezpieczeństwa narodowego (państwa), w: Podstawy bezpieczeństwa współ-
czesnego państwa (podmiotu). Implikacje, red. J. Pawłowski, Warszawa 2015.
Krajewski S., Twierdzenie Gödla i jego filozoficzne interpretacje: od mechanicyzmu do postmo -
dernizmu, Warszawa 2003.
Kranz J., Wojna, pokój czy uspokajanie? Współczesne dylematy użycia siły zbrojnej, Warszawa
2006.
Krastew I., Co po Europie?, Warszawa 2018.
Kukułka J., Historia współczesna stosunków międzynarodowych, Warszawa 1998.
Kuhn T., Struktura rewolucji naukowych, Warszawa 2001.
Lacqueur W., Ostatnie dni Europy. Epitafium dla Starego Kontynentu , Wrocław 2008.
Leonard M., Zrozumieć Chiny, Warszawa 2009.
Liedel K., Serafin T., Otwarte źródła informacji w działalności wywiadowczej, Warszawa 2011.
Liedel K., Zarządzanie informacją w walce z terroryzmem, Warszawa 2010.
Liedel K., Piasecka P., Aleksandrowicz T., Zamach w Norwegii. Nowy wymiar zagrożenia
terroryzmem w Europie, Warszawa 2011.173 Bibliografia
Liedel K., Piasecka P., Aleksandrowicz T., Analiza informacji. Teoria i praktyka, Warszawa
2012.
Liderman K., Bezpieczeństwo informacyjne, Warszawa 2012.
Madej  M.,  Zagrożenia  asymetryczne  bezpieczeństwa  państw  obszaru  transatlantyckiego,
Warszawa 2007.
Malia M., Lokomotywy historii. Zwroty w dziejach i kształtowanie nowoczesnego świata,
Warszawa 2008.
Mahotiere S. de la, Towards One Europe, London 1970.
Marcinko M., ONZ wobec terroryzmu międzynarodowego, Kraków 2008.
McCormick J., Zrozumieć Unię Europejską, Warszawa 2010.
Michałowska G., Porządek międzynarodowy w perspektywie paradygmatu cywilizacyjnego, w:
Porządek międzynarodowy u progu XXI wieku, red. R. Kuźniar, Warszawa 2005.
Miłosz Cz., Zniewolony umysł, Kraków 1999.
Morozov E., The Net Delusion. The Dark Side of Internet Freedom, New York 2011.
Morozov E., The Net Delusion. How not to Liberate the World, London 2011.
Morozov E., To Save Everything Click Here. The Policy of Technological Solutionism, New
York 2013
Morris I., Dlaczego Zachód rządzi – na razie, Poznań 2015.
Nowak E., Nowak M., Zarys teorii bezpieczeństwa narodowego, Warszawa 2011.
Nye J.S., Konflikty międzynarodowe. Wprowadzenie do teorii i historii, Warszawa 2009.
Pacek B., Wojna hybrydowa na Ukrainie, Warszawa 2018.
Pałka-Suchojad K., Wojna na tweety, czyli o weaponizacji mediów społecznościowych, w: Słowa
jak kamienie. Mowa nienawiści, kłamstwo, agresja w sieci. Kompendium wiedzy o języku
w życiu publicznym, red. A. Kasińska-Metryka, R. Dudała, T. Gajewski, Kraków–Nowy
Targ 2019.
Pietraś M., Paradygmat globalizacji in statu nascendi, w: Porządek międzynarodowy u progu
XXI wieku, red. R. Kuźniar, Warszawa 2005.
Platt W., Strategic Intelligence Production, New York 1957.
Plunkett T.R., Mowat R.B., A History of Europe, Oxford 1927.
Popper K., The Open Society and Its Enemies, vol. 1: The Spell of Plato, London 1945.
Popper K., Społeczeństwo otwarte i jego wrogowie, t. 2, Warszawa 2006.
Ransom H.H., Central Intelligence and National Security, Cambridge 1958.
Reszka P., Chciwość. Jak nas oszukują wielkie firmy , Warszawa 2016.
Reykowski J., Rozczarowanie demokracją. Perspektywa psychologiczna, Sopot 2019.
Romanet  A.  de,  Pierwsze  wnioski,  w:  Historia  świadomości  europejskiej,  wybór i  opr.
