Czynnik X. Morale w życiu osobistym, w działalności społecznej i zawodowej

Spis treści:

Wprowadzenie
Marian Cieślarczyk, Adam Kołodziejczyk

Rozdział 1. Deskrypcja, eksplikacja i rozumienie fenomenu morale
Adam Kołodziejczyk

1. Morale w historii myśli ludzkiej
2. Morale w wiedzy potocznej
3. Morale i pojęcia pokrewne
3.1. Morale i moralność
3.2. Morale i spójność grupy
3.3. Morale i exprit de corps
4. Morale a myślenie grupowe
5. Morale jednostki ludzkiej (osoby)
6. Morale grup pierwotnych
7. Morale dużych grup zorganizowanych
8. Podsumowanie

Rozdział 2. Podstawowe paradygmaty teoretyczne w poznawaniu i doskonaleniu morale
Marian Cieślarczyk

1. O potrzebie i możliwościach inter- i transdyscyplinarnego badania morale
2. Podejście systemowe w badaniach morale, z wykorzystaniem perspektywy inter- i transdyscyplinarnej
2.1. Rozumienie terminu „system” w naukach przyrodniczych
2.2. Sens terminu „system” w naukach ekonomicznych i w naukach o zarządzaniu
2.3. Termin „system” w naukach technicznych
2.4. Niektóre sposoby rozumienia terminu „system” w naukach humanistycznych i społecznych
2.5. Podsumowanie
3. Badanie morale w perspektywie kulturowej
3.1. Wprowadzenie
3.2. Związek morale z kulturą organizacyjną
3.3. Jaki jest związek kultury bezpieczeństwa podmiotów fizycznych i prawnych z ich morale?
3.4.  Niektóre mechanizmy funkcjonowania kultury bezpieczeństwa i morale oraz związki między nimi
3.4.1. Kultura bezpieczeństwa i morale w modelach idealnych
3.4.2. Dysfunkcjonalne modele kultury bezpieczeństwa i morale
3.5. Podsumowanie

Rozdział 3. Morale w rodzinie, szkole i uczelni
Marian Cieślarczyk

1. Wprowadzenie
2. Rodzina – kilka refleksji ogólnych
3. Istota i znaczenie morale w środowisku rodzinnym
4. Mentalno-duchowe elementy morale i kultury bezpieczeństwa
5. Morale w szkole i uczelni
6. Podsumowanie

Rozdział 4. Morale w działalności administracyjnej
Marian Cieślarczyk

1. Wprowadzenie
2. Próba przedstawienia: jak jest?
2.1. Na podstawie teorii i opinii ekspertów
2.2. Na podstawie wyników badań empirycznych
2.3. Konkluzje
3. Dlaczego tak jest?
3.1. Refleksje o  charakterze prawie historycznym
3.2. Kilka innych spostrzeżeń
4. Co w tym zakresie można uczynić?
4.1. Jak to robią inni?
4.2. Niektóre działania podejmowane w Polsce
4.3. Wnioski i propozycje

Rozdział 5. Morale w wojsku i dowodzeniu
Adam Kołodziejczyk

1. Model analizy morale
2. Żołnierz i jego morale
3. Żołnierz – wojownik czy peacekeeper?
4. Morale pododdziału
5. Morale wojska
6. Dowodzenie dużymi organizacjami
7. Podsumowanie

Rozdział 6. Morale w działalności grup dyspozycyjnych w systemie bezpieczeństwa państwa
Adam Kołodziejczyk

1. Koncepcja grup dyspozycyjnych
2. Definiowanie morale w  sektorze publicznym
3. Uwarunkowania organizacyjne morale
4. Wpływ stresu na morale
5. Wypalenie zawodowe a morale
6. Kompetencje społeczne liderów i morale
7. Podsumowanie

Rozdział 7. Wnioski i rekomendacje dotyczące rozumienia, diagnozowania i doskonalenia morale
Marian Cieślarczyk, Adam Kołodziejczyk

1. Kilka refleksji wprowadzających
2. Rekomendacje dotyczące rozumienia morale
2.1. Co to jest morale i do czego służy?
2.2. W jaki sposób funkcjonuje morale?
2.3. Podsumowanie
3. Rekomendacje dotyczące diagnozowania morale
3.1. Wprowadzenie
3.2. Naukowy sposób badania morale
3.3. Jak można najprościej określać jakość morale podmiotów fizycznych i prawnych?
4. Rekomendacje dotyczące doskonalenia morale
4.1. Doraźne działania służące poprawie morale pracowników
4.2. Działania długoterminowe mające na celu poprawę morale obywateli

Zakończenie
Marian Cieślarczyk, Adam Kołodziejczyk

Bibliografia

ANEKS. Proponowana koncepcja badań morale/proposed  concept of examinations of the morale
Marian Cieślarczyk, Adam Kołodziejczyk

