Monografia jest efektem pracy zespołu pracowników naukowych Katedry Międzynarodowych Stosunków Gospodarczych Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, prowadzonej pod kierunkiem prof. UEK dr. hab. Edwarda Molendowskiego. W opracowaniu przedstawiono najważniejsze wyniki analizy procesów integracyjnych zachodzących w gospodarce światowej na początku XXI wieku. W badaniu przyjęto założenie, że globalny kryzys gospodarczy stawia też znaki zapytania nad sensem kontynuowania integracji regionalnej, bowiem również najbardziej zintegrowane gospodarki 27 krajów UE stają się źródłem rozluźnienia dotychczasowych związków pomiędzy nimi. Szczególną uwagę zwrócono więc na problem przyszłości europejskiego modelu integracji gospodarczej i politycznej oraz możliwości przeniesienia tych rozwiązań na inne obszary świata (Azja Wschodnia, Afryka), co wydaje się mieć współcześnie niezwykle istotne znaczenie w wymiarze teoretycznym i praktycznym. W pracy wykorzystano dorobek współczesnej teorii integracji, teorii optymalnych obszarów walutowych, polityki gospodarczej oraz międzynarodowych stosunków gospodarczych i finansowych. Książka jest przeznaczona dla studentów studiów licencjackich i magisterskich oraz studiów podyplomowych i doktoranckich uczelni i kierunków ekonomicznych, zwłaszcza międzynarodowych stosunków gospodarczych oraz politycznych, europeistyki, dziennikarstwa, a także dla polityków i praktyków gospodarczych.
Podmiot odpowiedzialny za bezpieczeństwo produktu: Difin sp z o.o., ul. F. Kostrzewskiego 1, 00-768 Warszawa (PL), adres e-mail: info@difin.pl, tel (22) 851 45 61
Recenzja
prof. zw. dr hab. Jerzy Schroeder:
Badania poświęcone zostały wyzwaniom, przed jakimi stanęła integracja regionalna, w tym zwłaszcza istotna dla Polski integracja europejska. […] Stąd wszelkie opracowania stanowiące próbę pogłębionej analizy występujących i obserwowanych zjawisk i działań w sferze gospodarczej i politycznej mogących mieć wpływ na dalszy przebieg procesów integracji, w tym zwłaszcza europejskiej, oraz formułowania propozycji działań służących łagodzeniu negatywnych skutków kryzysu stanowią ważny wkład w toczące się w tym zakresie dyskusje. Bardzo ważną i wymagającą odrębnego podkreślenia zaletą tego opracowania jest próba odniesienia doświadczeń europejskich do integracji regionalnych w innych częściach świata, co mogłoby w przyszłości uchronić je od podobnych wyzwań lub pomóc w łagodzeniu ich skutków.
Autor książki
Molendowski Edward
dr hab. jest profesorem nadzwyczajnym w Katedrze Międzynarodowych Stosunków Gospodarczych Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie. Jego zainteresowania naukowe koncentrują się wokół problematyki procesów integracyjnych i liberalizacji handlu w Europie, w tym zwłaszcza w krajach Europy Środkowej i Wschodniej. Jest autorem lub współautorem ponad 150 publikacji naukowych krajowych i zagranicznych, w tym między innymi monografii: Liberalizacja wymiany handlowej krajów Europy Środkowowschodniej w okresie transformacji, Dyplomacja gospodarcza rola i znaczenie w polityce zagranicznej państwa, Gospodarka światowa w warunkach globalizacji i regionalizacji rynków. Odbył staże naukowe w: Osteuropa Institut - München, Institut für Weltwirtschaft Universität zu Kiel, Philips Universität in Marburg, Uniwersytet im. M. Łomonosowa w Moskwie, Uniwersytet Ekonomiczny w Budapeszcie. W latach 1991-2001 pracował w Ambasadzie RP w Budapeszcie, początkowo w randze radcy handlowego, a od 1997 r. radcy-ministra pełnomocnego.