A. Arjakowski, Kraków 2019.
Roszkowski W., Roztrzaskane lustro. Upadek cywilizacji zachodniej, Kraków 2019.
Rumsfeld D., Known and Unknown: A Memoir, New York 2011.
Ruszkowski J., Ponadnarodowość w systemie politycznym Unii Europejskiej, Warszawa 2010.
Rydlewski G., Rządzenie w świecie megazmian, Warszawa 2009.
Seth-Davidowitz S., Wszyscy kłamią. Big Data, nowe dane i wszystko, co internet może nam
powiedzieć o tym, kim naprawdę jesteśmy, Kraków 2019.174 Bibliografia
Sienkiewicz P., Metodologiczne  problemy  systemów  bezpieczeństwa, w: idem, 25  wykładów,
Warszawa 2013.
Sienkiewicz P., Wizje i modele wojny informacyjnej, http://winntbg.bg.agh.edu.pl/skrypty2
/0095/373-378.pdf, dostęp: 5.04.2012 r.
Skrzyp  J.,  Interesy  narodowe  i  cele  strategiczne  jako  podstawowe  składniki  bezpieczeństwa
państwa, w: Podstawy bezpieczeństwa współczesnego państwa (podmiotu). Implikacje, red.
J. Pawłowski, Warszawa 2015.
Snowden E., Pamięć nieulotna, Lublin 2019.
Snyder T., Droga do niewolności. Rosja. Europa, Ameryka, Kraków 2019.
Shirreff R., 2017. Wojna z Rosją, Poznań 2016.
Shlaim A., Failures in National Intelligence Estimates: The Case of Yom Kippur War, w: Power,
Strategy and Security, red. K. Knorr, Princeton 1983.
Spengler O., Zmierzch Zachodu. Zarys morfologii historii powszechnej, Warszawa 2001.
Stacewicz J., Megatrendy a strategia i polityka rozwoju, Warszawa 1996.
Staniszkis J., Władza globalizacji, Warszawa 2003.
Stiglitz J.E., Globalizacja, Warszawa 2004.
Suskind R., The One Percent Doctrine. Deep Inside America’s Pursuit of Its Enemies Since 9/11,
London 2006.
Tatarkiewicz W., Historia filozofii, t. 1, Warszawa 2001.
Taleb N., The Black Swan: The Impact of the Hihly Impropable, New York 2007, wyd. pol.:
Czarny łabędź. O skutkach nieprzewidywalnych zdarzeń, Warszawa 2015.
Tennet G., At the Center of the Storm. My Years at the CIA., New York 2007.
Terlecki W., Twarze 1863. Dwie głowy ptaka, Warszawa 2019.
Thaler R.H., Zachowania niepoprawne. Tworzenie ekonomii behawioralnej, Poznań 2018.
Toynbee A.J., Studium historii. Skrót dokonany przez D.C. Sommerville’a, Warszawa 2000.
Wallerstein I., The End of the World as We Know It: Social Science for the Twenty-First Century,
Minnesota 1999, wyd. pol.: Koniec świata jaki znamy Warszawa 2004.
Wasserstorm J.N., Chiński nowy wspaniały świat i inne opowieści z czasów globalizacji, Kra-
ków 2010.
Weart S.R., Bez wojny. Dlaczego państwa demokratyczne nie walczą ze sobą, Warszawa 2001.
Weltzer H., Wojny klimatyczne. Za co będziemy zabijać w XXI wieku?, Warszawa 2010.
Wnuk-Lipiński E., A New Bi – polarization, w: Democracy Under Stress. The Global Crisis
nad Beyond, red. U. van Beek, E. Wnuk-Lipiński, Opladen 2012.
Woźniakowski H., Wstęp do wydania polskiego, w: Historia świadomości europejskiej, wybór
i opr. A. Arjakowski, Kraków 2019.
Vaidhyanathan S., Anti Social media. Jak Facebook oddala nas od siebie i zagraża demokracji,
Warszawa 2019.
Van Dyke V., Wprowadzenie do polityki, Warszawa 2000.
Zielonka J., Koniec Unii Europejskiej, Warszawa 2014.
Zięba R., Nowe wyzwania i zagrożenia dla bezpieczeństwa międzynarodowego: aspekty metodo-
logiczne, w: Świat wobec współczesnych wyzwań i zagrożeń, red. J. Simonides, Warszawa
2010.175 Bibliografia
Zuboff S., The Age of Surveillance Capitalism. The Fight for the Future at the New Frontier of
Power, London 2019.