Bibliografia

Adair J., Anatomia biznesu. Budowanie zespołu, Warszawa 2001.
Adair J., Rozwijanie umiejętności przywódczych, Kraków 2007.
Adamiec M., Potencjał ludzki w organizacji, Warszawa 2011.
Adams S., Wojownicy. Honor i męstwo, Warszawa 2011.
Adler R.B., Rosenfeld L.B., Russell Proctor II F., Relacje interpersonalne. Proces porozumiewania się,
Poznań 2006.
Amaranto E., Steinberg J., Castellano Ch., Mitchell R., Police Stress Interventions, „Brief Treatment
and Crisis Intervention” 2003, 3, no. 1.
Andrzejuk A., Etos i morale wojska III Rzeczypospolitej w kontekście przemian systemowych od autorytary-
zmu do demokracji, Wojsko Polskie 1989–2009, materiały z konferencji naukowej, Warszawa 2009.
Argyle M., Psychologia stosunków międzyludzkich, Warszawa 1999.
Arystoteles, Etyka nikomachejska, Warszawa 1956.
Aronson E., Człowiek, istota społeczna, Warszawa 1998.
Ashworth T., Trench Warfare 1914–1918: The Live and Let Live System, London 1980.
Austin J.L., Prośba o wybaczenie, w: idem, Mówienie i poznawanie, Warszawa 1993.
Avery G., Przywództwo w organizacji. Paradygmaty i studia przypadków, Warszawa 2009.
Bain A., The senses and the intellect, Londyn 1855 (e-book).
Barankiewicz T., W poszukiwaniu modelu standardów etycznych administracji publicznej w Polsce, Lublin
2013.
Barrett P., Tworzenie zespołu, w: Praktyka kierowania, D.M. Stewart (red.), Warszawa 1997.
Bartone P.T., Kirkland F.R., Optimal Leadership in Small Army Units, w: Handbook of Military Psycho-
logy, R. Gal, A.D. Mangelsdorf (red.), Chichester–New York–Brisbane–Toronto–Singapore 1991.
Bartov O., Hitler’s Army, New York, Oxford 1991.
Bass B.M., Handbook of leadership: A survey of theory and research, New York 1981.
Beck U., Społeczeństwo ryzyka. W drodze do innej nowoczesności, Warszawa 2002.
Benedek D.M., Fullerton C., Ursano R.J., First Responders: Mental Health Consequences of Natural
and Human-Made Disasters for Public Health and Public Safety Workers, „Annual Review Public
Health” 2007, 28.
Benedikt A., Motywowanie pracowników w sytuacjach kryzysowych, Wrocław 2003.
Berdal M., How “new” are “new wars”? Global economic change and the study of civil war. Global econo-
mic change and the study of civil war, Global Governance, 2003.
Berger P.L., Zaproszenie do socjologii, Warszawa 2001.
Bertanalaffy L. von, Ogólna teoria systemów, Warszawa 1984.
Bidwell S., Modern Warfare: a study of men, weapons and theories, London 1973.
Bliss W.G., Cost of Employee Turnover, The Advisor, 2013.
Binnewies C., Sonnentag S., Mojza E.J., Daily Performance at Work: Feeling Recovered in the Morning
as a Predictor of Day-level Job Performance, „Journal of Organizational Behavior” 2009, 30, no. 1.
Bledsoe B.E., Critical Incident Stress Management (CISM): Benefit or Risk for Emergency Services?, „Pre-
hospital Emergency Care” 2003, 7, no. 2.
Blicharz J., Administracja publiczna i społeczeństwo obywatelskie w państwie prawa, Wrocław 2012.
Blumer H., Morale, w: W.F. Ogburn, American Society in Wartime, Chicago 1943.
Błachucki M., Służba publiczna wobec umiędzynarodowienia administracji (na przykładzie administra-
cji antymonopolowej, „Annales Universitats Mariae Curie-Skłodowska, Lublin – Polonia” 2017,
vol. lxiv, 2.
Bocheński J.M., De Virtute Militari. Zarys etyki wojskowej, Kraków 1993.
Bocheński J.M., Patriotyzm, męstwo, prawość żołnierska, Komorów 1999.
Bogucka I., Pietrzykowski T., Etyka w administracji publicznej, Warszawa 2009.
Bokacki R.St., Leadership Tool Box. Ludzki kontekst przywództwa, Warszawa 2009.
Bokszański Z., Tożsamości zbiorowe, Warszawa 2008.
Boski P., Kulturowe ramy zachowań społecznych. Podręcznik psychologii międzykulturowej, Warszawa
2009.
Bremer J., Nauka o zrównoważeniu – w poszukiwaniu transdyscyplinarnej metodologii, „Zagadnienia
Naukoznawstwa” 2016, 1(207).
Bruce A., Pepitone J.S., Jak motywować pracowników, Warszawa 2001.
Brzeźniak A. i in., Polskie badanie przestępczości, Komenda Główna Policji, Warszawa 2014.
Brzozowski, P., Uniwersalna hierarchia wartości – fakt czy fikcja?, „Przegląd Psychologiczny” 2005,
(3), t. 48.
Buelens M., Broeck van den H., An Analysis of Differences in Work Motivation between Public and Pri-
vate Sector Organizations, „Public Administration Review” 2007, 67, no. 1.
Burke K., Paton D., Well-being in Protective Services Personnel Organisational Influences, „Australasian
Journal of Disaster and Trauma Studies” 2006, 2.
Buunk B.P., Schaufeb W.B., Professional Burnout: A Perspective from Social Comparison Theory, in Pro-
fessional Burnout Recent Developments in Theory and Research, New York 1993.
Buszko A., Uwarunkowania współczesnych zachowań w organizacji, Warszawa 2013.
Buzan B., People, States and Fear: An Agenda for International Security Studies in Post-Cold War Era,
Hemel Hempstead–Wheasheaf 1991.
Byrne D.G., The frustration of success. Type A behaviour, occupational stress and cardiovascular Disease, w:
Stress and health: research and clinical applications, D. Kenny, J. Carlson, F.J. McGuigan, J.I. Shep-
pard (red.), Sydney 2000, s. 411–436.
Caforio G., Nuciari M., Social Research and the Military: A Cross – National Expert Survey, w: Hand-
book of the Sociology of the Military, New York 2006.
Caparini M., The Armed Forces and Threats to Internal Security: A New Agenda for the Post-Cold War
Era?, „Paper for the Conference in Birmingham”, 24–29 April 1999.
Capra F., Punkt zwrotny, Warszawa 1987.
Castels M., Społeczeństwo sieci, Warszawa 2007.
Chae M.H., Boyle D.J., Police suicide: prevalence, risk, and protective factors, „Policing: An Internatio-
nal Journal of Police Strategies & Management” 2013, 36(1).
Chandessais Ch., Morale, w: La psychologie dans l’armée, Prosses Universitaires de France, 1959.
Chapin M. i in., Training Police Leadership to Recognize and Address Operational Stress, „Police Quar-
terly” 2008, 11, no. 3.
Chojnowska M., System wartości moralnych, „Edukacja i Dialog” 2001, nr 9–10.
Campanella T., Miasto Słońca, Warszawa 1994.
Campen A.D., The first Information War, Virginia  1992.
Cappelli P., Will There Really Be a Labor Shortage?, „Human Resource Management” 2005, 44, no. 2.
Cardona P., García-Lombardía P., Jak rozwijać kompetencje przywódcze, Kraków 2010.
Cieślarczyk M., Kunikowski J., Znaczenie kwalifikacji dowódcy i menagera do diagnozowania i dosko-
nalenia morale podwładnych, w: Kompetencje społeczne w kierowaniu i dowodzeniu Siłami Zbrojnymi
RP. Teoria i praktyka, Warszawa 2015.
Cieślarczyk M., Kultura bezpieczeństwa i obronności, Siedlce 2006.
Cieślarczyk M., Psychospołeczne i prakseologiczne aspekty i uwarunkowania morale kadry zawodowej jed-
nostek wojskowych, Raport z badań WIBS, Warszawa 1994.
Cieślarczyk M., Teoretyczne i metodologiczne podstawy badania problemów bezpieczeństwa państwa, Sie-
dlce 2009.
Clausewitz Carl von, O wojnie, Warszawa 2010.
Combat Effectivenes, Cohesion, Stress, and the Volunteer Military, S.C. Sarkesian (red.), Beverly Hills–
London 1980.
Conditions of Military Multinationality. The Multinational Corps Northeast in Szczecin. The Multinational
