Drama procesualna w pracy z dziećmi w przedszkolu i klasach I-III

Spis treści:

Wprowadzenie

Część pierwsza. TEORETYCZNE PODSTAWY DRAMY PROCESUALNEJ

Rozdział 1. DRAMA

1.1. Kiedy drama wpływa na rozwój człowieka. Funkcje dramy
1.1.1. Możliwości dramy we wspieraniu rozwoju dziecka
1.1.2. Gdzie diabeł nie może, tam dramę pośle. Szczególne możliwości dramy w edukacji i w terapii
1.2. Kiedy rozwój człowieka wpływa na dramę. Rozwojowe uwarunkowania dramy edukacyjnej

Rozdział 2. DRAMA PROCESUALNA

2.1. Elementy dramy procesualnej
2.1.1. Improwizacja
2.1.2. Pre-tekst
2.1.3. Budowanie wiary w fikcję
2.1.4. Role
2.1.5. Refleksja
2.1.6. Rozszerzone ramy czasowe
2.1.7. Epizodyczna struktura dramy procesualnej
2.1.8. Integralna publiczność
2.2. Ewaluacja zajęć dramowych
2.3. Drama procesualna a zabawa tematyczna
2.4. Strategie w dramie procesualnej
2.4.1. Strategie wprowadzające
2.4.2. Strategie pogłębiające
2.4.3. Strategie zamykające

Część druga. DRAMA PROCESUALNA W PRAKTYCE

SCENARIUSZE
Koty
Maks i Mały Smok
Zaginione szczęście
Statek
Ptaki
Drama Planer

BIBLIOGRAFIA

Część druga. DRAMA PROCESUALNA W PRAKTYCE

Prof. dr hab. Krystyna Pankowska:

Autorka łączy w swojej książce wiedzę z wielu dziedzin, w tym przede wszystkim z zakresu pedagogiki (elementów historii wychowania i współczesnych teorii pedagogicznych) oraz psychologii rozwojowej, co jest istotne ze względu na zaadresowanie książki do nauczycieli pracujących z małymi dziećmi. (…) Opracowanie zawiera starannie wyselekcjonowany materiał dotyczący specyfiki dramy procesualnej, a sposób i kompletność ujęcia tematu świadczą o bardzo dobrej znajomości przedmiotu przez Autorkę. (…) Ważna w publikacji jest część praktyczna zawierająca autorskie scenariusze dramowe oraz planer do projektowania własnych zajęć przez nauczycieli. Obie części tworzą przy tym integralną całość, w części teoretycznej bowiem Autorka powołuje się na przykłady dramy zamieszczone w drugiej, a praktyczne propozycje są ściśle związane z zaprezentowaną wcześniej teorią. Zwrócenie uwagi na możliwość zastosowania dramy procesualnej w pracy z najmłodszymi, zakładającej tym razem działanie w dłuższym przebiegu, zainteresuje z pewnością wszystkich sympatyków tej metody. Książka może być zatem adresowana do szerokiego kręgu odbiorców, między innymi do nauczycieli oraz studentów kierunków humanistycznych i społecznych, w tym przede wszystkim pedagogiki.