Zweig S., Świat wczorajszy, Warszawa 1958.
Zybertowicz A. i in., Samobójstwo Oświecenia. Jak neuronauka i nowe technologie pustoszą
ludzki świat, Kraków 2015.
artykuły naukowe
Aleksandrowicz T., Bezpieczeństwo informacyjne państwa, „Studia Politologiczne” 2018,
vol. 49.
Aleksandrowicz T., Bieżące  zagrożenia  terrorystyczne.  Część  I.  Doświadczenia  ostatnie-
go  dziesięciolecia,  „Przegląd  Policyjny”,  październik–grudzień  2017,  nr  4  (128),
rok XXVII.
Aleksandrowicz T., Bieżące zagrożenia terrorystyczne. Część II. Próba prognozy na nadchodzące
lata, „Przegląd Policyjny”, kwiecień–czerwiec 2018, nr 2 (130), rok XXVIII.
Aleksandrowicz T., Cyberspace as a Source of Threat to National Security. An Attempt to Con-
ceptualiza the Problem, „Internal Security”, January–June 2015, vol. 7, issue 1.
Aleksandrowicz T., National Security in the 21st Century. A Time of Discontinuation, „Securi-
ty Dimensions” 2018, no. 28 (4/), https://securitydimensions.publisherspanel.com/
resources/html/article/details?id=188459, dostęp: 29.09.2019 r.
Aleksandrowicz T., Próba spojrzenia w przyszłość: paradox of progress. Koniec liberalnej demo-
kracji?, „Studia Politologiczne” 2017, nr 45.
Aleksandrowicz T., Wywiad jako narzędzie w koncepcji owych wojen, „Studia Politologicz-
ne” 2017, vol. 43.
Barnds W.J., Intelligence and Foreign Policy: Dilemmas for a Democracy, „Foreign Affairs”,
January 1969, XLVII.
Cebrowski A., Garstka J.J., Network – Centric Warfare: Its Origin and Future, „Proceedings”
January 1998, vol. 124/1/1, 139.
The  Collapse  of  Venezuela,  https://www.foreignaffairs.com/anthologies/2019-11-12/col-
lapse-venezuela, dostęp: 6.12.2019 r.
Courtney H., Kirkland J., Viguerie P., Managing Uncertainty. Strategy Under Uncertainty,
„Harvard Business Review”, November–December 1997, https://hbr.org/1997/11/
strategy-under-uncertainty, dostęp: 23.10.2019 r.
Daase Ch., Kessler O., Knowns and Unknowns in the „War on Terror”: Uncertainty and the
Political Construction of Danger, „Security Dialogue”, December” 2007, vol. 38, no. 4.
Drezner D.W., This Time is Different. Why US Foreign Policy Will Never Recover, „Foreign
Affairs”, May–June 2019.
Fahnbulleh M., The Neoliberal Collapse. Markets Are not the Answer, „Foreign Affairs”,
January–February 2020.
Gompert D.C., Libicki M., Cyber Warfare and Sino – American Crisis Instability, „Survival.
Global Politics and Strategy”, August–September 2014, vol. 56, no. 4.176 Bibliografia
Goodman A.E., Shifting Paradigms, and Shifting Gears: A Perspective on Why There Is No Post
– Cold War Agenda, „Intelligence and National Security”, October 1995, vol. 10, no. 4.
Goodman A.E., Dataline  Langley:  Fixing  the  Intelligence  Mess, „Foreign Policy”, Winter
1984–1985, no. 57.
Goodman A.E., Reforming U.S. Intelligence, „Foreign Policy”, Summer 1987, no. 67.
Haas R., How a World Order Ends. And What Comes in Its Wake, „Foreign Affairs”, Janu-
ary–February 2019.
Hilsman R., Downsizing the CIA, „Foreign Affairs”, September–October 1995.
Intelligence Analysis and Assessment, „Intelligence and National Security”, October 1995
(numer specjalny), vol. 10, no. 4.
Kost P., Wojna podczas pokoju, „Nowa Europa Wschodnia” 2017, nr I (XLVIII).
Koziej S., Potrzeba nowelizacji strategii bezpieczeństwa Unii Europejskiej, „Bezpieczeństwo
Narodowe” 2011, nr 20.
