Jakość w usługach medycznych. Wpływ systemów zarządzania jakością na efektywność publicznych usług szpitalnych

Spis treści:

Wstęp

Rozdział 1. System opieki zdrowotnej jako element zapewnienia usług publicznych w Polsce

1.1. Pojęcie, cele i zadania systemu opieki zdrowotnej
1.2. Dobra publiczne w literaturze ekonomii
1.3. Zdrowotne dobra publiczne w teorii wyboru publicznego

Rozdział 2. Rola jakości

2.1. Geneza i rys historyczny jakości
2.2. Pojęcie jakości, podstawowe elementy systemów jakości
2.3. Efektywność w opiece zdrowotnej widziana przez pryzmat jakości
2.4. Główne systemy wykorzystywane do zapewnienia jakości w ochronie zdrowia
2.4.1. Akredytacja w ochronie zdrowia
2.4.2. Wykorzystanie norm ISO do wdrażania i certyfikacji systemów zarządzania jakością w ochronie zdrowia
2.4.3. Total Quality Management
2.4.4. Model doskonałości EFQM
2.4.5. Systemy zarządzania jakością w ochronie zdrowia – podsumowanie

Rozdział 3. Wykorzystanie systemów jakości w ochronie zdrowia w Polsce

3.1. Definiowanie jakości w usługach medycznych
3.1.1. Definicja usług medycznych
3.1.2. Jakość usług medycznych
3.1.3. Evidence Based Medicine
3.2. Zarządzanie jakością w placówce ochrony zdrowia
3.3. Prawne i pozaprawne uwarunkowania jakości świadczeń zdrowotnych w Polsce
3.3.1. Nowe regulacje prawne w zakresie jakości w Polsce
3.4. Szanse i bariery związane z wdrażaniem sformalizowanych systemów jakościowych w podmiotach leczniczych
3.5. Wybrane metody i narzędzia oceny jakości usług medycznych
3.5.1. Metoda SERVQUAL
3.5.2. FMEA – analiza przyczyn i skutków możliwych błędów
3.5.3. Benchmarking
3.5.4. Diagram Ishikawy
3.5.5. Model EBM
3.6. Jakość warunkiem przewagi konkurencyjnej na rynku usług medycznych

Rozdział 4. Ocena czynników wpływających na jakość usług medycznych na podstawie badań

4.1. Wpływ wyodrębnionych czynników na jakość usług leczniczych w przekroju porównawczym lekarzy ordynatorów i oddziałowych pielęgniarek
4.1.1. Ocena respondentów dotycząca kompetencji zawodowych personelu w podmiotach leczniczych
4.1.2. Ocena respondentów dotycząca wpływu liczby personelu medycznego w podmiotach leczniczych na jakość
4.1.3. Ocena respondentów w zakresie wpływu finansowania szpitalnych usług publicznych na jakość usług medycznych
4.1.4. Ocena respondentów na temat jakości usług medycznych z perspektywy satysfakcji pacjenta
4.1.5. Ocena zakresu i różnorodności świadczeń medycznych oferowanych przez szpitale, dla których podmiotem tworzącym jest Samorząd Województwa Lubelskiego
4.1.6. Ocena dotycząca celu i stosowanych metod leczenia w badanych podmiotach leczniczych
4.1.7. Ocena wpływu warunków pracy i płacy pracowników szpitali na jakość usług medycznych
4.1.8. Ocena weryfikacji jakości udzielnych świadczeń zdrowotnych i wykorzystywania wniosków
4.2. Wpływ wyodrębnionych czynników na jakość usług leczniczych w przekroju porównawczym szpitali posiadających i nieposiadających wdrożonych systemów jakości
4.3. Wpływ wybranych czynników na jakość usług leczniczych w przekroju porównawczym województwa łódzkiego i lubelskiego
4.4. Wnioski z badania i rekomendacje
4.5. Co daje wdrożenie systemów zarządzania jakością na podstawie badań własnych

Zakończenie
Bibliografia
Spis tabel
Spis rysunków
Spis wykresów

Przeczytaj fragment

Balicki M., Organizacja i funkcjonowanie systemu opieki zdrowotnej w Polsce. Narodowy
Fundusz Zdrowia (stan na 31.12. 2009), [w:] Zdrowie publiczne. Wybrane zagadnie-
nia, J. Opolski (red.), t. I, 2011.
Bandach M., Trening umiejętności społecznych jako forma podnoszenia kompetencji spo-
łecznych, „Ekonomia i Zarządzanie” 2013, vol. 5, No. 4.
Bedlicki M., Hennig J., Systemy zewnętrznej oceny jakości w podmiotach leczniczych,
[w:]  Zarządzanie  podmiotami  leczniczymi  –  bezpieczeństwo  pacjentów  i  sposoby
ograniczania ryzyka szpitali, M. Pasowicz (red. nauk.), Kraków 2012.
Bembnowska M., Jośko-Ochojska J., Zarządzanie jakością w ochronie zdrowia, „Hygeia
Public Health” 2015, nr 50(3).
Bielawska J., Kompetencje zawodowe pielęgniarki, „Zeszyty Naukowe Państwowej Wyż-
szej Szkoły Zawodowej im. Witelona w Legnicy” 2012, nr 8.
Blikle J.A., Doktryna jakości. Rzecz o skutecznym zarządzaniu, 2014.
Brodowska-Szewczuk J., Konkurencyjność przedsiębiorstw i źródła przewagi konkuren-
cyjnej,  „Zeszyty  Naukowe  Uniwersytetu  Przyrodniczo-Humanistycznego  w  Siedl-
cach”, seria: „Administracja i Zarządzanie” 2009, nr 80(7).
Bogdan M. et alli, Efektywność systemu ochrony zdrowia w Polsce, „Journal of Education,
Health and Sport” 2017, 7(2).