Corps Northeast in Szczecin. Report of the Trinational Research Team. Sven Bernhard Gareis, Ulrich
vom Hagen – Sozialwissenschaftliches Institut der Bundeswehr; Per Bach, Torben Andre-
asen, Ivan Doulgerof – Institut for Miltoerpsykologi, Forsvarsakademiet; A. Kołodziejczyk,
M. Wachowicz – WBBS, SOWI, “Forum International”, Strausberg, Copenhagen, Warsaw, July
2003, vol. 24.
Copeland H., Psychologia a żołnierz, Warszawa 1953.
Creveld M.V., O przyszłej wojnie, Londyn 1991.
Crisp R.J., Turner R.N., Psychologia społeczna, Warszawa 2009.
Crozier M., Friedberg E., Człowiek i system. Ograniczenia działania zbiorowego, Warszawa 1982.
Czerniakiewicz J., Etyka policji. Próba zestawienia głównych problemów, w: Wybrane zagadnienia etyki
policji, Szczytno 1997.
Dandecker C., Public Opinion and Gulf War, „Armed Forces and Society” 1996, vol. 22.
Dandecker C., New Times for the Military: Some Sociological Remarks on the Changing Role and Structure
of the Armed Forces of Advanced Societies, „British Journal of Sociology” 1994, vol. 45(4).
Day D.F., Lord R.G., Executive Leadership and Organizational Performance: Suggestions for a New The-
ory and Methodology, „Journal of Management” 1988, 14.
De Meuse K.P., Dai G., Wu J., Leadership Skills across Organizational Levels: A Closer Examination, „The
Psychologist – Manager Journal” 2011, vol. 14(3).
Denek K., Ku dobrej edukacji, Toruń–Leszno 2005.
Dobbie C., A Concept for Post-Cold Peacekeeping, „Forsvarsstudier” 1994, no. 4.  
Drabik K., Zagadnienia ontologiczne wojny, bezpieczeństwa i pokoju w poglądach wybranych myślicieli,
Warszawa 2011.
Dunivin K.O., Military Culture: Change and Coninuity, „Armed Forces & Society” 1994, 20: 4.
Dyrda M.J., Morale – ukryta siła armii, Warszawa 1998.
Dyrda M.J., Socjologia i psychologia społeczna w zarządzaniu organizacjami, Warszawa 2004.
Dyrda M.J., Psychospołeczne uwarunkowania morale w Siłach Zbrojnych, Warszawa 2014.
Dziewulski H., Pojęcie morale. Studium teoretyczne, WIBS, Warszawa, lipiec 1994.
DeRousse J.W., Morale’s Role in the Public Sector, Naval Postgraduate School, Monterey, California
September 2015.
Duda J. Žůrková L., Costs of employee turnover, „Acta Universitatis Agriculturae et Silviculturae Men-
delianae Brunensis” 2013, LXI, no. 7.
Dunning C., Sense of Coherence in Managing Trauma Workers, w: Promoting Capabilities to Manage
Posttraumatic Stress: Perspectives on Resilience, D. Paton, J.M. Violanti, L.M. Smith (red.), Spring-
field 2003.
Eisenberger R., Huntington R., Hutchinson S., Sowa D., Perceived Organizational Support, „Journal
of Applied Psychology” 1986, 71, no. 3.
Everly G.S. Jr., Flannery R.B. Jr., Mitchell J.T., Critical Incident Stress Management (CISM): A Review
of the Literature, „Aggression and Violent Behavior” 2000, 5, no. 1.
Fiedler F.E., A theory of leadership effectiveness, New York 1967.
French D., Raising Churchill’s Army: the British Army and the War against Germany, 1919–1945, Oxford
2000.
Fritz S.G., Ideology and motivation in the Wehrmacht on the Eastern Front: the view from below, „Journal
of Military History” 1996, LX.
Fuchs G., Kołodziejczyk A., Intuicja jako sposób reagowania na zagrożenia i ryzyka w jednostkach peni-
tencjarnych, w: Globalne i lokalne perspektywy bezpieczeństwa państwa, Wrocław 2018.
Filipek A. (kier. zespołu), Raport z badań nt. Kultura bezpieczeństwa podmiotów, jako element inte-
grujący system bezpieczeństwa narodowego oraz regulujący jego funkcjonowanie i rozwój. Podzadanie  
nr 1.5. w ramach Projektu System Bezpieczeństwa Narodowego RP, Warszawa 2013, Kier. Projektu
prof. dr hab. inż. Waldemar Kitler.
Filipek A., Psychospołeczne i prakseologiczne aspekty jakości funkcjonowania systemu zarządzania kryzy-
sowego, Siedlce 2016.
Flannery R.B., Everly G.S., Crisis Intervention: A Review, „International Journal of Emergency Men-
tal Health” 2000, 2, no. 2.
Flexible Officer. Professional Education and Military Operations Other Than War: A  Cross – national Ana-
lysis, G. Caforio (red.), Artistic & Publishing Company, Roma 2001.
Freedman L., The Revolution in Strategic Affairs, London 1998.
Freedy J.R., Hobfoll S.E., Stress Inoculation for Reduction of Burnout: A Conservation of Resources Appro-
ach, Anxiety, „Stress and Coping: An International Journal” 1994, 6, no. 4.
Fromm E., Anatomia ludzkiej destrukcyjności, Poznań 2005.
Gal R., Mangelsdorf A.D., Handbook of military psychology, New York 1991.
Gal R., Reuven F.J., Manning F., Morale and its Components: A Cross National Comparison, „Journal of
Applied Social Psychology” 1987, 17(4).
Gal R., Reuven F.J., Commitment and Obedience in the Military: An Israeli Case Study, „Armed Forces
and Society” 1985, 11(4).
Galicki Z., Prawnomiędzynarodowe aspekty etyki policji, „Wybrane zagadnienia etyki policji”, Szczytno
1997.
Gallardo E., Organizational Commitment: From OCQ to Meyer and Allen’s scales, w: Innovation in Mana-
gement, Ch. Wankel, P. Odrakiewicz, W. Strnad, M. Sivert (red.), Poznań 2009.
George A.L., Primary Groups Organization, and Military Performance, w: Handbook of Military Institu-
tions, R.W. Little (red.), Beverly Hills, California 1971.
Gibbon E., Upadek Cesarstwa Rzymskiego na Zachodzie, Warszawa 2017.
Gliński P., Bariery samoorganizacji obywatelskiej, w: Niepokoje polskie, H. Domański, A. Ostrowska,
A. Rychard (red.),Warszawa 2004.
Gliński P., Bariery rozwoju społeczeństwa obywatelskiego w Polsce, w: Materiały z konferencji nt. „W drodze
do demokratycznego państwa prawa. Polska 1989–2009”, Warszawa Belweder 2009.
Goffman I., Instytucje totalne, GWP, Sopot 2011.
Goodman N., Wstęp do socjologii, Poznań 1997.
Goleman D., Inteligencja emocjonalna w praktyce, Poznań 1999.
Goleman D., Boyatzis R., McKee A., Naturalne przywództwo, Wrocław–Warszawa 2002.
Gocke B.W., Morale in a Police Department, „Journal of Criminology Law & Criminology” 1945, 215,
vol. 36, issue 3.
Griffeth R.W., Hom P.W., Retaining Valued Employees, Thousand Oaks 2001.
Grossman D., On killing: the psychological cast of learning to kill in war and society, Boston 1995.
Halbesleben J.R.B., Buckley M.R., Burnout in Organizational Life, „Journal of Management” 2004,
30, no. 6.
Handbook of Military Institution, R.W. Little (red.), Beverly Hills, California 1971.
Handbook of Military Psychology, R. Gal, A.D. Mangelsdorff (red.), Published by John Wiley & Sons,
Chichester, New York, Brisbane, Toronto, Singapore 1991.
Harries-Jenkins G., Moskos Ch.C., Armed Forces and Society, „Current Sociology” 1981, 29: 3, Spe-
cial Issues.
Harries-Jenkins G., Cohesion and Morale in the Military. Regimental System, „Forum International
SOWI” 1990, vol. 9.
Harries-Jenkins G., The Concept of Military Professionalism, w: The Sociology of the Military, G. Caforio
(red.), Cheltenham-Northampton 1998.
Harris-Jenkins G., Segal D.R., Observations from the Sinai: The boredom factor, „Armed Forces &
Society” 1985, vol. 11.
Hart P.M., Wearing A.J., Assessing Police Work Experiences: Development of the Police Daily Hassles and
Uplifts Scales, „Journal of Criminal Justice” 1993, 21, no. 6.