Krastew I., A Frying Union, „Journal of Democracy” 2012, vol. 23. no. 4.
Krepinevich jr. A.F., The Eroding Balance of Terror. The Decline of Deterrence, „Foreign Affa-
irs”, January–February 2019.
Milanovic B., The Clash of Capitalism. The Real Fight For Global Economy’s Future, „Foreign
Affairs”, January–February 2020.
Mounk Y., Foa R.S., The End od Democratic Century, „Foreign Affairs”, May–June 2018.
Mueller J., Nuclear Weapons Don’t Matter. But Nuclear Hysteria Does, „Foreign Affairs:, Sep-
tember/October 2018.
Nixon R., American Foreign Policy. The Bush Agenda, „Foreign Affairs, America and The
World” 1988.
Nye Jr J.S., Will the Liberal Order Survive?, „Foreign Affairs”, January–February 2017.
Rose G., Who Will Run the World, „Foreign Affairs”, January–February 2019.
Rose G., What Happened to American Century, „Foreign Affairs”, July–August 2019.
Sagan S.D., Armed and Dangerous. When Dictators Get the Bomb, „Foreign Affairs”, Novem-
ber–December 2018.
Skoneczny Ł., Wojna  hybrydowa  –  wyzwanie  przyszłości, „Przegląd Bezpieczeństwa We-
wnętrznego”, październik 2015, wyd. specjalne.
O’Toole G.J.A., Kahn`s Law: A Universal Principle of Intelligence? „International Journal of
Intelligence and Counterintelligence” 1990, vol. 4, no. 1.
Rapp-Hooper M., Friedman Lissner R., The Open World. What America Can Achieve after
Trump, „Foreign Affairs”, May–June 2019.
Tomasiewicz J., Od skrytobójstwa do miatieżowojny. Ewolucja terroryzmu politycznego w Eu-
ropie  –  aspekty  ideologiczne,  taktyczne  i  organizacyjne,  „Przegląd  Bezpieczeństwa  We-
wnętrznego” 2015, nr 11 (6).
Wojnowski  M.,  Zarządzanie  refleksyjne  jako  paradygmat  rosyjskich  operacji  informacyjno-
psychologicznych, „Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego” 2015, nr 12 (7).
Wojnowski M., Terroryzm w służbie geopolityki. Konflikt rosyjsko-ukraiński jako przykład reali-
zacji doktryny geopolitycznej Aleksandra Dugina i koncepcji wojny buntowniczej Jewgienija
Messnera, „Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego” 2015, nr 11 (6).177 Bibliografia
Zakaria F., The New China Scare. Why America Shouldn’t Panic About Its Latest Challenger,
„Foreign Affairs”, January–February 2020.
Zakaria F., Populism on the March. Why the West is in Trouble, „Foreign Affairs”, Novem-
ber–December 2016, no. 6, vol. 95.
Zięba R., O tożsamości nauk o bezpieczeństwie, „Zeszyty Naukowe Akademii Obrony Na-
rodowej” 2012, nr 1.
Xuetofang Y., The Age of Uneasy Peace, „Foreign Affairs”, January–February 2019.
Źródła prawa i dokumenty
9/11 Report. The National Commission on Terrorist Attacks Upon the United States with Repor-
ting and Analysis by The New York Times, New York 2004.
Andrew Ch., Twenty – First Century Intelligence in Long – Term Perspective, maszynopis
powielony w posiadaniu autora.
Analysis of Russia’s Information Campaign against Ukraine, NATO Strategic Communica-
tion Centre of Excellence, Riga 2014.
Big Data: Seizing Opportunities, Preserving Values, Executive Office of the President, White
House, Wash. DC, May 2014.
http://www.whitehouse.gov/sites/default/files/docs/big_data_privacy_report_5.1.14_
final_print.pdf, dostęp: 22.05.2014  r.
Brudelein C., The Role of Non – State Actors in Building Human Security: the Case of Armed
Groups in Infra – State Wars, Geneva Center for Human Dialog, May 2000, http://www.
hdcentre.org/files/the%20role%20of%20non-state%20actors.pdf, dostęp: 28.03.2012  r.
