Drama. Przewodnik po koncepcjach, technikach i miejscach

Spis treści:

Wstęp
Rozdział 1. Jak zdefiniować dramę?
Rozdział 2. Dlaczego drama? Jakie cele realizuje?
Rozdział 3. Przepis na dramę. Jak zaprojektować dramę? Jak napisać scenariusz zajęć dramowych?
Rozdział 4. Przedmioty w dramie
Rozdział 5. Drama a teatr
Rozdział 6. Technki dramowe
Rozdział 7. Sprawdzone scenariusze
Rozdział 8. Dramowe miejsca
Rozdział 9. Dramowcy

Bibliografia

Nowa książka członkini zarządu PSK – rekomendacja K.J.Szmidta »

prof. nadzw. dr hab. Krzysztof J. Szmidt:

Z dużą radością witam kolejną publikację Kamili Witerskiej, poświęconą dramie i upowszechniania wiedzy o tej arcyciekawej metodzie wychowania i nauczania. Autorka konsekwentnie stara się przybliżyć polskiemu czytelnikowi, nauczycielowi i trenerowi, ale i teoretykowi dramy i teatru, dylematy związane z rozumieniem tego zjawiska, konstruowaniem sytuacji dramowej, miejscach, w których drama jest nauczana, badana i dyskutowana. Pomysł na recenzowaną książkę wydaje się prosty, ale też bardzo interesujący: oto Autorka postanowiła „wypytać’ o dramę jej teoretyków i zarazem praktyków, mających w większości rodowód akademicki, a także nauczających dramy przez wiele lat. Zbadała więc, co o dramie, jej celach, strategiach, projektach, scenariuszach i stosownych dla dramy miejscach sadzą eksperci. Zrealizowała więc badania narracyjne, choć o tym nie wspomina we wstępie książki, nie chcąc – tak mi się wydaje – nadawać jej przesadnego nimbu naukowego. Cennym zabiegiem było pozyskanie wypowiedzi uznanych już w Polsce osób o dużym autorytecie w zakresie badań nad dramą (K. Pankowska, A. Gałązka i in.), a zwłaszcza dwóch respondentów z kraju, gdzie drama jako praktyka i dziedzina rozważań naukowych rozwija się najlepiej – Anglii (Patrice Baldwin i John Somers). To w zasadniczy sposób wzbogaca publikację o dramie, ponieważ gros polskich książek na ten temat obraca się w kręgu tych samych cytowanych autorów z własnego podwórka. Publikacja K. Witerskiej przekracza ten krąg i staje się pracą międzykulturową, co stanowi jej ważny walor.

Struktura pracy wydaje się logiczna i dobrze przemyślana. Autorka w dziewięciu kolejnych rozdziałach przedstawia i analizuje wypowiedzi ekspertów, zaczynając od ogółu (samo rozumienie dramy, jej cele edukacyjne, terapeutyczne, rozwojowe), poprzez konstrukcję dramy jako sytuacji otwartej, znaczenie przedmiotu w dramie, scenariusze, aż do rozważań o wartych uwagi miejscach, gdzie drama jest propagowana i dyskutowana. Po krótkim wprowadzeniu Autorka oddaje głos samym ekspertom, których wypowiedzi cytuje dosłownie, aby nie uronić z nich żadnych ważnych treści. W tym sensie książka przypomina swoisty „reportaż po dramie”, przedstawia tę metodę tak, jak ją widzą, opisują i definiują osoby najbardziej nią zainteresowane. Dzięki temu czytelnik ma bardzo dobry przegląd różnych rozumień dramy i jej szczegółowych elementów (cele, formy, techniki ...), może też uświadomić sobie, jak skomplikowana i złożona jest ta niby prosta metoda edukacyjna, wykorzystująca rolę.

I to sproblematyzowanie dramy uważam za największy walor naukowy prezentowanej książki, podobnie jak jej warstwę metodyczną. Czytelnika ma tu bowiem do czynienia z jasną wykładnią poglądów różnych trenerów i teoretyków dramy na temat znaczenia przedmiotu i rekwizytu w akcji dramowej, techniki jako stymulatora aktywnego włączenia się do „gry”, a na samym końcu szczegółowo rozpisane, konkretne scenariusze zajęć dramowych, przydatne do pracy wychowawczej w różnych grupach rozwojowych. A zatem teoretyk dramy znajdzie w ocenianej książce ważne dla siebie odpowiedzi, zaś metodyk (trener) dramy to, co go zawsze najbardziej cieszy – konkretne wzory ćwiczeń.

Autorka zapytała ekspertów o bardzo różne kwestie, od rozumienia dramy po miejsca jej uprawiania i upowszechniania. Jeśli miałbym poszukiwać jakiegoś aspektu, którego mi zabrakło w tej pracy, to pytania o trenera i pedagoga dramy. I nie chodzi tu o często wyświechtane pytanie, jaki powinien być wzorcowy pedagog, w tym przypadku – pedagog dramy, lecz raczej o to, czy są, a jeśli tak, jakieś swoiste i specyficzne cechy (umiejętności, postawy, kompetencje), którymi powinien charakteryzować się dobry pedagog dramy, a które odróżniają go od poniżej wspominanych profesji? Może takich cech nie ma, może dobry pedagog (trener) dramy powinien cechować się takimi właściwościami, jakie posiadają dobrzy terapeuci, pedagodzy twórczości, trenerzy osobiści, pedagodzy sztuki? W każdym razie interesujące byłoby, co badani przez K. Witerską eksperci mają na ten temat do powiedzenia, a odpowiedzi te – tak mniemam – wzbogaciłyby w miarę wszak pełną strukturę wiedzy o dramie o ważne treści dotyczące tego, kto dramę realizuje.
A może to temat na następne badania dla Autorki i jej następną książkę?

Reasumując, jestem przekonany, iż polska pedagogika dramy otrzymała dzięki K. Witerskiej jeszcze jedną ważną pracę naukowo-metodyczną, wzbogacającą nie tak obszerna dziedzinę wiedzy o dramie edukacyjnej. I że „Drama. Przewodnik ...” znajdzie wielu życzliwych i zainteresowanych nabywców z różnych środowisk.