Spis treści:
Wprowadzenie
1. Wpływ kryzysu na europejską politykę spójności po 2013 roku
Irena Pietrzyk
1.1. Wstęp
1.2. Debata nad reformą polityki spójności
1.3. Propozycje Komisji Europejskiej na lata 2014–2020
1.4. Podsumowanie
Literatura cytowana
Streszczenie
2. Kraje Bałkanów Zachodnich – główne problemy współpracy wzajemnej i integracji z Unią Europejską w warunkach globalnego kryzysu
Edward Molendowski
2.1. Wstęp
2.2. Proces Stabilizacji i Stowarzyszenia
2.2.1. Umowy o Stabilizacji i Stowarzyszeniu
2.2.2. Niezależne Środki Handlowe
2.2.3. Pomoc finansowa
2.3. Potencjalne konsekwencje integracji Bałkanów Zachodnich z Unią Europejską
2.3.1. Konsekwencje polityczne i społeczne
2.3.2. Konsekwencje gospodarcze
2.3.3. Konsekwencje finansowe
2.4. Postępy w procesie przygotowań do członkostwa
2.5. Podsumowanie
Literatura cytowana
Streszczenie
3. Przemiany w europejskiej polityce konkurencji w kontekście rozwoju integracji europejskiej
Anna Odrobina
3.1. Wstęp
3.2. Obszary modernizacji polityki konkurencji UE
3.3. Problem skuteczności zwalczania zmów kartelowych
3.4. Kwestia konwergencji i promowania rozwiązań europejskiego prawa konkurencji
3.5. Kontrola pomocy publicznej a globalny kryzys finansowy
3.6. Podsumowanie
Literatura cytowana
Streszczenie
4. Regionalna integracja finansowa a ryzyko braku bezpieczeństwa finansowego w Europie
Jacek Pera
4.1. Wstęp
4.2. Regionalna integracja finansowa a problem braku stabilności
4.3. Brak bezpieczeństwa finansowego w Europie a jego „mitygacja”
4.4. Podsumowanie
Literatura cytowana
Streszczenie
5. Konsekwencje globalnego kryzysu finansowego dla integracji rynków finansowych krajów Unii Europejskiej
Piotr Stanek
5.1. Wstęp
5.2. Pojęcie integracji rynków finansowych i klasyfikacja metod jej pomiaru
5.3. Przegląd szczegółowych metod i wyników badań integracji rynku finansowego w Unii Europejskiej
5.3.1. Podejście cenowe
5.3.2. Podejście ilościowe
5.3.3. Reakcja na nowe informacje
5.3.4. Analiza instytucjonalno-prawnych ograniczeń arbitrażu
5.4. Analiza empiryczna – podejście cenowe do analizy integracji wybranych segmentów rynku finansowego Unii Europejskiej
5.4.1. Rynek międzybankowy
5.4.2. Synchronizacja rynków akcji
5.5. Podsumowanie
Literatura cytowana
Streszczenie
6. Rola transeuropejskich sieci energetycznych w tworzeniu i funkcjonowaniu jednolitego rynku energii elektrycznej w Unii Europejskiej
Agnieszka Pach-Gurgul
6.1. Wstęp
6.2. Istota i cele jednolitego rynku energii elektrycznej w Unii Europejskiej
6.3. Znaczenie infrastruktury energetycznej w tworzeniu jednolitego rynku energii elektrycznej
6.4. Charakterystyka transeuropejskich sieci energetycznych oraz kluczowych projektów w zakresie ich rozwoju
6.5. Podsumowanie
Literatura cytowana
Streszczenie
7. Zróżnicowanie rozwoju regionalnego w Polsce na tle Unii Europejskiej – Piąty Raport KE na temat spójności gospodarczej, społecznej i terytorialnej
Marta Ulbrych
7.1. Wstęp
7.2. Przestrzenne zróżnicowanie Unii Europejskiej
7.3. Dysproporcje społeczne i gospodarcze w Polsce
7.4. Oddziaływanie europejskiej polityki spójności na terytorialne zróżnicowanie rozwoju w Polsce
7.5. Podsumowanie
Literatura cytowana
Streszczenie
8. Perspektywy rozwoju dużych miast Polski jako węzłów europejskiej sieci metropolii
Arkadiusz Mroczek
8.1. Wstęp
8.2. Potencjał i koniunktura
8.3. Struktura gospodarcza
8.4. Przedsiębiorczość i zasoby ludzkie
8.5. Technologie informatyczne i telekomunikacyjne
8.6. Otwartość i powiązania międzynarodowe
8.7. Podsumowanie
Literatura cytowana
Streszczenie
9. Integracja regionalna krajów rozwijających się na przykładzie Afryki – aspekt teoretyczny i praktyczny
Joanna Garlińska-Bielawska
9.1. Wstęp
9.2. Międzynarodowa integracja gospodarcza – podstawy teoretyczne
9.3. Międzynarodowa integracja gospodarcza potencjalną szansą rozwojową dla krajów rozwijających się?
9.4. Ugrupowania integracyjne kontynentu afrykańskiego
9.5. Podsumowanie
Literatura cytowana
Streszczenie
10. Proces integracji gospodarczej w regionie Azji Wschodniej – wyzwania i problemy
Karolina Klecha-Tylec
10.1. Wstęp
10.2. Geneza procesów integracyjnych w Azji Wschodniej
10.3. Strefa Wolnego Handlu ASEAN
10.4. Inicjatywa na rzecz Integracji ASEAN
10.5. Integracja gospodarcza w ramach ASEAN+3
10.6. Podsumowanie
Literatura cytowana
Streszczenie
Spis tabel
Spis wykresów
Spis map