Broniewska G., Systemy zarządzania jakością w placówkach medycznych, „Przedsiębior-
czość i Zarządzanie” 2012, t. XIII, z. 9: Zarządzanie kosztami, informacją i jakością
w ochronie zdrowia, R. Lewandowski (red.).
Bugaj J., Rozwój kompetencji zawodowych pracowników medycznych, [w:] Procesy zarzą-
dzania zasobami ludzkimi w służbie zdrowia, M. Bugdol, J. Bugaj, I. Stańczyk, Wro-
cław 2012.
Buk H., Modele i metody finansowania działalności leczniczej, [w:] Finanse publiczne,
korporacyjne  i  prywatne  w  warunkach  niepewności,  „Zeszyty  Naukowe  Wyższej
Szkoły Bankowej w Poznaniu” 2015, t. 59, nr 2, H. Buk, J. Szostak (red. nauk.).
Choińska A.K., Szpak A., Sukces w rozwoju nowych usług medycznych: pomiędzy insty-
tucjonalnym  a  rynkowym  doświadczeniem,  [w:]  Usługi  publiczne.  Organizacja
i zarządzanie, B. Kożuch, A. Kożuch (red.), Monografie i Studia Instytutu Spraw
Publicznych Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, 2011.252 Bibliografia
Chojnacki  M.,  Gastecka  A.,  Informatyzacja  opieki  zdrowotnej  w  Polsce  jako  kierunek
poprawy efektywności kosztowej systemu, „Progress in Economic Sciences” 2014, nr 1.
Ciekanowski Z., Pozapłacowe instrumenty motywowania w organizacji, „Zeszyty Naukowe
Uniwersytetu  Przyrodniczo-Humanistycznego  w  Siedlcach”,  seria:  „Administracja
i Zarządzanie” 2013, nr 99.
Czerw A., Religioni U., Augustynowicz A., Kluczowe czynniki sukcesu podmiotów leczni-
czych, „Journal of Health Sciences” 2014, nr 4(9).
Czerw A., Religioni U., Systemy oceny jakości w ochronie zdrowia, „Problemy Zarządza-
nia” 2012, vol. 10, nr 2(37).
Ćwik K., Zbroja A., Kompetencje osób rozpoczynających działalność gospodarczą w woje-
wództwie lubelskim na przykładzie działania 6.2 Programu Operacyjnego Kapitał
Ludzki, „Zeszyty Naukowe WSEI”, seria: „Ekonomia” 2013, 6(1/2013).
Dobska M., Dobski P., Zarządzanie jakością w podmiotach leczniczych, 2012.
Dobska M., Zastosowanie narzędzi jakościowych w zarządzaniu szpitalem, System Infor-
macji Prawnej LEX nr 112951.
Dobska M., Znaczenie TQM w zarządzaniu podmiotem leczniczym, System Informacji
Prawnej LEX nr 101542.
Domżał-Otmianowska G., Wpływ zarządzania jakością w publicznej służbie zdrowia na
poziom  usług  medycznych,  „Zeszyty  Naukowe  Akademii  Podlaskiej  w  Siedlcach”,
seria: „Administracja i Zarządzanie” 2009, nr 82.
Donahue  T.,  Poprawa  jakości  opieki  zdrowotnej  i  akredytacja,  Pierwsza  Ogólnopolska
Konferencja Jakości Opiece Zdrowotnej, Centrum Monitorowania Jakości w Ochro-
nie Zdrowia, Kraków 1995.
Donabedian A., A founder of quality assessment encounters a troubled system firsthand:
interview by Fitzhugh Mullan, „Health Aff (Millwood)” 2001, 20(1).
Dynowska  J.,  Cygańska  M.,  Conditions  for  benchmarking  implementation  and  its  use
in enterprises in north-eastern Poland, „Olsztyn Economic Journal Abbrev.: Olszt.
Econ. J.” 2012, nr 7(1).
Ejdys J., Za i przeciw normalizacji systemów zarządzania, The Central European Jour-
nal of Social Sciences and Humanities (CEJSH), „Zarządzanie Zasobami Ludzkimi”
2010, nr 3–4(74–75).
Florkiewicz M., Zarządzanie jakością w komercyjnej placówce ochrony zdrowia, „Kwar-
talnik Nauk o Przedsiębiorstwie” 2012, nr 4.
Gałuszka M., Medycyna i zdrowie w społeczeństwie konsumpcyjnym: makdonaldyzacja
opieki  zdrowotnej  versus  ryzyko  zdrowotne,  „Acta  Universitatis  Lodziensis,  Folia
Sociologica” 2013, nr 45.
Garbacz K., Guziak D., Znaczenie jakości w usługach medycznych w zarządzaniu szpita-
lem, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Studia i Prace Wydziału Nauk
Ekonomicznych i Zarządzania” 2012, nr 28.
Gnilakiewicz S., Wdrażanie systemu zarządzania jakością – bariery w zakresie zarzą-
dzania zasobami ludzkimi i ich przezwyciężanie, referat, I Ogólnopolska Konfe-
rencja  Kół  Naukowych  na  temat  „Nowoczesne  Koncepcje  Zarządzania”  Świebo-
dzice, 21–22 października 2004.253 Bibliografia
Grynchutskyi  V.,  Machuga  N.,  Zdrowotne,  społeczne  i  ekonomiczne  wymiary  jakości
usług  zdrowotnych,  „Zeszyty  Naukowe  Uniwersytetu  Przyrodniczo-Humanistycz-
nego w Siedlcach”, seria: „Administracja i Zarządzanie” 2013, nr 97.
Grzebieluch J., Jakość a strategia marketingowa w optyce klienta wewnętrznego i klienta
zewnętrznego, I Forum Jakości i Bezpieczeństwa w Ochronie Zdrowia, „Pielęgniar-
stwo i Zdrowie Publiczne” 2013, vol. 3, nr 1.
