Finanse zielonej transformacji

Spis treści:

Wstęp

Rozdział 1. Wprowadzenie do zielonych finansów  

1.1. Koszty zanieczyszczenia środowiska
1.2. Wdrożenie reguł rynkowych do mechanizmu redukcji emisji gazów cieplarnianych
1.3. Zielone finanse
1.4. Ryzyko klimatyczne katalizatorem rozwoju zielonych finansów

Rozdział 2. Globalne i regionalne trendy w kierunku zielonej energii

2.1. Determinanty rozwoju zielonej energetyki na świecie
2.2. Rola makrofinansów w  rozwoju energetyki odnawialnej
2.3. Zastosowanie mikrofinansów w  rozwoju zielonej energetyki
2.4. Rozwój zielonej energetyki w Unii Europejskiej
2.4.1. Megafinanse realizacji celów klimatycznych Unii Europejskiej
2.4.2. Realizacja unijnych celów klimatycznych w zakresie odnawialnych źródeł energii

Rozdział 3. Wpływ zielonej transformacji na przemysł

3.1. Zmiana warunków funkcjonowania elektroenergetyki w otoczeniu zielonej transformacji
3.2. Cenotwórstwo na hurtowym rynku energii elektrycznej
3.3. Zielona transformacja koncernów elektroenergetycznych
3.4. Czynniki wpływające na europejski rynek energii elektrycznej w warunkach zielonej transformacji
3.5. Ryzyko finansowe farmy wiatrowej
3.6. Rozwój magazynowania energii warunkiem sukcesu zielonej transformacji
3.7. Wyzwania dla przemysłu wynikające z zielonej transformacji

Rozdział 4. Rynek finansowy zielonej transformacji

4.1. Zrównoważone finansowanie transformacji gospodarki
4.2. Wpływ ryzyka klimatycznego na funkcjonowanie instytucji finansowych
4.3. Wybrane działania instytucji finansowych w  obszarze zmian klimatu. Megafinanse zielonej transformacji
4.4. Wybrane instrumenty zielonych finansów
4.5. Finansowanie zielonej transformacji za pomocą umów power purchase agreement (PPA)
4.6. Przykłady wsparcia rozwoju OZE z wykorzystaniem kontraktów PPA
4.7. Wsparcie rozwoju energii odnawialnej za pomocą instrumentów finansów publicznych

Zakończenie
Bibliografia
Spis rysunków
Spis tabel

800 mld euro na europejskie wiatraki na morzu, https://wysokienapiecie.pl/33829-800-mld-
-eur-na-europejskie-wiatraki-na-morzu [dostęp z dnia 1.12.2020 r.].
Amazon to buy half of the energy produced by huge offshore wind farm in the Netherlands, CNBC
2021, https://www.cnbc.com/2021/02/08/amazon-to-buy-50percent-of-energy-
created-by-shell-wind-farm-in-netherlands.html [dostęp z dnia 3.04.2021 r.].
An eco-design working plan 2016–2019, COM(2016) 773 final, Komisja Europejska, Bruk-
sela 2016.
Analitycy Moody’s o wpływie kryzysu klimatycznego na gospodarkę. Zapłacimy nawet 69 bilio-
nów dolarów, w businessinsider.com [dostęp z dnia 5.07.2019 r.].
Are banks prepared for climate change? Impact Report 2005, Boston Common Assets Mana-
gement, Boston 2005.
BNEF podał aktualne koszty energii z wiatru i fotowoltaikę, w cire.pl, https://www.cire.pl/
item,197609,1,0,0,0,0,0,bnef-podal-aktualne-koszty-energii-z-wiatru-i-fotowoltaiki.
html [dostęp z dnia 20.05.2020 r.].
Broom D.: 5  charts  show  the  rapid  fall  in  costs  of  renewable  energy, w „energypost.eu”,
https://energypost.eu/5-charts-show-the-rapid-fall-in-costs-of-renewable-energy
[dostęp z dnia 10.11.2020 r.].