Henderson W.D., Why the Vietcong Foght. A study of Motivation and Control in a Moderm Army in Com-
bat, Westport 1980.
Henderson W.D., Cohesion. the human element in combat., Leadership and Societal Influence in the Armies
of the Soviet Union, the United States, North Vietnam, and Israel, Washington 1985.
Heszen-Niejodek I., Gruszczyńska E., Wymiar duchowy człowieka, jego znaczenie w psychologii zdro-
wia i jego pomiar, „Przegląd Psychologiczny” 2004, t. 47, nr 1.
Headquarters, Department of the Army, Field Manual 8–51: Combat and Operational Stress Control:
Tactics, Techniques, and Procedures, Washington 2003.
Hofstede G., Kultury i organizacje. Zaprogramowanie umysłu, Warszawa 2000.
Hołówko T., Oficer polski, Warszawa 1921.
Homans G.C., Social behavior. Its elementary Forms, New York 1961.
How the Jap army fights, P.W. Thompson, H. Doud, J. Scofield (eds.), Harmondsworth 1943.
Hume D., Badania dotyczące zasad moralności, Warszawa 1976.
Hunt J.G., Philips R.L., Leadership In Battle and Garrison: A Framework for Understanding the Differen-
ces and Preparing for Bouth, w: Handbook of Military Psychology, R. Gal, A.D. Mangelsdorf (red.),
Chincester 1991.
Huynh J.Y., Xanthopoulou D., Winefield A.H., Social Support Moderates the Impact of Demands on
Burnout and Organizational Connectedness: A Two-wave Study of Volunteer Firefighters, „Journal of
Occupational Health Psychology” 2013, 18, no. 1.
Ingraham L.H., Manning F.J., Cohesion: Who Needs It, What Is It and How We Get It to Them?, „Mili-
tary Review” 1981, 61.
Jahangir N., Akbar M., Haq M., Organizational Citizenship Behavior: Its Nature and Antecedents,
„BRAC University Journal” 2004, vol. I, no. 2.
Janis I., Victims of Groupthink, Boston 1972.
Jacobs T.O., Introduction to the Section 4, w: Handbook of Military Psychology, R. Gal, A.D. Mangels-
dorf (red.), Chincester 1991.
Jacobs T.O., Jaques E., Leadership in complex systems, w: Human productivity enhancement, J. Zeid-
ner (red.), vol. 2: Organizations, personnel and decision making, New York 1987. Na podstawie:  
T.O. Jacobs, Introduction to the Section 4, w: Handbook of Military Psychology, R. Gal, A.D. Man-
gelsdorf (red.), Chincester 1991.
JJanowitz M., The New Military: Changing Patterns of Organization, New York 1964.
Janowitz M., Little R.W., Sociology and the Military Establishment (third edition), Beverly Hills 1974.
Jałoszyński K., Pododdział antyterrorystyczny – uzbrojenie i wyposażenie, Warszawa 2001.
Jałoszyński K., Zagadnienia fizycznej walki z  zagrożeniami terrorystycznymi. Aspekty organizacyjne
i prawne, Warszawa 2010.
Jarmoszko S., Morale wojsk, „Myśl Wojskowa” 1992, nr 2.
Jarmoszko S., Kultura honoru w procesie socjalizacji zawodowej wojskowych, „Colloquium” 2, AMW
Gdynia 2014.
Jerschina J., Ryłko E., Społeczne czynniki rozwoju moralności, w: Etyka i moralność, J. Pawlica, B. Pusz-
czewicz (red.), Warszawa 1990.
Kaldor M., New and Old Wars: Organized Violence in a Global Era (3rd edition), Cambridge 2012.
Kamiński A., Polityczne uwarunkowania sprawności administracji publicznej: przypadek pokomunistycz-
nej Polski, Jakie rozwiązania systemowo-ustrojowe powinna mieć Polska?, w: Materiały z konferencji
nt. „W drodze do demokratycznego państwa prawa. Polska 1989–2009”, Warszawa Belweder 2009.
Kamiński A.Z., Administracja publiczna we współczesnym państwie, w: Administracja publiczna. Wyzwa-
nia w dobie integracji europejskiej, J. Czaputowicz (red.),Warszawa 2008.
Karasek M., System działalności wychowawczej w profesjonalnej armii – obszary, priorytety i uwarunkowa-
nia, „Wojsko w Społeczeństwie” 2008/2009.
Katz D., Kahn R., Społeczna psychologia organizacji, Warszawa 1979.
Katzenbach J.R., Smith D.K., Siła zespołów, Kraków 2001.
Keegan J., Historia wojen, Warszawa 1998.
Kellett A., Combat Motivation, The Behavior of Soldiers in Battle, Boston–The Hague–London, 1982.
Kinzer-Stewart N., Military cohesion, “Forum International”, SOWI, München 1990, vol. 9.
Kitler W., Kośmider, Granice tożsamości nauk o bezpieczeństwie. Perspektywa materialna i formalna, War-
szawa 2017.
Kieżun W., Jakie rozwiązania systemowo-ustrojowe powinna mieć Polska?, w: Materiały z konferencji nt.
„W drodze do demokratycznego państwa prawa. Polska 1989–2009”, Warszawa Belweder 2009.
Klann G., Building Your Team’s Morale, Pride, and Spirit, Centre for Creative Leadership (CCL), John
Viley and Sons, 2011.
Kleiber M. i in., Raport Polska 2050 Komitetu Prognoz „Polska 2000 Plus” przy Prezydium PAN,
Warszawa 2011.
Klajber M., Wprowadzenie, w: Materiały z konferencji nt. „W drodze do demokratycznego państwa prawa.
Polska 1989–2009”, Warszawa Belweder 2009.
Klein P., Lippert E., Morale and its Components in the German Bundeswehr, w: Das Militär im Mittel-
punkt sozialwissenschaftlicher Forschung. Beiträge und Bibliographie, P. Klein, A. Prüfert, G. Wach-
tler (red.), Baden-Baden 1998.
Klein P., Prüfert A., Wachtler G., Das Militar im Mittelpunkt sozialwissenschaftlicher Forschung. Beiträge
und Bibliographie, Baden-Baden 1998.
Klimczak B., Model człowieka gospodarującego we współczesnej ekonomii, w: Wizerunek współczesnego czło-
wieka gospodarującego, A. Węgrzecki (red.), Kraków 2000.
Knowlton W.A. Jr., Crucial, but What Is It?, „Army” June 1983, vol. 33.
Kodeksy honorowe. Między tradycją a współczesnością, Adamkiewicz M. (red.), Warszawa 1999.
Kołodziejczyk A., Wojsko w obliczu problemu tożsamości, Wrocław 2009.
Kołodziejczyk A., Zawodowe przygotowanie oficerów wojska do misji innych niż wojenne, „Wojsko
i Wychowanie” 2002, nr 5.
Kołodziejczyk A., Czy „nowe wojny” stanowią zagrożenie dla naszego bezpieczeństwa?”, w: Współczesne
wyzwania bezpieczeństwa Polski, Warszawa 2015.
Kołodziejczyk A., Edukacja i kwalifikacje. Zawodowe przygotowanie oficerów wojska do misji innych niż
wojenne, „Wojsko i Wychowanie” 2002, nr 6.
Kołodziejczyk A., Godność i honor żołnierski, Warszawa 1987.
Kołodziejczyk A., Janusowe oblicze organizacji mundurowych, w: Metodologiczne problemy w badaniach
grup dyspozycyjnych, Wrocław 2014.
Kołodziejczyk A., Kadra zawodowa WP w dobie przemian. „Studia Materiały” 17, Warszawa 1995,
nr 17.
Kołodziejczyk A., Nowe misje wojska i problemy ich społecznej legitymizacji, w: Współdziałanie grup dys-
pozycyjnych w militarnym, paramilitarnym i cywilnym systemie bezpieczeństwa państwa, „Acta Uni-
versitatis Wratislaviensis”, No 3645. Socjologia LX. Wrocław 2015.
Kołodziejczyk A., O kształtowaniu kompetencji społecznych w wojsku. Perspektywa socjologiczna, w: Kom-
petencje społeczne w kierowaniu i dowodzeniu Siłami Zbrojnymi RP, Teoria i praktyka, Warszawa 2015.
Kołodziejczyk A., Przegląd opinii i ocen na temat „nowych wojen”, w: Międzynarodowo – prawne aspekty
bezpieczeństwa. Redakcja naukowa Ewa Jasiuk, Sylwester Bębas, Gerard Paweł Maj, Paweł Kowal-
ski, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Handlowej w Radomiu, Radom 2016.
Kołodziejczyk A., Security, Nation and Partnership. Report from the research in Poland. Military Insti-
tute for Sociological Research, Warsaw, August 1995.
Kołodziejczyk A., Some Remarks on Civil – Military Relations in Poland, w: Cultural Differences between