Gurcke I., Piechula B., Kliniczne zarządzanie ryzykiem oraz jakością. Rozwiązania redu-
kujące ryzyko i podwyższające jakość oferowanych usług, [w:] Zarządzanie podmio-
tami leczniczymi – bezpieczeństwo pacjentów i sposoby ograniczania ryzyka szpi-
tali, M. Pasowicz (red. nauk.), Kraków 2012.
Guziejewska  B.,  Witczak  R.,  Wokół  efektywności  finansów  samorządu  terytorialnego
–  zagadnienia  wybrane,  [w:]  Współczesne  finanse.  Stan i   perspektywy  rozwoju
finansów publicznych , J. Głuchowski (red.), Toruń 2008.
Halik R., Kuszewski K., Narodowy Program Zdrowia 2007–2015 jako narzędzie kształtu-
jące politykę zdrowotną Polski, Państwowy Zakład Higieny, Warszawa.
Hamrol A., Mantura W., Zarządzanie jakością. Teoria i praktyka, 2002.
Hnatyszyn-Dzikowska A., Systemy opieki zdrowotnej UE wobec kryzysu finansów publicz -
nych,  [w:]  Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy.  Kryzys  finansów  publicz -
nych – przyczyny, implikacje, perspektywy spójności społeczno-ekonomicznej, 2013,
z. 30.
Hoffmann T., Śnierzyński M., Kompetencje międzykulturowe a efektywność zarządzania
opartego na przywództwie, [w:] Między teorią a praktyką zarządzania. Doskonale,
dylematy, inspiracje. Nauka dla praktyki gospodarczej i samorządowej, J. Lichtarski
(red.), „Przedsiębiorczość i Zarządzanie” 2016, t. XVII, z. 4, cz. I
Informacja o wynikach kontroli Realizacja zadań Narodowego Funduszu Zdrowia w 2014
roku, KZD.410.002.01.2015.
Jakubek E., Wpływ standaryzacji świadczeń medycznych na jakość opieki zdrowotnej,
rozprawa doktorska, 2012.
Jakubowska  W.,  Strategie  konkurencji  podmiotów  leczniczych,  [w:]  Zarządzanie  pod-
miotami leczniczymi przekształcanymi w spółki prawa handlowego, M. Jarosiński,  
S. Winch (red. nauk.), Warszawa 2014.
Jankowiak R., Instrumenty zarządzania jakością, „Zeszyty Naukowe Instytutu Ekonomii
i Zarządzania Politechniki Koszalińskiej” 2008, nr 12.
Jarosiński M., Analiza rynku usług medycznych, [w:]  Zarządzanie podmiotami leczni-
czymi przekształcanymi w spółki prawa handlowego, M. Jarosiński, S. Winch (red.
nauk.), Warszawa 2014.
Jasik K., Relacje interesariuszy jako podstawa jakości przedsiębiorstwa, Glinka, P. Hensel
(red.) „Problemy Zarządzania” 2012, vol. 10, nr 2(37).
Jasińska-Biliczak  A.,  Certyfikacja  i  akredytacja  –  narzędzia  doskonalące  zarządzanie
jakością w ochronie zdrowia, „Logistyka” 2014/5.
Jaworzyńska M., Rola zdrowia we wzroście gospodarczym, „Annales Universitatis Mariae
Curie-Skłodowska” 2011, vol. XLV, 1. 254 Bibliografia
Jończyk P., Struktura systemów oraz finansowanie opieki zdrowotnej w  Polsce i na świe-
cie, „Master of Business Administration” 2010, nr 2(103).
Jopkiewicz Sz., Postrzegana jakość w relacji usługowej jako element oceny efektywności
w systemie ochrony zdrowia, „Zarządzanie i Finanse” 2013, R. 11, nr 4, cz. 2.
Kacała J., Kołaczyk E., Wdrażanie modelu doskonałości EFQM – determinanty, „Prace
i Materiały Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Gdańskiego” 2012, nr 4, cz. 2.
Kafel P., Sikora T., Salerno-Kochan M., Uwarunkowania wdrażania systemów zarządza-
nia  jakością  w  polskich  przedsiębiorstwach,  „Zeszyty  Naukowe  Akademii  Ekono-
micznej w Krakowie” 2004, nr 653.
Kanownik G., Koncepcje zarządzania jakością w służbie zdrowia, „Edukacja Ekonomi-
stów i Menedżerów” 2014, nr 4(34).
Kanownik  G.,  Znaczenie  benchmarkingu  w  kształtowaniu  konkurencyjności  szpitali,
„Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego”, nr 802, „Finanse, Rynki Finan-
sowe, Ubezpieczenia” 2014, nr 65.
Karaś E., Metoda oceny jakości zarządzania przedsiębiorstwem, Wrocław 2005.
Kargol-Wasiluk A., Teoria dóbr publicznych a paradygmat ekonomii sektora publicznego,
„Zarządzanie Publiczne” 2008, nr 3(5).
Karkowski  T.,  Jakość  usług  medycznych  a  rentowność  relacji  z  pacjentami  –  badanie
satysfakcji pacjentów, System Informacji Prawnej LEX nr 72493.
Karkowski T., Norma PN-EN ISO 9001:2015, System Informacji Prawnej LEX nr 302030.
Karkowski T., Problemy jakości w podmiotach leczniczych, System Informacji Prawnej
LEX nr 72509.
Karniej P., Alternatywne systemy zarządzania jakością, System Informacji Prawnej LEX
nr 96726.
Kautsch M., Cele systemu ochrony zdrowia a efektywność w ochronie zdrowia w Polsce,
„Problemy Zarządzania” 2011, vol. 9, nr 3(33).
Kędra E., Chudak B., Jakość usług medycznych a efektywność medyczna, „Pielęgniarstwo
i Zdrowie Publiczne” 2011, nr 1(1).
Kędra E., Praktyka pielęgniarska oparta na faktach – wymóg czy konieczność?, „Pro-
blemy Pielęgniarstwa” 2011, t. 19, z. 3.