Buckley T.: Over 100 global financial institution are exiting coal, with more to come, Institute
for Energy Economics and Financial Analysis, Cleveland 2019.
Choudhry M.: Credit Derivatives, w praca zbiorowa pod redakcją C. Alexander, E. She-
dy: The Professional Risk Managers’ Handbook. A Comprehensive Guide to Current
Theory and Best Practices. Volume I: Finance Theory, Finncial Instruments and Markets,
PRMIA Publications, Wilmington 2004Climate risk. Special report 2019, Infopro
Digital 2019.
Companies delay climate policy action at their peril, w „Climate risk. Special report 2019”,
Infopro Digital 2019.
Comparison of various Policy Tools for Promoting Renewable Energies, energypedia, https://
energypedia.info/wiki/Comparison_of_various_Policy_Tools_for_Promoting_
Renewable_Energies [dostęp z dnia 30.06.2021 r.].266 Bibliografia
Cowan  T.:  Capital  markets  are  shifting  decisively  towards  cleaner  investments,  IEEFA.org,
https://ieefa.org/capital-markets-are-shifting-decisively-towards-cleaner-investments
[dostęp z dnia 20.02.2021 r.].
Czysta energia dla wszystkich Europejczyków, Unia Europejska, Urząd Publikacji Unii Eu-
ropejskiej, Luksemburg 2019.
Deaux J.: American Steel Still Not Clean Enough Say Industry’s Top Lenders, Bloomberg-
Green,  https://www.bloomberg.com/news/articles/2021-05-27/american-steel-
still-not-clean-enough-say-industry-s-top-lenders?srnd=premium&sref=qm26bH
qj [dostęp z dnia 23.06.2021 r.].
Deese B., Hildebrand P., Kushel R., Lago I. M.: Getting physical. Scenario analysis for asses-
sing climate-related risks, w „Global Insight” 2019, April.
del Rosario K.D.: EIA: Gas supplied 40% of U.S. electricity in 2020, renewables topped coal for
first  time, IEEFA.org 2021, https://ieefa.org/eia-gas-supplied-40-of-u-s-electricity-
in-2020-renewables-topped-coal-for-first-time [dostęp z  dnia 20.03.2021 r.].
Dekarbonizacja – szansa na rozwój dla wielu firm , https://www.cire.pl/item,217551,1,0,0,0,0,
0,dekarbonizacja---szansa-na-rozwoj-dla-wielu-firm.html [dostęp z  dnia 22.05.2021 r.].
Deutsche Bahn kupuje energię z farm wiatrowych Statkraftu, w www.cire.pl, [dostęp z dnia
20.03.2021 r.].
Directive 2000/60/EC of the European Parliament and of the Council of 23 October 2000 esta-
blishing a framework for Community action in the field of water policy , Dz.U. UE L 327,
z 22.12.2000 r.
Duraj  J.:  Przedsiębiorstwo  na  rynku  kapitałowym,  Polskie  Wydawnictwo  Ekonomiczne,
Warszawa 1996.
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/844 z dnia 30 maja 2018 r. zmienia-
jąca dyrektywę 2010/31/UE w sprawie charakterystyki energetycznej budynków i dyrektywę
2012/27/UE w sprawie efektywności energetycznej, Dz.U. UE L 156/75 z 19.06.2018 r.
Dyrektywa (2003/6/WE) z 28 stycznia 2003 r. w sprawie wykorzystywania poufnych informacji
i manipulacji na rynku, Dz.U.DzU UE L 96 z 12.04.2003.
Dyrektywa 2004/39/WE z 21 kwietnia 2004 r. w sprawie rynków instrumentów finansowych
(zmieniająca dyrektywę Rady 85/611/EWG i 93/6/EWG i dyrektywę 2000/12/WE Par-
lamentu Europejskiego i Rady oraz uchylająca dyrektywę Rady 93/22/EWG), Dz.U. UE
L 145 z 30.04.2004.