Coats D.R., Director of National Intelligence. Statement For The Record. Worldwide Threat Assessment
of the US Intelligence Community, January 29, 2019 https://climateandsecurity.files.word -
press.com/2019/01/worldwide-threat-assessment_dni_2019.pdf, dostęp: 2.01.2020 r.
Democracy  in  Retreat.  Freedom  in  the  World  2019  https://freedomhouse.org/report/fre-
edom-world/freedom-world-2019/democracy-in-retreat, dostęp: 12.10.2019 r.
DoD News Briefing –  Secretary Rumsfeld, https://archive.defense.gov/Transcripts/Trans-
cript.aspx?TranscriptID=2636, dostęp: 21.10.2019 r.
Europejska strategia bezpieczeństwa  i  EPBiO, rezolucja Parlamentu Europejskiego z dnia
19 lutego 2009 r. w sprawie europejskiej strategii bezpieczeństwa i europejskiej polity-
ki bezpieczeństwa i obrony (2008/2202 (INI)), P6_TA(2009)0075.
Global Trends: Paradox of Progress. January 2017, NIC 2017-001, https://www.dni.gov/fi-
les/images/globalTrends/documents/GT-Full-Report.pdf, dostęp: 30.01.2017 r.
U.S. Congress, Senate. Memorandum Respecting Section 202 (Central Intelligence Agency) to the
Bill to prove for a National Defence Establishment, submitted by Allen W. Dulles, April 25,
1947. Hearings Before the Committee on Armed Services, 8th Congress, 1st sess.
National  Strategy  for  Trusted  Identities  in  Cyberspace.  Enhancing  Online  Choice,  Efficiency,
Security,  and  Privacy,  April  2011,  http://www.hsdl.org/?view&did=7010,  dostęp:
15.03.2012 r.178 Bibliografia
Libicki M.C., Cyberdetterence and Cyberwar, RAND Corp., Santa Monica 2009.
The National Strategy to Secure Cyberspace, February 2003, http://www.hsdl.org/?view&di-
d=1040, dostęp: 15.03.2012 r.
Islamiści  i  neonaziści.  Niepokojąca  sytuacja  na  wschodzie  Niemiec  http://wiadomosci.
onet.pl/swiat/islamisci-i-neonazisci-niepokojaca-sytuacja-na-wschodzie-niemie-
c/4j79g4n?utm_source=tw&utm_medium=social&utm_campaign=info,  dostęp:
19.02.2017 r.
International Strategy for Cyberspace. Prosperity, Secirity, and Openess in a Networked World,
May 2011, http://www.hsdl.org/?view&did=5665, dostęp: 15.03.2012 r.
Instytucje myślenia strategicznego, Rządowe Centrum Studiów Strategicznych, 15.04.2004 r.,
opr. I. Jackiewicz, A. Mielcarz, S. Pęksa, K. Rosa, M. Sitek.
Kaplan R.D., With the Focus on Syria, Mexico Burns, March 28, 2012, http://www.strat-
for.com/analysis/focus-syria-mexico-burns-robert-d-kaplan?utm_source=freelist-
f&utm_medium=email&utm_campaign=20120328&utm_term=kaplan&utm_con-
tent=readmore&elq=a5584048431f433c8422ea90c75183f7, dostęp: 28.03.2012 r.
Kelly T.K., Jones S.G., Barnett II J.E., Crane K., Davis R.C., Jensen C., A Stability Police
Force for the United States. Justification and Options for Creating U.S. Capabilities. Prepa -
red for the United States Army, RAND Corp., Santa Monica, Cal., 2019. https://www.
rand.org/content/dam/rand/pubs/monographs/2009/RAND_MG819.pdf, dostęp:
2.01.2020 r.
Prioritizing diseases for research and development in emergency contexts, https://www.who.int/
activities/prioritizing-diseases-for-research-and-development-in-emergency-con-
text, dostęp: 17.11.2019 r.
Report on the Implementation of the European Security Strategy – Providing Security in a Chan-
ging World, Brussels, 11 December 2008 S407/08.
2009. Roczne sprawozdanie Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki
Bezpieczeństwa dla Parlamentu Europejskiego dotyczące głównych aspektów i podstawowych
wyborów w zakresie WPZiB, Rada Unii Europejskiej, Bruksela 2010.