Kister  A.,  Śmiech  R.,  Benchamarking  usług  medycznych,  „Zeszyty  Naukowe  WSEI”,
seria: „Ekonomia” 2011, nr 3(1/2011).
Kobylińska U., Ewolucja czy rewolucja? Zmiany w standardzie ISO 9001:2015, „Econo-
mics and Management” 2014, nr 1.
Kobylińska U., Mierniki sprawności usług publicznych, „Współczesne Zarządzanie” 2013,
nr 2.
Kolwitz  M.,  Polski  system  ochrony  zdrowia  –  perspektywy  i  możliwości  zastosowania
systemów ochrony zdrowia innych państw Unii Europejskiej, „Roczniki Pomorskiej
Akademii Medycznej w Szczecinie” 2010, nr 56(3).
Konieczny  D.,  Projekty  zmian  w  prawie  ochrony  zdrowia,  System  Informacji  Prawnej
LEX nr 158059. 255 Bibliografia
Korczyńska A., Jakość usług medycznych oraz metody jej pomiaru, „Annales Academiae
Medicae Silesiensis” 2012, t. 66, nr 5.
Kosiorek D., Jakość w teorii i praktyce zarządzania organizacjami, „Prace i Materiały
Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Gdańskiego” 2013, nr 1, cz. 1.
Koszmider M., Szkolne standardy jakości procesu kształcenia, 2008.
Kotarbiński T., Traktat o dobrej robocie, 1969.
Kowalczuk K. et alli, Jakość usług medycznych – aktualne wyzwania, „Problemy Pielę-
gniarstwa” 2010, t. 18, nr 1.
Kowalczyk M., Finansowanie ochrony zdrowia w Polsce w latach 1999–2015, „Zeszyty
Naukowe Politechniki Częstochowskiej. Zarządzanie” 2015, nr 20, A. Mesjasz-Lech
(red.).
Kozak-Putowska D. et alli, Satysfakcja personelu medycznego z wykonywanej pracy, ze szcze-
gólnym uwzględnieniem pielęgniarek, „Pielęgniarstwo XXI wieku” 2015, nr 2(51).
Kożuch B., Kożuch A., Usługi publiczne: organizacja i zarządzanie, 2011.
Krok E., Efektywność w służbie zdrowia widziana przez pryzmat jakości, „Roczniki Kole-
gium Analiz Ekonomicznych, Szkoła Główna Handlowa” 2012, nr 25.
Krok E., Jakość usług medycznych, „Studia i Materiały Polskiego Stowarzyszenia Zarzą-
dzania Wiedzą” 2011, nr 38.
Krot K., Jakość i marketing usług medycznych, 2008, System Informacji Prawnej LEX  
nr 91673.
Krzeczewski  B.,  Wpływ  organu  założycielskiego  na  efektywność  finansową  szpitali
w województwie łódzkim, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego” nr 802,
„Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia” 2014, nr 65.
Krzysztofek A., Kumańska W., Wpływ motywowania pracowników na efektywność pracy
w przedsiębiorstwie, „Studia i Materiały. Miscellanea Oeconomicae” 2011, R. 15, nr 2.
Kunecka  D.,  Satysfakcja  pracownika  a  jakość  usług  medycznych,  „Problemy  Higieny
i Epidemiologii” 2010, nr 91(3).
Kutaj-Wąsikowska H. et alli, Akredytacja w Polsce i na świecie, „Diagnostyka Laborato-
ryjna” 2008, nr 44/3.
Lewandowski  R.,  Pomiar  Jakości  usług  medycznych  z  wykorzystaniem  metody
SERVQUAL, „Problemy Jakości” 2008, nr 9.
Lewandowski R., Kowalski I., W poszukiwaniu obiektywnych metod pomiaru jakości usług
medycznych, [w:] Współczesne wyzwania strukturalne i menedżerskie w ochronie
zdrowia, R. Lewandowski (red.), Olsztyn 2008.
Lewandowski R., Kautsch M., Optymalizacja systemu zarządzania jakością w organiza-
cjach ochrony zdrowia, [w:] Konkurencyjność przedsiębiorstw – ujęcie mezoekono-
miczne, M. Juchniewicz (red.), Olsztyn 2009.
Lewandowski R., Narzędzia doskonalenia jakości w ochronie zdrowia, „Przedsiębiorczość
i Zarządzanie” 2012, t. XIII, z. 1.
Lewandowski R., Pomiar jakości usług medycznych z wykorzystaniem metody SERVQUAL,
„Problemy Jakości” 2009, nr 9. 256 Bibliografia
Ligarski  M.J.,  Budowa  systemów  zarządzania  jakością  według  norm  ISO  serii  9000
w ochronie zdrowia, „Przegląd Organizacji” 2005, nr 7–8.
Lisiecka-Biełanowicz M., Lisiecka K., Certyfikować czy akredytować systemy zarządza -
nia jakością usług zdrowotnych?, [w:] Współczesne wyzwania strukturalne i mene-
dżerskie w ochronie zdrowia, R. Lewandowski (red.), Olsztyn 2008.
Lisiecka K., Społeczna odpowiedzialność w relacjach z interesariuszami w systemie ochrony
zdrowia, [w:] Zrównoważony rozwój organizacji – aspekty społeczne, T. Borys, T. Brzo-
zowski, S. Zaremba-Warnke (red. nauk.), „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicz-
nego we Wrocławiu” 2015, nr 378.
Łyszczarz B., Ocena efektywności systemów opieki zdrowotnej w krajach OECD, System
Informacji Prawnej LEX nr 203043.
Łyszczarz  B.,  Struktura  własnościowa  a  efektywność  świadczeniodawców,  „Zeszyty
Naukowe Ochrony Zdrowia. Zdrowie Publiczne i Zarządzanie” 2010, t. VIII, nr 1.