Dyrektywa 2014/65/UE z 15 maja 2014 r. w sprawie rynków instrumentów finansowych oraz
zmieniająca  dyrektywę  2002/92/WE  i  dyrektywę  2011/61/UE  (wersja  przekształcona),
Dz.U. UE L 173 z 12.06.2014.
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/95/UE z dnia 22 października 2014 r. zmie-
niająca dyrektywę 2013/34/UE w odniesieniu do ujawniania informacji niefinansowych
i informacji dotyczących różnorodności przez niektóre duże jednostki oraz grupy, Dz.U. UE
L 330 z dnia 15.11.2014.
Eckstein D., Kuenzel V., Schaefer L., Winges M.: Global climate risk index 2020, German-
watch, Bonn 2019.267 Bibliografia
Elektrownie  węglowe  w  Europie  Południowo-Wschodniej  zabijają  tysiące  ludzi,  forsal.pl,
https://forsal.pl/biznes/ekologia/artykuly/8239496,elektrownie-weglowe-w-eu
ropie-poludniowo-wschodniej-zabijaja-tysiace-ludzi-raport.html  [dostęp  z  dnia
12.09.2021 r.].
econopedia.pl/fp/budzetowanie/npv-wartosc-biezaca-netto [dostęp z dnia 25.05.2019 r.].
Enercon: koniec taryf gwarantowanych, pora na PPA, www.cire.pl [dostęp z dnia 9.10.2018 r.].
Ekolodzy grzmią i oskarżają gigantów. Najgorsi są Niemcy, Polacy na drugim miejscu, wnp.pl,
[dostęp z dnia 22.11.2018 r.].
Final report. ESMA’s technical advice to the European Commission on integrating sustainability
risk and factors in MiFID II, ESMA35-43-1737, ESMA 2019.
Financial institutions are restricting fossil fuel funding, IEEFA.org, https://ieefa.org/finance -
-exiting-coal [dostęp z dnia 2.07.2021 r.].
Flak P.: Zmiana klimatu w bankowości, czyli jak zarządzać ryzykiem klimatycznym w sektorze
finansowym sektorze finansowym , w „Biuletyn Ryzyka” 2020.
Flak P., Rocka D.: Jaką wartość mogą przynieść ujawnienia ryzyka ESG, w „Biuletyn Ryzy-
ka” 2021, nr 2.
Flejterski S.: Metodologia finansów , Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007.
France more attractive for renewables than Germany – EY, w „MontelNews” 2019, nr z dnia
16.05.2019 r.
French offshore wind binds average EUR 51/MWh – sources, w „MontelNews” 2019, nr z dnia
20.05.2019 r.
Gątarek D., Maksymiuk R., Krysiak M., Witkowski Ł.: Nowoczesne metody zarządzania
ryzykiem, WIG-Press, Warszawa 2001.
Germany must cut coal capacity over 50% by 2030 – adviser, www.montelnews.com [dostęp
z dnia 21.09.2018 r.].
Germany to exit coal-fired generation in 2035–38 –  report, www.montelnews.com [dostęp
z dnia 25.10.2018 r.].
Global landscape of renewable energy finance 2020 , IRENA, Abu Dhabi 2020.
Harris C.: Real Options for Real Assets – A No Arbitrage Approach, w praca zbiorowa pod
redakcją E.I. Ronn: Real Options and Energy Management, Risk Books, Londyn 2004.
Hirsch R.: Rynek wygląda tak, jakby przestał wierzyć we wzrost inflacji, Business Insider 2021,
https://businessinsider.com.pl/piec-najwazniejszych-wydarzen-w-gospodarce-
teraz-ranking-18062021/n1vt4pm [dostęp z dnia 18.06.2021 r.].
Hołdys W.: Więcej „zielonej” energii za mniej, w wysokienapiecie.pl/oze/2274-wiecej-zielo-
nej-energii-za-mniej [dostęp z dnia 30.05.2017 r.].