Birch, A., & Malim, T. (1998). Psychologia rozwojowa w zarysie. Od niemowlęctwa do dorosłości. Warszawa: PWN.
Boal, A. (2002). Games for Actors and Non-actors. London and New York: Routledge.
Bolton, G. (1984). Teacher in Role and Teacher Power. Materiały nieopublikowane.
Bolton, G. (2000, April Volume 1). It’s all theatre. Drama Research, strony 21–29.
Bowell, P., & Heap, B.S. (2000). Sign as the concrete manifestation of frame tension in  process  drama.  (L.  Ch.,  Red.)  Drama  Research.  The  Research  Journal  of National Drama (1/April 2000).
Bowell, P., & Heap, B.S. (2013). Planning Process Drama. Enriching teaching andlearning. London, New York: Routledge.
Caillois, R. (1973). Żywioł i ład. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.
Chodasz, A., & Winiarek-Kołucka, M. (2010). Kluczowe elementy dramy. W A.R. Jagiełło-Rusiłowski,  Drama  w  STOP-KLATCE.  W  kierunku  pozytywnej  zmiany  społecznej  (strony  20–33).  Warszawa:  Stowarzyszenie  Praktyków  Dramy STOP-KLATKA.
Courtney,  R.  (1982).  Re-Play:  Studies  of  Human  Drama  in  Education.  Toronto: Ontario Institute for Studies in Education.
Dobińska,  G.,  &  Cieślikowska-Ryczko,  A.  (2019).  Techniki  i  metody  relaksacyjne w wychowaniu edukacji i terapii. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Dobson, T. & Stephenson, L. (2018, March). “I think it fits in”: using process drama to promote agentic writing with primary school children: Process drama and agentic writing. Literacy.
Duffy, P. (2014, 19.1). The blended space between third and first person learning: drama,  cognition  and  transfer.  Research  in  Drama  Education:  The  Journal  of Applied Theatre and Performance, 89–97.
Dziamska, D., Małyska, M., Wróblewska, M. & Woźniak, J. (brak daty). Podstawa programowa  wychowania  przedszkolnego  i  kształcenia  ogólnego  dla  szkoły podstawowej z komentarzem. Ośrodek Rozwoju Edukacji.
Edmiston, B. (2014). Dialogue and social positioning in dramatic inquiry: Creating with Prospero. W S. Davis, Dramatic interactions in education Vygotskian and sociocultural  approaches  to  drama  education  and  research  (strony  66–79). London: Bloomsbury.
Elkonin, D. (1984). Psychologia zabawy. Warszawa: WSiP.
Erikson, E. (1997). Dzieciństwo i społeczeństwo. Poznań: Dom Wydawniczy Rebis.
Fischer-Lichte,  E.  (2008).  Estetyka  performatywności.  Kraków:  Wydawnictwo Księgarnia Akademicka.
Fryer, N. (2015, 20:3). The ‘third thing’: Rancičre, process drama and experimental performance. Research in Drama Education: The Journal of Applied Theatre and Performance, strony 331–336.
Goleman, D. (1997). Inteligencja emocjonalna. Poznań: Media Rodzina.
Hayes, M. (2013, August 23). New York City Children’s Hospital Gets A Pirate-Themed CAT Scan Machine. Pobrano z lokalizacji BuzzFeed: https://www.buzzfeed.com/mikehayes/new-york-city-childrens-hospital-gets-a-pirate-themed-x-ray?fbclid=IwAR19Ac3tmKy9FXblUgW9TNP3Tvujz9njMRHQOYrdNlovleMyUFIqDmVC3c
Heathcote, D. & Bolton, G. (2006). Drama for Learning. Portsmouth, NH: Heinemann.
Huizinga, J. (2011). Homo ludens. Zabawa jako źródło kultury. Wydawnictwo Aletheia.
Jackson, A. (1991). Translator’s introduction to the first edition. W.A. Boal, Games for Actors and Non-actors, London and New York, Routledge.
Jagiełło-Rusiłowski, A. (2010). Drama w STOP-KLATCE w kierunku pozytywnej zmiany społecznej. Warszawa: Stowarzyszenie Praktyków Dramy STOP-KLATKA.
Jagiełło-Rusiłowski, A. (2010). Gdzie dialog nie może, tam... dramę pośle. W A. Jagiełło-Rusiłowski, Drama w STOP-KLATCE. W kierunku pozytywnej zmiany społecznej (strony 62–73). Warszawa: Stowarzyszenie Praktyków Dramy STOP-KLATKA.
Johnson, L., & O’Neill, C. (1984). Dorothy Heathcote: Collected Writings on Education and Drama. London: Hutchinson.
Kohlberg, L. (1984). Essays on moral development: The psychology of moral development (T.2). San Francisco: Harper & Row.
Kohlberg, L., & Mayer, R. (2000). Rozwój jako cel wychowania. W Z. Kwieciński, Alternatywy myślenia o/dla edukacji. Warszawa: IBE.
Lang, L. (2004, 3/June 2004). The Dance of Power in Playbuilding Practice. Drama Research. The Research Journal of National Drama, strony 67–78.