Macias J., Efektywność zarządzania w świetle prakseologii i norm, „Problemy Jakości”,
wrzesień 2011.
Marcinów K., Olejniczak D., Opinie i oczekiwania pacjentów względem systemu opieki
zdrowotnej, „Medycyna Rodzinna” 2011, nr 4.
Matysiewicz J., Smyczek S., Modele relacji jednostek medycznych z pacjentami w otocze-
niu wirtualnym, 2012.
Michalak J., Czy system ochrony zdrowia może być efektywny?, [w:] Efektywność zarzą-
dzania  organizacjami  publicznymi  i  jej  pomiar,  A.  Frączkiewicz-Wronka  (red.),
„Studia Ekonomiczne” 2013, nr 168.
Michalak J., Obiektywne i subiektywne mierniki jakości opieki zdrowotnej, „Problemy
Zarządzania” 2011, vol. 9, nr 3(33).
Michalak  J.,  Potrzeby  zdrowotne  a  systemy  zapewnienia  jakości  w  opiece  zdrowotnej,
„Studies  &  Proceedings  of  Polish  Association  for  Knowledge  Management”  2011,
nr 55.
Michalak  J.,  Prawne  i  pozaprawne  uwarunkowania  jakości  świadczeń  zdrowotnych
w Polsce, „Studies & Proceedings of Polish Association for Knowledge Management”
2011, t. 38.
Miklaszewska J., Filozofia a ekonomia. W kręgu teorii wyboru publicznego , 2001.
Miller M., Zieliński A., Zdrowie publiczne – misja i nauka, „Przegląd Epidemiologiczny”
2002, vol. 56.
Mikos M., Barczentewicz P., Kwalifikacje kadry zarządzającej podmiotami leczniczymi,
[w:]  Zarządzanie  podmiotami  leczniczymi  –  bezpieczeństwo  pacjentów  i  sposoby
ograniczania ryzyka szpitali, M. Pasowicz (red.), Kraków 2012.
Mroczko F., Zarządzanie jakością, „Prace Naukowe Wałbrzyskiej Wyższej Szkoły Zarzą-
dzania i Przedsiębiorczości” 2011.
Niżnik J., W poszukiwaniu racjonalnego systemu finansowania ochrony zdrowia , 2004.
Nojszewska E., Efektywność ekonomiczna jako narzędzie analityczne dla ochrony zdro-
wia, „Problemy Zarządzania” 2011, vol. 9, nr 3(33).257 Bibliografia
Opolski J., Zdrowie publiczne – geneza, przedmiot i zakres. Wprowadzenie do zagadnie-
nia, [w:] Zdrowie publiczne. Wybrane zagadnienia, J. Opolski (red.), t. I, 2011.
Opolski  K.,  Waśniewski  K.,  Pomiar  jakości  i  efektywności  usług  zdrowotnych,  „Studia
i Materiały Polskiego Stowarzyszenia Zarządzania Wiedzą” 2011, nr 55.
Osiadacz J., Narzędzia identyfikacji potrzeb innowacyjnych w przedsiębiorstwach , 2011.
Ożarek G., Korzenie jakości, „Problemy Jakości” 2004, nr 5.
Paszkowska  M.,  Kontraktowanie  świadczeń  zdrowotnych  jako  źródło  finansowania
zakładu  opieki  zdrowotnej,  Finansowy  Kwartalnik  Internetowy  „e-Finanse”  2010,
vol. 6, nr 3.
Pawlik-Sobecka L. et alii, Total Quality Management jako program zarządzania przez
jakość w opiece zdrowotnej – szanse i bariery w kontekście przemian w ochronie
zdrowia, „Advances in Clinical and Experimental Medicine” 2007, vol. 16, No. 2.
Pawłowska B., Seredocha I., Wybrane metody doskonalenia jakości usług publicznych,
„Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie, Pragmata tes Oiko-
nomias” 2012, z. VI.
Pawłowska J., Bezpieczeństwo pacjenta i optymalizacja gospodarki lekami jako zada-
nia apteki szpitalnej, [w:] Zarządzanie podmiotami leczniczymi – bezpieczeństwo
pacjentów i sposoby ograniczania ryzyka szpitali, M. Pasowicz (red. nauk.), Kra-
ków 2012.
Piątkowski B., Finansowanie ochrony zdrowia. Usługa zdrowotna – dobro publiczne czy
towar?, [w:] Rola państwa we współczesnej gospodarce, D. Kopycińska (red.), 2006.
Podstawy zarządzania zakładem opieki zdrowotnej, M. Dobska, K. Rogoziński (red.), 2008.
Polkowska D., Dlaczego polskie kobiety wchodzą do polityki?, „QSR – Edycja Polska, Prze-
gląd Socjologii Jakościowej” listopad 2011, t. VII, nr 3.
Przesławska G., Ekonomiczna rola państwa w ujęciu nowej ekonomii politycznej, [w:] Eko-
nomia i prawo, t. II: Ład instytucjonalny w gospodarce, B. Polszakiewicz, J. Boehlke
(red.), 2006.
Rajkiewicz M., Mikulski R., Tendencje zmian w systemach zarządzania. Problemy inte-
gracji oraz wdrożenia, 2016.
Rasińska R., Nowakowska I., Kompetencje pracowników źródłem sukcesu podmiotów lecz-
niczych, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedl-
cach”, seria: „Administracja i Zarządzanie” 2013, nr 98.
Raulinajtys-Grzybek M., Zarządzanie kosztami podmiotów leczniczych. Rola i zadania
pielęgniarek, System Informacji Prawnej LEX nr 179208.
Rogoziński K., Zarządzanie wartością z klientem, 2012.
Rój J., Ocena efektywności systemów ochrony zdrowia w wybranych krajach Unii Euro-
pejskiej  z  wykorzystaniem  podejścia  nieparametrycznego,  „Acta  Universitatis
Lodziensis, Folia Oeconomica” 2011, nr 253.