Report On The Investigation Into Russian Interference In The 2016 Presidential Election. Volume
I of II. Special Counsel Robert S. Mueller, III. Submitted Pursuant to 28 C.F.R. § 600.8©,
Washington, D.C. March 2019 https://www.justice.gov/storage/report.pdf, dostęp:
4.01.2019 r.
Rezolucje Rady Bezpieczeństwa Organizacji Narodów Zjednoczonych:
–  UN. Doc. S/Res/792 (1992).
–  UN. Doc. S/Res/863 (1993).
–  UN. Doc. S/Res/1127 (1997).
–  UN. Doc. S/Res/1173 (1998).
–  UN. Doc. S/Res/1176 (1998).
–  UN. Doc. S/Res/1295 (2000).
–  UN. Doc. S/Res/942 (1994).
–  UN. Doc. S/Res/733 (1992).
–  UN. Doc. S/Res/793 (1992).179 Bibliografia
–  UN. Doc. S/Res/1199 (1998).
–  UN. Doc. S/Res/1203 (1998).
–  UN. Doc. S/Res/1267 (1999).
–  UN. Doc. S/Res/1333 (2000).
–  UN. Doc. S/Res/1390 (2002).
–  UN. Doc. S/Res/1701 (2006).
Right  Wing  Extremism,  Bundesamt  für  Verfassunsschutz,  https://www.verfassungs-
schutz.de/en/fields-of-work/right-wing-extremism/figures-and-facts-right-wing-
extremism, dostęp: 19.02.2017 r.
A Roundtable Discussion. The Brown Commission and the Future of Intelligence, „Studies In
Intelligence” 1996, vol. 39, no. 5, http://www.odci.gov./csi/studies/96unclas/index.
html, dostęp: 2.10.2009 r.
SIPRI Yearbook 2009, Oxford 2010.
SIPRI Yearbook 2019, Oxford 2019.
Świat w 2025 r. Scenariusze Narodowej Rady Wywiadu USA, Kraków 2009.
Ustawa z dnia 29 sierpnia 2002 r. o stanie wojennym oraz o kompetencjach naczelnego
dowódcy Sił Zbrojnych i zasadach jego podległości konstytucyjnym organom Rze-
czypospolitej Polskiej, Dz.U. 2002 Nr 156, poz. 1301 z późn. zm.
Wspólna wizja, wspólne działanie: Silniejsza Europa. Globalna strategia na rzecz polityki zagra-
nicznej i bezpieczeństwa Unii Europejskiej,
http://www.eeas.europa.eu/archives/docs/top_stories/pdf/eugs_pl_.pdf,  dostęp:
23.02.2018 r.
Zagrożenia dla bezpieczeństwa informacyjnego państwa. Identyfikacja, analiza zagrożeń i ryzy-
ka, t. 1: Raport z badań, red. T. Jemioło, P. Sienkiewicz, Warszawa 2004.
Traktat Północnoatlantycki sporządzony w Waszyngtonie dnia 4 kwietnia 1949 r., Dz.U.
z 2000 r., nr 87, poz. 970.
Materiały prasowe i źródła internetowe
Aleksandrowicz T., Doktryna Putina. Zimna wojna 2.0. https://wszystkoconajwazniejsze.
pl/tomasz-aleksandrowicz-doktryna-putina-zimna-wojna-2-0, dostęp: 7.03.2016 r.
America, China and the Hacking Threat, „The New York Times”, May 24, 2014 http://www.
nytimes.com/2014/05/25/opinion/sunday/america-china-and-the-hacking-threat.
html?hpw&rref=opinion&_r=0, dostęp: 14.04.2016 r.
Areddy J.T., Zhang Ch., Chińczycy w Europie? Już trzymają się tu mocno, „Wall Street Jour-
nal”, edycja polska, 24–25 listopada 2018 r.
Aron L., Are Russia and China Really Forming an Alliance? April 4, 2019 https://www.
foreignaffairs.com/articles/china/2019-04-04/are-russia-and-china-really-forming-
alliance, dostęp: 3.12.2019 r.
Appelbaum Y., Loosing Democratic Habit, „The Atlantic”, October 2018, vol. 322, no. 3.
Bamford J., Inside the Matrix, „Wired”, April 2012.180 Bibliografia
Bley B., The New Geography of Global Diplomacy. China Advances as the United States Retre-
ats, „Foreign Affairs”, November 27, 2019 https://www.foreignaffairs.com/articles/
china/2019-04-04/are-russia-and-china-really-forming-alliance, dostęp: 4.12.2019 r.