the Military and Parent Society In Democratic Countries, G. Caforio (red.), Amsterdam–Boston–
Heidelberg–London–New York–Oxford–Paris–San Diego–San Francisco – Singapore–Sydney–
Tokyo 2000.
Kołodziejczyk A., Teoretyczno-metodologiczne problemy badań morale. Materiały z Sympozjum WIBS,
Zegrze 22–23 marca 1994.
Kołodziejczyk A., Wielonarodowość jako wyzwanie dla współczesnego wojska, w: Socjologiczne aspekty
wojska i obronności, red. Janusz Zajdzik, Tadeusz Iwanek, Warszawa 2004.
Kołodziejczyk A., Żołnierz – wojownik czy peacekeeper?, w: Społeczne aspekty zawodu wojskowego, red.
Magdalena Baran-Wojtachnio, Joanna Dziedzic, Marian Kloczkowski, Jan Maciejewski, Walde-
mar Nowosielski, Toruń 2010.
Konarzewski K., Jak uprawiać badania oświatowe. Metodologia praktyczna, Warszawa 2000.
Kowalski T., Kodeks etyczny a kształtowanie zasad etycznych w administracji, „Studia Lubuskie” 2005, 1.
Kozłowski W., Zarządzanie motywacją pracowników, Warszawa 2011.
Koźmiński K., Jo Hatch M., Kostera M., The Three Faces of Leadership: Manager, Artist, Priest., Black
well Publishing, Oxford 2005.
Ksenofont, Ustrój polityczny Sparty, wstęp i tłum. pod kierunkiem R. Kuleszy, Warszawa 2008.
Kulesza M., Niziołek M., Etyka służby publicznej, Warszawa 2010.
Kulesza M., Niziołek M., Etyka służby publicznej, Warszawa 2010.
Kümmel G., A Soldier Is a Soldier Is a Soldier!?, w: Handbook of the Sociology of the Military, G. Cafo-
rio (red.), New York 2006.
Kümmel G., Studying morale in the Armed Forces, w: Military Sociology. The Richness of a Discipline,  
G. Kümmel, A.D. Prüfert (red.), Baden-Baden, 2000.
Kuligowski W., Antropologia współczesności. Wiele światów, jedno miejsce, Kraków 2007.
„Kultura Bezpieczeństwa” 2014, nr 1–2.
„Kultura Bezpieczeństwa” 2015, nr 3–4.
Kultura informacyjna w ujęciu interdyscyplinarnym – teoria i praktyka, H. Batorowska, Z. Kwiasowski
(red. nauk.), t. 2, Kraków 2016.
Kwiatkowski S., Zarządzanie bezpieczeństwem w sytuacjach kryzysowych, Pułtusk 2011.
Kwieciński Z., Pedagogie postu, Kraków 2012.
Kwieciński Z., Socjopatologia edukacji, Warszawa 1992.
Kwieciński Z., Mimikra czy sternik? Dramat pedagogiki w sytuacji przesilenia formacyjnego, w: Tropy –
Ślady – Próby. Studia i szkice z pedagogii pogranicza, Poznań–Olsztyn 2000.
Laszlo E., Systemowy obraz świata, Warszawa 1978.
Leighton A.H., A Working Concept of Morale for Fight Surgeon, “Military Surgeon” 92, 1943.
Liszka J.J., Moral Competence: An Integrated Approach to the Study of Ethics, New Jersey 2002.
Little R.W., Buddy Relations and Combat Performance, w: The New Military: Changing Patterns of Orga-
nisation, M. Janowitz (red.), New York 1964.
Locke E.A., The Nature and Causes of Job Satisfaction1, w: Handbook of Industrial and Organizational
Psychology, M.D. Dunnette (red.), Chicago 1976.
LeDoux J., Mózg emocjonalny. Tajemnicze podstawy życia emocjonalnego, Poznań 2000.
Lindesmith A.R., Strauss A.L., Denzin N.K., Social Psychology, Hinsdale, Illinois 1975.
Loo R., A Meta-analysis of Police Suicide Rates: Findings and Issues, „Suicide and Life-threatening Beha-
vior” 2003, 33, no. 3.
Lynn J., Bayonets of the republic: motivation and tactics in the army of revolutionary France, 1791–4
(Urbana, 1984).
Łochyński J., Morale armii. Rys historyczny, w: Problematyka moralna w kształceniu oficerów armii pań -
stwa demokratycznego, Poznań 1997.
Łuczak J., Przywództwo w kierowaniu jednostką organizacyjną policji, „Studia i Prace Wydziału Nauk
Ekonomicznych i Zarządzania” 2015, t. 4, nr 39.
Łukaszewski Z., Mądrość i różne niemądrości, Sopot 2018.
Łydka W., Dysfunkcje w doskonaleniu kompetencji przywódczych oficerów , w: Kompetencje społeczne w kie-
rowaniu i dowodzeniu siłami zbrojnymi. Teoria i praktyka, Warszawa 2015.
Mackenzie S.P., Politics and military morale: current affairs and citizenship education in the British army.
1914–1950, Oxford 1992.
Mackinlay J., Warlords, „ RUSI Journal” 143, no 2, April 1998.
McManners H., Sears of War, London: HarperCollins 1994.
Maciejewski J., Grupy dyspozycyjne. Analiza socjologiczna, Warszawa 2012.
Maertz C.P., Griffeth R.W., Eight Motivational Forces and Voluntary Turnover: A Theoretical Synthesis
with Implications for Research, „Journal of Management” 2004, 30, no. 5.
Maertz C.P., Stevens M.J., Campion M.A., A Turnover Model for the Mexican Maquiladoras, „Journal
of Vocational Behavior” 2003, 63, no. 1.
Maertz C.P. i in., The Effects of Perceived Organizational Support and Perceived Supervisor Support on
Employee Turnover, „Journal of Organizational Behavior” 2007, 28, no. 8.
Malewska H., Mechanizmy socjalizacji a postawy, w: Teorie postaw, S. Nowak (red.), Warszawa 1973.
Manning F.J., Morale, Cohesion, and Esprit de Corps, w: Handbook of Military Psychology, R. Gal,  
A.D. Mangelsdorff (red.), Chichester 1991.
Marcinkowski M., Wartości i postawy moralne słuchaczy szkół wojskowych. Studium socjologiczno- peda-
gogiczne, Poznań 2002.
Marcinkowski M., Wartości moralne w edukacji żołnierzy zawodowych, w: Obywatel w mundurze. Aksjo-
logiczny wymiar funkcjonowania nowoczesnych sił zbrojnych, Wrocław 2012.
Marody M., Technologie intelektu, Warszawa 1987.
Marshall S.L.A., Men against fire: the problem of battle command in future war (New York, 1966; 1st edi-
tion) 1947.
Maslow A.H., Motywacja a osobowość, Warszawa 1990.
Maslach Ch., Burnout: The Cost of Caring, Los Altos 2003.
Maslach Ch., Goldberg J., Prevention of Burnout: New Perspectives, „Applied and Preventive Psycho-
logy” 1999, 7, no. 1 s. 63–74.
Maslach Ch., Schaufeli W.B., Leiter M.P., Job Burnout, „Annual Review of Psychology” 2001, 52,
no. 1.
Mayo E., Hawthorne I Western Electric Company, tłum. Z. Sztyńska, w: J. Kurnal, Twórcy naukowych
podstaw organizacji. Wybór pism, Warszawa 1972.
Mayo E., The Human Problems of an Industrial Civilization, New York 1933.
McIntyre J., Goff B.S.N., Federal Disaster Mental Health Response and Compliance with Best Practices,
„Community Mental Health Journal” 2012, 48, no. 6, s. 723–728.
Miller L., Police Officer Stress: Syndromes and Strategies for Intervention , w: Behind the Badge: A Psycholo-
gical Treatment Handbook for Law Enforcement Officers, S.M. Freeman, L. Miller i in. (red.), Taylor
& Francis, New York and London 2015.
Mills C.W., Wyobraźnia socjologiczna, Warszawa 2007.
McCafferty L., McCafferty E., McCafferty M.A., Stress and Suicide in Police Officers: Paradigm of Occu -
pational Stress, „Southern Medical Journal” 1992, 85, no. 3, s. 233–243.
Mc Gee R., Rennie A., Budowanie zaangażowania pracowników, Warszawa 2012.
Mc Intyre A., Dziedzictwo cnoty. Studium z teorii moralności, tłum. A. Chmielewski, Warszawa 1996.
McCormick D.H., The Downsized Warrior. America’s Army in Transition, New York 1998.
Menkes J., Inteligencja przywódcza, Warszawa 2007.
Mika S., Wstęp do psychologii społecznej, Warszawa 1972.
Military Life. The Psychology of Serving In Peace and Combat, vol. 1: Military Performance, T.W. Britt,
C.A. Castro, A.B. Adler (red.), Westport–Connecticut–London 2006.
Misiuk A., Administracja porządku i bezpieczeństwa publicznego. Zagadnienia prawno-ustrojowe, War-