Insurance industry making „significant contributions” in climate change battle, report shows, w „In-
surance Journal”, www.insurancejournal.com/news/national/2018/01/25/478540.
html [dostęp z dnia 6.07.2018 r.].
Jajuga K., Jajuga T.: Inwestycje. Instrumenty finansowe. Ryzyko finansowe. Inżynieria finanso -
wa, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2014.
Jajuga K.: Zarządzanie ryzykiem, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009.268 Bibliografia
Jędralska K.: Zachowania Przedsiębiorstw w sytuacjach niepewnych i ryzykownych, Akademia
Ekonomiczna im. K. Adamieckiego, Katowice 1992.
Jędralska K.: Zarządzanie niepewnością, Akademia Ekonomiczna w Katowicach, Kato-
wice 2010.
KE stawia na produkcję energii z fal i pływów morskich, w Gramwzielone.pl [dostęp z dnia
19.07.2016 r.].
Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomicz-
no-Społecznego, Komitetu Regionów oraz Europejskiego Banku Inwestycyjnego Przyspiesze-
nie innowacji w dziedzinie czystej energii, COM/2016/0763 final, Komisja Europejska,
Bruksela 2016.
Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomicz-
no-Społecznego i Komitetu Regionów Europejska strategia na rzecz współpracujących in-
teligentnych  systemów  transportowych  –  ważny  krok  w  kierunku  mobilności  pojazdów
współpracujących, połączonych i zautomatyzowanych, COM(2016) 766 final, Komisja Eu-
ropejska, Bruksela 2016. Opinia Europejskiego Komitetu Regionów – Europejska strategia
na rzecz współpracujących inteligentnych systemów transportowych, Dz.U. UE C 54/27
z 13.02.2018 r.
Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego i Rady. Po konferencji w Paryżu: ocena
skutków porozumienia klimatycznego z Paryża – komunikat towarzyszący wnioskowi
dotyczącemu decyzji Rady w sprawie podpisania w imieniu Unii Europejskiej porozu-
mienia klimatycznego z Paryża przyjętego w ramach Ramowej konwencji Narodów Zjed-
noczonych  w  sprawie  zmian  klimatu, Komisja Europejska, COM(2016) 110 final,
Bruksela 2016.
Kost C., Shammugam S., Fluri V., Peper D., Memar A.D., Schlegl T.: Stromgestehungskosten
Erneuerbare Energien, Fraunhofer ISE, Freiburd 2021.
Kotecki L. (red.): Zielone Finanse w Polsce, Global Compact Network Poland 2020.
Krukowska  M.:  Oceny  ESG  wymagają  ujednolicenia,  w  „Obserwator  Finansowy”  2021,
https://www.obserwatorfinansowy.pl/bez-kategorii/rotator/oceny-esg-wymagaja -
-ujednolicenia-2 [dostęp z dnia 30.10.2020 r.].
Maciaszczyk  M.:  Czy  rynki  finansowe  mogą  wspierać  proces  zarządzania  ryzykiem  ESG?,
w „Biuletyn Ryzyka” 2021, nr 2. Marlin S.: Stress tests expose climate risk in loan books,
risk.net [dostęp z dnia 13.09.2018 r.].
Mathis W.: Study finds renewable stocks posted vastly better returns than fossil fuels in past decade,
IEEFA.org,  https://ieefa.org/study-finds-renewable-stocks-posted-vastly-better-
returns-than-fossil-fuels-in-past-decade [dostęp z dnia 5.05.2021 r.].
Metodyka badania i oceny nadzorczej banków komercyjnych, zrzeszających oraz spółdzielczych
(Metodyka BION), Urząd Komisji Nadzoru Finansowego, 22.04.2016, s. 61.
Nagarajan S.: Power Forward Curves: A managerial Perspective, w „Managing Energy Price”
Risk, Enron, Risk Books, Londyn 1999, wyd. II.