Rybarczyk-Szwajkowska  A.,  Zarządzanie  jakością  szpitalnych  świadczeń  zdrowotnych
w województwie łódzkim, rozprawa doktorska, 2014.
Ryć K., Skrzypczak Z., Przewidywana długość życia jako podstawowy miernik efektywno-
ści systemu ochrony zdrowia, „Problemy Zarządzania” 2011, vol. 9, nr 3(33).258 Bibliografia
Rysiak  E.  et  alli,  Zarządzanie,  poprzez  jakość  w  zakładach  opieki  zdrowotnej,  „Polski
Przegląd Nauk o Zdrowiu” 2014, 2(39).
Sanecki M., Systemy zdrowia – procesy transformacji – przyczyny i cele zmian, [w:] Zdro-
wie publiczne. Wybrane zagadnienia, J. Opolski (red.), t. I, 2011.
Saryusz-Wolska H., Wronka M., Efektywność w opiece zdrowotnej – zarys wielowymia-
rowego problemu w okresie transformacji, „Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe
Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach” 2013, t. 168.
Seyda B., Dzieje medycyny w zarysie, 1962.
Sierpińska L., Proces wdrożenia systemu zarządzania jakością w szpitalu, „Problemy Pie-
lęgniarstwa” 2008, nr 16(4).
Skawińska M., Analiza funkcjonowania systemów opieki zdrowotnej w wybranych kra-
jach Unii Europejskiej (na przykładzie Szwecji, Wielkiej Brytanii, Polski i Niemiec),
„Studia Medyczne” 2009, t. 13, S. Głuszka (red.).
Skoczylas  P.,  Zastosowanie  narzędzi  Evidence  Based  Public  Health  (EBPH)  do  zarzą-
dzania placówkami ochrony zdrowia, J. Lichtarski (red. nauk.), „Przedsiębiorczość
i Zarządzanie” 2016, t. XVII, z. 4, cz. I.
Skrzypek E., Jakość i efektywność, 2000.
Springer A., Wybrane czynniki kształtujące satysfakcję pracownika, „Problemy Zarzą-
dzania” 2011, vol. 9, nr 4(34).
Stańdo-Górowska H., Kształtowanie wydatków na opiekę zdrowotną jako problem spo-
łeczno-ekonomiczny, „Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy” 2012, z. 26,
M.G. Woźniak (red.).
Stawowy M., Kautsch M., Jakość świadczeń medycznych w akredytacji szpitali, „Polityka
Społeczna” 2011, nr 2.
Strumiłło J., Wierzbicka B., Zmodyfikowana metoda Servqual jako narzędzie pomiaru
satysfakcji klienta w procesach usługowych, „Zarządzanie i Finanse” 2016, vol. 14,
No. 2/1.
Surmacz  M.,  Tiszczenko  J.,  Metody  oceny  efektywności  w  systemie  ochrony  zdrowia
Republiki Białorusi, „Problemy Zarządzania” 2011, vol. 9, nr 3(33).
Szalonka K., Pożądane zachowania zdrowotne polskich gospodarstw domowych, „Polityki
Europejskie, Finanse i Marketing” 2014, nr 12(61).
Szetela A., Zewnętrzne metody oceny jakości w ochronie zdrowia – akredytacja i system
zarządzania jakością według normy ISO 9001:2008, „Problemy Zarządzania” 2012,
vol. 10, nr 2(37).
Szołno-Koguc J., Racjonalność w gospodarowaniu środkami publicznymi, [w:] Racjonal-
ność w absorpcji środków unijnych, J. Szołno-Koguc (red.), 2009.
Szulc A., Marchlewska B., Ochrona zdrowia jako wielostronny program medycyny zapo-
biegawczej, „Zdrowie Publiczne” 2001, nr 1.
Szymaniec K., Multilevel approach w badaniach efektywności systemu ochrony zdrowia,
„Problemy Zarządzania” 2011, vol. 9, nr 3(33).
Ślęzak  D.  et  alli  Ochrona  zdrowia  w  Polsce,  „Journal  of  Laboratory  Diagnostic”  2017,  
nr 53(2).259 Bibliografia
Ślusarska B., Dobrowolska B., Zarzycka D., Metateoretyczny kontekst zachowań zdrowot-
nych w paradygmatach zdrowia, „Problemy Higieny i Epidemiologii” 2013, nr 94(4).
Tarkowski R., i in. Społeczne promowanie w ochronie zdrowia, Journal of Clinical Heal-
thcare 4/2017.
Urban K., Założenia do projektu ustawy o jakości w ochronie zdrowia i bezpieczeństwie
pacjentów, System Informacji Prawnej LEX nr 314528.
Urban K., Warmińska E., Standardy opieki okołoporodowej – standard medyczny oraz
ekonomiczny, System Informacji Prawnej LEX nr 263084.
Urban K., Kontrola podmiotów leczniczych – zmiany w ustawie o działalności leczniczej,
System Informacji Prawnej LEX nr 301208.
Urbaniak M., Jakość w marketingu, Poznań 1999.
Walków M., Witczak I., Cena ludzkiego życia – koszty jakości w ochronie zdrowia, „Pielę-
gniarstwo i Zdrowie Publiczne” 2012, nr 2(3).
Wałęga-Szych D., Dudek M., Ekonomika rynku zdrowia, Polskie Stowarzyszenie Zarzą-
dzania Wiedzą, seria: „Studia i Materiały” 2011, nr 55.
Waszkiewicz  A.,  Białecka  B.,  Kształtowanie  usług  medycznych  na  podstawie  oceny
i  odczucia  pacjenta,  „Zeszyty  Naukowe  Politechniki  Śląskiej”,  seria:  „Organizacja
i Zarządzanie” 2012, z. 63a, nr kol. 1891.
Wawak S., Wdrażanie sformalizowanych systemów zarządzania jakością a sukces orga-
nizacji, „The Journal of Management and Finance” 2013, nr 4/2, P. Walentynowicz,
E. Wojnicka-Sycz (red.).
Wawak S., Zarządzanie jakością – podstawy, systemy i narzędzia, 2011.