szawa 2008.
Montross M., War Through the Ages, New York 1960.
Morale. Część 1: Teoretyczne i metodologiczne aspekty badania zjawiska morale, M. Cieślarczyk, A. Skra-
bacz (red.), Warszawa 2016.
Morale. Część 2: Morale w świetle wyników badań i w procesie dydaktycznym, M. Fałdowska, A. Filipek,
J. Ważniewska (red.), Warszawa 2016.
Moskos Ch., Eigeninteresse, Primargruppen und Ideologie. Eine Untersuchung der Kampfmotivation ame-
ricanischer Truppen in Vietnam, w: R. Köning, Beiträge zur Militärsoziologie. Kölner Zaitschrift fur
Soziologie und Sozialpsychologie, Special Issue, 12, Köln–Opladen, 1968.
Motivation in Public Management: The Call of Public Service: The Call of Public Service, J.L. Perry,  
A. Hondeghem (red.), Oxford 2008.
Motowidlo S.J., Borman W.C., Relationships between military morale, motivation, satisfaction, and unit
effectiveness, „Journal of Applied Psychology” 1978, no. 63.
Murray L., Psychologia wojny. Strach i odwaga na polu bitwy, Warszawa 2014.
Moskos C., Peacekeeping Improves Combat Readiness, „Wall Street Journal” 2001, April 26, s. A20.
Münkler H., Wprowadzenie, w: idem, Wojny naszych czasów, Kraków 2004.
Niermeyer R., Motywacja: jak zachęcić pracowników, aby dali z siebie wszystko?, Warszawa 2009.
Nisbett R.E., Cohen D., Culture of Honor: The Psychology of Violence in the South, Boulder 1996.
Nogalski B., Śniadecki J., Etyka zarządzania przedsiębiorstwem, Bydgoszcz 2001.
North C.S. i in., Workplace Response of Companies Exposed to the 9/11 World Trade Center Attack: A Focus
– group Study, „Disasters” 2013, 37, no. 1.
Nowacki T., Problematyka i metodologia kształcenia zawodowego, „Studia Pedagogiczne. Kształcenie
zawodowe” 1969, t. XVIII.
Nowosad I., Wstęp, w: Jakość życia i jakość szkoły. Wprowadzenie w zagadnienia jakości i efektywności pracy
szkoły, I. Nowosad, I. Mortag, J. Ondráková (red. nauk.), Zielona Góra 2010.
Olster C.K., Grupy, Poznań 2002.
Oppenheim A.N., Questionnaire Design, Interviewing and Attitude Measurement, new edition, Lon-
don–New York 1992.
O’Reilly C., Chatman J., Organizational committment and psychological attachement: the effects of com-
pilance, identification and internalization on prosocial behavior, „Journal of Applied Psychology”
1986, vol. 71.
Organ D.W., Organizational Citizenship Behavior: It’s Construct Clean-Up Time, „Human Perfor-
mance” 1997, 10, no. 2.
Ortega y Gasset J., Dehumanizacja sztuki, Warszawa 1980.
Ossowska M., Ethos rycerski i jego odmiany, Warszawa 2014.
Ossowska M., Normy moralne. Próba systematyzacji, Warszawa 1970.
Ossowski S., Więź społeczna i dziedzictwo krwi, Warszawa 1948.
Oxford Paperback Thesaurus, Oxford University Press 2012.
Paleczny T., Interpersonalne stosunki międzykulturowe, Kraków 2007.
Parlamentarny nadzór nad sektorem bezpieczeństwa. Zasady, mechanizmy i praktyki, Unia Międzypar-
lamentarna Genewskie Centrum Demokratycznej Kontroli nad Siłami Zbrojnymi, Warszawa 2004.
Patton G.S., Wojna – jak ją poznałem, Warszawa 1964.
Pennington L., Romeyn R.B., Hought I.R., Case H.W., Psychologia dowodzenia, Warszawa 1958.
Peters R., The New Warrior Class, “Parameters” 24, no 2, 1994.
Patterson B.L., Job Experience and Perceived Job Stress Among Police, Correctional, and Probation/Parole
Officers, „Criminal Justice and Behavior” 1992, 19, no. 3.
Pease A., Pease B., Mowa ciała, Jak odczytywać myśli ludzi z ich gestów, Kielce 2001.
Predicting Police Officer Job Satisfaction: Traditional Versus Contemporary Models of Trauma in Occupatio -
nal Experience, „Traumatology” 2006, 12, no. 3.
Piwowar S., System kształtowania dyscypliny wojskowej w resorcie obrony narodowej, „Wojsko w Społe-
czeństwie” 2007, nr 1.
Platon, Państwo, Kęty 2003.
Pocztowski A., Zarządzanie zasobami ludzi. Strategie – procesy – metody, Warszawa 2003.
Police Trauma: Psychological Aftermath of Civilian Combat, J.M. Violanti, D. Paton (red.), Springfield
1999.
Porter L.W., Steer R.M., Mowday R.T., Do employee attitudes toward organizations matters? The study of
employee commitment to organizations, w: Great Minds Of Management. The process of theory develop-
ment, K.G. Smith, M.A. Hitt (red.), New York 2005.
Porwit M., Nauka o powinnościach żołnierza, Warszawa 1924.
Prigogine I., From Being, to Becoming, San Francisco 1980.
Promoting Capabilities to Manage Posttraumatic Stress: Perspectives on Resilience, D. Paton, J.M. Violanti,
L.M. Smith (red.), Springfield 2003.
Rawls J., Teoria sprawiedliwości, Warszawa 2009.
Reykowski J., Procesy emocjonalne, motywacja, osobowość, w: Psychologia, T. Tomaszewski, J. Reykow-
ski (red.), Warszawa 2002.
Rhoades L., Eisenberger R., Armeli S., Affective Commitment to the Organization: The Contribution  
of Perceived Organizational Support, „Journal of Applied Psychology” 2001, 86, no. 5.
Riggle R.J., Edmondson D.R., Hansen J.D., A Meta-analysis of the Relationship between Perceived Orga-
nizational Support and Job Outcomes: 20 Years of Research, „Journal of Business Research” 2009,
62, no. 10. 333 Bibliografia
Rodzina wobec wyzwań współczesności. Wybrane problemy, I. Taranowicz, S. Grotowska (red. nauk.),
Wrocław 2015.
Rosa R., Filozofia bezpieczeństwa personalnego i strukturalnego, Warszawa 1993.
Sadłowska-Wrzesińska J., Kultura bezpieczeństwa pracy. Rozwój w warunkach cywilizacyjnego przesile-
nia, Warszawa 2018.
Sarkesian S.C., Combat Effectiveness: Cohesion, Stress and Volunteer Military, Beverly Hills 1980.
Segal D.R., Lynn B.A., Blair J.D., The Changing American Soldier: Work-Related Attitudes of U.S. Army
Personnel in World War II and the 1970s, w: The Sociology of the Military, G. Caforio (red.), Chal-
tenham–Northampton 1998.
Shils E.A., Janowitz M., Cohesion and disintegration in the Wehrmacht in World War II, „Public Opi-
nion Quarterly” 1948, XII.
Science Research Associates Inventory, Science Research Associates, INC., 57 West Grand Avenue, Chi-
cago, Illinois 1952.
Schein E.H., Career Anchors Revisited: Implications for Career Development in the 21st Century, „The Aca-
demy of Management Executive” 1996, 10, no. 4.
Schaufeli W.B., van Dierendonck D., van Gorp K., Burnout and Reciprocity: Towards a Dual-level Social
Exchange Model, „Work & Stress” 1996, 10, no. 3.
Shibutani T., The Derelicts of Company K. A Sociological Study of Demoralisation, Berkeley–Los Ange-
les–London 1978.
Shils E., The Study of the Primary Group, w: The Policy Sciences: Recent Developments in Scope and Method,
D. Lerner, H.D. Laswell (red.), Stanford 1951.
Shils E.A., Janowitz M., Cohesion and Disintegration in the Wehrmacht in World War II, „Public Opi-
nion Quarterly” 1948, XII.
Siebold G.L., The essence of military group cohesion, „Armed Forces & Society” 2007, 33: 2.
Skorowski H., Wokół etyki zawodu żołnierza, w: Kodeks honorowy żołnierzy zawodowych WP ideałem
moralnym i obyczajowym łączącym tradycje z kierunkiem przemian społeczno-ustrojowych Rzeczypo-
spolitej Polskiej, Warszawa 1990.
Smith J.A., Jankoski J., Disaster Behavioral Health: Counselors Responding to Terrorism, w: Trauma Coun-