Ostrowska E.: Ryzyko projektów inwestycyjnych, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, War-
szawa 2002.269 Bibliografia
Owsiak S.: Podstawy nauki finansów , Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2002.
Perzyński M.: Chiny są na dobrej drodze, by spełnić cel OZE na 2030 rok, BiznesAlert 2021,
https://biznesalert.pl/chiny-cel-oze-2030-fotowoltaika-wiatr-polityka-klimatyczna
[dostęp z dnia 31.01.2021 r.].
Race to zero: This graphic shows the rapidly falling cost of renewables, Word Economic Forum,
https://www.weforum.org/agenda/2020/11/cost-renewable-energy-falling-race-to-
zero-emissions [dostęp z dnia 24.11.2020 r.].
Rapacka P.:  Producenci  stali  na  zielonej  ścieżce  do  neutralności  klimatycznej, Globenergia,
https://globenergia.pl/producenci-stali-na-zielonej-sciezce-do-neutralnosci-
klimatycznej [dostęp z dnia 2.07.2021 r.].
Renewables, gas to meet 80% of global energy demand – IEA, w „Montelnews”, nr z dnia
13.11.2018 r.
Renewable energy finance: Green Bonds, IRENA, Abu Dhabi 2020.
Renewable Energy Market Update 2021, International Energy Agency 2021, www.iea.org
[dostęp z dnia 11.05.2021 r.].
Robertson B.: No amount of government subsidies can halt decline of gas, Renew Economy,
https://reneweconomy.com.au/no-amount-of-government-subsidies-can-halt-
decline-of-gas [dostęp z dnia 20.05.2021 r.].
Rosłaniec M., Skwierz S.: Finansowanie działań na rzecz klimatu w perspektywie budżetowej
UE na lata 2021–2027, w „GO2’50. Klimat. Gospodarka. Społeczeństwo” 2021, nr 2.
Ross K.: Global wind players eye Japanese offshore potential, w „Power Engineering Interna-
tional” 2019, nr z 4.12.2019 r.
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 z dnia 26 czerwca 2013 r.
w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych,
zmieniające rozporządzenie (UE) nr 648/2012; Dz.U. UE; L176, z 27.06.2013 r.
Rozporządzenie (UE) nr 596/2014 z  16 kwietnia 2014 r. w sprawie nadużyć na rynku oraz
uchylające dyrektywę 2003/6/WE Parlamentu Europejskiego i Rady i dyrektywy Komisji
2003/124/WE, 2003/125/WE i 2004/72/WE, Dz.U. UE L 173 z 12.06.2014.
Rozporządzenie (UE) nr 648/2012 z 4 lipca 2012 r. w sprawie instrumentów pochodnych będą-
cych przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym, kontrahentów centralnych i repozyto-
riów transakcji, Dz.U. UE L 201/1 z 27.07.2012.
Rozporządzenie  Parlamentu  Europejskiego  i  Rady  (UE)  2018/842  z  dnia  30  maja  2018  r.
w sprawie wiążących rocznych redukcji emisji gazów cieplarnianych przez państwa człon-
kowskie od 2021 r. do 2030 r. przyczyniających się do działań na rzecz klimatu w celu
wywiązania się z zobowiązań wynikających z Porozumienia paryskiego oraz zmieniające
rozporządzenie (UE) nr 525/2013, Dz.U. UE L 156/26 z dnia 19.06.2019 r.
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/841 z dnia 30 maja 2018 r. w spra-
wie włączenia emisji i pochłaniania gazów cieplarnianych w wyniku działalności związa-
nej z użytkowaniem gruntów, zmianą użytkowania gruntów i leśnictwem do ram polityki
klimatyczno-energetycznej do roku 2030 i zmieniające rozporządzenie (UE) nr 525/2013
oraz decyzję nr 529/2013/UE, Dz.U. UE L 156 z dnia 19.06.2019 r.270 Bibliografia
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1999 z dnia 11 grudnia 2018 r.
w sprawie zarządzania unią energetyczną i działaniami w dziedzinie klimatu, zmiany
rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 663/2009 i (WE) nr 715/2009,
dyrektyw  Parlamentu  Europejskiego  i  Rady  94/22/WE,  98/70/WE,  2009/31/WE,
2009/73/WE, 2010/31/UE, 2012/27/UE i 2013/30/UE, dyrektyw Rady 2009/119/WE
i (EU) 2015/652 oraz uchylenia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE)
nr 525/2013, Dz.U. UE L 328/21 z dnia 21.12.2018 r.
