W pierwszej części książki dokonano analizy zjawiska kreacji plastycznej z perspektywy możliwości stosowania jej w psychoterapii i edukacji. Następnie (w rozdziałach 2 i 3) przedstawiono charakterystykę działań arteterapeutycznych i warsztatowych z zakresu edukacji twórczej, które w największym stopniu z wszystkich działań o charakterze psychoterapeutycznym oraz edukacyjnym bazują na kreacji. Poza pogłębioną charakterystyką tych dziedzin, w rozdziale 4 przedstawiono ich porównanie pod względem kilku najważniejszych aspektów. Przedmiotem tej części książki jest refleksja nad rzeczywistymi oraz rzekomymi podobieństwami, jak również opis różnic, które decydują o odrębności tych dwóch dziedzin. Rozdział 5 dotyczy podstawowego zagadnienia, jakim jest sposób wyjaśniania działania arteterapii i warsztatów twórczego rozwoju. Terapeutyczny, edukacyjny i rozwojowy wymiar kreacji jest ujmowany przez różne koncepcje psychologiczne, pedagogiczne i kulturowe. W tej części dokonano opisu i analizy podstawowych procesów psychicznych biorących udział w kreacji z perspektywy ich terapeutycznego, edukacyjnego i rozwojowego potencjału oraz ich roli w osiąganiu celów psychoeterapeutycznych i edukacyjno-rozwojowych.
Podmiot odpowiedzialny za bezpieczeństwo produktu: Difin sp z o.o., ul. F. Kostrzewskiego 1, 00-768 Warszawa (PL), adres e-mail: info@difin.pl, tel (22) 851 45 61
Recenzja
dr Maria Paula Stasiakiewicz:
(...) książka jest istotnym głosem w toczącej się dyskusji wokół praktycznych problemów dotyczących relacji między sztuką i twórczością, a edukacją i terapią. Należy ją uznać za kolejny, ważny krok na drodze budowania naukowych podstaw do arteterapii, autorską próbę odpowiedzi na pytanie o źródła „terapeutycznej mocy” tkwiące w sztuce – jej czynnym uprawianiu i recepcji. Książka przedstawia niewątpliwą wartość dla polskiego czytelnika, ze względu na zarysowanie historycznego rozwoju arteterapii w świecie i w Polsce oraz omówienie głównych podejść tworzących jej ramy teoretyczne.
Autor książki
Stańko-Kaczmarek Maja
ukończyła Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu w oraz Uniwersytet Artystyczny w Poznaniu. Ukończyła studia doktoranckie w Instytucie Psychologii, przygotowuje pracę doktorską i prowadzi badania naukowe. Ukończyła Kurs Podstawowy Terapii Systemowej i jest w trakcie szkolenia do Certyfikatu Psychoterapeuty i Doradcy Systemowego. Dodatkowo uczestniczyła w kursach Systemowej Terapii Lęku oraz Kurs Systemowej Terapii Depresji w Wielkopolskim Towarzystwie Terapii Systemowej, kursie z Arteterapii w Londynie "One Week Foundation Course", międzynarodowych warsztatach i konferencjach arteterapeutycznych. Pracuje jako psycholog-psychoterapeuta w Klinice Psychiatrii Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu oraz prowadzi zajęcia dydaktyczne zakresu psychologii i arteterapii. Prowadzi terapię w nurcie systemowym z osobami dorosłymi, z grupami oraz rodzinami doświadczającymi różnego typu zaburzeń (m.in. zaburzenia nastroju, zaburzenia odżywiania, zaburzenia osobowości), kryzysów i trudności w życiu osobistym lub zawodowym. Specjalizuje się również w arteterapii - psychoterapii z wykorzystaniem kreacji plastycznej, w której stosuje się twórcze metody pracy w rozwiązywaniu problemów. Członkini Polskiego Stowarzyszenia Terapii Przez Sztukę (PSTS), Art Therapy Research Practice NetworkEuropean Art Therapy Network.
Spis treści:
Wprowadzenie
Rozdział 1. Kreacja plastyczna w działaniach psychoterapeutycznych i edukacyjnych
1.1. Kreacja plastyczna o charakterze terapeutycznym i edukacyjnym jako forma działań twórczych
1.2. Funkcje kreacji plastycznej
1.3. Kreacja w arteterapii a kreacja w warsztatach edukacji twórczej
1.3.1. Zaplanowana kreacja?
Rozdział 2. Arteterapia
2.1. Czym jest arteterapia?
2.2. Specyfika arteterapii
2.3. Rys historyczny
2.3.1. Rozwój arteterapii w Polsce
2.4. Teoretyczne podstawy arteterapii
2.4.1. Podejścia psychodynamiczne w arteterapii
2.4.2. Podejścia poznawczo-behawioralne
2.4.3 Podejścia humanistyczne
2.4.4. Podejścia systemowe
2.5. Problematyka prowadzenia badań naukowych w arteterapii
2.6. Praktyka – formy arteterapii
2.7. Uczestnicy
2.8. Arteterapeuta
2.9. Czas i miejsce spotkań
Rozdział 3. Warsztaty edukacji twórczej
3.1. Czym są warsztaty edukacji twórczej?
3.2. Rys historyczny
3.3. Specyfika warsztatów edukacji twórczej
3.4. Uczestnicy
3.5. Animator
3.6. Czas i miejsce spotkań
Rozdział 4. Arteterapia a warsztaty edukacji twórczej – podobieństwa i różnice
4.1. Cele
4.1.1. Ekspresja twórcza
4.1.1.1. Ekspresja twórcza jako forma komunikacji
4.1.2. Podmiotowość w arteterapii i edukacji twórczej
4.2. Osoby prowadzące
4.3. Uczestnicy
4.3.1. Praca z dziećmi
4.3.2. Praca z młodzieżą
4.3.3. Praca z osobami dorosłymi
4.4. Czas i miejsce
4.5. Podsumowanie
Rozdział 5. Procesy psychiczne w kreacji plastycznej w świetle funkcji psychoterapeutycznej i edukacyjnej
5.1. Sposoby wyjaśniania terapeutycznej i edukacyjnej roli kreacji plastycznej
5.2. Procesy psychiczne w kreacji
5.3. Czynniki poznawcze
5.3.1. Wiedza
5.3.2. Myślenie i rozwiązywanie problemów
5.3.3. Uwaga
5.3.3.1. Uwaga skoncentrowana
5.3.3.2. Uwaga poszerzona
5.3.4. Wyobraźnia
5.3.5. Pamięć
5.4. Doświadczenia zmysłowe i działanie
5.4.1. Percepcja wzrokowa
5.4.2. Doświadczenia dotykowe
5.5. Czynniki emocjonalno-motywacyjne
5.5.1. Emocje
5.5.2. Motywacja
5.5. Podsumowanie
Rozdział 6. Trudności, ograniczenia oraz etyczne problemy w arteterapii i warsztatach edukacji twórczej
6.1. Kwestie związane z osobą prowadzącą
6.2. Kwestie związane z uczestnikami
6.3. Kwestie związane z organizacją
Zakończenie
Literatura