seling: Theories and Interventions, L. Lopez Levers (red.), New York 2012.
Soeters J., Culture In Uniformed Organizations, w: Handbook of Organizational Culture and Climate,
N.M. Ahskanasky, C.P.M. Wildrem, M.F. Peterson (red.), London 2000.
Soeters J., Boer P., Culture and Flight Safety in Military Aviation, „International Journal of Aviation
Psychology” 2000, vol. 10.
Stogdil R.M., Handbook of leadership: A survey of the literature, New York 1974.
Stoner J.A.F., Wankel Ch., Kierowanie, Warszawa 1994.
Stouffer S.A. i in., The American Soldier (New York, 1965; 1st edition, Princeton, 1949), 2 t.
Strachan H., The First World War, vol. l: To Arms, Oxford 2001.
Strachan H., The Morale of the German Army, 1917–18, w: Facing Armageddon: the First World War Expe-
rienced, H. Cecil, P. Liddle (red.), Barnsley 1996.
Strachan H., Training, morale and modern war. Explanations of sustained combat capability, „Spectator
JRG” 2001, 170 10.
Sosabowski S., Instynkt walki i jego kształcenie, „Przegląd Piechoty” 1936, nr 6.
Stewart N.K., Military Cohesion: The South – Atlantic Conflict of 1982 , ed. Jürgen Kuhlman, SOWI,
“Forum International”, München 1990, vol. 9.
Stewart N.K., South Atlantic Conflict of 1982: A  Case Study in Military Cohesion. Research Report US
Army Research Institute for the Behavioral and Social Sciences 1469, ARI, Alexandria, April
1988.
Stouffer S.A., The American Soldier, vol. 1: Adjusment During Army Life; vol. 2: Combat and its After-
math, Princeton, New York 1949.
Sun Tsu, Sun Pin, Sztuka wojny, Gliwice 2008.
Soeters J., Winslow D., Weibull A., Military Culture, w: Handbook of the Sociology of the Military,  
G. Caforio (red.), New York/Boston/London 2003.
Stańczyk J., Współczesne pojmowanie bezpieczeństwa, Warszawa 1996.
Sprawozdanie Szefa Służby Cywilnej o stanie służby cywilnej i realizacji zadań tej służby w 2017 roku, Kan-
celaria Prezesa Rady Ministrów, Warszawa marzec 2018.
Stefanowicz B., Informacja. Wiedza. Mądrość, t. 66, Warszawa 2013.
Steward J., Mosty zamiast murów. Podręcznik komunikacji interpersonalnej, Warszawa 2014.
Sundstrom E., DeMeuse K., Futrell D., Work Teams: Applications and Effectivenes, „American Psy-
chologist” 1990, 45(2).
Świeżawski S., U źródeł nowożytnej etyki, Kraków 1987.
Szacka B., Wprowadzenie do socjologii, Warszawa 2003.
Szacki J., Historia myśli socjologicznej, t. 2, Warszawa 1981.
Szacki J., Historia myśli socjologicznej, Warszawa 2002.
Szczurek T., Wyzwania dla bezpieczeństwa – niepewna przyszłość – między zagrożeniami i szansami, War-
szawa 2018.
Szmatka J., Małe struktury społeczne. Wstęp do mikrosocjologii strukturalnej, Warszawa 1989.
Sztompka P., Zaufanie – fundament społeczeństwa, Kraków 2007.
Tangney J.P., Stuewig J., Mashek D.J., Moral Emotions and Moral Behavior, „Annual Review of Psy-
chology” 2007, no. 58.
Taylor J., Westover J.H., Job Satisfaction in the Public Service: The Effects of Public Service Motivation,
Workplace Attributes and Work Relations, „Public Management Review” 2011, 13, no. 5.
Terelak J., Człowiek w sytuacjach ekstremalnych – izolacja antarktyczna, Warszawa 1982.
Tischner J., Etyka wartości i nadziei, Poznań 2001.Toch H., Stress in Policing, Washington 2002.
Tokarczyk R., Rudymenty etyki urzędniczej, „Studia Jurisdica Lublinensa” 2004, 3.
Tołstoj L., Wojna i pokój, Warszawa 1976.
Traufetter G., Intuicja czyli mądrość uczuć, Warszawa 2009.
Trejnis Z., Siły zbrojne w państwie demokratycznym i autorytarnym, Warszawa 1997.
Trzcińska W., Przywództwo i dynamika procesów grupowych, w: Podstawy organizacji i zarządzania,
Szczytno 1999.
Tworzenie zespołów i motywacja według Johna Adaira, N. Thomas (red.), Kraków 2009.
Tuckman B., Developmental sequence in small groups, „Psychological Bulletin” 1965, vol. 63(6).
Vaughan T.B., Morale: The 10th Principle of War, „Military Review”, May 1983.
Van Dierendonck D., Schaufeli W.B., Buunk B.P., The Evaluation of an Individual Burnout Interven-
tion Program: The Role of Inequity and Social Support, „Journal of Applied Psychology” 1998,  
vol. 83, no. 3.
Van der Zee, K.I., Bakker A.B., Buunk B.P., Burnout and Reactions to Social Comparison Information
among Volunteer Caregivers, „Anxiety, Stress and Coping” 2001, 14, no. 4.
Violanti J.M., Marshall J.R., Howe B., Stress, Coping, and Alcohol Use: The Police Connection, „Journal
of Police Science & Administration” 1985, 13, no. 2.
Von Bredow W., Global Street Workers? War and Armed forces in a Globalizing World, „Defense Analy-
sis” 1997, 13: 2.
Weber A., Hawthorne works, „Assembly Magazine”, 1 August 2002.
Weber M., Pojęcie działania społecznego, w: Socjologia Lektury, P. Sztompka, M. Kucia (red.), Kraków
2006.
Weber M., Gospodarka i społeczeństwo. Zarys socjologii rozumiejącej, Warszawa 2002
Willman E.A., Alcohol Use Among Law Enforcement, „The Journal of Law Enforcement” 2012, 2, no. 3.
World Labour Report 1993, International Labour Office, Geneva 1993.
Welch J., Welch S., Winning znaczy zwyciężać, Warszawa 2005.
Whiddett S., Hollyforde S., Modele kompetencyjne w zarządzaniu zasobami ludzkimi, Kraków 2003.
Wiatr J.J., Studia z psychologii społecznej w czasie drugiej wojny światowej, Warszawa 1960.
Winslow D.M., The Canadian Airborne Regiment in Somalia: A Socio-Cultural Enquiry, Minister of
Public Works and Government Services, Ottawa, Canada 1997.
Wiszowaty E., Etyka Policji. Między prawem, moralnością i skutecznością, Warszawa 2011.
Wiatr J.J., Socjologia wojska, Warszawa 1982.
Wojciszke B., Człowiek wśród ludzi. Zarys psychologii społecznej, Warszawa 2004.
Wójcik J., Przeciwdziałanie przestępczości zorganizowanej: zagadnienia prawne, kryminologiczne i krymi-
nalistyczne, Warszawa 2011.
Wronkowska S., Ziembiński Z., Zarys teorii prawa, Poznań 1997.
Zaccaro S.J., Weis E.J., Hilton R.M., Jefferies J., Building Resilient Teams, w: Leadership in dangerous
situation. A Handbook for the Armed Forces, Emergency Services, and First Responders, P.J. Sweeney,
M.D. Matthews, P.B. Lester (red.), Maryland 2011.
Zarządzanie zasobami ludzkimi. Tworzenie kapitału ludzkiego organizacji, H. Król, A. Ludwiczyński
(red.), Warszawa 2006.
Zeidler-Janiszewska A., Visual Culture Studies czy antropologicznie zorientowana Bildwissenschaft? O kie-
runkach zwrotu ikonicznego w naukach o kulturze, „Teksty Drugie” 2006, nr 4.
Zalewski S., Bezpieczeństwo polityczne, Siedlce 2013.
Zasady ustroju III Rzeczypospolitej Polskiej, D. Dudek (red.), Warszawa 2009.
Zawadzki B., Strelau J., Szczepaniak P., Śliwińska M., Inwentarz osobowości NEO – FFI Costy i McCrae,
Warszawa 2008.
Zdyb M., Standardy służby publicznej. Uwagi ogólne, „Anales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska,
Lublin – Polonia” 2017, vol. LXIV, 2.
Ziembiński Z., Podstawy nauki o moralności, Poznań 1981.
Zimbardo P.G., Psychologia i życie, Warszawa 1999.
Znaniecki F., Nauki o kulturze, Warszawa 1971.
Zrozumieć szkołę. Konteksty zmiany, M.J. Szymański, B. Walasek-Jarosz, Z. Zbróg (red. nauk.), War-
szawa 2016.
Zubrzycki W., Babiński A., Policyjne siły specjalne w Polsce, Szczytno 2015.
Zubrzycki W., Pododdziały antyterrorystyczne Policji, Warszawa 2010.