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2088 z dnia 27 listopada 2019 r.
w sprawie ujawniania informacji związanych ze zrównoważonym rozwojem w sektorze
usług finansowych , Dz.U. UE L 317/1 z dnia 9.12.2019 r.
Rozporządzenie  Parlamentu  Europejskiego  i  Rady  (UE)  2019/876  z  dnia  20  maja
2019 r. zmieniające rozporządzenie (UE) nr 575/2013 w odniesieniu do wskaźnika
dźwigni, wskaźnika stabilnego finansowania netto, wymogów w zakresie funduszy wła-
snych i zobowiązań kwalifikowalnych, ryzyka kredytowego kontrahenta, ryzyka ryn-
kowego, ekspozycji wobec kontrahentów centralnych, ekspozycji wobec przedsiębiorstw
zbiorowego inwestowania, dużych ekspozycji, wymogów dotyczących sprawozdawczości
i ujawniania informacji, a także rozporządzenie (UE) nr 648/2012, Dz.U. UE L 150
z dnia 7.06.2019 r.
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2089 z dnia 27 listopada 2019 r.
zmieniające rozporządzenie (UE) 2016/1011 w odniesieniu do unijnych wskaźników re-
ferencyjnych transformacji klimatycznej oraz unijnych wskaźników referencyjnych dostoso-
wanych do porozumienia paryskiego, a także ujawniania informacji dotyczących wskaźni-
ków referencyjnych w związku z kwestiami dotyczącymi zrównoważonego rozwoju, Dz.U.
UE L 317/17 z dnia 9.12.2019 r.
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2088 z dn. 27.11.2019r. w spra-
wie ujawniania informacji związanych ze zrównoważonym rozwojem w sektorze usług
finansowych , Dz.U. UE L 317 z dnia 9.12.2019 r.
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2020/852 z dnia 18 czerwca 2020 r.
w sprawie ustanowienia ram ułatwiających zrównoważone inwestycje, zmieniające rozpo-
rządzenie (UE) 2019/2088, Dz.U. UE L 198 z dnia 22.06.2020 r.
Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2020/1208 z dnia 7 sierpnia 2020 r. w sprawie
struktury, formatu, procedur przekazywania i przeglądu informacji zgłaszanych przez pań-
stwa członkowskie zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE)
2018/1999 oraz uchylenia rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 749/2014,
Dz.U. UE L 278/1 z dnia 7.08.2020 r.
Scarrow J.: Weather Derivatives as a Financing Tool, w „NewsWire” 2004, nr 4.
Sleszyńska G.: Taksonomia, czyli jak UE standaryzuje definicję zrównoważonych aktywów ,
w „Obserwator Finansowy” 2020, https://www.obserwatorfinansowy.pl/bez-kate -
gorii/rotator/taksonomia-czyli-jak-ue-standaryzuje-definicje-zrownowazonych-
aktywow [dostęp z dnia 20.04.2021 r.].271 Bibliografia
Stępień P., Szulecki K.: Energiewende kosztuje miliardy euro, ale to tylko połowa medalu, wy-
sokienapięcie.pl  2021,  https://wysokienapiecie.pl/35050-energiewende-kosztuje-
miliardy-euro-ale-tylko-polowa-medalu [dostęp z dnia 27.06.2021 r.].