Wilkin J., Teoria wyboru publicznego, 2005.
Wiśniewska M.Z., Jakość usług medycznych. Instrumenty i modele, 2016.
Wiśniewska  M.,  Jasiak-Kujawska  A.,  Wybrane  metody  oceny  jakości  usługi  pielęgniar-
skiej, „Przedsiębiorczość i Zarządzanie” 2012, t. XIII, z. 9, R. Lewandowski (red.).
Wiśniewska  M.,  Muzolf  A.,  Projakościowe  strategie  zarządzania  i  ich  zastosowanie
w obszarze opieki zdrowotnej na przykładzie Swissmed Centrum Zdrowia, Polskie
Stowarzyszenie Zarządzania Wiedzą, seria: „Studia i Materiały” 2011, nr 55.
Wojtczak A., Zdrowie publiczne wyzwaniem dla systemów zdrowia XXI wieku, 2009.
Wolniak R., Pomiar oczekiwanej i postrzeganej jakości w usługach medycznych, „Współcze-
sne Zarządzanie. Kwartalnik Środowisk Naukowych i Liderów Biznesu” 2010, nr 2.
Woynarowska B., Edukacja zdrowotna, 2008.
Woźniak D., Niektóre aspekty zarządzania jakością, „Zeszyty Naukowe Instytutu Ekono-
mii i Zarządzania Politechniki Koszalińskiej” 2008, nr 12.
Woźniak M. i in., Zdrowie jednostki i zbiorowości, Journal of Clinical Healthcare 4/2015
Wrona  B.,  Działalność  regulacyjna  państwa  w  sferze  finansowania  ochrony  zdrowia ,
„Zeszyty Naukowe Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego” 2011, nr 11.
Wroński K., Cywiński J., Bocian R., Jakość usług medycznych, „Ginekologia Praktyczna”
2008, vol. 16, nr 2.260 Bibliografia
Współczesne wyzwania strukturalne i menedżerskie w ochronie zdrowia, R. Lewandowski
(red.), Olsztyn 2008.
Wyrębek H., Efektywność systemu zarządzania jakością w organizacji zhierarchizowa-
nej, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach”,
seria: „Administracja i Zarządzanie” 2013, nr 98.
Wyrębek  H.,  Znaczenie  metody  FMEA  w  zarządzaniu  jakością  w  przedsiębiorstwach,
„Zeszyty  Naukowe  Uniwersytetu  Przyrodniczo-Humanistycznego  w  Siedlcach”,
seria: „Administracja i Zarządzanie” 2012, nr 92.
Wyszkowska Z., Współczesne tendencje w zarządzaniu kadrami w zakładach opieki zdro-
wotnej, „Współczesne Zarządzanie” 2013, nr 2.
Zając S., Koszty jakości jako determinanty rozwoju przedsiębiorstwa, „Prace Naukowo-
-Dydaktyczne PWSZ im. S. Pigonia w Krośnie”, 2014, z. 67.
Zapała S., Skuteczność i efektywność systemu zarządzania jakością, „Problemy Jakości”,
luty 2003.
Zielińska J., Motywowanie do pracy: na przykładzie Samodzielnego Publicznego Szpitala
Klinicznego Nr 1 we Wrocławiu, 2010.
Zieliński G., Krzeszewska M., Doskonalenie jakości usług poprzez wykorzystanie control-
lingu w obszarze logistyki w zakładach opieki zdrowotnej, „Zarządzanie i Finanse”
2012, nr 3/1.
Zimna T., Akredytacja w ochronie zdrowia, System Informacji Prawnej LEX nr 97688.
Źródła internetowe
EBM – Evaluacja Badań Medycznych, http://www.cmj.org.pl/standardy/ebm.php [dostęp:
30.03.2017].
Heciak S., Teoria wyboru publicznego a ekonomiczna analiza funkcjonowania sfery publicz-
nej, http://old.ue.poznan.pl/att/dziek_ekon/a_s.heciak_z.39.pdf [dostęp: 4.06.2015].
http://www.mz.gov.pl/system-ochrony-zdrowia/powszechne-ubezpieczenie-zdrowotne/
historia [dostęp: 30.04.2015].
Idee  ekonomiczne:  Gary’ego  Beckera  koncepcja  kapitału  ludzkiego,  https://www.obser-
watorfinansowy.pl/tematyka/makroekonomia/idee-ekonomiczne-garyego-beckera-
koncepcja-kapitalu-ludzkiego/ [dostęp: 25.02.2018].
Iwaniec K., Jóźwik K., Metoda FMEA jako analiza przyczyn i skutków wad – wybrane aspekty,
[w:] Wybrane aspekty zarządzania jakością II, M. Salerno-Kochana (red.), http://knzj.
uek.krakow.pl/artykuly/Karolina%20Iwaniec,% 20Karol%20J%C3%B3%C5%BAwik-
-2010-ok.pdf [dostęp: 29.09.2016].
Jakość  w  ochronie  zdrowia  będzie  regulowana  ustawą,  http://www.zdrowie.abc.com.pl/
zmiany-w-prawie/jakosc-w-ochronie-zdrowia-bedzie-regulowana-ustawa,107594.
html [dostęp: 14.02.2017].
Jarzębiński  M.,  Standardy  jakości  w  turystyce,  www.bip.krakow.pl/zalaczniki/doku-
menty/16965 [dostęp: 25.09.2016]. 261 Bibliografia
Kutryba B., Kutaj-Wąsikowska H., Jakość i bezpieczeństwo opieki zdrowotnej w systemie
akredytacji szpitali, Bezpieczny pacjent – Nauki pokrewne – Artykuły – „Medycyna
Praktyczna” 2012, http://www.mp.pl/artykuly/75282 [dostęp: 2.05.2016].