Źródła internetowe

https://pl.wikipedia.org/wiki/Efekt_Hawthorne (dostęp: 13.04.2019).
https://pl.wikipedia.org/wiki/Zesp%C3%B3%C5%82_stresu_pourazowego (dostęp: 22.04.2019).
http://www.policeone.com/police-leader/articles/8093432-8-ways-police-leaders-can-improve-
morale/.
https://www.google.com/search?q=Katastrofa+lotu+Pacific+Southwest+Airlines+182&oq=Katastr
ofa+lotu+Pacific+Southwest+Airlines+182&aqs=chrome..69i57j69i60.1907j0j8&sourceid=chro -
me&ie=UTF-8
https://www.google.com/search?ei=alS_XJj3Me3ErgSt3KPQBA&q=Katastrofa+lotu+Aerom%C3
%A9xico+498%2C+kt%C3%B3ry+31+sierpnia+1986+roku&oq=Katastrofa+lotu+Aerom%C3
%A9xico+498%2C+kt%C3%B3ry+31+sierpnia+1986+roku&gs_l=psy-ab.3...84270.94325..989
07...0.0..1.214.4271.32j12j1......0....1j2..gws-wiz.....0..0i71j0.-68EgRCOP-M
https://pl.wikipedia.org/wiki/Wypalenie_zawodowe
Davidson J., The Shutdown Is Over but Federal Employee Morale Still Suffers, Washington Post, Octo-
ber 22, 2013, http://www.washingtonpost.com/politics/federal_govern ment/the-shutdown-
is-over-but-federal-employee-morale-still-suffers/2013/10/21/b5ec651c-3a80-11e3-a94f-
b58017bfee6c_story.html (dostęp: 25.09.2010).
Johnson O., Blue Wall of Silence: Perceptions of the Influence of Training on Law Enforcement Suicide,
Lulu. com, 2011, http://www.lulu.com/shop/olivia-johnson/blue-wall-of-silence-perceptions-
of-the-influence-of-training-on-law-enforcement-suicide/paperback/product-21086323.html
(dostęp: 25.09.2010).
DeRousse J., Critical Incident Stress Management (C-I-S-M), Medium, last modified November 9,
2014, https://medium.com/homeland-security/critical-incident-stress-managment-c-i-s-m-
-f8d41e2fa819 (dostęp: 25.09.2010).
Kloch Z., Wystąpienie w ramach Seminarium Wydziału I Nauk Społecznych PAN i Instytutu Filo-
zofii i Socjologii PAN: Interdyscyplinarność w naukach społecznych i humanistycznych – możliwości
i ograniczenia, za: http:// www.obta.uw.edu.pl/pl/node/61 (dostęp: 25.09.2010).
Levering R., Moskowitz M., How We Pick the 100 Best. http://money.cnn. com/.element/ssi/sec-
tions/mag/fortune/bestcompanies/2008/box_how.popup.html (dostęp: 25.09.2010).
S. Wrzosek, Związki nauki administracji z innymi dyscyplinami wiedzy, repozytorium.uni.wroc.pl/
content/79122/40_Wrzosek-S.pdf (dostęp: 10.01.2019).
Zhao J.S., He N., Lovrich N., Predicting Five Dimensions of Police Officer Stress: Looking More Deeply into
Organizational Settings for Sources of Police Stress, „Police Quarterly” 2002, 5, no. 1.

ANEKS. Przykładowy projekt badania morale