Stoker L.: Wood Mackenzie sees solar as cheapest electricity resource worldwide by 2030, IEEFA.
org,  https://ieefa.org/wood-mackenzie-sees-solar-as-cheapest-electricity-resource-
worldwide-by-2030 [dostęp z dnia 10.03.2021 r.].
Sustainable Debt Sees Record Issuance At $465Bn in 2019, Up 78% From 2018, Bloomberg
NEF,  https://about.bnef.com/blog/sustainable-debt-sees-record-issuance-at-465bn-
in-2019-up-78-from-2018 [dostęp z dnia 27.12.2020 r.].
Teyessen J.: Punkt widzenia: Handel emisjami – ciągle niedojrzały, w „Carbon Market News”
2005, nr z 29.07.2005 r.
Toward a sustainable energy future for all: directions for the World Bank Group’s energy sector,
Bank Światowy 2013.
UK may see end of coal-fired power by 2022 –  study, w „Montelnews” 2018, nr z dnia
22.10.2018 r.
Wąsowski M.: Zanieczyszczenie środowiska kosztuje świat miliardy dolarów dziennie. Polska
wśród krajów ponoszących największe koszty, w „Business Insider” 2020, businessinsi-
der.com.pl [dostęp z dnia 14.02.2020 r.].
Werpachowska B.: Zielona energia daje pracę, w „Puls Biznesu” 2018, nr z 17.05.2018 r.
When climate risk starts to bite, w „Climate risk. Special report 2019”, Infopro Digital 2019.
Wieciszewski M.: Raport klimatyczny ONZ. Towarzystwa inwestycyjne muszą zmienić po-
litykę,  w  „Business  Insider”  2021,  https://businessinsider.com.pl/finanse/ostat-
ni-raport-o-klimacie-towarzystwa-inwestycyjne-musza-zmienic-polityke/nyt0v0x
[dostęp z dnia 26.08.2021 r.].
Wind and solar’s share of global electricity mix doubled in last five years–study , w https://inve-
stingbusinessdaily.com/wind-and-solar-double-global-share-of-electricity-in-five-
years [dostęp z dnia 22.08.2020 r.].
Wniosek Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie promowania stosowania ener-
gii ze źródeł odnawialnych (wersja przekształcona), COM(2016) 767 final, Komisja Eu-
ropejska, Bruksela 2016.
Wniosek  Rozporządzenie  Parlamentu  Europejskiego  i  Rady  w  sprawie  wewnętrznego  rynku
energii elektrycznej (wersja przekształcona), COM(2016) 861 final, Komisja Europejska,
Bruksela 2017. Dz.U. UE C 288/91 z 31.08.2017 r.
Wniosek Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie zarządzania unią ener-
getyczną, zmieniające dyrektywę 94/22/WE, dyrektywę 98/70/WE, dyrektywę 2009/31/
WE, rozporządzenie (WE) nr 663/2009, rozporządzenie (WE) nr 715/2009, dyrekty-
wę  2009/73/WE,  dyrektywę  Rady  2009/119/WE,  dyrektywę  2010/31/UE,  dyrektywę
2012/27/UE, dyrektywę 2013/30/UE i dyrektywę Rady (UE) 2015/652 oraz uchyla-
jące rozporządzenie (UE) nr 525/2013, COM/2016/0759 final, Komisja Europejska,
Bruksela 2016.272 Bibliografia
Wytyczne w sprawie wymogów dotyczących ujawniania informacji mających zastosowanie do
ratingów kredytowych, ESMA, ESMA33-9-320 PL, Paryż 2021.
Zaproszenie Komisji Europejskiej do składania wniosków w ramach funduszu innowacyjnego ce-
lem pobudzenia ekologicznego ożywienia gospodarczego UE, https://www.fgsa.pl/2020/07/
zaproszenie-komisji-europejskiej-do-skladania-wnioskow-w-ramach-funduszu-
innowacyjnego-celem-pobudzenia-ekologicznego-ozywienia-gospodarczego-ue
[dostęp z dnia 3.10.2020 r.].