Lewandowski R., Perspektywy doskonalenia jakości w placówkach ochrony zdrowia, „Rocz-
nik Naukowy Wydziału Zarządzania w Ciechanowie” 2009, z. 1–2, t. III, s. 85–99,
http://www.wsm-ciech.com/images/rn/TomIIIZeszyt1-2.pdf [dostęp: 20.08.2016].
Łyszczarz  B.,  System  finansowania  opieki  zdrowotnej  w  krajach  OECD ,  http://www.
ue.katowice.pl/uploads/media/14_B.Lyszczarz_System_finansowania_opieki....pdf
[dostęp: 30.05.2015].
OECD  (2015),  Health  at  a  Glance  2015:  OECD  Indicators,  OECD  Publishing,  Paris,
http://dx.doi.org/10.1787/health_glance-2015-en [dostęp: 19.03.2017].
OECD/EU (2016), Health at a Glance: Europe 2016 – State of Health in the EU Cycle,
OECD  Publishing,  Paris,  http://dx.doi.org/10.1787/9789264265592-en,  [dostęp:
19.03.2017].
Paszkowska M., Finansowanie systemu opieki zdrowotnej w wybranych państwach UE,
www.e-finanse.com/artykuly/47.pdf [dostęp: 19.03.2017].
Rosiek A., Leksowski K., Infrastruktura szpitali a satysfakcja pacjenta z leczenia szpital-
nego. Analiza czynników wpływających na satysfakcję z leczenia szpitalnego u chorych
po cholecystektomii laparoskopowej, referat z XVI Ogólnopolskiej Konferencji „Jakość
w opiece zdrowotnej”, 29 maja 2012 w Krakowie, http://www.szpital-tomaszow.pl/aktual-
nosci/konferencja/2012-05-29-s5-1-k16_03_rosiek-txt.pdf [dostęp: 12.03.2017].
Szarfenberg  R.,  Standaryzacja  usług  społecznych,  http://www.wrzos.org.pl/projekt1.18/
download/Ekspertyza%20Ryszard%20Szarfenberg.pdf [dostęp: 20.02.2018].
Shughart  II  W.F.,  Public  Choice,  http://www.econlib.org/library/Enc/PublicChoice.html
[dostęp: 8.10.2017].
http://sklep.pkn.pl/pn-en-15224-2017-02e.html?options=cart [dostęp: 28.01.2018].
Uwarunkowania zdrowia, http://profilaktyka.lodzkie.pl/profilaktyka-w-pigulce/uwarunko -
wania-zdrowia [dostęp: 31.05.2015].
Zarzeczna-Baran M., Potrzeby zdrowotne, http://ptpz.home.pl/bazaprogramow.zdrowiedla-
pomorzan.pl/public_html/upload/Potrzeby%20zdrowotne.pdf [dostęp: 19.03.2017]
wikipedia.pl
Inne publikacje
Akredytacja Szpitali, Centrum Monitorowania Jakości w Ochronie Zdrowia.
Krajowy indeks sprawności ochrony zdrowia, 2014.
Lulka M., Kontraktowanie świadczeń przez NFZ. Nowe zasady od 2015 roku, 2015.
Michalak K., Machura K., Niemczuk G., Teoria wyboru publicznego: ekonomia w Waszyng-
tonie i w kabinie do głosowania, NBP.
PN- EN ISO 9000:2015-10.
PN-EN ISO 9000 Systemy Zarządzania Jakością – Podstawy i terminologia, wrzesień 2001. 262 Bibliografia
Raport Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych zabezpieczenie społeczeństwa polskiego
w świadczenia pielęgniarek i położnych, maj 2015, s. 32.
Stanowisko Naczelnej Izby Lekarskiej z dnia 30 maja 2016 roku nr NRL/ZRP/MBK/355/
949/2016.
Wirkus  M.,  Chmielarz  A.,  Metody  doskonalenia  systemu  zarządzania  środowiskowego
ISO 14001 w przedsiębiorstwach produkcyjnych, Materiały konferencji IZIP, Zako-
pane 2013.
Zdrowie i ochrona zdrowia w 2014 r., Główny Urząd Statystyczny, 2015.
Akty prawne
Ustawa dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny, tekst jednolity Dz.U. 2016, poz. 1137.
Ustawa z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej, Dz.U. 2011 Nr 112, poz. 654.
Ustawa z dnia 20 maja 2010 r. o wyrobach medycznych, tekst jednolity z dnia 26 maja
2015 r., Dz.U. 2015, poz. 876.
Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze
środków publicznych, Dz.U. 2015, poz. 581.
Ustawa z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej, data uchylenia 1.07.2011 r.,
Dz.U. 1991 Nr 91, poz. 408.
Ustawa z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty, Dz.U. 2015,  
poz. 464.
Ustawa z dnia 6 listopada 2008 r. o akredytacji w ochronie zdrowia, Dz.U. 2009 Nr 52,
poz. 418.
Ustawa z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta, Dz.U.
2016, poz. 186.
Obwieszczenie  Marszałka  Sejmu  Rzeczypospolitej  Polskiej  z  dnia  14  grudnia  2016  r.
w  sprawie  ogłoszenia  jednolitego  tekstu  ustawy  o  akredytacji  w  ochronie  zdrowia,
Dz.U. 2016, poz. 2135.
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 26 czerwca 2012 r. w sprawie szczegółowych
wymagań, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia podmiotu wyko-
nującego działalność leczniczą, Dz.U. 2012, poz. 739.
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 5 sierpnia 2016 r. w sprawie szczegółowych kry-
teriów wyboru ofert w postępowaniu w sprawie zawarcia umów o udzielanie świad-
czeń opieki zdrowotnej, Dz.U. 2016, poz. 1372.
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 6 sierpnia 2009 r. w sprawie Rady Akredytacyj-
nej, Dz.U. 2009 Nr 130, poz. 1074.