Maisonneuve, J. (1995). Rytuały dawne i współczesne. Gdańsk: GWP.
Matczak, A. (2000). Style poznawcze. W J. Strelau, Psychologia. Podręcznik akademicki, T.2. Gdańsk: GWP.
McGregor, L., Tate, M., & Robinson, K. (1978). Learning Through Drama. London: Heinemann Educational Books.
Michalska-Dominiak, B., & Grocholiński, P. (2019). Poradnik design thinking – czyli jak wykorzystać myślenie projektowe w biznesie. Gliwice: Helion.
Mitchell, L., & Cooney, P. (2004, 3/June). Stepping Stones into the Unknown. Drama Research, strony 79–88.
Moreno, J. L. (1959). Psychodrama. New York: Beacon House.
Morgan, N., & Saxton, J. (1988). Teaching drama. A mind of many wonders. London, Melbourne, Sydney, Auckland, Johannesburg: Hutchinson.
Neelands, J. (2000, 1/April 2000). In the hands of living people. Drama Research. The Research Journal of National Drama.
Neelands, J., & Goode, T. (2000). Structuring Drama Work. Cambridge: Cambridge University Press.
O’Neil, C. (1999). Foreword to: Wagner B.J. Dorothy Heathcote. Drama as a learning medium. Portsmouth: Heinemann.
O’Neill, C. (1995). Drama Worlds. A Framework for Process Drama. Portsmouth, NH: Heinemann.
O’Neill, C., & Lambert, A. (1985). Drama Structures. A practical handbook for teachers. London – Melbourne – Sydney – Auckland – Johannesburg: Hutchinson.
O’Neill, C., Lambert, A., Linnell, R., & Warr-Wood, J. (1977). Drama Guidelines. London: Heinemann Educational & London Drama.
O’Toole, J. (1992). The Process of Drama: Negotiating Art and Meaning. London: Routledge.
Okoń, W. (1995). Zabawa a rzeczywistość. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie “Żak”.
Pankowska, K. (2000). Pedagogika dramy. Teoria i praktyka. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie „Żak”.
Pankowska,  K.  (2013).  Drama.  Konteksty  teoretyczne.  Warszawa:  Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego.
Piaget, J. (1967). Rozwój ocen moralnych dziecka. Warszawa: PWN.
Piaget, J., & Inhelder, B. (1999). Psychologia dziecka. Wrocław: Siedmioróg.
Przetacznikowa, M., & Spionek, H. (1982). Zabawa jako typowa forma działalności małego dziecka. W M. Żebrowska, Psychologia rozwojowa dzieci i młodzieży. Warszawa: PWN.
Slade, P. (1976). An Introduction to Child Drama. London-Sydney-Auckland-Toronto: Hodder and Stoughton.
Somers, J. (1994). Drama in the Curriculum. London-New York: Cassell.
Sułkowski, B. (1984). Zabawa. Studium socjologiczne. Warszawa: PWN.
Szkudlarek, T. (2000). Wyzwanie pedagogiki krytycznej. W T. Szkudlarek, & B. Śliwerski, Wyzwania pedagogiki krytycznej i antypedagogiki (strony 9–48). Kraków: Impuls.
Szkudlarek, T. (2004). Pedagogika krytyczna. W Z. Kwieciński, & B. Śliwerski, Pedagogika (strony 363–377). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Szmidt, K. (2013). Pedagogika twórczści. Sopot: GWP.
Vasta, R., Haith, M., & Miller, S. (1995). Psychologia dziecka. Warszawa: WSiP.
Wagner,  B.  J.  (1999).  Dorothy  Heathcote.  Drama  as  a  learning  medium.  Portsmouth: Heinemann.106 Bibliografia
Way, B. (1998). Development through Drama. New York: Humanity Books.
Weller, S. (2012). Oddech w psychoterapii. Sopot: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Witerska, K. (2010). Drama na róznych poziomach kształcenia. Łódź: Wydawnictwo Akademii Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi.
Witerska, K. (2014). Drama. Przewodnik po koncepcjach, technikach i miejscach. Warszawa: Difin.
Witerska,  K.  (2016).  Teatr  Forum.  Drama,  edukacja  rówieśnicza,  profilaktyka. Warszawa: Difin.
Witerska, K. (2018, nr 1(13) 2018). Teatr Forum jako egzemlifikacja edukacji performatywnej. Kultura i Wychowanie, strony 109–117.
Witerska, K. (2020). Play It Out Loud. Using drama for the social inclusion of shy children. Report.
Wygotski, L. (1989). Myślenie i mowa. Warszawa: PWN.
Zdankiewicz-Ścigała, E., & Maruszewski, T. (2000). Teorie emocji. W J. Strelau, Psychologia. Podręcznik akademicki, T.2. Gdańsk: GWP.
Zimbardo, P. (1990). Shyness: What It Is, What To Do About It. Cambridge, Massachusetts: Perseus Books.