Budd J., Forever middle aged. In 2020 for the first time the median human will be older than 30 ,
„The Economist. The World in 2020”.
Cohen N., Change of destination. Migrants in 2020 will end up in poorer places, „The Econo-
mist. World in 2020”.
Coś jest ze światem nie tak. Treść przemowy noblowskiej Olgi Tokarczuk (http://www.
tvn24.pl),  https://tvn24.pl/kultura-styl,8/wyklad-noblowski-olgi-tokarczuk-prze-
czytaj-esej-czuly-narrator,991401.html, dostęp: 29.12.2019 r.
Gellman B., Poitras L., U.S., British intelligence mining data from nine U.S. Internet companies
in broad secret program, „Washington Post”, July 7, 2013, https://www.washingtonpost.
com/investigations/us-intelligence-mining-data-from-nine-us-internet-companies-
in-broad-secret-program/2013/06/06/3a0c0da8-cebf-11e2-8845-d970ccb04497_sto-
ry.html, dostęp: 15.11.2019 r.
Heinsohn G., Babies Win the War, „Wall Street Journal”, March 6, 2006.
Jack S., Gordon Brown in dire warning about the next financial crisis. G. Brown , We Are Sle-
epwalking Into Another Financial Crisis, BBC, 13 września 2018 r. https://www.bbc.
com/news/business-45504521, dostęp: 3.01.2020 r.
Kagan R., The End of Pax Americana?, „Wall Street Journal”, 7 września 2018.
Krauthammer Ch., In  Defense  of  Democratic  Realism, http://www.nationalinterest.org/
General.aspx?id=92&id2=11114, dostęp: 4.12.2010 r.
Luhn A., Stalin, Russia’s New Hero, „The New York Times”, March 11, 2016, http://www.
nytimes.com/2016/03/13/opinion/sunday/stalinist-nostalgia-in-vladimir-putins-
russia.html, dostęp: 13.03.2016 r.
Making Europe Great Again. Germany’s Fear of China, „The Economist”, 23rd February
–1st March 2019.
Majmurek  J.,  Pośmiertne  życie  zimnej  wojny,  „Tygodnik  Powszechny”,  3.02.2019,  nr  5
(3630).
Now the Pentagon tells Bush: climate change will destroy us, https://www.theguardian.com/
environment/2004/feb/22/usnews.theobserver, dostęp: 2.01.2020 r.
Nijakowski L., Ludobójstwo klimatyczne. Wpływ globalnego ocieplenia na przemoc zbiorową,
„Zdanie” 2019, nr 3–4 (182, 183).
Nye Jr J.S., The Kindleberger Trap, „Project Sindicate” 2017, January 9, https://www.pro-
ject-syndicate.org/commentary/trump-china-kindleberger-trap-by-joseph-s--nye-
2017-01?barrier=accesspaylog, dostęp: 6.01.2020 r.
Parker J., The Decade of old. People turning 65 will not retire quietly into the background, „The
Economist. The World in 2020”.
Rachman G., The Coming Surge in Separatism. Why Splittists Will Be On A Roll Around The
World, „The Economist, The World in 2020”.
Roberts A., Census sensibility. Counting people gets unusually complicated, „The Economist.
The World in 2020”.Rosen J., Madison vs the Mob, „The Atlantic”, October 2018, vol. 322, no. 3.
Six  months  after  Sept.  11,  hijackers’  visa  approval  letters  received,  http://edition.cnn.co-
m/2002/US/03/12/inv.flight.school.visas, dostęp: 17.11.2019  r.
Sir Norman Angell https://www.nobelprize.org/prizes/peace/1933/angell/facts, dostęp:
8.10.2019 r.
The Scramble for Africa. Africa and Geopolitics, „The Economist”, March 9th–15th.
Sykes Ch.J., Why  Nobody  Cares  The  President  Is  Lying?, „The New York Times”, Feb. 4
2017.  https://www.nytimes.com/2017/02/04/opinion/sunday/why-nobody-cares-
the-president-is-lying.html?smprod=nytcore-ipad&smid=nytcore-ipad-share&_r=0,
dostęp: 6.02.2017 r.
To nie Unia Europejska powstrzymuje wybuch wojny w Europie, „Polska the Times”, 13 lutego
2017.